سجاد صفري
گروه اقتصادي: باغداران شهرستان اهر با وجود برداشت محصول سيب، به دليل نبود صنايع تبديلي کافي و تأثير مخاطرات طبيعي، بخش عمده اي از دسترنج خود را از دست ميدهند.
از تمام اما و اگرهاي صرفه اقتصادي ايجاد باغات سيب در شهرستان اهر و علامت سوال بزرگي که در مقابل تغيير کاربري زمينهاي زراعي به باغي و جايگزيني سيب غير استراتژيک با محصول استراتژيک گندم که بگذريم اکنون وسيله ارتزاق بسياري از اهالي شهرستان اهر است.
باغاتي که عمدتاً پس از بهره برداري از شبکه پاياب سد ستارخان بوجود آمدند اکنون با تشديد خشکسالي و کاهش تخصيص حقابه کشاورزان ميوههايشان کوچکتر از گذشته و سهم سيب صنعتي و تازه خور درجه سه آن بيشتر از گذشته است.
سيبهاي ريختهشده بر زمين، تصويري از نااميدي باغداران اهر است؛ نااميدي که با هر باران و باد، بزرگتر ميشود و آرزوي داشتن فروشي مناسب را کمرنگتر ميکند.
دردِ سيبهاي بيارزش شده در پي باد و باران
باغداران شهرستان اهر از نبود صنايع تبديلي از جمله کارخانه توليد کنسانتره از سيب صنعتي در اين شهرستان گلايه داشتند.علي که بادهاي اخير سيب درختانش را بر زمين ريخته از صف انتظار طولاني فروش محصول صنعتي باغ خود گلايه دارد او علت را نبود ظرفيت پذيرش کافي در کارخانههاي موجود کنسانتره معرفي ميکند.يکي از ساکنان روستاي دايلار اهر نيز عامل اصلي نابودي و کاهش شديد ارزش سيبهاي انبار شده را باد و باران ميداند. او ميگويد: محصول باغ من دو بار بيارزش ميشود؛ يکبار وقتي مجبور ميشوم آن را پاي درخت بريزم، و بار ديگر وقتي زير باد و باران رها ميماند و دسترنج کشاورز به اين صورت به راحتي از بين ميرود.
صادق احمدي فرماندار شهرستان اهر با رد وجود پرتي زياد محصول باغات گفت: سيبهاي صنعتي جهت توليد کنسانتره سيب و ساير محصولات توليدي در تمام باغات وجود دارد که حدود 10 الي 15 درصد توليد محصول را تشکيل ميدهد.وي با تاکيد بر اينکه اين ميزان سيب صنعتي در تمام باغات کشور و دنيا رايج است که براي توليد انواع محصولات صنايع تبديلي مورد استفاده قرار ميگيرد، افزود: سيب صنعتي الان در اهر به قيمت 12 تا 15 هزار تومان از کشاورزان خريداري ميشود.
ارزيابي فرماندار از قيمت و وعدهها براي حل مشکل
وي با ارزيابي مثبت از قيمت امسال افزود: سال گذشته قيمت سيب صنعتي حدود 6-8 هزار تومان بود.احمدي در خصوص اقدامات صورت گرفته براي ايجاد صنايع تبديلي و توليد کنسانتره ميوه با اشاره به اينکه در سنوات گذشته دو کارخانه توليد کنسانتره سيب در اهر احداث شده است، گفت: علي رغم تلاش و پيگيري صورت گرفته تاکنون اين کارخانهها مورد بهره برداري قرار نگرفته است.
وي در ادامه افزود: براي رفع مشکل پيش آمده از بانک کشاورزي جهت اعطاي تسهيلات و از سازمان غذا و دارو جهت اخذ تاييديه توليد پيگير هستيم.فرماندار اهر در خصوص بازار هدف سيب توليدي اهر گفت که اين محصول بعد از برداشت به تمام نقاط کشور از جمله تهران، اردبيل، تبريز و کردستان صادر ميشود.
وي همچنين در حوزه صادرات خارجي کشورهاي عراق و افغانستان را از محلهاي عمده فروش سيب اهر پس از سورت و بسته عنوان کرد.احمدي در پاسخ به سوال ما در خصوص ميزان آب مورد نياز براي باغات سيب و ميزان تخصيص منابع آب به کشاورزان گفت: نياز آبي هر هکتار باغ سيب در آبياري قطرهاي حدود 6300 متر مکعب در سال است.
