ARAZAZARBAIJAN

وطندن بير کيتابليق دانيشماقدير مهاجرت ادبياتي


وطندن بير کيتابليق دانيشماقدير مهاجرت ادبياتي

هادي قاراچاي

بولگه لر سرويسي: دوزونه دورساق مهاجرت ادبياتي، مهاجرتده يازيلميش بوتون اثرلري اؤز ايچينه آلمالي‌دير.



سياسي ادبياتدان، ديلچي‌ليک چاليشما‌لاريندان توتموش بيليمين بوتون دال‌لارينا کيمي اؤلکه ديشيندا اؤز ديليميزده يازيلميش هر اثر بو ادبياتين ايچينده اولمالي‌دير.
بورادا ايسه ياراديجي ادبياتي گؤز اؤنونه آلاراق سؤز ائتمک ايستگي واردير. ايلک باخيشدا مهاجرت ادبياتي ايچريکجه ده، فورمجا دا اؤلکه ايچينده يازيلان ادبياتدان بللي کريتئرلرله سئچيلمگي باجارمالي‌دير. مهاجرتده ادبياتچي‌لارين آيري آيري خالقلاردان کولتورلردن آليب گتيرديک‌لري سؤز و کولتور دولو يئني‌ليک هاواسي آشيلايان ادبيات اولمالي‌دير کيمي گلير آداما. آنجاق منيم گؤروب بيلديگيمجه بونو چوخ آز يازيچي‌نين شخصي تجروبه‌لرينده گؤره بيليريک.
مهاجرت ادبياتيميز يئترينجه دولغون ادبيات دئييل، ان گؤزل ياراديجي ادبياتيميز اؤز يوردوموزدا يارانيب و يارانير. بونون ندن‌لريني آختارماق بو يازي‌نين ايشي اولماسا دا قيساجا اؤزت وئرمکده يارار وار. گؤروب بيلديگيمجه مهاجرت ادبياتي‌نين نماينده‌لري مهاجرتدن اؤنجه اؤز ادبي ديل‌لريني تاپميش دورومدا اولان انسان‌لار اولوبلار. »عليرضا ميانالي«، »بهروز حقي«، »عزيز سلامي«، کيمي ادبيات آدام‌لاري‌نين چوخو ياراديجيليق‌لاريني يورددان باشلاييب غربتده دوام ائتديرنلر اولوبلار. بير چوخ داها ادبياتچي‌لاريميز يورددان چيخاندان سونرا يا ياراديجيليقدان آيريليبلار يا دا ياراتديق‌لاريني چاپ ائتديرمه‌ييبلر.
»عارف کسگين«، »آتيلا مارالانلي«، »جاويدان« کيمي شاعرلر بو سيراداديرلار. مهاجرت چوخ نادر حاللاردا ادبياتچي‌نين ياراديجيليغينا اولوملو ائتگي بوراخير. »نبي خزري«نين سؤزونده آجي بير گئرچکليک واردير: »غربت انساني اؤلدورمور آلچالدير آنجاق!« بوتون کؤک‌لريندن قوپا بيلمک تهلوکسي‌دير غربته چيخماق!
بو دا اينج، حساس دويغوسال بير ياراديجي اورک اوچون چوخو زامان اؤلدوروجو زهر رولونو اوينايا بيلر. »سيامک صبري«نين ياشاديغي آجي طالع کيمي اؤرنک‌لر…مهاجرت ادبياتي‌نين يوردداکي ادبياتلا چوخ دا فرقلنمه‌مسي‌نين باشقا ندن‌لريندن بيري ده بو گونون ايلتيشيم، ارتباط آراج‌لاري‌نين گوجلو اولماسي‌دير. اينانماسي چتين ده اولسا «هادي قاراچاي» 28 ياشيندا ايکن »ناظم حکمت«ي اوريژينالدان اوخوماق شانسيني تاپيبدير.
او زامان ايراندا »ناظم حکمت«ي چوخ زرنگ اولسايدين فارسجا چئويريلرده گؤره بيلردين، اونو دا توم اثرلري دئييل، آدداق بودداق بئش شعري‌نين اوردا بوردا چئويريسي اولاردي. بو گون ايسه »ناظم حکمت«، ادبياتا يئنيجه گلن گنجين تورکيه‌دن، ايراندان، آذربايجان جمهوريتيندن ساتين آليب اوخويا بيله‌جگي بير يازيچي‌دير.
