مسجد خانم

سيري در استان ها

1395/04/27

گروه سيري در استان ها: مسجد خانم از بناهاي دوره قاجاريه در محله فخيم الدوله زنجان واقع شده است اين بناي تاريخي در ارديبهشت 1354 ???? به‌عنوان يکي از آثار ملي ايران به ثبت رسيده است. اين مسجد ومدرسه از جمله بناهاي مذهبي و تاريخي شهر زنجان است، كه در محله قديمي معروف به فخيم الدوله واقع در بافت تاريخي شهر قرار دارد

گروه سيري در استان ها: مسجد خانم از بناهاي دوره قاجاريه در محله فخيم الدوله زنجان  واقع شده است اين بناي تاريخي در ارديبهشت 1354 ???? به‌عنوان يکي از آثار ملي ايران به ثبت رسيده است. اين مسجد ومدرسه از جمله بناهاي مذهبي و تاريخي شهر زنجان است، كه در محله قديمي معروف به فخيم الدوله واقع در بافت تاريخي شهر قرار دارد اين بنا توسط استاد اسماعيل بنا و به سفارش يكي از بانوان متمكن در اواخر دوره قاجار ساخته شده است. مسجد و مدرسه خانم جايگاه خاص و منحصر بفردي را دارد و در ميان آثار تاريخي بر جاي مانده در كشور، اين برتري از يك سو از نقطه نظر سبك معماري و شيوه و تكنيك تزئيني مي باشد كه به بهترين شكلي گوياي معماري دوره قاجار است.
تاريخ ساخت اين بنا به استناد کتيبه سردر ؛به سال ????1323 هجري قمري برمي‌گردد. وجود مناره‌هاي قطور و كوتاه بر فراز سردر كه داراي تزئينات بديع آجر كاشي است، قابل مقايسه با مناره‌هاي مدرسه سپهسالار تهران است. بناي مسجد مشتمل بر سردر ورودي با دو مناره کوتاه، صحن، شبستان تابستاني و زمستاني، حجره هاي متعدد و تزيينات کاشي‌ کاري و گچ‌ بري است. مناره هاي قطور و کوتاه با تزيين آجر کاشي و محرابي زيبا با تزيينات پر کار کاشي در صحن شبستان ستون دار، از ويژگي هاي خاص اين بنا است. تزيينات روي ايوان ها و مناره ها به سبک دوره قاجار و بيش تر با استفاده از رنگ هاي زرد سياه، فيروزه اي و سفيد انجام شده است ؛اخيرا بر روي اين بناي مهم تاريخي مرمت ها و تعميراتي صورت گرفته است.
تمامي شيوه‌هاي به کار رفته در معماري مسجد خانم منحصرا از خصوصيات معماري دوره قاجار است. ميان سراي مسجد خانم هشت ضلعي است كه در ضلع هاي شرقي  غربي و شمالي آن 12 حجره براي سكونت طلاب علوم ديني ساخته شده است. ساخت مساجد و مدارس و بناهاي عام المنفعه از سوي بانوان متدين و مقتدر در طول تاريخ جامعه ما سابقه اي طولاني دارد، اين امر بر ارزش، اعتبار و جايگاه وي‍ژه اين بناي مذهبي بيش از پيش افزوده است. اين مسجد نيز به درخواست »جميله خانم« دختر حسين قلي خان ذوالفقاري نظام الدوله ساخته شده و به همين دليل به مسجد خانم معروف است.

منبع :