گروه اقتصادي:?با اينکه، امروزه اين اجماع وجود دارد که حمل و نقل يکي از مهترين عناصر پيشرفت و توسعه است، استان اردبيل به دليل عدم توسعه حمل و نقل ريلي و هوايي، به يک استان بنبست تبديل شده است. سوالي که ذهن بسياري از شهروندان استان را به خود جلب کرده، اين است که با لحاظ چنين اهميتي براي حمل و نقل، چرا تا اين حد به زيرساختهاي حمل و نقل استان بيتوجهي شده است؟ از آنجا که کاهش بهاي تمام شده محصول و دسترسي سريعتر و سهلتر به محصولات و مواد اوليه از اصليترين مزيتهاي بهبود و تکميل زيرساختهاي حمل و نقل هوايي و ريلي هستند، زماني که توليدکننده نتواند با قيمت مناسب و قابل رقابت، دست کم در بازار داخلي حضور داشته باشد، توليد چه توجيهي دارد؟ *آسيبشناسي وضعيت موجود به اذعان اکثر کارشناسان اين حوزه، حمل و نقل درايران هيچگاه داراي يك برنامه مدون و هدفگذاري مشخص نبوده است. از اين رو سرمايهگذاريها در اين بخش نيز بدون برنامه و بيهدف انجام شده است. امروزه، ناکافي بودن شبکه خطوط راهآهن ايران نسبت به جمعيت و وسعت کشور و نيز سهم بسيار اندک راهآهن از حمل و نقل بار، از معضلات و عقبماندگيهاي کشور محسوب ميشود. متاسفانه در سالهاي گذشته، ايجاد و توسعه حمل و نقل ريلي در اردبيل به عنوان يک اصل و الزام اقتصادي مورد غفلت واقع شده است. عليرغم گذشت زمان زيادي از طرح خط آهن اردبيل-ميانه، به دليل محدوديت اعتبارات دولتي، اعتبارات تخصيص يافته ناکافي بوده و پيشرفت اندکي در اين حوزه حاصل شده است. اما در اين ميان، موضوعي که به آن توجه نشده است، بهرهگيري از ظرفيتها و امکانات بخش خصوصي و به ويژه سرمايهگذاران خارجي بوده است. کارشناسان دلايل مختلفي را براي سرمايهگذاري نکردن بخش خصوصي در بخش حمل و نقل ريلي مطرح کردهاند که برخي از آنها به اين شرح است:1. قوانين سخت و پيچيده در حوزه حمل و نقل ريلي نسبت به ساير جانشينها در اين صنعت،2. نرخ سودآوري پائين تر در بخش حمل و نقل ريلي در مقايسه با ساير بديلهاي سرمايهگذاري،3. وجود محدوديتهاي فني و اقتصادي به دليل وجود تحريم ها تاکنون که اميد است به زودي حل شود،4. مشکلات تامين بودجه و تامين مالي پروژههاي مربوطه در اين صنعت،5. نبود طرح هاي جامع در اين بخش از اقتصاد به دليل بلاتکليفي در اجراي طرحهاي توسعهاي،بدون ترديد ميتوان به مراجعه به منابع و مراجع امر، ليست بالا را توسعه داد، اما موارد ياد شده از اهم مشکلات موجود در اين زمينه است. نکتهاي که وجود دارد بهرهگيري از موانع ياد شده جهت تبديل انها به فرصت توسعه خط ريلي در استان ميباشد. *مزيتهاي توسعه خط ريلي براي استان تکميل خطوط حمل و نقل از طريق کاهش هزينههاي محصول، موجبات کاهش بهاي تمام شده در بازار هدف را فراهم ميآورد. از طرفي واردات مواد اوليه و اقلام واسطهاي توليد نيز ارزانتر صورت ميگيرد. اين موضوع، به مفهوم کاهش دو طرفه در بهاي تمام شده محصول توليدي است. با اين اوصاف، تکميل خطوط هوايي و ريلي موجب افزايش صادرات محصول استان به استانهاي همجوار خواهد شد. علاوه بر اين در صورت وجود حمل و نقل توسعه يافته، ميتوان بازارهاي هدف برونمرزي را نيز به منظور صادرات محصولات استان متصور شد که پتانسيل توسعه اقتصادي منطقه را بيش از پيش افزايش ميدهد. در اين صورت ميتوان محصولات توليدي استان را به کشورهايي که در آن تقاضا براي محصولات استان وجود دارد صادر کرد. همچنين توسعه چنين سيستم حمل و نقلي از منظر خصوصيات کالاهاي توليدي استان نيز قابل بحث است. *و اما چه بايد کرد:1- تبديل موضوع خروج استان از بن بست از طريق توسعه حمل و نقل ريلي و هوايي به مطالبهاي عمومي و خواستهي شهروندي خاص استان؛2- تخصيص اعتبار ويژه به مسئله خط راهاهن اردبيل در مجلس شوراي اسلامي بديه است که معضلات و مشکلات استانها و نواحي جغرافيايي به تناسب موقعيت جغرافيايي آنها متفاوت است، اما آنچه در مورد اردبيل به عنوان مشکل سطح اول مطرح است معضل بن بست بودن آن است که بايد رفع و رجوع شود. لذا بايد از ديد تخصيص اعتبار و اجرا به اين موضوع نگاهي ويژه داشت. 3- طراحي بستههاي سرمايهگذاري مختلف با محوريت واگذاري فعاليتها به بخش خصوصي و نظارت عاليه توسط راه آهن جمهوري اسلامي ايران؛4- استفاده از ظرفيتهاي موجود در سرمايهگذاري مستقيم خارجي با راهبردهاي تامين مالي، انتقال دانش فني و سهم بازار شايد در نگاه اول حوزههاي نفت و گاز، پتروشيمي و معادن ما براي سرمايهگذاران خارجي جذاب باشد، اما نبايد از نظر دور داشت که حوزه حمل و نقل کشور ما براي شرکتها و سرمايهگذاران خارجي بازاري بکر و رو به توسعه تلقي ميشود که پتانسيلهاي خاص خود را دارد. به اين ترتيب ميتوان به ارائه بديلهاي مناسب سرمايهگذاري اقبال سرمايهگذاران خارجي را در اين زمينه آزمود.5- بهرهگيري از ظرفيتهاي بازار سرمايه در توسعه سيستم حمل و نقل استان به ويژه حمل و نقل ريلي.در شرايط فعلي تامين منابع مالي يک چالش اساسي در بخش حمل و نقل ريلي کشور محسوب ميشود. محدوديتهاي نظام بانکي در اعطاي تسهيلات و نيز درماندگي دولت به دليل محدوديت منابع، توجه به ساير شيوههاي تامين مالي را اجتناب ناپذير ميسازد. با عنايت به توسعه ابزارهاي تامين مالي در بازار سرمايه در سالهاي اخير، ميتوان از ظرفيتهاي اين بازار هم در تامين مالي اين حوزه بهره گرفت.
گروه اقتصادي:?با اينکه، امروزه اين اجماع وجود دارد که حمل و نقل يکي از مهترين عناصر پيشرفت و توسعه است، استان اردبيل به دليل عدم توسعه حمل و نقل ريلي و هوايي، به يک استان بنبست تبديل شده است.