مدرسه اي که در جنگ جهاني اول فرانسوي ها ساکنش بودند

گروه سيري در استان ها:مدرسه قديمي "هدايت" در بافت متراکم و مسکوني و تقريباً نزديک به بازار قديمي و مرکز شهر اروميه (ميدان انقلاب) واقع شده است و هر چند در بين واحدهاي معماري محصور شده ولي طوري قرار گرفته که مي توان آنرا از بيرون نيز ديد. مدرسه فوق در ضلع غربي خيابان امام، کوچه مهر (امير نظمي يا باغ کودک) ساخته شده است.

گروه سيري در استان ها:مدرسه قديمي "هدايت" در بافت متراکم و مسکوني و تقريباً نزديک به بازار قديمي و مرکز شهر اروميه (ميدان انقلاب) واقع شده است و هر چند در بين واحدهاي معماري محصور شده ولي طوري قرار گرفته که مي توان آنرا از بيرون نيز ديد. مدرسه فوق در ضلع غربي خيابان امام، کوچه مهر (امير نظمي يا باغ کودک) ساخته شده است. اين بنا در سال 75 هجري شمسي و با شماره ثبتي 1831 در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است.
در خصوص تاريخچه بنا ميتوان گفت با توجه به نوع مصالح و فرم معماري و تاريخ احداث آن که به سال 1303 بعد از 5 سال به اتمام رسيده است قدمت آن به اواخر دوره قاجاريه مي رسد.
بناي مذکور توسط شهريارخان احداث شده که بعداً ايشان به آقاي ديلمقاني مي فروشند تا اينکه در سال 1346 آقاي صحت آنرا از وراث آقاي ديلمقاني و هاشم ديلمقاني خريداري و از سال 1347 تا 56 به عنوان مدرسه هدايت مورد بهره برداري قرار مي دهند، لازم به توضيح است که در جنگ جهاني اول مدتي فرانسويها از بناي فوق استفاده کرده اند.
مدرسه هدايت، داراي 2 حياط بيروني و اندروني بوده و واحدهاي مسکوني آن در دو ضلع غربي و جنوبي حياط بيروني ساخته شده اند.
مهمترين و با ارزشترين بخش مدرسه را ساختمان ضلع جنوبي صحن تشکيل مي دهد که رو به شمال و در وسط حياط بيروني و اندروني است.
 حياط دو جبهه تقريباً به فرم چهار گوش با ديوار کشي آجري و پايه هاي سنگي و آجري ساده (با تزئيناتي به تبعيت از نماي عمومي مدرسه) با پوشش آسفالت و سنگفرش آرايش يافته است.
در دو ضلع جنوبي و غربي حياط ساختمانهايي با زير زمين وجود دارد که از سطح حياط چند پله پايين تر است. مصالح بکار رفته در زيرزمين تا حدود ارتفاع يک متر با سنگهاي خاکستري تراش و در طبقه همکف از آجر استفاده شده است.
واحدهاي ساختماني مدرسه شامل 8 واحد مسکوني که به ترتيب سه اتاق با پنجره ارسي بالا رو در بخش جنوبي حياط و يک ايوان (با 2 ستون مدور به عمق تقريبي 3 متر) در ضلع شمالي حياط اندروني که در امتداد آن دو اتاق 2 اتاق ديگر به صورت قرينه در طرفين همراه راهروها فضاسازي شده اند. هسته مرکزي اين بافت را شاه نشين نسبتاً بزرگي که مشرف به حياط اندروني است تشکيل مي دهد.از تزيينات بنا مي توان به سردرهاي ورودي با طاقهاي هلالي شکل در دو جبهه بنا اشاره کرد که با رعايت اصل قرينه سازي بر دلپذير نمودن مجموعه، جهت ورود به داخل واحدها و حياط اندروني و بيروني است. نماي عمومي مدرسه با طاق نماهاي هلالي و تزئينات آجري يک رنگ فيروزه اي در حواشي سردرها، روشنائيها، ستونها و ديواره ها که تناسب دلپذيري را به بنا بخشيده و سردرهايي که به صورت قرينه در دو ضلع شمال شرقي و شمال غربي بنا جهت ورود به داخل و حياط اندروني و بيروني است با بخشي از حياط بيروني ديده مي شوند. در نماي شمالي ساختمان ايوان کم عمق با ستونها و قوسهاي نيم برجسته، مزين به آجرهاي لعابدار فيروزه اي رنگ، چشم انداز زيبايي را با ايوان جنوبي که با دو ستون مدور با پايه ستون سنگي مشاهده مي شود به بنا بخشيده است. پيشاني ايوان با کاشيهاي هفت رنگ تزئين شده که متأسفانه اکثراً از بين رفته و اندکي از آنها با مطالبي از آيات قرآني باقي مانده است. غير از تزئينات فوق نقوش و طرحهاي هندسي ديگري با آجرهاي يک رنگ (آبي و قرمز) در طرفين و زير ايوان دو جناح همراه با ارسيها و شيشه هاي رنگي و روشنائيهاي بزرگ قابل ملاحظه است. نماي عمومي جبهه جنوبي مدرسه با ايوان ستون دار و اتاقها و سردرهاي ورودي بفرم طاق هلالي که در طرفين ايوان بصورت قرينه مي باشد مشاهده مي شود. پايه ستون ايوان جنوبي از سنگ آهک چهارگوش و تزئينات ساده حجاري و نوارشياري شالي آن، خود ستون با آجرهاي لعابدار فيروزه اي آذين يافته است.
به گزارش عصر آذربايجان به نقل ازايسنا، بناي مسکوني فوق مدتي مدرسه بوده که توسط آقاي صحت اداره مي شده و در نزد مردم به مدرسه هدايت شهرت داشته است. به علت اينکه مالک بيشتر تمايل به تجديد و يا فروش ملک خود نشان مي داد تا حفاظت وضع موجود، در نتيجه اين ملک توسط وزارت آموزش عالي خريداري و توسط اداره کل ميراث فرهنگي و صنايع دستي و گردشگري آذربايجان غربي مرمت شد و مدتي به عنوان دانشکده هنر از آن بهره برداري مي شد در حال حاضر اين بنا در مالکيت وزارت مسکن و شهرسازي قرار دارد و به عنوان شرکت عمران مسکن سازان بهره برداري مي شود.

منبع :