هزينه ها از درآمد پيشي گرفته است//

با وجود تلاش دولت براي کاهش تورم و رشد اقتصادي، تداوم رکود در کسب و کار اردبيل به يکي از دغدغه هاي عمومي مردم اين استان تبديل شده است. بر اساس آخرين آمار اعلام شده از سوي مرکز آمار کشور نرخ تورم کالاها و خدمات مصرفي خانوارهاي شهري در آذر ماه به 7.2 درصد کاهش يافته است که به نسبت مدت مشابه سال گذشته سه دهم درصد کاهش را نشان مي‌دهد.

گروه گزارش: با وجود تلاش دولت براي کاهش تورم و رشد اقتصادي، تداوم رکود در کسب و کار اردبيل به يکي از دغدغه هاي عمومي مردم اين استان تبديل شده است. بر اساس آخرين آمار اعلام شده از سوي مرکز آمار کشور نرخ تورم کالاها و خدمات مصرفي خانوارهاي شهري در آذر ماه به 7.2 درصد کاهش يافته است که به نسبت مدت مشابه سال گذشته سه دهم درصد کاهش را نشان مي‌دهد. از سويي به گزارش مرکز آمار ايران رشد اقتصادي شش‌ماهه اول و سه‌ماهه دوم سال 6.4 درصد بوده که طي سه سال فعاليت دولت از رقمي منفي ارتقا يافته است. هر چند به عقيده اقتصاد دانان با کاهش تورم و رشد اقتصادي مي‌بايست تحرک و پويايي بازار بهبود يابد، اما در عمل نشانه‌هاي بازار گواه اين پيش‌بيني نيست. آنچه بررسي وضعيت بازار از زبان مردم و مسئولان استان اردبيل نشان مي‌دهد، اين است که بازار اردبيل با رکود اقتصادي مواجه است. تا جايي که مغازه‌هاي خالي از مشتري به يکي از دغدغه‌هاي جدي فروشندگان تبديل شده است.
*موج سيل‌آساي ورود نيروي انساني بيکار به بازار
درحالي که سهم استخدام دستگاه‌هاي دولتي استان تنها 12 درصد از اشتغال موجود را در برمي‌گيرد و زماني که بخش صنعت و کشاورزي چندان پررونق نيست، بخش عمده اشتغال به سمت خدمات و بخشي خدمات واسطه‌اي سوق پيدا مي‌کند. بر اساس اعلام اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعي استان سهم شاغلان بخش کشاورزي 33.8 درصد، بخش صنعت 25.6 درصد و بخش خدمات 40.6 درصد است. در نتيجه بازار يکي از قلب‌هاي اقتصادي محسوب مي‌شود که براي درآمدزايي خيل عظيم جوانان بيکار را به خود جلب و جذب مي‌کند. يکي از فروشندگان لوازم‌خانگي در اردبيل تصريح کرد: سال‌به‌سال جواناني که مي‌خواهند در بازار کسب‌وکاري راه بيندازند با افزايش همراه است. نادر رحيم زاده تصريح کرد: تا 10 سال قبل تا به اين درجه علاقه‌مندي براي کسب‌وکار در بازار وجود نداشت. وي افزود: هر بازاري فرزندان خود را در مغازه به کار مي‌گرفت و نهايتاً از دوست و آشنا کسي هم براي فروشندگي و کارگري در مغازه دست‌به‌کار مي‌شد. به گفته رحيم زاده در حال حاضر مراجعات مختلفي حتي از سوي جوانان فارغ‌التحصيل دانشگاهي به مغازه‌ها ديده مي‌شود که حتي براي مبالغ پايين نيز حاضر به کار کردن هستند.
