گروه گزارش: دکتر سيد مرتضي صفوي ،استاد دانشگاه و متخصص تغذيه با تاکيد بر اهميت توجه به تغذيه در دوران سالمندي، گفت:» در حال حاضر تعداد سالمندان کشور در حال افزايش است بنابراين سلامت اين گروه از افراد جامعه بسيار حائز اهميت است.

 فرايند سالخوردگي و پير شدن با کاهش فعاليت هاي فيزيکي و افزايش بيماري هاي مزمن همراه است و اگر فرد سالمند تغذيه سالمي نداشته باشد مي تواند اثرات بدي بر روي سلامتي وي داشته باشد.«وي گفت:» با افزايش سن ، نياز سالمندان به انرژي کم مي شود و تمايل به مصرف غذا نيز در آنان کاهش مي يابد که اگر سالمندان انتخاب غذا و رژيم غذايي مناسبي نداشته باشند در دريافت مواد مغذي دچار مشکل مي شوند. تغذيه سالم از مشکلات و بروز بيماري ها در سالمندان پيشگيري مي کند يا آنها را کاهش مي دهد.«اين متخصص تغذيه تاکيد کرد:» به دليل تغيير نيازهاي تغذيه اي در دوران سالمندي، توجه به نوع تغذيه در سالمندان اهميت بسياري دارد. رعايت اصول تغذيه صحيح باعث مي شود فرد سالمند سال هاي عمر خود را با سلامتي و نشاط طي کند و کمتر در معرض بيماري هاي شايع مثل فشارخون بالا، چربي خون بالا، ديابت، پوکي استخوان و بيماري هاي قلبي و عروقي، سرطان ها قرار گيرد.«وي با بيان اينکه در انتخاب تغذيه سالم، گاهي مشکلات اقتصادي بر سر راه برخي سالمندان وجود دارد، خاطرنشان کرد:» در رژيم غذايي سالمندان بايد مواد غذايي پر ويتامين و پر از املاح و بخصوص کلسيم و آهن وجود داشته باشد. با افزايش سن توانايي جذب ويتامين B12 در افراد کاهش پيدا مي کند و ممکن است سالمندان دچار کم خوني شوند که توصيه مي کنيم از زرده تخم مرغ، گوشت،ماهي ، جگر ، حبوبات ، سبزي هاي تيره رنگ، جعفري ، گشنيز ،چغندر را استفاده کنند.همچنين مصرف روزانه مولتي ويتامين با نظر پزشک در سالمندان براي جبران کمبودهاي بدنشان مناسب است.«دکتر صفوي افزود:» غلات و مغزها مثل پسته ، بادام و فندق از منابع بسيار خوب روي هستند که برخي از علايم کمبود روي شبيه علايمي است که به طور همزمان مانند کمبود آهن در دوران سالمندي اتفاق مي افتد مثل کاهش حس چشايي و التهابات پوستي که بايد منابع غذايي حاوي روي مصرف شود.«وي در ادامه گفت: جذب کلسيم و ويتامين D بدن با افزايش سن در بدن کاهش پيدا مي کند که سلامت استخوان ها را تهديد مي کند و باعث افزايش احتمال شکستگي در استخوان ها مي شود بنابراين با افزايش سن نياز بدن به منابع پرکلسيم مثل شير و لبنيات و سبزيجات حاوي کلسيم بيشتر مي شود. بهتر است سالمندان براي دريافت ويتامين D در معرض نور مستقيم نورآفتاب به ميزان کافي قرار بگيرند و يا مصرف خوراک هاي دريايي را به مقدار يک يا دو بار در هفته در برنامه غذايي خود داشته باشند و اگر در معرض نور مستقيم خورشيد نيستند مصرف جگر و روغن کبد ماهي براي تامين ويتامين D مي تواند موثر باشد.اين متخصص تغذيه گفت:« توصيه مي کنيم زنان بالاي 50 سال که تحت درمان با استروژن نيستند و نيز تمامي بزرگسالان بالاي 65 سال حدود هزار تا هزار و پانصد ميلي گرم کلسيم در روز دريافت کنند تا پوکي استخوان به سراغ آنها نرود و حتما شير و لبنيات مصرف کنند البته برخي سالمندان به دليل ناراحتي ها گوارشي با مصرف شير تازه دچار مشکل مي شوند که بايد مصرف ساير مواد غذايي حاوي کلسيم مثل ماست يا پنير را به عنوان جايگزين شير مصرف کنند و از شير بدون لاکتوز استفاده کنند.