سه گنبد

گروه سيري در استانها: سه‌گنبد نام تپه اي است در جنوب شرقي شهر اروميه مرکز استان آذربايجان غربي اين بنا آرامگاه بوده و در سال ??? قمري در جنوب شرقي اروميه ساخته شده.مقبره يا برج آجري سه گنبد متعلق به قرن ششم هجري بوده و در مدخل بنا سه کتيبه به خط کوفي باقي‌مانده است

گروه سيري در استانها: سه‌گنبد نام تپه اي است در جنوب شرقي شهر اروميه مرکز استان آذربايجان غربي اين بنا آرامگاه بوده و در سال ??? قمري در جنوب شرقي اروميه ساخته شده.مقبره يا برج آجري سه گنبد متعلق به قرن ششم هجري بوده و در مدخل بنا سه کتيبه به خط کوفي باقي‌مانده است.برخي از مورخين عقيده دارند که اين بنا به جاي آتشکده‌اي از دوره? ساساني احداث شده است، ولي هيچ‌گونه سند معتبري مبني بر صحت ادعاي خود ندارند.از سوي ديگر در مدخل بنا سه کتيبه به خط کوفي است که آن را از سنگ تراشيده‌اند و در پايان کتيبه، محرم سال ??? هجري خوانده ميشود. از اين رو شايد بتوان مقبره يا برج آجري سه گنبد را متعلق به قرن ششم هجري دانست. طبق اين کتيبه اين بنا به دستور يکي از امراي سلجوقي به نام شيث قاطه المظفري ساخته شده است. از نظر معماري اين بنا با مقابر قرن ششم هجري قمري بخصوص مقابر مراغه و ساير مقبره هاي دوره هاي سلجوقي مشابهت فراواني دارد.بناي تاريخي سه گنبد عبارت است از سکوي بلندي که به شکل استوانه و مدور ساخته شده است.قطر بنا 5 متر و ارتفاع آن 13 متر مي باشد. ساختمان فعلي دو طبقه است و در چهار سمت آن دريچه‌هايي وجود دارد.طبقه اول به نام سردابه خوانده مي شود که داراي پوششي قوس‌دار است و بدين وسيله از طبقه دوم مجزا مي‌شود.درب کوچک طبقه? اول ? متر و ?? سانت ارتفاع دارد. طبقه? دوم که اتاق مقبره خوانده ميشود داراي دري به ارتفاع دو و نيم متر است.به عبارت ديگر، بناي استوانه‌اي شکل مدور داراي دخمه‌ايست که قسمت فوقاني آن را به وسيله? آجر تبديل به بنايي شامل اتاق مقبره کرده‌اند و مدخل آن در يک قالب معماري پر نقش و نگار محاط شده و در بدنه? استوانه‌اي برج تعبيه شده است؛ درگاه ورودي آن در ميان طاق‌هاي سطحي واقع شده و از لحاظ معماري زينت خاصي به آن بخشيده است.
سقف اصلي گنبد و ديوارهاي آن تاماً سالم و بر جا مي باشد. طبقه دوم بنا مانند ساير مقادير دوره سلجوقي روي سردابه احداث شده استتزئينات سر در ورودي مقبره در نوع خود کم نظير مي‌باشد و به صورت قطعات سنگ و گچ با نقوش هندسي و کتيبه به خط کوفي تزئين شده است. مصالح قسمت‌هاي تحتاني بنا تا ارتفاع حدود 3/6 متر از سنگ‌هاي تراش خاکستري رنگ ساخته شده و از اين قسمت به بالا تمام مصالح بنا از آجرهاي چهار گوش مي‌باشد.اين اثر در اورميه، خيابان استاد برزگر واقع شده و در تاريخ ?? آذر ???? با شماره? ثبت ??? به‌عنوان کي از آثار ملي ايران به ثبت رسيده است.

منبع :