عصر آذربایجان

گزارش خبر

شميم بيدمشک پيام آور نوروز باستاني

1397/12/27

گروه گزارش: آذربايجان غربي از زيباترين و بکرترين طبيعت هاي ايران و حتي جهان را دارد. همسايگي پوشش گياهي، کوه و دره، درياچه و تالاب، سد و جنگل و حتي بيابان در طبيعت اين استان، چيزي است که هويتي ماورايي به آن داده است. در کنار همه اين زيبايي هاي طبيعي، باغات و مزارع زيبا و سرسبز و گل هاي رنگارنگي که در ميان باغ ها و چمن ها، حصار باغ ها و... مشاهده مي شود، چشم اندازي بديع به آن بخشيده است. اما آنچه اين زيبايي ها را چند برابر مي کند، رديف هايي از درختچه و يا درخت به نام بيدمشک است که با شکوفايي اش، نويد بهار و بيداري طبيعت را به مردم مي دهد.اما گل هاي درختان بيدمشک در طبيعت نمي ماند و اين روزها از هر کوي و برزن که گذر مي کنيد، بويي خوش مشامتان را نوازش مي دهد.

گروه گزارش: آذربايجان غربي از زيباترين و بکرترين طبيعت هاي ايران و حتي جهان را دارد. همسايگي پوشش گياهي، کوه و دره، درياچه و تالاب، سد و جنگل و حتي بيابان در طبيعت اين استان، چيزي است که هويتي ماورايي به آن داده است. در کنار همه اين زيبايي هاي طبيعي، باغات و مزارع زيبا و سرسبز و گل هاي رنگارنگي که در ميان باغ ها و چمن ها، حصار باغ ها و... مشاهده مي شود، چشم اندازي بديع به آن بخشيده است. اما آنچه اين زيبايي ها را چند برابر مي کند، رديف هايي از درختچه و يا درخت به نام بيدمشک است که با شکوفايي اش، نويد بهار و بيداري طبيعت را به مردم مي دهد.اما گل هاي درختان بيدمشک در طبيعت نمي ماند و اين روزها از هر کوي و برزن که گذر مي کنيد، بويي خوش مشامتان را نوازش مي دهد. 
 
