مشارکت همگاني؛ راهکار طلايي براي رفع خاموشي

 يکي از مهمترين خبرهايي که اين روزها در فضاي مجازي به ميزان بسيار زيادي دنبال مي‌شود، اخبار مربوط به وضعيت برق، ناترازي موجود و همچنين جداول خاموشي در ساعات مختلف روز است.
بخشي از اين ناترازي‌ها به بخش توليد انرژي برق مربوط است که در طول ساليان متمادي گذشته، روند توليد به ويژه در حوزه انرژي‌هاي تجديدپذير تقريبا به فراموشي سپرده شده و اقدام زيرساختي خاصي روي آن صورت نگرفته است.
در دنياي امروز، روند رو به رشد جهشي در حوزه توليدات انرژي تجديدپذير طرفداران زيادي داشته و دولت‌هاي مختلف با اختصاص اعتبارات و يارانه‌هاي مختلف مستقيم و غيرمستقيم به سمت ارتقاي شاخص‌هاي توليدي رفته‌اند و حتي با توجه به اين توليدات که شامل انرژي خورشيدي، بادي و حتي زمين گرمايي مي‌شود، نيم نگاهي هم به صادرات انرژي يا ايجاد ارزش افزوده بيشتر در اين بخش داشته‌اند.
اما در ايران، روند توليدات انرژي به ويژه انرژي تجديدپذير تا حدود زيادي در سال‌هاي اخير ثابت مانده و افزايش توليدي را حداقل در حوزه تجديدپذيرها شاهد نبوديم.
البته در کنار روند ثابت توليد، روند رو به افزايش با شتاب بسيار زياد و شيب تند در حوزه مصرف انرژي، از همه نوع آن در کشور ايجاد شده و روز به روز، ميزان ناترازي را بيشتر مي‌کند؛ اين روند رو به رشد در مصرف آب، گاز و برق فزاينده بوده و حتي در برخي بخش‌ها قابل مقايسه با شاخص‌هاي تثبيت شده جهاني و ميانگين مصرف کشورها و محدوده‌هاي بزرگي نظير چين و اتحاديه اروپا نيست.
در اين ميان آذربايجان‌غربي از جمله استان‌هايي است که با مشکل ناترازي برق دست به گريبان بوده؛ هرچند شايد سهمي در اين ناترازي نداشته باشد ولي به علت پيوسته بودن شبکه برق، روند بهره‌مندي از اين انرژي در اين استان طي بهار و تابستان امسال با مشکل مواجه شده است.طبق اعلام شرکت توزيع نيروي برق، اين استان يک ميليون و 472 هزار مشترک برق دارد که در همه شهرها و روستاهاي بالاي هشت خانوار در محدوده جغرافيايي آن پراکنده شده‌اند.
آذربايجان‌غربي پنج نيروگاه گازي توليد پراکنده، 2 نيروگاه خورشيدي مگاواتي و 6 نيروگاه خورشيدي در دست اجرا به ترتيب با ظرفيت 35، 12.5 و 18 مگاوات دارد.
از مجموع يک ميليون و 472 هزار مشترک در اين استان، يک ميليون و 179 هزار مشترک شامل 80 درصد مشترکان، خانگي بوده و بعد از آن به ترتيب ?? درصد ساير مصارف، حدود چهار درصد مصارف عمومي و معابر، 1.5 درصد کشاورزي و نيم درصد صنعتي را شامل مي‌شود.
البته ميزان مصرف به اين ترتيب نيست و 38 درصد مصارف در استان مربوط به بخش خانگي، 24 درصد کشاورزي، 19 درصد صنعتي و 19 درصد هم مجموع مصارف عمومي و ساير بخش‌ها را تشکيل مي‌دهند.
در نگاهي به موضوع مصرف در آذربايجان غربي متوجه مي‌شويم که از سال 1389 تاکنون، ميزان مصرف برق در استان در زمان اوج تقريبا روند افزايشي داشته و به جز سال 1398 روند رو به رشدي را شاهد بوديم.
