سیری در استان ها//

گروه سيري در استان ها: بناهاي تاريخي آذربايجان غربي زيبا و ديدني هستند پس بازديد از خانقاه شيخ شمس‌الدين برهاني بوکان را از دست ندهيد.

گروه سيري در استان ها: بناهاي تاريخي آذربايجان غربي زيبا و ديدني هستند پس بازديد از خانقاه شيخ شمس‌الدين برهاني بوکان را از دست ندهيد.
شيخ شمس الدين از عرفاء نامدار قرن چهاردهم هجري و خليفه شيخ عثمان سراج الدين نقشبندي اول بوده که پس از مولانا خالد شهرزوري مروج طريقت نقشبندي در مناطق کردنشين خاورميانه اعم از عراق و ايران و ترکيه و سوريه بوده است.مرقد مولانا خالد شهرزوري هم در شهر تاريخي دمشق پايتخت سوريه قرار دارد.
مرحوم شيخ شمس الدين از منطقه پيرانشهر به مهاباد آمده و در مسجد رستم بيگ به تحصيل علوم اسلامي پرداخته سپس براي تکميل تحصيل علوم ديني و طي مراحل سير و سلوک به خانقاه پير طريقت شيخ عثمان در تويله بخش اورامانات سفر کرده و پس از تکميل دروس و طي مراحل رياضت و چله کشي و نوشيدن جرعه اي از جام الست با حکم و فرمان مرشد خود بنام خليفه و به منظور ارشاد به روستاهاي برهان در چهار فرسنگي مهاباد آمده و علاوه بر داير نمودن خانقاه به کسب و کار و کشاورزي و دامداري نيز پرداخته و از اين طريق خود و مريدانش امرار معاش مي کردند تا اينکه در دوم جمادي الاخر سال 1328 هجري وفات نموده و در روستاي شرفکند به خاک سپرده شده و مرقدي در خور او با شبستان بزرگ و کتيبه کاشيکاري شده بنا کرده اند. علاوه بر مزار شيخ، چندين شخصيت همچون علي بيگ حيدري (شاعر و سياستمدار) سيف القضات، ملا صالح حريق نيز در اين منطقه دفن شده‌ اند.
آشنايي با خانقاه شيخ شمس‌الدين برهاني
خانقاه شمس برهان در روستاي برهان در فاصله 35 کيلومتري جاده بوکان به مهاباد،که به واسطه حضور حضرتش، روستاي خانقاه نيز خوانده مي شود، واقع شده است.خانقاه در سال 1310 ه.ق به دست خود مردم به ويژه علما و رهروان راه طريقت ساخته شد.
خانقاه در همان سال با امکانات وسيع و حضور رجال بزرگ علمي و ادبي به صورت يک حوزه علميه مشهور و يکي از مراکز مهم نشر و ترويج علوم ديني و فرهنگ و معارف اسلامي درآمد و مي توان گفت دانشگاهي بود که در آنجا دانشهاي مختلف از قبيل فقه، اصول، تفسير، فلسفه، منطق و عرفان و ديگر علوم و فنون متداول آن زمان تدريس مي شد. اين بنا در تاريخ 17 اسفند 1381 با شماره ثبت 7736 به‌عنوان يکي از آثار ملي ايران به ثبت رسيد.شيخ شمس الدين برهاني تولدش را بين سالهاي 1342 الي 1345 ذکر کرده اند . خانواده وي در قريه « سيلوه » از روستاهاي منطقه لاجان در شمال شهر پيرانشهر سکونت داشتند. بعدها به روستاي عيسي کند از روستاهاي شهرستان بوکان که در شرق مهاباد قرار دارد سفر مي کنند.
شيخ شمس الدين برهاني از همان دوران کودکي آثار ذکاوت و هوش فوق العاده در او مشهود بوده و يکي از روحانيون و علماي منطقه به اين مطلب پي برده و او را به تحصيل در يکي از مساجد مهاباد به نام رستم بيگ وا مي دارد.
ايشان در مسجد ضمن تحصيل بيشتر اوقات خود را صرف قرائت قرآن و انجام فرايض و نوافل مي نمايد و در طريق تصوف در طريق نقشبنديه گام برمي دارد.بعد از7 سال رياضت و8 سال ملازمت و صحبت با استادش شيخ سراج الدين نقشبندي در سليمانيه عراق به مرحله استادي رسيده و به آخرين مراتب عرفان يعني فنا و بقا دست مي يابد و اجازه خلافت پيدا مي کند.
استادش او را در منطقه مکريان مامور به ارشاد و راهنمايي مردم و ترويج و اشاعه در اين منطقه مي نمايد. وي در سالهاي بين 1280 تا 1277 ه. ق به سوي منطقه مکريان حرکت مي کند.
او سپس به روستاي شرفکند آمد و خانقاهي بزرگ بنا کرد. سپس قريه‏اي به نام «آتا» که ملک شخصي او بود وقف خانقاه نمود و خود به تربيت مريدان پرداخت.شيخ شمس الدين در سال 1325 ه .ق دار فاني را وداع و در خانقاه خود مدفون گرديد. از آن پس عاشقان راه حقيقت و سالکان عرفانش، همواره در خانقاه شمس برهان گرد آمده و در سايه حضور روح بزرگ پير مرادشان، “شيخ برهان”، تلمذ مي کنند.
ويژگي‌هاي آرامگاه شمس الدين برهاني
آرامگاه شمس الدين برهاني در آذربايجان غربي و در 35 کيلومتري جاده بوکان به مهاباد قرار دارد. اين آرامگاه در کنار خانقاهي در روستايي به اسم برهان است.
در ابتدا روستاي برهان شيخ را به برهاني شهره کرد و بعد، شيخ به اين روستا تبار داد. اين روستا را به اسم روستاي خانقاه هم مي‌شناسند.بعد از درگذشت شيخ شمس الدين در 1286 او را روي تپه‌اي در روستاي شرفکند به خاک سپردند.
اين تپه را بعدها به زيارتگاهي تبديل کردند که به مقبره شيخ شمس الدين برهاني معروف است.اين خانقاه در همان اولين سال‌هاي ساخت، به‌ خاطر امکانات خوبي که داشت توجه همه را جلب کرد.
به گزارش عصر آذربايجان به نقل از سلام نو،خانقاه برهاني خيلي زود محلي براي گردآمدن عالم‌ها و بزرگ‌ مردان ديني شد. اين خانقاه را مي‌شود در زمان خودش شبيه دانشگاه دانست که در آن علوم مختلفي هم درس مي‌دادند؛ مثلاً فقه، اصول، تفسير، فلسفه، عرفان و غيره. خانقاه برهان کاربردي شبيه حوزه علميه هم داشته است.

منبع :