مطالبات مردم اولويت چندم مجلس يازدهم است
مطالبات مردم اولويت چندم مجلس يازدهم است
1400/09/21
گروه سياسي: مجلس يازدهم در حالي وارد هجدهمين ماه فعاليت خود ميشود که در اين مدت نظرات نمايندگان با واکنشهاي مثبت و منفي افکارعمومي همراه بوده است. اما آنچه نظر منتقدان را به خود جلب کرده، پرداختن به موضوعات فرعي و مغاير با اولويتهاي معيشتي مردم است که حاشيههاي مجلس يازدهم را برجسته کرده است.
گروه سياسي: مجلس يازدهم در حالي وارد هجدهمين ماه فعاليت خود ميشود که در اين مدت نظرات نمايندگان با واکنشهاي مثبت و منفي افکارعمومي همراه بوده است. اما آنچه نظر منتقدان را به خود جلب کرده، پرداختن به موضوعات فرعي و مغاير با اولويتهاي معيشتي مردم است که حاشيههاي مجلس يازدهم را برجسته کرده است.
نمايندگان مجلس يازدهم در حالي نهم خرداد 99 وارد بهارستان شدند که اصولگرايان، کرسيهاي آن را با شعار بهبود معيشت و ريلگذاري براي توليد ملي بدست آوردند. اين جريان سياسي توانست بعد از ردصلاحيت تعداد زيادي از نمايندگان دوره دهم مجلس، با سازماندهي ليست »ايران سربلند« متعلق به شوراي ائتلاف نيروهاي انقلاب و سرليستي محمدباقر قاليباف و ليست جبهه پايداري با سرليستي مرتضي آقاتهراني در تهران، به پيروزي برسد. درحاليکه فقط 56نفر از نمايندگان دوره مجلس دهم به دور بعد راه يافتند، شعار حمايت از معيشت و اقتصاد مردم، محور وعدههاي جريان اصولگرايي را تشکيل ميداده است. اگرچه از همان ابتدا اختلافها بين جبهه پايداري و شوراي ائتلاف آشکار شد اما تجربه واگرايي در انتخابات مجلس، اصولگرايان را بيشازپيش براي حضور در انتخابات رياست جمهوري 1400 حول ابراهيم رئيسي متحد کند. اصولگرايان با اين ايده که هر تغييري در وضع معيشت مردم از مسير در اختيار گرفتن ارکان دولت و مجلس ميگذرد، تلاش کردند برنامههاي خود را با محور بهبود اقتصاد و معيشت بازنمايي نمايند. اما آنچه بعدازانتخابات مجلس، نظر مردم را به خود جلب کرد، اقدامات اقليتي از نمايندگان مجلس بود که حاشيهها و چالشها حول برنامههاي اصلي مجلس را افزايش داد تا آنجا که رهبر انقلاب در ديدار تصويري با نمايندگان مجلس به آنها توصيه نمود »اسير جَو نشويد و به تعبير معروف، جَوزده نشويد.«. اگرچه در ماههاي بعدازآن نيز، رهبري درباره رسانهاي شدن نام برخي افراد در پي گزارش يکي از کميسيونهاي مجلس به نمايندگان تذکر داد، اما آنچه عملکرد هجده ماه مجلس را بيشازپيش نزد کارشناسان مورد انتقاد قرار ميدهد، سبقت گرفتن مسائل فرعي بر اصلي است که مجلس را در مسيري متفاوت از شعارها و وعدههاي نمايندگان براي بهبود معيشت و فضاي کسبوکار و توليد قرار داده است.
مقاومت فعال در دولت دوازدهم
مجلس يازدهم با 3220 تذکر و 110 سال، دولت روحاني را بدرقه کرد. تلاش دوازده ماهه مجلس يازدهم با چالشهاي زيادي در برابر دولت روحاني همراه بود. اوج اين چالشها در جلسه سال از وزير خارجه بود که توهين برخي نمايندگان به جواد ظريف از سوي مقام معظم رهبري هم مورد انتقاد و تذکر قرار گرفت. مصوبه مجلس در طرح اقدام راهبردي براي لغو تحريمها هم جزء طرحهايي بود که از سوي موافقان آن به ايجاد ظرفيتي براي دولت روحاني براي پيشبرد مذاکرات وين مطرح شد و از سوي مخالفان بهعنوان مانعي براي موفقيت وزارت خارجه در وين براي توافق بر سر برداشته شدن تحريمها بيان شد. درمجموع هدفگذاري مجلس يازدهم براي دولت حسن روحاني، بر ايفاي نقش مؤثر بر سياست خارجي متمرکز بود.
