بولگه لر سرويسي: اؤرنک اوچون 31 و 32 جي شعرده اسريميش سؤزجويو »اسير« آنلاميندا گليب کي دوغرو آنلامي »مست و سرخوش« دئمکدير و 32 جي شعرين سون بندي يانليش ترجومه اولونوبدور. 33 جو شعر ده »اوچماق « سؤزجويونون آنلامي مصدر اولاراق اوخونوب و فارسجا »پريدن« گليب‌دير. حال بو کي دوغرو آنلامي ايسيم اولاراق اسکي تورکجه ده » جنّت / بهشت « دئمکدير و همين يانليشدان دولايي بو شعرين تام گؤزلليگي اسکيليب‌دير. بو گؤزل شعردن ايکي بند:
سيدجواد رفيعي
دوردومجي بولوم
بانا اوچماق نه گرکمز ( نَمه گرگ )/هرگيز کؤنلوم آنا باخماز/ايش بو بنيم زاريليگيم/دگيلدير بير باغ ايچين.
اوچماق، اوچماغين دئديگين/مؤمين‌لرين يئلتديگين/واردير اوردا بير قاچ حوري/هوسيم يوخ اوچماق ايچين.
يانليش ترجومه‌سي بؤيله وئريليبدير: پرواز برايم لزومي ندارد / هيچگاه ميلي به اين ندارم / اين همه زار و ناله ام /نيست براي‌نيل به باغ. *** پرواز و پر کشيدنم / اميال با ايمانهاست / هستند حورياني که / ندارند هوسي براي پرواز.
حال بو کي دوزگون چئويريمي بؤيله‌دير: من‌نيازي به بهشت ندارم / و هرگز دلم به آن توجهي ندارد / اين همه ناله و زاري من /نيست به خاطر يک باغ *** آنکه ميگويند بهشت / آن خاستگاه مومنين است / در آنجا فقط چند حوري است / من هوسي به بهشت ندارم.
و 43 جو شعرده يئنه ده بو يانليش تکرار اولونوبدور و »اوچماق لا دامو« کي اسکي تورکجه ده »جنّت ايله‌جهنم« دئمکدير فارسجادا »پريدن و ماندن (!)« ترجومه ائديليبدير. يونس امره ديوانيندا 30 کره‌دن آرتيق اوچماق سؤزجويو بو آنلامدا يعني جنت معني‌سينده ايشلنيب‌دير. اؤرنگين:
عاشيق مي دئيم بن آنا تانرينين اوچماقين سئوه/اوچماق داهي توزاغميش مؤمين جانلارين توتماغا/حوريلرله بيله ياتان، اوچماق قوخوسونا باتان/آندا بولبول اولوب اؤتن، بوندا زنا قيلماياندير.يا خود 23 جو شعرده »قيمتلي« ـقيامتلي« اوخونوبدور و ترجومه‌ني آنلامسيز ائديبدير. بو يانليش‌لار تاسوفله چئويرمه ده حدّيندن آرتيق‌دير و فارسجا ترجومه‌ني دگرسيز ائديب آما فارسجا ترجومه ايله برابر تورکجه‌سي ده وئريلديگي ايچين استفاده ائتمک اولار.
کيهان فرهنگي درگيسي 1384 جو ايل و 229 جو ساييسيندا اؤزل اولاراق دکتر توفيق سبحاني ايله بير اوزون مصاحبه آپارميش و مصاحبه‌نين سونلاريندا اوستادان سوروشموش: اوستاد ايندييه دک اولوب مو کي بير اؤزل اثري فارسجايا چئورمک ايستييه‌سينيز ده فورصت تاپماياسينيز؟ دکتر سبحاني ده بئله جواب وئرميش: بله ماراقلييديم زامان تاپسايدم تورکيه‌نين بؤيوک بير شاعري ساييلان »يونس امره«نين شعرلريني فارسجايا چئويرم. او چوخ بؤيوک بير شاعيردي. اونو امّي دئميش‌لر. آما او ايرانين مذهبي مسائليني و تاريخ ايله اسطوره بيليرميش. من اونون بير بؤلوم شعرلريني فارسجايا چئويرديم آما سونرالار اصلي ايله اويغون دگيل دئيه اونلاري محو ائتديم. داها دوغروسو گؤردوم کي يونس امره‌نين دئمک ايسته‌ديگي کيمي اولماميش و او آهنگ و توتاليته کي يونس امره اساس آلميشدي و شعرلريني او ريتم ايله سونماق ايسته‌ميشدي، چئويريده يوخدور. او کيشينين روحونو اينجيتمک و او دئمک ايسته‌ديگيندن ساپماق انصاف دگيل‌دي.
