آمارها نشان مي دهد جمعيت جهان به سمت سالخوردگي حرکت مي کند و طبق پيش بيني هاي سازمان ملل متحد سهم جمعيت 60 ساله و بيشتر دنيا که هم اکنون حدود 12درصد است تا ميانه قرن بيست و يکم به بيش از 21درصد خواهد رسيد و سالمندان هم در حال سالخورده شدن هستند. رشد جمعيت سالمندي کشورمان با شيب تندي در حال افزايش است و پيش بيني مي شود تا سال 1410حدود 20 درصد جمعيت را افراد بالاي 60 سال تشکيل دهند و در اين ميان بروز بيمارهاي مختلف به ويژه دمانس و آلزايمر بيش از گذشته اين گروه را به خود مبتلا مي کند. با توجه به آمارها رشد جمعيت سالمندان در کشور حدود پنج درصد اعلام شده که اين روند در سال 69، کمتر از پنج درصد بود و در سال 1396 به بيش از 9 درصد رسيده است. پيش از اين نيز دبير ستاد توسعه علوم و فناوري هاي شناختي گفته بود، بر اساس پيمايش سال 2013 ، 3/44 ميليون نفر از مردم جهان به دمانس (مراتب ابتدايي آلزايمر) مبتلا هستند و هر 20 سال اين ميزان 2برابر مي‌شود. دکتر کمال خرازي، اضافه کرده بود، بيشتر مبتلايان به دمانس در کشورهايي زندگي مي کنند که از نظر اقتصادي در سطح پاييني قرار دارند، به طوري که 58 درصد مبتلايان به دمانس در سال 2010 ساکن کشورهاي توسعه نيافته بودند و پيش بيني مي شود که اين رقم به 71 درصد در سال 2050 برسد. وي، پيروي از رژيم غذايي مناسب، مراقبه و تمرين ذهني، ورزش و ارتباطات اجتماعي را از عوامل پيشگيري از دمانس و آلزايمر اعلام کرده بود.

*آموزش به خانواده ها اقدامي مهم در نگهداري سالمندان دچار آلزايمر

 به گفته معاون توانبخشي بهزيستي استان زنجان، طبق سرشماري سال 95 و بر اساس آمار اداره ثبت احوال زنجان 104 هزار نفر از جمعيت اين استان سالمند هستند که اين ميزان در مقايسه با سرشماري سال 90، افزايش نشان مي دهد. فرهاد ميرزايي در اين ارتباط گفت: نرخ رشد جمعيت سالمندي استان از 9.2 درصد در سال 90 به 9.8 درصد رسيده که اين موضوع نيازمند توجه بيشتر و برنامه ريزي لازم در اين بخش است. وي بيان کرد: نرخ رشد جمعيت سالمند اين استان به نسبت کشوري بالاست و هم اکنون شماري از اين جمعيت مبتلا به دمانس و آلزايمر هستند که در مراکز تحت پوشش خدمات لازم را دريافت مي کنند. اين مسئول ادامه داد: هم اکنون اين اداره کل به 162 سالمند تحت پوشش در 2 مرکز مراقبتي شبانه روزي واقع در شهرهاي زنجان و هيدج خدمات ارائه مي کند که تعدادي از آنان را افراد مجهول الهويه تشکيل مي دهند. وي اظهار داشت: بر اين اساس خدمات مراقبت در منزل توسط مراقبين آموزش داده شده به تعداد 170 نفر از معلولان شديد و خيلي شديد در شهرهاي ابهر، خرمدره و زنجان ارائه مي شود که از اين تعداد 67 نفر سالمند بوده که از اين تعداد نيز 40 نفر از آنان به دمانس (مراتب ابتدايي آلزايمر) و آلزايمر مبتلا هستند. معاون توانبخشي بهزيستي استان زنجان ادامه داد: در شهرستان زنجان نيز 60 سالمند توسط تيم ويزيت در منزل خدمات ارائه مي شود که تعدادي از آنها به دمانس و آلزايمر مبتلا هستند و علاوه بر آن در طرح مراقبت غير رسمي نيز که در همه شهرهاي استان اجرا مي شود،110 سالمند معلول و معلول خيلي شديد وجود دارد که تعدادي از آنان به اين نوع بيماري گرفتار هستند. وي يادآوري کرد: اغلب خانواده ها در هنگام مواجهه با سالمندان مبتلا به دمانس و آلزايمر ترجيح مي دهند اين افراد را براي دريافت خدمات مورد نياز به مراکز سالمندان ارجاع دهند که با توجه به روند افزايشي اين نوع بيماران پذيرش همه آنها در مراکز نگهداري سالمندان امکان پذير نيست. اين مسئول ادامه داد: سياست سازمان بهزيستي کشور ارائه آموزش هاي توانبخشي به اعضاي خانواده ها براي ارائه خدمات مورد نياز در اين بخش است که تحقق اين مهم مي تواند مشکلات بوجود آمده را به ميزان زيادي کاهش دهد. ميرزايي افزود: اين اداره کل توسعه مراکز شبانه روزي نگهداري سالمندان را در دستور کار ندارد و در اين ميان راه اندازي نهادهاي غير دولتي از قبيل بنياد فرزانگان با مشارکت سازمان هاي مردم نهاد در استان را مورد توجه قرار داده است. وي اظهار داشت: بيشتر خانواده هايي که سالمند مبتلا به دمانس و يا آلزايمر دارند نمي توانند خود را با اين بيماري سازگار کنند و دچار مشکلات عديده اي مي شوند و در اين ميان فراگيري آموزش هاي لازم ضروري است. معاون توانبخشي بهزيستي استان زنجان خاطرنشان کرد: سازمان بهزيستي طرح هوم کر' مراقبت بيماران در منزل' را با هدف ارائه خدمات مناسب به گروه هاي هدف اجرا کرده که تداوم آن بسيار اثربخش است.