طرحهايي با اعتراض عموم مردم همراه شدند
1- اصلاح قانون انتخابات رياست جمهوري و شوراها و مجلس
شرايط احراز صلاحيتها، تعيين شرط سني، تعريف رجل سياسي و ... ازجمله مسائلي بود که در طرح مجلس يازدهم براي اصلاح قانون انتخابات رياستجمهوري با انتقادات گوناگوني مواجه شد. از سويي ايرادات شوراي نگهبان به طرح مجلس، منجر به ارسال طرح به هيئت عالي نظارت مجمع تشخيص مصلحت نظام شد که بعد از چندين مرحله رفت و برگشت طرح مجلس، درنهايت، اين شوراي نگهبان بود که با ارسال مصوبه شرايط نامزدهاي انتخابات به وزارت کشور، راه مجلس براي قانونگذاري درباره شرايط نامزدهاي رياست جمهوري را سخت کرد.
2- طرح صيانت از حقوق کاربران فضاي مجازي
اين طرح با انتقادات گسترده افکارعمومي همراه شد. نخبگان سياسي معتقد بودند اين طرح، برطرفکننده مسائل اصلي کشور نيست و پيامدهاي اجراي طرح، به اعتماد ملي نظام ضربه ميزند. منتقدان اين نکات را برجسته کردند که حداقل دستاورد اين طرح، کاهش شديد سرعت اينترنت همراه با افزايش هزينه و ازدسترفتن کسبوکارهاي اينترنتي خواهد بود و از همه مهمتر قطع جريان آزاد اطلاعات بهسرعت رخ خواهد داد که منجر به ايجاد حاشيه امنيت براي مسئولان بهخصوص مسئولان فاسد خواهد شد و از هر نقد و احتمال انتشار مداوم فسادشان ازجمله فيلم و متن و... در بستر اينترنت ملي در امان خواهند بود.
3- ساماندهي پيامرسانهاي اجتماعي
يکي از بخشهاي پرسروصداي اين طرح واگذاري مديريت اينترنت به نيروهاي مسلح بود که با واکنشهاي زيادي مواجه شد. از سويي در اين طرح به پلتفرمهاي خارجي، چهار ماه فرصت داده شده بود تا در داخل کشور نمايندگي ايجاد کنند که به اعتقاد منتقدان طرح، باوجود تحريمها، چنين چيزي عملياتي نبود. منتقدان معتقد بودند اين طرح درنهايت به فيلترينگ شبکههاي اجتماعي منجر خواهد شد که در شرايط تحريم، فعاليت بخش قابلتوجهي از فعالان اين حوزه، زنان خانهدار، بيسرپرست، مشاغل خانگي را متوقف خواهد کرد.
4- طرح جواني جمعيت و تعالي خانواده
چالش اين طرح در افکارعمومي حول مسئله غربالگري قبل از زايمان بود. در اين طرح که اکنون به تصويب شوراي نگهبان نيز رسيده و تبديل به قانون شده، شرايط انجام آزمايش غربالگري جنين و سقطجنين پزشکي سختتر شده، ارائه داروهاي هورموني جلوگيري از بارداري در داروخانهها با محدوديت روبروست و هرگونه توزيع رايگان و ارائه اقلام مرتبط با پيشگيري از بارداري، کارگذاشتن اقلام پيشگيري و تشويق به استفاده از آنها در شبکه بهداشتي درماني کشور، ممنوع شده است.
5- طرح صيانت از حقوق عامه در مقابل حيوانات مضر و خطرناک
ارائه اين طرح در صحن علني مجلس، افکارعمومي را غافلگير کرد و برخلاف تصور، وقتي طرح صيانت از حقوق عامه در مقابل حيوانات مضر و خطرناک توسط 75 نماينده مجلس ارائه شد، تنها محدود به سگ نماند و حيواناتي همچون لاکپشت، خرگوش، گربه در کنار سوسمار، مار، تمساح و ميمون نيز بهعنوان حيوانات ممنوعه شناخته شدند. اين طرح با عنوان حيوان ستيزي در جامعه بازنمايي شد و انتقادات از مجلس، به اين دليل مطرح شد که مسئله معيشت و اقتصاد، کماکان اولويت اول مردم و کشور است ولي طرحهاي نمايندگان در مسيري متفاوتي است.