*عرق گيري سنتي در منازل، پيشواز بانوان از بهار 
هر چند رسم و رسوم گذشته با ورود فناوري و صنعت به جوامع رو به افول به نظر مي رسد و سنت آن رونق سابق را ندارد، اما اين روزها با وجود دغدغه هاي بانوان براي خانه تکاني و خريد عيد، در کوچه هاي اروميه و برخي شهرستان هاي استان بوي خوش عرق بيدمشک به مشام مي رسد و جان ها را نوازش مي دهد. روبروي مسجد اعظم اروميه، ورودي بازار ميوه و تره بار از خيابان بعثت و يا هر جاي ديگر بازار تاريخي شهر، مي توان بساط هاي گسترده فروشندگان اين گياه خوشبو، زيبا و نافع را ديد، بوئيد و حس کرد.
*"ني قازان"؛ فناوري ثبت ملي شده عرق گيري
اين روزها بازار فروشندگان »ني قازان« نيز گرم است. ني قازان نوعي فناوري محلي براي استحصال عرقيات است که با ورق گالوانيزه ساخته مي شود و دستگاه تبخير و ميعان بيدمشک است. 
يکي از پژوهشگران و مردم شناسان استان با اعلام اينکه سال ها قبل فناوري استحصال خانگي عرقيات استان با عنوان »ني قازان« ثبت ملي شده است، مي گويد: بگذاريد از دستگاهي که قبل از ني قازان وجود داشت بگويم! اين نوع عرق گيري شامل استفاده از ديگ (قازان) و کاسه اي کوچک بود. به اين ترتيب که پس از پر کردن ديگ از گياه بيدمشک و پر کردن داخل آن از آب، کاسه کوچکي را روي گياه قرار مي دادند. دهنه ديگ را با تشت بزرگ يا مجمعه اي که نخي از وسط به آن متصل بود، بسته و دور آن را با خمير مسدود مي کردند. با روشن کردن آتش زير ديگ و جوشيدن آن، بخارهاي حاصل از طريق بند يا پارچه نخي متصل به مجمعه، در کاسه داخل ديگ مي چکيد و عرق به دست مي آمد.
حسن سپهرفر مي افزايد: بعدها با بالا رفتن تجارب و دانش هاي عمومي مردم و به ويژه بانوان در اين زمينه، ابزار ديگري به نام »ني قازان« درست شد که در مدل قديمي آن به جاي ني، ظرف سفالي به شکل تشت به نام »سه هن« وجود داشت. ني قازان از جنس گالوانيزه ساخته شده که کار عرق گيري از محصولات گياهي را بر عهده گرفته و تسهيل مي کند. وي اظهار مي دارد: حفاظت از شيوه هاي سنتي توليد عرقيات با حفظ کيفيت و بسته بندي مناسب براي تامين بازارهاي داخلي و خارجي و نيز بازاريابي و فروش مناسب اين محصولات نيز حايز اهميت است. همچنين فرهنگ سازي در ميان افراد براي ترويج استفاده از اين نوشيدني هاي سالم بومي در راستاي کاربردهاي طبي، بهداشتي و خوراکي نيز اهميت خاصي دارد.
*بيدمشک را بشناسيم
شناسايي درختچه هاي بيدمشک از ظاهر آن کار سختي نيست، البته براي کساني که حداقل يک بار آن را از نزديک يا از طريق تصوير ديده باشند.
يک کارشناس باغباني درباره خصوصيات ظاهري بيدمشک مي گويد: بيدمشک درختچه و يا درختي است دو پايه که ارتفاع آن تا 8 متر مي رسد. در زير پوست و بر روي چوب اين درخت برجستگي هاي تيزي ديده مي شود. مسعود جوابده با بيان اينکه اين گياه داراي پوست خاکستري کبود بوده و صاف يا کمي شياردار است، مي افزايد: جوانه هاي آن گلدار تخم مرغي با نوک کوتاه و يا تيز هستند. روي برگ سبز تيره و پشت آن کرک دار و روشن بوده و برگهاي درختان ماده معمولا بيضي شکل و پهن تر از درختان نر و پشت آنها کبود رنگ است.
وي با اشاره به اينکه در اصطلاح محلي به گل آذين نر اين گياه، »پيش پيشا« مي گويند، ادامه مي دهد: اندازه گل آذين نر در حدود 3.5 سانتيمتر و گل آذين ماده در حدود 9 سانتيمتر است و به طور کلي قبل از باز شدن برگ ظاهر مي شوند. اندام مورد بهره برداري همان گل آذين ها يا شاتون هاي پايه نر بيدمشک هستند.

منبع :

نظرات کاربران

    بازگشت به ابتدا صفحه

ارسال نظر

اخبار مرتبط

شميم بيدمشک پيام آور نوروز باستاني

خروج

گروه گزارش: آذربايجان غربي از زيباترين و بکرترين طبيعت هاي ايران و حتي جهان را دارد. همسايگي پوشش گياهي، کوه و دره، درياچه و تالاب، سد و جنگل و حتي بيابان در طبيعت اين استان، چيزي است که هويتي ماورايي به آن داده است. در کنار همه اين زيبايي هاي طبيعي، باغات و مزارع زيبا و سرسبز و گل هاي رنگارنگي که در ميان باغ ها و چمن ها، حصار باغ ها و... مشاهده مي شود، چشم اندازي بديع به آن بخشيده است. اما آنچه اين زيبايي ها را چند برابر مي کند، رديف هايي از درختچه و يا درخت به نام بيدمشک است که با شکوفايي اش، نويد بهار و بيداري طبيعت را به مردم مي دهد.اما گل هاي درختان بيدمشک در طبيعت نمي ماند و اين روزها از هر کوي و برزن که گذر مي کنيد، بويي خوش مشامتان را نوازش مي دهد.

سایر اخبار این موضوع

پربازدیدترین خبرها

پرتفسیرترین خبرها