*اجاره‌بها با فروش ماهانه همخوان نيست
اغلب مغازه‌ها در اردبيل به شکل اجاره‌اي در اختيار فروشندگان عمدتاً جوان قرار مي‌گيرد. خيل عظيم نيروي مشتاق کار به بازار که موجب شده مغازه‌هاي بزرگ به واحدهاي کوچک‌تر تقسيم شود، هر پارکينگ خانه‌اي حتي در پس‌کوچه‌ها مغازه شود و يا در مغازه‌ها چند نوع کالاي نامربوط به فروش برسد، در وضعيتي است که مغازه‌ها خالي از مشتري باقي‌مانده است. رشد مغازه‌ها موجب شده در هر خيابان و حتي هر کوچه‌اي مغازه‌ها شکل بگيرند و گاهي از يک صنف خاص 10 ها مغازه در يک منطقه کوچک جمع شود. اردبيل که در گذشته با يک بازار تاريخي نيازهاي ساکنان را پاسخ مي‌گفت امروز به يک فروشگاه بزرگ تبديل شده است. موضوعي که براي جذب مشتري رقابت‌هاي منفي مغازه‌داران را به دنبال داشته و در برخي مواقع به تخلفات در خريدوفروش نيز دامن مي‌زند. يکي از فروشندگان لباس بچگانه تأکيد کرد: ما منتظر بوديم تا بعد از ماه محرم و صفر بازار جان بگيرد اما متأسفانه رونقي در خريدوفروش‌ها ديده نمي‌شود. علي رجب پور تصريح کرد: خود بنده به همراه دو نفر ديگر ساعت‌ها بيکار در مغازه منتظر مشتري مي‌نشينيم؛ تا جايي که براي پر کردن وقت خالي تلويزيوني تهيه کرديم و ساعت‌ها در مغازه به مسابقات ورزشي و فيلم‌ها خيره مي‌مانيم در حالي که يک چشممان به در است تا مشتري پيدايش شود. يکي ديگر از فروشندگان نيز گفت: به نظر مي‌رسد تا نزديک عيد تحرک چنداني در بازار نداشته باشيم. رستم پناهي تأکيد کرد: درآمد ماهانه بسياري از مغازه‌ها حتي کفاف هزينه‌هاي آب و برق و گاز مغازه را نمي‌دهد؛ در صورتي که مغازه اجاره‌اي باشد وضعيت به مراتب سخت‌تر است و کمتر فروشگاه‌هايي هستند که مي‌توانند دخل‌وخرج همسان داشته و حتي سود داشته باشند. پناهي معتقد است بسياري از فروشنده‌ها به همين دليل از يک کسب خاصي نااميد شده و به فروش کالاي ديگري مشغول مي‌شوند. وي افزود: در اغلب مغازه‌ها نوشته شده »حراج به علت تغيير شغل« يا نوشته شده »اين مغازه با اجاره مناسب واگذار مي‌شود« و اين در حالي است که اگر فروش مغازه کافي باشد هيچگاه چنين پيام‌هايي به شيشه مغازه‌ها نصب نمي‌شود.
*رکود بازار دغدغه استان‌هاي محروم
نماينده مردم اردبيل، نير، نمين و سرعين در مجلس شوراي اسلامي معتقد است هر چند دولت توانسته در مهار تورم موفق عمل کند اما هنوز شاهد باقي ماندن رکود در بازار هستيم. محمد فيضي متذکر شد: دولت حتي براي کاهش رکود بازار نيز اقدام مي‌کند اما اين اقدامات ملموس نيست و در خود استان اردبيل مردم آن را احساس نمي‌کنند. وي با تأکيد به اينکه اثرات رفع مشکلات اقتصادي و کاهش تورم بايد در زندگي روزانه مردم نمود پيدا کند، اضافه کرد: رکود بازار اردبيل مغايرت اين موضوع را نشان مي‌دهد. از سويي رئيس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اردبيل گفت: شاخص‌هايي که بتوان بر اساس آن وضعيت مبادلات بازار را سنجيد تنها از طريق بانک مرکزي و مرکز آمار ايران رصد مي‌شود و صنعت و معدن نمي تواند نظر قطعي در اين خصوص ارائه کند. سيد حامد عاملي متذکر شد: در حالت کلي در سطح کشور با رکود مواجه هستيم و حتي مي‌توان گفت رکود اقتصادي دامن‌گير کشورهاي ديگر نيز هست. وي تصريح کرد: تلاش دولت حمايت از بخش توليد است تا بتوان بخشي از رکود موجود را رفع کرد. به اعتقاد اقتصاد دانان در وضعيت رکود استان‌هاي محروم و به تبع واحدهاي خدماتي کم‌بنيه بيش از سايرين آسيب‌پذير هستند و کمترين تکانه‌هاي بازار مي‌تواند مشکلات عمده‌اي را به دنبال داشته باشد. بطوريکه مطابق اظهارات مديرعامل ستاد ديه استان اردبيل چک برگشتي مهم‌ترين دليل محکوميت‌هاي مالي در اردبيل است.
