اين قلعه بر طبق کتيبه اي از "روساي دوم" پادشاه او رارتوها در حد فاصل بين سال هاي 645 تا 685 ق.م ساخته شد و در طول سلطنت وي مورد استفاده قرار گرفت. در دوران سلجوقي تا صفويه نيز مجدداً از آن استفاده شد. اين قلعه در بالاي کوهي در کنار روستاي "بسطام" قره ضياالدين شهرستان خوي قرار دارد و داراي ديوارهاي مستحکم سنگي است و به دشت و دره پايين آن اشراف کامل دارد. ديوارهاي موجود از سنگ هاي بزرگ ساخته شده و داراي پيش آمدگي و فرو رفتگي هايي به شيوه معماري دوره اورارتوبي است. قلعه بسطام از سه قسمت تشکيل شده است: پايين قلعه: دروازه ها، محل استقرار سربازان و اصطبل. کيتم قلعه: معبد خداي خدايان اورارتو و يکي از انبارهاي بزرگ آذوقه. بالاي قلعه: سکونت گاه و محل فرماندهي. کوه بلقيس با دو قله و سه هزار و دويست متر ارتفاع در هفت و نيم کيلومتري شمال شرقي تخت سليمان قرار دارد. استحکامات تخت بلقيس يا بلقيس ملکه صبا بر روي قله جنوبي واقع شده است. ويرانه هاي تخت بلقيس توسط هيات هاي مختلف مورد بررسي و حفاري قرار گرفته است. حصار استحکامات اين قلعه، فضايي در حدود50×60 متر را به صورت پله اي در بر مي گيرد. اين حصار داراي نه ارک مشخص است. در درون حصار استحکامات، در رأس قله، بنايي با تالار تقريباً مربع شکل و ايواني در جلو ديده مي شود. در جلوي بنا يک تراس چند طبقه قرار دارد که اتاق هاي پناهگاه مانند طويلي را با سقف گنبدي در خود جاي داده است. نوع معماري بنا، آجرهايي به ابعاد آجرهاي ساساني و قطعات سنگ ماسه زرد رنگ با علايم حجاري ساساني، قدمت اين بنا را به دوره ساساني مي رساند.
گروه سيري در استان ها: قلعه بسطام يکي از بزرگ ترين محوطه هاي باستاني اوراتوبي جهان به شمار مي رود و از نظر وسعت، سومين محوطه اوراتوبي شناخته شده در دنيا است.