بيليريک کي دوکتور توفيق سبحاني تورکجه‌دن فارسجايا چئويرن مترجيم‌لر آراسيندا ان اؤنملي و بؤيوک‌لريندن ساييلير و اونون قلمي ايله فارس اوخوجوسو بير چوخ تورک ادبياتيندان کيتابلار اوخوموش. بئله بير زاماندا تورک ادبياتيندان و اؤزلليکله يونس امره‌دن يازماق و اونون شعرلريني فارسجايا چئويرمک ايسته‌ين بير چئويرمن نه قدر قلم قدرتينه صاحب اولماسي بللي‌دير.
تورکيه‌نين بو گون ان تانينميش و چاليشقان يونس امره شناسي دکتر مصطفي تاتجي قبول اولونا بيلر. دکتر تاتجي يونس امره حاقيندا بير چوخ اثر تاليف ائتميشدير. اونون تنقيدي ديوانيني چاپا حاضيرلاميش. بو ديوانا آلتميش صحيفه‌ليک بير اؤن سوز يازميش. بو اؤن سؤز 1393 ايلينده 120 صحيفه ده و رقعي بيچيمده گؤزل بير ترجمه اولاراق آيدين فرنگي طرفيندن فارسجايا چئوريلميش و »عنوان« يايين ائوي اردبيل شهرينده چاپ ائتميشدير. بو اثرده قيسا و ييغجام اولاراق يونس امره‌نين حياتي دؤرد بؤلومده اله آلينيب و سونوندا يونس-ون آلتي شعري تورکجه- فارسجا اولاراق گتيريليبدير. اثر کيفيتلي و دقيق بير اثردير و اومولور بو مترجم‌دن گله‌جک ده يئنه يونس امره‌يه داير يئني – يئني کيتابلار چاپ اولونا.
دئديگيميز کيمي يونس امره نه قدر اؤنملي و بؤيوک متصوف بير شاعير و عارف اولسادا آما تاسوفله سون ايللره قَدَر اونون بوتون‌ديواني ايراندا چاپ اولماميشدي و اوغورلارلا 1394 ايلينده دوکتور حسين محمدزاده صديق طرفيندن يونس امره‌نين بوتون شعرلري نشر »تک درخت« واسطه‌سي ايله ايشيق اوزو گؤردو. بو کيتابدا دکتر صديق رحمتلي گؤلپينارلي‌نين حاضيرلاديغي‌ديواني اساس آلاراق، شعرلري تصحيح ائتمه‌دن 360 شعر ايله رساله النصحيه‌ني عرب الفبا ايله نشر ائتميش و گؤلپينارلي‌نين نسخه‌سينده اولمايان بعضي شعرلري ده فاروق تيمورتاش نسخه‌سيندن و ال يازما بير نسخه‌دن علاوه ائتميش و بير اوزون مقدمه ايله برابر سونوندا اک اولاراق بعضي آرتيرمالار گتيرميش.
دکتر صديق بوتون يونس امره پژوهلارا قارشي، يونس امره‌نين خوي شهرينين ديزه کندينده دوغولدوغونو ادعا ائدير. دکتر صديق 1369 ايلينده »اشعار ترکي مولوي و ترکي سرايان مکتب شمس مولوي« اثرينده ده يونس امره‌نين بئش شعريني گتيرميشدي. يونس حاقّيندا ان سون چاپ اولموش کيتاب »آتش« آديندا اثر، بير رمان شکلينده يونس امره‌نين ياشامي‌ني قلمه آلميش‌دير. کيتابين يازاري اسکندر پالا بو اثري بير نئچه ايل بوندان قاباق تورکيه ده »اود« آديندا چاپ ائدير و ايندي فارسجا چئويريسي آقاي کاظم آذري‌سيسي طرفيندن تبريزده اختر انتشاراتي واسطه‌سي ايله چاپ اولموشدور.
فارسجا ترجومه حديندن آرتيق يانليش و نامفهومدور. هر صحيفه ده بير نئچه يانليش اولدوغونو ادعا ائتسک يالان اولماز. بو ترجومه اوخوماغينا دگمز و تاسوفله نابلد مترجم يازارين بوتون زحمت‌لريني هدره وئرميش. مترجم نه تصوف ادبياتي و اونون قاوراملاري ايله تانيش‌دير و نه حتي تورک‌ديلي‌نين گرامري و جومله قورولوشو ايله. دئديکلريميز سندسيز اولماسين دئيه ساده‌جه ايلکين صحيفه‌لردن بير – ايکي جومله اؤرنک وئرمک يئرسيز اولماز.