*ميله‌هاي زندان سهم تاب‌آوري حداقلي در نوسانات بازار
محمدباقر حاجي لر تصريح کرد: در حال حاضر 381 زنداني جرايم غير عمد در زندان‌هاي استان شناسايي شده‌اند که از اين تعداد 285 زنداني محکوميت مالي دارند. وي افزود: متأسفانه در بين زندانيان افراد آبرومندي وجود دارند که به دليل نوسانات اقتصادي و چک برگشتي زنداني شده‌اند. مديرعامل ستاد ديه استان با تأکيد به اينکه زندانيان مالي مجرم و خلاف‌کار نيستند، ادامه داد: ستاد ديه در سال‌هاي اخير تلاش کرده با بهره‌گيري از روحيه نوع‌دوستي شهروندان اردبيلي زمينه حمايت از اين زندانيان و آزادسازي آن‌ها را فراهم سازد. مديرعامل ستاد ديه استان به آزادسازي 167 زنداني جرايم غير عمد از ابتداي سال اشاره کرد و افزود: با واسطه‌گري و بخشش بخشي از بدهي توسط شکات، ارائه تسهيلات بانکي و کمک‌هاي مردمي جمع آوري شده در ستاد ديه استان تلاش بر اين بوده زمينه آزادسازي اين زندانيان فراهم شود. حاجي لر گفت: زنداني شدن چنين افرادي اثرات سو روحي و رواني متعددي براي فرد و خانواده وي دارد و لازم است زمينه تصفيه بدهي مالي اين افراد تسهيل شود تا بتوانند به آغوش خانواده بازگردند.
مسئولان استان اردبيل تأکيد دارند که بايد چاره‌اي براي رونق اقتصادي استان انديشيده شود. از فعال کردن بخش توليد گرفته تا توسعه صادرات و فعال کردن حوزه‌هاي پول‌ساز در استان در دستور کار است. اما در مجموع اقدامات صورت گرفته تحرکات بازار محسوس نيست. بطوريکه مسئولان از وقوع برخي جرايم و تخلفات به دليل رکود بازار خبر مي‌دهند. اين اظهارات در حالي است که استان اردبيل در دو سال گذشته رتبه نخست بهبود فضاي کسب‌وکار را از آن خود کرده است. موفقيتي که هر چند بارها به آن اشاره مي‌شود اما مشخص نيست بر اساس کدام مؤلفه‌ها در بازار کسب‌وکار حاصل شده است. به گزارش عصرآذربايجان به نقل از مهر، صحبت با فروشندگان جوان نشان مي‌دهد که اغلب آن‌ها تمايل به ماندن در بازار و کسب لقمه‌اي نان حلال هستند اما در عين حال معتقدند وقت آن رسيده که مسئولان از ارقام درخشان روي کاغذ فاصله گرفته و براي واقعيت‌هاي موجود فکري بينديشند.

منبع :