کُرک‌هاي دردسرساز صنوبرهاي اردبيل

ارديبهشت که فرا مي‌رسد کافي است باد ملايمي در اردبيل شروع به وزيدن کند تا آسمان سفيدپوش شود؛ موسم بهار در اردبيل با ناپايداري‌هاي جوي از جمله وزش باد همراه است و همين باد، آتشي مي‌شود در خرمن شکوفه‌ها.
اردبيلي‌ها که نيمي از سال را طي پاييز و زمستان در حاکميت هواي سرد و همراه با بارش‌هاي گاه و بي‌گاه سپري مي‌کنند، همراه با بيداري طبيعت همچنان وزش باد، تجمع ابرها، رگبار و رعد و برق را چند روز يک‌بار شاهد مي‌شوند؛ شرايطي که نقاط مختلف به ويژه مرکز شهر را پر از زائده‌هايي مانند الياف و پنبه مي‌کند.
پنبه‌ها يا الياف‌مانندهايي که همراه با شدت وزش باد تعداد و ميزان پراکندگي‌شان در سطح شهر بيشتر مي‌شود، در هيچ کجا شهروندان را در امان نمي‌گذارد و هرچه به خرداد نزديک‌تر مي‌شويم، زائده‌هاي سفيد رنگ آويزان از درختان به ويژه در هسته مرکزي شهر بيشتر به چشم مي‌آيد.اگرچه برخي اين کُرک‌هاي سفيد معلق در فضا را قابل تحمل مي‌دانند، اما برخي نيز بر اين باور هستند که کُرک‌هاي درختي مي‌تواند به ايجاد مشکلات تنفسي و بينايي منجر شود و حتي با توجه به رشد و تکثير سريع، تهديدي بزرگ براي منابع آبي باشد؛ چنان که اين مساله تنها به اردبيل محدود نبوده و شهرهاي ديگر استان مانند نير هم با کُرک‌هاي معلق درگير هستند.
به هر روي به نظر مي‌رسد حجم و ميزان پراکندگي الياف يا پنبه‌مانندها در آسمان اردبيل به ويژه در اين چند سال نسبت به گذشته افزايش يافته و نارضايتي عمومي هم به همان نسبت بيشتر شده باشد که البته تا حدودي نمود آن را در انتقادها از نهادهاي مسئول از جمله در سامانه‌هاي ثبت شکايت و فضاي مجازي شاهديم.
هواي نفس‌گير و فضاي کلافه کننده
يکي از شهروندان اردبيلي در اين زمينه اظهار کرد: پدران ما در گذشته شاهد چنين پديده‌اي نبودند و مردم تنها در همين چند سال گذشته با پنبه‌هاي سرگردان در آسمان شهر مواجه شدند؛ به طوري که فصل بهار چهره شهر به طور کلي به هم مي‌ريزد.
مهدي‌زاده افزود: هر بار که بادي مي‌وزد، پنبه‌هاي معلق آسمان را مي‌گيرد، به طوري که از خودرو تا دانشگاه و محل کار هر کجا که فکرش را بکنيم، به چشم مي‌خورد و گاه با وزش با شديد شرايط چنان مي‌شود که انسان را عاصي مي‌کند.
وي خواستار اقدام جدي مسئولان دستگاه‌هاي مربوطه در اين زمينه شد و گفت: الان که در غرب کشور با ريزگردها درگير شدند، ما نيز در اردبيل با مساله پنبه‌هاي شناور در هوا مواجه هستيم و با توجه به اينکه به نظر مي‌رسد علت اين امر برخي درختان باشد، انتظار مي‌رود نسبت به قطع و جايگزيني آنها اقدام شود.
شهروندي ديگر نيز در اين زمينه گفت: اولين باري که شاهد اين پنبه‌ها بوديم، ميزانش بسيار کمتر بود و اينکه عده‌اي آنها را مربوط به درختان توت مي‌دانستند اما رفته رفته چنان زياد شد که تصور مي‌کرديم ممکن است از مزرعه‌هاي پنبه در شهر پخش شود.مهدي لطيفي اضافه کرد: در اين فصل از سال گاه هواي اردبيل گرم مي‌شود و در عين حال بادي که مي‌وزد، باعث مي‌شود اين الياف‌هاي سفيد و پنبه‌مانند زمين و هوا را بگيرد؛ اما از طرفي فصل استفاده از کولرها نيست و مجبور به باز کردن پنجره‌ها مي‌شويم که در نتيجه خانه و خودرو پر از اين پنبه‌ها مي‌شود.وي عنوان کرد: اگر بچه‌اي کوچک، شخصي سالمند يا بيمار تنفسي هم داشته باشيم که اوضاع بغرنج‌تر مي‌شود؛ زيرا در برخي نقاط شهر پنبه‌هاي معلق در هوا چنان زياد است که در مواقعي حتي تنفس هم سخت مي‌شود و با توجه به اين شرايط انتظار مي‌رود مسئولان در اين زمينه چاره‌انديشي کنند.
