روسيه و انگليس از بازيگران اصلي عرصه سياسي ايران بودند ولي برخي دولت ها که نتواسنته بودند در عرصه سياسي ايران به نيرويي تاثيرگذار تبديل شوند، سعي ميکردند از راه ديگر به جبران مافات پرداخته در تامين منافع خود بکوشند. کشورهايي چون فرانسه، آمريکا، آلمان و... از اين دست بودند. ولي هيأتهاي فرانسوي و آمريکايي همچنان در اين سرزمين فعال بودند. اين کشورها از يک طرف بر اهميت نفوذ در ايران واقف بودند و از طرف ديگر با دو قدرت سنتي در ايران- روس و انگليس- مواجه بودند؛ از اين رو براي يافتن جاي پايي در ايران به فعاليت در عرصه فرهنگ روي آوردند. يکي از راههاي نفوذ از رهگذر فرهنگي، اعزام مبلغان ديني به ايران بود. آنان ابتدا در قالب هيأتهاي تبشيري به اعزام هيأتهاي مذهبي مسيونري- به ايران اقدام و اعلام ميکردند که هدفشان از اين اقدام، نه تبليغ در بين ايرانيان مسلمان که تبليغ در بين مسيحيان ايران ميباشد. به اين دليل دولتمردان ايران با حضور آنان در کشور موافقت کردند. يکي از مراکز مهم براي اجراي اين امر در ايران، اروميه و روستاهاي اطراف آن بود که سکونتگاه اقوام مسيحي چون آشوري و ارمني بود که البته با وجود اشتراک در مذهب، هر يک آيين جداگانهاي داشتند. از هيأتهاي ديگري که به طور موقت و محدود در اروميه دست به فعاليت زدند هيأت آلماني، اورينت بود که مرکزيت آن در [شهر] پوتسدام بود و تحت عنوان »واين مايستر اشترا30« موسوم فعاليت ميکردند فعاليت هاي اين هيأت با موفقيت کمي همراه بود، چون کمبود داوطلب تحصيل در مدارس ديني ميسيونرها و نيز ناآشنايي به فرهنگها در عدم موفقيت اين هيأت نقش زيادي داشت. اين هيأت در آغاز جنگ جهاني اول گروهي را به اروميه اعزام کرد که پرورشگاه و مدرسهاي در اروميه تأسيس کردند که بيشتر ارامنه در آن مدرسه مشغول تحصيل بودند. چندي بعد از آغاز فعاليت آنان، و به علت شکست آلمان در جنگ، آن هيأت فعاليتهاي خود را تعطيل کردند. به گزارش عصرآذربايجان به نقل از بنياد ايران شناسي، عکس فوق مقر کنسولگري آلمان در اروميه در عمارت دلگشاي اروميه در سال 1905 ميلادي برابر با 1323 قمري است.
نگاهي به تاريخچه ميسيونرهاي آلماني در اروميه: در قرن نوزدهم و بيستم ميلادي ايران عرصه فعاليت سياستمداراني بود که هر يک در راستاي هدفي خاص، به شيوه خاصي فعاليت ميکردند.