وي ادامه داد: در سالهايي که مشکل آب داريم نياز کامل تأمين نميگردد و اين عامل موجب افزايش درصد سيب صنعتي ميگردد.
او سطح باغات شهرستان اهر را 8350 هکتار اعلام کرد و افزود: در شرايط طبيعي بلحاظ اقليمي بشرط آنکه خطر سرمازدگي و سيل و تگرگ و.... نداشته باشيم، ميزان کل توليدات محصولات باغي حدود 180000 تن ميباشد.
احمدي با بيان اينکه سطح کل باغات قطرهاي شهرستان 4750 هکتار است که از اين سطح 1250 هکتار قطرهاي پاياب سد ستار خان ميباشد، افزود: بقيه پاياب، چاهها و ساير منابع آبي شهرستان تامين ميشود.وي ادامه داد: علاوه بر 1250 هکتار باغات قطرهاي پاياب سد ستارخان حدود 2000 هکتار هم باغات ثقلي وجود دارد که امثال چهار نوبت آب ثقلي از طريق سد به اين باغات تخصيص يافته است.
فرماندار اهر با تاکيد بر اينکه امسال هم نحوه تامين آب و هم محصول توليدي و قيمت فروش سيب نسبت به چند سال اخير مناسبتر است، ابراز اميدواري کرد: بتوانيم يکي از اين کارخانهها را فعال کنيم، تا قسمت عمده مشکل سيبهاي صنعتي شهرستان را حل کنيم.فرامرز افشاني مدير صنايع تبديلي و غذايي جهاد کشاورزي آذربايجان شرقي وضعيت صنايع تبديلي استان را در حوزه کنسانتره ميوه تشريح کرد و افزود: 22 واحد توليد پوره و کنسانتره در آذربايجان شرقي فعال هستندکه فقط 4 واحد از آنها به توليد کنسانتره ميوه اختصاص دارند.
فاصله ميان آمار رسمي و واقعيتهاي ميداني
مدير صنايع تبديلي و غذايي جهاد کشاورزي آذربايجان شرقي ظرفيت اسمي سالانه واحدهاي توليدي استان را 185 هزار تن اعلام کرد و افزود: اين واحدها سالانه قادر به جذب 814 هزار تن ماده خام هستند.
وي با اشاره به برنامهريزي براي ظرفيتسازي در زمينه تبديل سيبهاي صنعتي، از ايجاد مراکز خريد، باراندازها و انعقاد قراردادهاي کشت با واحدهاي بزرگ توليد کنسانتره سيب در استان به عنوان بخشي از اين اقدامات نام برد و تأکيد کرد اين روند ادامه خواهد يافت.
افشاني، همچنين از وجود 152 واحد سردخانهاي فعال با ظرفيت 460 هزار تن در آذربايجان شرقي خبر داد و گفت: از اين تعداد، 7 واحد در شهرستان اهر براي نگهداري سيب درجه يک مستقر هستند.مدير صنايع تبديلي و غذايي جهاد کشاورزي آذربايجان شرقي با بيان اينکه کل توليد سيب آذربايجان شرقي 704 هزار تن است که حدود 200 تا 250 هزار تن آن سيب صنعتي محسوب ميشود، افزود: ظرفيت جذب کارخانجات استان حتي از اين ميزان توليد نيز بيشتر است.با وجود اعلام جهاد کشاورزي آذربايجان شرقي مبني بر اينکه ظرفيت جذب کارخانجات استان بالاتر از ميزان سيب صنعتي موجود است و فرماندار شهرستان وضعيت را مطلوب عنوان ميکند اما واقعيتهاي موجود بيانگر کند بودن روند جذب، فروش و انتقال سيب صنعتي به واحدهاي صنايع تبديلي است.به گزارش عصرآذربايجان به نقل از مهر،در شهرستان اهر ميتوان با هدايت سرمايه گذاران براي ايجاد واحدهاي ميوه کنسانتره و ايجاد مراکز جمع آوري سيب صنعتي و هم سرمايه گذاري در بحث بارانداز محصولات کشاورزي به امر جذب سيب صنعتي کمک کرد.