*70درصد بيماري آلزايمر منشا ژنتيکي دارد 

يک روانپزشک مرکز آموزشي درماني شهيد بهشتي استان زنجان نيز با اشاره به اينکه 70 درصد بيماري آلزايمر منشا ژنتيکي دارد، ادامه داد: به اين موضوع بايد توجه داشت در خانواده هايي که پيشينه ابتلا به اين بيماري وجود دارد، خطر بيشتري افراد را تهديد مي کند. دکتر سيد ابوالفضل قريشي افزود: بيماري آلزايمر، اختلال عملکرد مغز است که در آن اختلال حافظه به طور معمول، بتدريج ايجاد شده و پيشرفت مي‌کند. اين عضو هيات علمي و دانشيار دانشگاه علوم پزشکي زنجان ادامه داد: بيماري آلزايمر يک بيماري تخريب کننده سيستم عصبي مغز بشمار مي رود و بطور معمول در سنين بالاي 65 سال بروز مي کند. وي اظهار داشت: آلزايمر يک بيماري پيشرونده است و هر چه سن افراد بالا برود ريسک ابتلا به اين بيماري افزايش مي‌يابد و جزو بيماري ‌هايي است که افزايش سن فاکتور مهم در ابتلاي افراد محسوب مي شود. قريشي افزود: بيماري آلزايمر پايانه هاي عصبي مغز را دچار اختلال مي کند و تشخيص زود رس آن به درمان هاي اثر بخش کمک مي کند چرا که از پيشرفت آن به ميزان زيادي پيشگيري مي کند. وي ابراز کرد: بسياري از خانواده ها تصور مي کنند اگر فرد مسن گذشته خود را به ياد بياورد به بيماري آلزايمر دچار نشده اين در حالي است حافظه دور در زمان پيش‌تر تشکيل شده و اگر فرد آنچه که در گذشته‌ها براي او اتفاق افتاده را به خاطر نياورد اين مهم بر شدت بيماري حکايت دارد. اين روانپزشک ادامه داد: خانواده ها به علائم و نشانه هاي اوليه بيماري آلزايمر توجه کنند چرا که بي توجهي به اين امر روند بيماري را شدت مي بخشد و اين موضوع از اهميت زيادي برخوردار است. وي تاکيد کرد: بيماري آلزايمر به صورت تدريجي و بطور معمول طي چهار تا پنج سال به وقوع مي پيوندد و در نهايت فرد حافظه خود را از دست مي دهد و به دليل بروز ساير اختلالات به مرگ منجر مي شود. اين عضو هيات علمي و دانشيار دانشگاه علوم پزشکي زنجان ادامه داد: در اين نوع بيماري فرد نمي داند به بيماري آلزايمر مبتلا شده و آنچه را که فراموش کرده را داستان سرايي مي کند. وي بيان کرد: اين بيماري هم در مردان و هم در زنان بروز مي کند و نمي توان شدت بيشتري را براي يک جنس در نظر گرفت و در اين ميان توجه به علائم و نشانه هاي آن اهميت ويژه اي دارد. قريشي خاطرنشان کرد: اين نوع بيماري ديگر اعضاي خانواده را به شدت گرفتار مي کند و در اين ميان ارائه آموزش هاي لازم مي تواند به ارتقاي کيفيت زندگي آنان منجر شود. اين روانپزشک اختلال تفکر ذهني، مشکلات در انجام کارهاي عادي روزمره، گم کردن زمان و مکان و منزوي شدن را از جمله راه هاي تشخيص بيماري آلزايمر ذکر کرد. اين روانپزشک خاطرنشان کرد: هم اکنون داروهايي براي کنترل بيماري آلزايمر وجود دارد که در صورت تشخيص بهنگام مي توان اختلالات ناشي از اين بيماري را در مبتلايان به ميزان زيادي کاهش داد.