6- تهديد زودهنگام وزير ارشاد
صد روز از آغاز دولت سيزدهم نگذشته که بيژن نوباوه وطن نماينده تهران در مجلس، از اعطاي مجوز به بيش از 30فيلم مسئلهدار انتقاد و تهديد کرده اگر اين فيلمها اکران شوند ما حتماً وزير ارشاد را به مجلس فرا خواهيم خواند. نايبرئيس کميسيون فرهنگي مجلس يازدهم، معتقد است در اين فيلمها ارزشهاي اخلاقي، انقلابي و ملي ما به زير سال رفته و مطمئن اکران آن با واکنش عمومي مواجه خواهد شد.
تاکتيک مجلس يازدهم در استناد به اصل 85 قانون اساسي
نوع مواجه نمايندگان مجلس با طرحهايي که با واکنش منفي افکارعمومي مواجه شده ،نشان ميدهد، بهرهگيري از ظرفيت اصل 85قانون اساسي براي ارجاع طرحها به کميسيون تخصصي و خارج کردن طرح از بررسي در صحن علني، فشار افکارعمومي در مخالفت با تصويب طرح در مجلس را کاهش داده و به نمايندگان اجازه ميدهد با توان بيشتري از طرحهايي دفاع کنند که در صورت طرح در جلسات علني و استماع توسط مردم، از نقدها مصون نخواهند ماند. برابر اصل 85 قانون اساسي، مجلس »در موارد ضروري ميتواند اختيار وضع بعضي از قوانين را با رعايت اصل هفتاد و دوم به کميسيونهاي داخلي خود تفويض کند و تصويب نهائي آنها با مجلس خواهد بود«
کارت زردهاي رهبري به مجلس يازدهم
اگرچه رهبر انقلاب در جلسه ويدئوکنفرانسي با نمايندگان مجلس يازدهم گفته بودند »يکي از آسيبها اين است که نماينده از اوّلي که وارد مجلس ميشود، نقشه رسيدن به فلان پستِ مثلاً اجرائي را در سر خودش بپروراند -که وزير بشود«، بااينحال، هم در زمان انتخابات رياست جمهوري فعاليت نمايندگان مجلس يازدهم در مسير حمايت از ابراهيم رئيسي قرار گرفت و هم بعداز انتخابات رياست جمهوري، سه نفر از نمايندگان مجلس به پست وزارت رسيدند. اين در حالي است که تذکر رهبري به نمايندگان مجلس بعدازانتشار گزارش کميسيون اصل 90 با مضمون متهم کردن روحاني و جهانگيري به تخلف در پرونده بورسيهها، تهديد به اعدام روحاني و توهين به محمدجواد ظريف در جلسه سال از وزير خارجه، سه نمونه از رفتارهاي نمايندگان مجلس يازدهم بود که با تذکر جدي رهبر انقلاب مواجه شد.
شفافيت آراي نمايندگان پاشنه آشيل مجلس
حالا طرح شفافيت آراء نمايندگان از مهمترين و برجستهترين وعدههاي انتخاباتي اصولگرايان در انتخابات مجلس است که به دليل پيامدهاي سياسي و اجتماعي اجراي اين طرح براي نمايندگان مجلس، در هر بار راي گيري، با موانعي مواجه شده است. طرح شفافيت آراي نمايندگان همچنان در نوبت رسيدگي مجلس يازدهم قرار دارد. طرحي که حاميان آن معتقدند، بررسي مجدد آن در صحن علني، پاسخ به يک مطالبه مردمي است.
مطالبات اصلي مردم از نمايندگان
افکارعمومي معتقدند، عملکرد برخي نمايندگان مجلس مغاير با وعدهها و شعارهاي انتخاباتي آنها بوده است. اما تلاش و اراده نمايندگان در طرحهاي حمايت مالي از افشاگران فساد، مبارزه با جرائم اقتصادي، جرم انگاري توهين به اقوام مذاهب و قوميتها، جرم انگاري قمار، قانون ماليات بر خانههاي خالي، نظام رتبهبندي معلمان، رايگان شدن اينترنت براي دانش آموزان، معلمان و مدارس با اقبال عمومي همراه بوده است. به گزارش عصر آذربايجان به نقل از خبر آنلاين،طرحهايي که ارتباط مستقيم با معيشت مردم داشته و همراهي افکارعمومي با آن به معناي قرار گرفتن مجلس در مسير مطالبه گري براي منافع مردم است.
همانگونه که ديدار 16 آذر دانشجويان با قاليباف نشان داد، مسئله شفافيت آراء نمايندگان، پيگيري مطالبات مردم در بحرانهاي زيستمحيطي، کمبود منابع آب، نرخ رشد منفي اقتصاد، افزايش بيکاري، حاشيهنشيني از مهمترين مطالبات عمومي مردم است. اما آيا نمايندگان مجلس مسائل اصلي را از فرعي تشخيص خواهند داد؟
منبع :