امامزاده سيد ابراهيم زنجان نماد مذهبي و فرهنگي زنجاني ها

طبق آمارها بيش از دو هزار اثر تاريخي و طبيعي در استان زنجان شناسايي شده که از اين تعداد 925 اثر در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.
طبق اعلام مديرکل ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي استان زنجان، از هزار اثر تاريخي در سطح استان، 72 مورد شامل مسجد، حسينيه، بقعه و امامزاده در فهرست آثار تاريخي به ثبت رسيده است.
از جمله مهم‌ترين اين اماکن مي‌توان به امامزاده سيد ابراهيم (ع) ، مسجد جامع شهر زنجان و بقعه قيدار نبي در خدابنده اشاره کرد همچنين بر اساس آمارهاي اعلام شده، در استان زنجان حدود 156 امامزاده و 133 بقعه متبرکه وجود دارد که نقش مهمي در جذب گردشگران مذهبي دارند.
امامزاده سيد ابراهيم زنجان، يکي از مقاصد زيارتي و فرهنگي برجسته در اين منطقه به شمار مي‌رود. تاريخچه طولاني اين امامزاده و شجره‌نامه‌ متفاوت آن، موجب شده است که اين مکان به‌عنوان يک نماد مذهبي و فرهنگي در ميان مردم شناخته شود. اين امامزاده که يکي از بهترين مکانهاي ديدني زنجان محسوب مي‌شود، يادآور حماسه‌هاي گذشته و ارادت مردم به اهل بيت (ع) است.
اين آرامگاه در بخش شرقي قبرستان قديمي شهر قرار دارد و امامزاده ابراهيم به عنوان يکي از شخصيت‌هاي مذهبي مورد احترام در منطقه شناخته مي‌شود.
در مورد تاريخ دقيق دفن سيد ابراهيم اطلاعات دقيقي وجود ندارد، اما طبق منابع مختلف، او در دوران خلافت عباسيان در قرن سوم هجري به شهادت رسيده است.
در مورد شجره‌نامه امامزاده سيد ابراهيم، اختلاف نظرهايي ميان علما وجود دارد. برخي او را ابراهيم بن موسي بن جعفر مي‌دانند، در حاليکه برخي ديگر، مانند ابوالفرج اصفهاني و ابونصر بخاري در کتاب «سرالنساب»، او را ابراهيم بن محمد بن عبدالله بن حسن بن العباس بن علي معرفي کرده‌اند.
اگر اين شجره‌نامه درست باشد، طبق آن سيد ابراهيم از نسل حسين بن اسماعيل بن محمد الارقط بن الباهر بن زين العابدين است و در اوايل قرن سوم هجري و در دوران خلافت المعتز بالله، با افراد خليفه عباسي جنگيده و در نزديکي شهر زنجان در فاصله سه کيلومتري جنوب آن به شهادت رسيده است.
در ابتدا، بناي امامزاده سيد ابراهيم زنجان به سبک چهارطاقي طراحي شده بود که بر فراز آن گنبدي زيبا قرار داشت. در سال 1340 هجري شمسي، به منظور بازسازي و بهينه‌سازي، ساختمان امامزاده بازسازي و به شکلي نوين، اما با حفظ ويژگي‌هاي معماري قديمي، دوباره بنا شد.
گنبد اين ساختمان از نوع تک‌پوششي است که با چهار گوشواره به جرزها متصل شده و در فاصله ميان گوشواره‌ها، هشت نورگير براي تامين روشنايي داخل گنبد تعبيه شده است.
ضريح امامزاده سيد ابراهيم زنجان که در اصفهان ساخته شده، در سال 1358 هجري شمسي در محل نصب شد. قديمي‌ترين قسمت بناي امامزاده، سردر ورودي از سمت شمالي و مناره‌هاي آن بوده که به سال 1341 شمسي و توسط معمار برجسته ابراهيم سلطاني ساخته شد. بر بالاي مناره‌ها، آيه 55 سوره احزاب به خط ثلث و با قلم استاد سلطاني نقش بسته است.
تجديد بناي امامزاده سيد ابراهيم زنجان توسط استاد منصور محاوري، فرزند ملا غلامرضا و متولد 1278 شمسي، انجام شد. از سال 1340 هجري شمسي، استاد محاوري با همکاري مردم زنجان به بازسازي اين آرامگاه تاريخي پرداخت.
به گزارش عصرآذربايجان به نقل از ايرنا،استاد محاوري در اسفند 1354 درگذشت و در رواق ورودي امامزاده به خاک سپرده شد. در حال حاضر، شبستان اصلي اين امامزاده هيچ‌گونه مشکل ساختاري ندارد، اما قسمت‌هايي از حجرات واقع در ضلع شرقي صحن، از نظر ايستايي نياز به توجه و رسيدگي دارد.
امامزاده سيد ابراهيم زنجان در ميدان انقلاب اين شهر و در خيابان امام خميني واقع شده‌ است و به راحتي مي‌توان به آن دسترسي پيدا کرد.