* رژيم غذايي در کنترل بيماري آلزايمر موثر است 

عضو انجمن تغذيه ايران نيز گفت: طبق نظر متخصصان امر رژيم غذايي مناسب مي تواند از شيوع بيماري آلزايمر و يا تشديد آن جلوگيري کند. پروين افشار افزود: مطالعات نشان مي دهد رژيم سرشار از اسيدهاي چرب اشباع و همچنين خوراکي هاي فاقد مواد آنتي اکسيدان مي تواند بروز بيماري آلزايمر را افزايش دهد. وي بيان کرد: در مقابل، رژيم غذايي سرشار از اسيدهاي چرب غير اشباع و مواد آنتي اکسيدان به ويژه ادويه نيز علاوه بر کاهش شيوع بيماري، به کاهش علائم آن نيز کمک مي کند. اين کارشناس تغذيه مرکز آموزشي درماني تخصصي و فوق تخمصصي آيت الله موسوي زنجان ادامه داد: اسيد چرب امگا سه و مکمل هاي حاوي مواد مغذي نيز مي توانند در ساختار و عملکرد سيستم مغزي و حافظه نقش موثري داشته باشند و مصرف آن در دوران سالمندي نيز بروز بيماري آلزايمر را تا حدودي کاهش مي دهد. وي اظهار داشت: بر اين اساس ويتامين هاي A و C مي تواند التهاب ناشي از بيماري را به طور چشمگيري در مبتلايان کاهش داده و علاوه بر آن نيز ساير آنتي اکسيدان ها مانند بتاکاروتن، روي و سلنيوم هم مي تواند موثر واقع شود. عضو انجمن تغذيه ايران ادامه داد: کم خوني نيز در سالمندان شايع بوده است که متاسفانه چندان مورد توجه قرار نمي گيرد و مي تواند يکي از علل زوال عقل باشد که در اين ميان دريافت کافي ويتامين B9 و B12 اثربخشي بهتري دارد. وي خاطرنشان کرد: رژيم غذايي سرشار از مواد مغذي در عملکرد و ساختار سيستم عصبي نقش مهمي دارد و در اين ميان امگا 3، روي و آهن که در غذاهاي دريايي، گردو، حبوبات، مغزهاي گياهي و محصولات لبني کم چرب موجود است، اثر بخشي بهتري در تاخير آلزايمر داشته و در مقابل لبنيات پر چرب، گوشت قرمز و چربي هاي اشباع مي تواند موجب افزايش بروز و تشديد التهاب و علائم اين نوع بيماري در مبتلايان شود. به گزارش عصرآذربايجان به نقل از ايرنا، همه ساله روز 21 سپتامبر (امسال برابر با 30 شهريور) به مناسبت روز جهاني بيماري آلزايمر در دنيا مراسم و همايش‌هاي مختلفي برگزار مي‌شود. کشورهاي عضو انجمن جهاني آلزايمر طي يکماه (15 شهريور تا 15 مهر) با اطلاع رساني در مورد اين بيماري و شيوع آن توجه مسئولان را به مشکلات افراد مبتلا به دمانس و بيماري آلزايمر از جمله نبود حمايت و مراقبت مناسب و کمبود سرمايه گذاري در تحقيقات مربوط به اين بيماري جلب مي‌کنند. شعار امسال (2018) اين ماه 'هر 3 ثانيه يک ابتلا به دمانس در جهان' اعلام شده است.