اؤرنک ايچين، ملاقاسيم –ين ديليله يانليش ترجومه اولاراق بئله يازيلير:»در قونيه زير نظر مدرس فضل‌الله افنديم و ديگران فقه و اصول خواندم. کتابهاي ديگر را هم مي خواندم و به خاطر تفکر بيشتر در قونيه از کنار بيد مجنون رد مي شدم و در سرچشمه خودم را سرگرم مي‌کردم.«،(ص8) حال بو کي اسکندر پالانين يازديغي جمله بؤيله‌دير: » فهميدم که در قونيه فردي به اسم فضل‌الله افندي به بهان? تدريس علم فقه سخناني خلاف قرآن مي‌گويد.
براي اينکه او را سر جاي خود بنشانم از روستاي سؤيوت خارج شده، به قونيه رهسپارم.« و يا آنلامسيز بير جومله اولاراق ترجومه اولونوب: »با اطلاعاتي که از حکمت و عرفان داشتن بدون تظاهر در گذشته زندگي مي‌کردم «.(ص 7)
او حالدا کي اسکندر پالانين متني بئله‌دير: »به تفاوت علم و حکمت و دانش و عرفان پي بردم و باقي عمر را بدون تظاهر به بسيار داني سپري کردم« و يا اخلاقي بير جومله اولاراق «بن ايکن بنليک‌دن قورتارماق » (تا زنده‌اي از خودخواهي رها شدن ) جومله‌سي »در حالي که من دارم تمام ميشوم« ترجومه اولونوب. تاسوفله يانليش و سهولر چوخ چوخ دور و بورداکي اؤرنکلر ساده‌جه ايلکين صحيفه‌دن گتيريلدي. بو يانليش‌لار هر صحيفه ده وار و بورادا بوندان چوخ اؤرنک وئرمک لازيم دگيل.
قيد ائتمک گرک کي بو مقاله چاپا حاضير اولان زامان، اسکندرپالا-نين يوخاري دا آديني چکديگيميز کيتابي، تهراندا »فکر آذين« يايينلاري طرفيندن و »اکرم غفاروند« چئويريسي ايله بير داها فارس ديلينده يايينلاندي.
بو کيتابا اؤتري بير باخيش گؤسترير کي سايين چئويرمن گؤزل بير چئويري حاضيرلاماق ايچين بؤيوک بير اؤزن گؤسترميش و اؤنجه تانيتديغيميز چئويري ده اولان يانليش‌لار بو کيتابدا يوخ دور و اؤتري بير باخيشدا، بعضي کيچيک چاتيشمازليق‌لارا هله‌ليک گؤز يومارساق، کيتاب اوخومالي بير اثر کيمي گؤز اؤنونده‌دير. انشاءالله ياخين گلهجکده »اسکندر پالا«نين بو کيتابيندان اولونان بو ايکي فارسجا چئويري‌يه گئنيش و اطرافلي باخيلاجاق و هر ايکي اثر، اورجينال متن ايله قارشي قارشييا گلجک‌دير.
***
يونس امره‌نين دونيا گؤروشو ايله تانيش اولماق و شعرلريني آراشديرماق بوندان آرتيق مجال ايسته‌يير. تانري ايسترسه گلهجکده بو حاقدا باشقا مقاله‌لر سونولاجاقدير. ساده‌جه بونو قيد ائده‌ک کي يونس امره‌نين سؤزلرينين شاه بيتي »عشق«و »سئومک«دير و عشقي گيزلي خزينه بيلمکله بوتون اينسانلاري سئويب – سئويلمه‌يه چاغيرير:
گلين تانيش اولاليم، ايشي قولاي قيلاليم
سئوه ليم – سئويله‌ليم، دونيا کيمسه‌يه قالماز_!
سون
طرح شهید سلیمانی در روستاهای ارومیه اجرا می شود
ساماندهی ۲۵۶۹ نفر از تک‌واریزی‌ها در مسکن ملی ثمین ۳ زنجان
آذربایجان غربی حدود ۷۰۰ زن شهیده تقدیم انقلاب کرده است
ابعاد مختلف حادثه سرویس مدرسه ارومیه بررسی شود
برنامه‌ریزی برای اجرای سیستم‌های هوشمند آبیاری فضای سبز تبریز
بانک ها در زنجان به هيچ يک از مصوبات کارگروه تسهيل عمل نمي کنند
رفع موانع سرمايه‌گذاري آذربايجان غربي به‌صورت مستمر پيگيري مي‌شود
مشارکت همگاني؛ راهکار طلايي براي رفع خاموشي
مطالعات گردشگري منطقه گاوازنگ زنجان آغاز مي‌شود
موزه قاجار مانده از دوران قاجار
درباره عصر آذربایجان