دونيا ادبياتي اورتاق بير اوتاغين هاواسي کيمي بوتون ادبياتچي‌لارين ايچينده نفس آلا بيله‌جگي دوروما گليبدير. هاميميز عيني زاماندا »پاموک«و اوخويوروق، »مارکئز«ي، »بورخئس«ي… دونياني اوخويوروق و بئلجه هاردا اولماغيميزين اؤنمي اولمور. بيرجه فرد اولارق، شخص اولاراق اؤزوموزون يورددان، وطندن، ديلدن اولان آنلاييشيميز بيزي ياشاديغيميز اؤلکه‌نين ديلينه و ادبياتينا دئييل، قوپوب گلديگيميز تورپاقلارا، او ديل، او ادبياتا باغلانماق‌لاريميز واردير.
بوتون آخساقليق‌لاري، چاتيشمازليق‌لاري ايله بيرليکده يورددان يووادان ائشيکده ديليميزي سسلنديرن هر يازي »مهاجرت ادبياتي« ايچينده‌دير. »سليمان اوغلو«نون آرينميش ديليندن، »عزيز سلامي«نين يوموشاق مصراع‌لارينا کيمي اونودقانليغا، اونوتماغا اونودولماغا، قارشي »وطن« دئيه سسلنن ديل‌لردير مهاجرت ادبياتي. ايچينده ديل، تورپاغا باغلي‌ليق اولور، نفسي درين‌لردن، چوخ نوستالوژيک درينليک‌لردن گلير بو ادبياتين.
اورا‌لارين هاواسيندا بورالاردا اوچماق کيمي سسله‌نير مهاجرت ادبياتي؛ و آرا سيرا اؤزو ايله يئني سس‌لر گتيرير، يئني دويغولار، گؤروش‌لر دوشونجه‌لر، هاوار… »زيبا کرباسي« فئنومئنينده قادينليق سسي، ائروتيک نفسي مهاجرت رنگينده گلن سس‌لردن و نفس‌لردندير. »زيبا«داکي بوتون يئني‌ليگين روحو اونون آزاد بير قادين کيمي آزاد بير توپلومدا ياشاماسي، قادينليغي ايله انسانليغي آراسيندا هئچ بير چليشگي ياشاماماسي و ياشاديغي اؤلکه‌نين مدرن ادبياتي ايله گونده‌ليک نفس آلماسي‌نين چوخ بؤيوک رولو واردير.
مهاجرت ادبياتي کؤک‌لره قاييديش‌دير؛ بو کؤکه قاييديش سني ملتچي ائتمير، سني دويغوسال ائتمير، سياستچي، ساواشچي ائتمير، بو قاييديش سنين اورالاردا ياشاماغين اوچون سنين ال‌لرينده آراجا چئويريلير. ان قيسا يولدان، ان صميمي سسلنن سؤزجوک‌لرله سني باش آليب گلديگين يوللارلا گئري گؤندرن تابلولاردير مهاجرت ادبياتي. دونيانين ان آدليم جومله‌سي بئله مني ايلگيلنديرمير.
»اولماق يا اولماماق، مسئله بودور!« دئين ده يانيلير. »وطنلي يا وطنسيز اولماق، مسئله بودور« بير مهاجر اوچون. بير مهاجر اولاراق ادبيات سنين اوچون بوتون آجي‌لاريني، بوتون آغري‌لاريني، بوتون آراييب تاپانماديق‌لاريني، آرزو‌لاريني، حسرت‌لريني اوجونا باغلاييب اؤلمزليگه گؤتوردويونو اومدوغون وطن‌دير. وطن سؤزونو ايشلتمه‌ديگين بير کيتابدا وطندن بير کيتابليق دانيشماقدير مهاجرت ادبياتي.


برچسب ها:

تاریخ: 1404/03/11 08:03 ق.ظ | دفعات بازدید: 1878 | چاپ


مطالب مشابه dot
آخرین اخبار dot