صنوبرها با گونه‌هاي جديد جايگزين مي‌شوند
مديرعامل سازمان سيما، منظر و فضاي سبز شهرداري اردبيل با اشاره به آغاز توسعه ملموس فضاي سبز در اردبيل از سال 1370به بعد با درک اهميت آن و تاسيس سازمان پارک‌ها و فضاي سبز در ساختار مديريت شهري، تشريح کرد: درختان صنوبري که بيشتر در هسته مرکزي شهر وجود دارند و عامل پراکنده شدن کرک‌هاي سفيد هستند، پيش و پس از انقلاب اسلامي در زماني کاشته شدند که بدنه تخصصي لازم در شهرداري وجود نداشت.
حميد رفيعي با تاکيد بر اينکه اين اقدام در راستا حفظ و توسعه فضاي سبز شهري با توجه به بضاعت آن زمان انجام شده است، افزود: صنوبر يکي از درختان سازگار با اقليم سردسير منطقه آذربايجان است و انتظار مي‌رود شهروندان در اين بازه زماني پراکنده شدن گرده‌ها و کُرک‌هاي گياهان و درختان را تحمل کنند.وي بيان کرد: اين درختان سال‌ها پيش کاشته شده و اکنون به دوره کهنسالي و تنومندي رسيده‌اند و موضوع حذف و قطع کردن آنها که از سوي عده‌اي مطرح مي‌شود، به هيچ وجه عقلاني و منطقي نيست؛ با توجه به اينکه تعداد صنوبرها در سطح شهر کم نيست، حذف فرضي آنها مي‌تواند شرايط اردبيل را بياباني کند.مديرعامل سازمان سيما، منظر و فضاي سبز شهرداري اردبيل اضافه کرد: با توجه به اين مسائل تلاش داريم با برنامه‌ريزي دقيق و کاشت درختان جديد در کنار صنوبرهاي موجود، آنها را به تدريج جايگزين کنيم تا به سيما و منظر شهري هم لطمه‌اي وارد نشود.
وي عنوان کرد: چنان که برخي گياهان گرده توليد مي‌کنند، درختان صنوبر نيز به ويژه در دوره کهنسالي کرک‌هاي سفيدي توليد مي‌کنند و اگر برخي افراد دچار حساسيت يا بيماري‌هاي تنفسي هستند، بر اساس توصيه پزشکان بهتر است در اين بازه زماني از ماسک استفاده کنند.
رفيعي تصريح کرد: بايد توجه داشته باشيم که در هر کاري ممکن است کاستي‌هايي وجود داشته باشد ولي اگر مسئولان وقت ضرورت توجه به فضاي سبز شهري را درک نمي‌کردند، اين سازمان در زير مجموعه شهرداري اردبيل شکل نمي‌گرفت و بر اين اساس قصدي براي نکوهش اقدام‌هاي صورت گرفته در گذشته را نداريم و تلاش مي‌کنيم از تجربه‌هاي پيشين براي جلوگيري از تکرار اشتباه‌ها پند بگيريم.
به درختان احترام بگذاريم
مديرعامل سازمان سيما، منظر و فضاي سبز شهرداري اردبيل با اشاره به کمبودي که از نظر سرانه فضاي سبز وجود دارد، افزود: برخي از کسبه براي نمايش بهتر تابلوي مغازه خود با انواع روش‌ها نسبت به خشکاندن درختان کاشته شده در پياده‌روها اقدام مي‌کنند، در حالي که انتظار مي‌رود مردم قدر زحمتي که براي کاشت اين درختان کشيده شده را بدانند و در نگهداري از آنها به اين مجموعه کمک کنند.
وي خاطرنشان کرد: همين درختان تنومند صنوبر شاخصي که برخي افراد ايده قطع کردن آنها را مطرح مي‌کنند، با پيکره بزرگ خود از جمله در محدوده رودخانه باليغلو به شهر ما زيبايي و هويت بخشيده‌اند و انتظار مي‌رود مردم بيشتر مراقب فضاهاي سبز شهري باشند و به ويژه به درختان احترام بگذارند.
رفيعي لزوم آگاه‌سازي مردم و نقش روشنگري رسانه‌ها در اين زمينه را مورد اشاره قرار داد و گفت: با توجه به نقشي که اين صنوبرها در بوم‌شناسي (اکولوژي) و تصفيه هواي شهر دارند، شايسته نيست براي چند هفته شکوفه‌دهي و گرده افشاني، بخواهيم آنها را قطع کنيم و انتظار مي‌رود سازمان‌هاي مردم نهاد فعال در اين حوزه نيز نقش خود را در زمينه آگاهي‌بخشي و روشنگري ايفا کنند.به گزارش عصرآذربايجان به نقل از ايرنا، صنوبر در مجموع ?? گونه دارد که گونه‌هاي کبوده يا سپيدار، تبريزي يا شالک، تيره بومي چون پده و سفيد پلت از اين درخت در ايران يافت مي‌شود و پايه‌هاي ماده آن دانه‌هايي توليد مي‌کنند که کرک‌هاي سفيد رنگي دارند و با وزش باد در هوا معلق مي‌شوند.