در حالي که ميزان مصرف آذربايجان غربي در سال 1389 به حدود 750مگاوات در زمان اوج مصرف مي‌رسيد، اين رقم در سال 1397 از يک هزار مگاوات گذشته و پارسال هم به يک هزار و 309 مگاوات رسيده است؛ بيشترين ميزان تغيير در سال 1393 با رشد 8.4 درصدي بوده و متوسط تغييرات هم حدود چهار درصد را نشان مي دهد که طبق اين آمار امسال شاهد ميزان مصرف حدود يک هزار و 400 مگاواتي را هم شاهد باشيم.
کارشناسان معتقد هستند که اگر روند فعلي ادامه يابد، در بازه‌هاي 10 تا 15 ساله مصرف برق استان دو برابر خواهد شد؛ بنابراين لازم است از هم‌اکنون در زمينه توسعه پست‌ها، شبکه‌هاي انتقال و منابع توليد برق اقدام کنيم تا با کمبود مواجه نشويم و البته مديريت مصرف برق را هم در دستور کار داشته باشيم.
در کنار اين آمار، بايد بگوييم که 21 هزار مشترک برق بدمصرف هم در آذربايجان غربي داريم که هرچند با تمهيداتي که انديشيده شده، قيمت تمام شده را پرداخت مي‌کنند ولي همين ميزان مشترک، صدها برابر مشترکان معمولي مصرف برق دارند که بايد براي کنترل آنها نيز دست به کار شد.
به همه اين آمارها بايد مزارع غيرمجاز ماينر را هم اضافه کرد؛ مزارعي که تا کشف نشوند، نمي‌توان در خصوص ميزان مصرف آنها و تاثيرگذاري آنها بر حوزه برق اظهار نظر کرد اما آنچه که مسلم است و کارشناسان نيز بر آن اعتقاد دارند اين است که استخراج تنها يک واحد بيت‌کوين معادل مصرف سالانه برق 440 خانوار است و يک دستگاه ماينر به تنهايي به اندازه 10 واحد مسکوني در ماه انرژي مصرف مي‌کند.
هر دستگاه ماينر به اندازه مصرف 24 ساعته يک کولر گازي برق مصرف مي‌کند. حتي يک مزرعه کوچک 15 دستگاهي، روزانه به اندازه قاچاق 360 ليتر سوخت به شبکه برق آسيب مي‌زند؛ به گفته مديرعامل شرکت توزيع برق آذربايجان غربي، متاسفانه اين مراکز مصرف بيش از اندازه برق در حال حاضر در اماکن غيرمنتظره‌اي نظير مطب دندانپزشکان، طلافروشي‌ها، ويلاها و حتي دانشگاه‌ها کشف شده‌اند.
با همه اين اوصاف بايد توجه داشت که مصرف برق در بخش خانگي و استفاده بيش از حد از وسايل سرمايشي، مصرف بسيار بيشتر از سهم مشترکي توسط بخش کشاورزي و استفاده غيرمجاز از برق به ويژه در حوزه ماينرها در کنار بي توجهي طولاني مدت به موضوع توليد برق در کشور و به ويژه آذربايجان غربي موجب شده اين روزها با قطعي‌هاي پيشگيرانه مواجه باشيم تا زمينه تخريب کامل سيستم برق در ايران و به تبع آن استان فراهم نشود.
قبول کنيم که مصرف برق در کشور و استان‌هايي نظير آذربايجان غربي، در برخي موارد مي‌توانست بسيار کمتر باشد و با راهکارهايي به کمترين ميزان هم برسد، استفاده کمتر از سيستم هاي سرمايشي و مديريت مصرف در مواردي نظير يخچال ها، روشنايي منازل و موارد ديگر مي تواند در بهبود روند مصرف موثر باشد.
به گزارش عصرآذربايجان به نقل از ايرنا،هرچند دولت بايد در حوزه توليد سرمايه‌گذاري ويژه داشته باشد تا دغدغه خاموشي‌ها به حداقل برسد، ولي مصرف نيز بايد به خوبي مديريت شود چرا که حتي در صورت توليد بسيار بيشتر، اگر ميزان مصرف مديريت نشود، باز هم همه توليدات صرف خواهد شد و دوباره روز از نو و روزي از نو.
قطره قطره‌هايي که ما از انتهاي شبکه برق در کشور، جمع مي‌کنيم و مصرف نمي‌کنيم مي‌تواند به توليد کمک کرده و از بروز خاموشي‌ها جلوگيري کند که اين امر به همت همگاني و آحاد ميليون‌ها مشترک برق مربوط مي‌شود.