وي تاکيد کرد: سالمندان از غذاهاي پرچرب و سرخ شده، سس مايونز، فست فود، سبزي هاي نفاخ مثل کلم و گل کلم ،پياز و لوبيا استفاده نکنند چون سيستم گوارشي آنها بهم مي ريزد. در سالمنداني که جويدن غذا براي آنها مشکل است مصرف غذاهاي نرم مثل انواع پوره ها، گوشت نرم،سوپ ، آش هايي که حبوبات کمتري داشته باشد و نيز مصرف آبميوه ها توصيه مي شود. همچنين توصيه مي کنيم تعداد وعده هاي غذايي سالمند افزايش داده شود و حداقل5 وعده در روز غذا بخورند ولي مقدارغذا بايد در حجم کم و در فواصل نزديک خورده شود.وي گفت: برخي سالمندان ممکن است که به فشارخون بالا مبتلا باشند در اين موارد مي گوييم که حتما رژيم کم سديم داشته باشند و در صورت نياز کاهش وزن را به آنها توصيه مي کنيم تا بتوانند فشارخون خود را کنترل کنند که اين کار را بايد تحت نظر مشاورين و متخصصين تغذيه انجام دهند تا رژيم غذايي متناسب را دريافت کنند.دکتر صفوي خاطرنشان کرد: از نظر تغذيه اي رعايت اصل تنوع در برنامه غذايي روزانه اهميت دارد البته بايد به عادات غذايي سالمندان احترام بگذاريم و هر تغييري را با ملايمت و تفاهم در برنامه غذايي آنها انجام دهيم. با توجه به اينکه مشکل يبوست دراکثر سالمندان وجود دارد مصرف کافي مايعات 8 تا 10 ليوان در روز و مواد فيبري مثل نان هاي تهيه شده از گندم کامل مثل نان سنگک و نان هاي سبوس دار و همچنين ميوه هايي مثل گلابي رسيده و آلو اهميت دارد که جلوي يبوست را مي گيرد. در مورد مصرف بي رويه داروهاي مسهل بايد تذکر داد که باعث بروز تنبلي روده در آنها مي شود.وي افزود: بهتر است سالمندان با مشاورين تغذيه مشورت کنند تا يک رژيم غذايي مناسب برحسب قد و وزن و احيانا اگر بيماري خاصي دارند گزارش کنند تا به آنها يک رژيم غذايي مناسب داده شود تا نياز بدن آنها تامين شود.وي تاکيد کرد: يکسري عواملي هستند که در ايجاد مشکلات تغذيه سالمندان موثر هستند از جمله عوامل جسماني مثل بيماري هاي مزمني که به سراغ آنها مي رود ، بي اشتهايي، تغيير حس چشايي که در سالمندان متداول است، خرابي دندان ها ، بي تحرکي و ناتواني جسمي، مشکلات گوارشي که بسياري از سالمندان دچار يبوست مي شوند و مشکلات جدي گوارشي براي آنها ايجاد مي شود، تداخلات دارويي و يا تداخل غذا با دارو از جمله مشکلاتي است که سالمندان با آن ممکن است مواجه باشند.صفوي خاطرنشان کرد: همچنين مشکلات روحي و رواني نيز از ديگر مشکلات سالمندان است که گاهي اوقات افسردگي، تنهايي و از دست دادن همسر در سالمندان از مشکلاتي است که مي تواند اثرات جدي روحي و رواني بر روي سالمندان داشته باشد. کساني که يک فرد سالمند در خانواده خود دارند که تنها زندگي مي کند بايد وي را در جمع هاي خانوادگي دعوت کنند که اين عاملي براي ايجاد سلامت روحي بهتر آنها مي شود.وي در پايان با اشاره به اهميت ورزش بر سلامت سالمندان گفت: سالمندان بايد روزانه در حد 60 دقيقه پياده روي يا 30 دقيقه شنا يا راه رفتن سريع و يا حداقل 20 دقيقه پياده روي در هواي آزاد داشته باشند. 

منبع :