گروه گزارش: واژه نشاط در لغت فارسي به معاني سرزندگي، زنده دلي، شادماني، خرسندي و در مقابل کسالت و غم تعريف شده است. به عقيده جامعه شناسان افزايش برخي نگراني‌ها و مشغله هاي اقتصادي، فرهنگي و اجتماعي موجب مي شود فرد از سرمايه مهم نشاط فاصله بگيرد و به ورطه استرش و ناملايماتي بيفتند که در تعادل روحي او اثر منفي داشته و دامنه اي از آسيب هاي خفيف تا پيشرفته را به جاي بگذارد. غمگين‌ترين مردم دنيا نيز بر اساس اين تحقيق در سنگاپور زندگي مي‌کنند، بعضي از ديگر کشورهاي ثروتمند نيز چون آلمان و فرانسه در انتهاي جدول شادماني قرار گرفته‌اند وبا کشور آفريقايي سومالي در رتبه چهل و هفتم است همتراز ارزيابي شده اند. اگرچه در نظرسنجي اخير موسسه گالوپ سنجش ميزان شادي در ايران انجام نشده اما، در نظرسنجي سه سال پيش اين موسسه، ايران در بين 155 کشور دنيا رتبه 81 را را داشت که نشان مي‌دهد وضعيت شادي در کشور ما مطلوب نيست. يک روانشناس اجتماعي در اراک معتقد است: شادي حالتي عميق و دروني است که از احساس عشق، لذت خوشحالي و اميدواري در لحظه آني حاصل مي_شود و هر چقدر اين شاخصه رواني در بين افراد جامعه پررنگ تر باشد به لحاظ علمي آن جامعه سالم تر است و زماني که نشاط و شادي از يک جامعه رخت بربندد، جامعه دچار بروز عواملي مانند افسردگي، انفعال، انحرافات فردي جمعي و فرهنگي مي‌شود. ميلاد مشايخي افزود: شادي افراد جامعه رابطه متقابل دارد و اگر عامل شادي در بخشي از جامعه ايجاد شود اثرات آن همچون موجي بقيه بخش ها را متاثر مي کند و ديگران نيز از مزاياي آن سود مي برند. وي گفت: مناسبت هاي متعددي در تقويم باستاني و مذهبي ايران براي شادي وجود دارد اما روش هاي ابراز شادي و بهره گيري از اين فرصت ها در بين مردم محدود است و کمتر موفق مي شويم از اين مناسبت ها به عنوان پيوست هاي اتصال انرژي مثبت بهره ببريم و انگيره و شرايط ايجاد نشاط را همگاني کنيم. وي افزود: جامعه بايد مکاني امن براي تخليه احساسات هيجاني فراهم کند و همه مردم در هر سن و طبقه اجتماعي به تناسب سلايق خود بتوانند روش هاي تخليه رواني در اختيار داشته باشند تا دامنه رواج دامنه آسيب هاي اجتماعي و افسردگي و در خود رفتن کاهش يابد. اين روانشناس گفت: رفتارهاي نامتعارف و آزاردهنده براي سايرين در تخليه رواني از سوي برخي از گروه ها در جامعه، مولود غفلت تصميم سازان در ايجاد فضاهاي شاد براي اين اقشار است چرا که اگر محيطي امن و همراه با نظارت با روش هاي متنوع در بروز شادي براي آنان مهيا شود ديگر دليلي براي رفتارهاي خارج از عرف نيست. وي اظهار کرد: براي مثال خودنمايي دوچرخه سوار و يا کاروان هاي عروسي با آلودگي صوتي بالا نمونه هايي از رفتارهاي جوياي شادي است که از سرکوب احساس شادي در دراز مدت نشات گرفته و براي تخليه احساس دروني استفاده مي شود. مشايخي گفت: درحال حاضر تعريف جامع از شادي در جامعه ايراني نهادينه نشده و به همين دليل هم بروز شادي هاي کاذب و هم برخوردهاي خاص با سلايق شخصي و عينک فردي و گروهي ديده مي شود و نيازها و سلايق افراد در مولفه هاي شادي بخش در دايره محدودي تعريف شده و جامه عمل مي پوشد. وي افزود: در قالب کار علمي و ميداني نيازسنجي از نشاط در گروه ها و لايه هاي اجتماعي ايران انجام نگرفته و شادي در چند روش کليشه اي از رسانه ملي، همايش هاي تکراري و يا برنامه هاي کم جاذبه که توان تخليه دروني افراد را ندارد خلاصه مي شود و به همين دليل هنگامي که به چهره مردم در خيابان نگاه مي_کنيم آثاري از نشاط مشاهده نمي شود و نوعي غم، اضطراب و کسالت در بين آنان موج مي زند. اين روانشناس عنوان کرد: شاخص هاي شادي براي نسل امروز با گذشته متفاوت است و نبايد با تفکر و ويژگي هاي گذشته و روش هاي قبل براي نشاط جامعه کنوني برنامه ريزي کرد. وي گفت: نسلي که با فناوري ارتباطي عجين است برداشت هاي خاصي از شادي دارد و هر چيزي براي او جذاب و نشاط بخش نيست بنابرايي بايد سطح سليقه، نيازسنجي طيف هاي جامعه را علمي ارزيابي کرد و اين مهم مسئوليت متوليان فرهنگي و اجتماعي را به واقع سنگين مي_کند. اين روانشناس گفت: بهترين روش در شرايط کنوني شايد بهره گيري از روش مشارکت جو در ايجاد نشاط عمومي باشد، مردم در برگزاري مراسم شاد بايد خودشان ايده بدهند و خودشان هم اجرا کننده باشند و حوزه دولتي تنها بايد نظارت غيرمحسوسي بر امور داشته باشد و براي حضور عموم و لذت جمعي فضاسازي کنند. وي افزود: برگزاري جشن هاي ارگان ها و نهاد هاي دولتي هر چقدر هم با کيفيت و با حضور بخش_هاي سرگرمي و هنري باشد باز هم چون تکليفي است و مشارکت مردمي در آن کمرنگ است نمي تواند باعث ايجاد شعف دروني و شادي عميق در مردم شود، مردم احساس شادي نمي کنند و در نتيجه ارگان ها دنبال علت بي_اثري فعاليت فرهنگي هستند. مشايخي اظهار کرد: شادي احساسي دروني است که در نتيجه ترشح هورمون آدرنالين ايجاد مي شود به طور مثال وقتي به فرد خبر مي دهند که در بانک برنده جايزه شده در يک لحظه احساس شادي آني پيدا مي کند و زماني که درعبور يک نابينا به آن سوي خيابان کمک مي_کند اثر احساس خوب در دراز مدت باقي مي_ماند و در صورت تشويق، اين حرکت ادامه و تکرار مي شود. اما رويکرد تشويق براي جوانان ما اتفاق نمي_افتد و عمده کارهاي آنان با سرکوب مواجه مي شود وي افزود: استفاده از ظرفيت هاي محيطي خيلي مهم است کلانشهر اراک به لحاظ بصري زيبا نيست و مکان_هاي تفريحي مناسب و جذاب ندارد تا در تقويت قواي نشاط افراد اثرگذاري کند. مشايخي گفت: جامعه ما در استفاده از ظرفيت هايي که مي_تواند منشاء شادي و خلق نشاط باشد ضعف اساسي دارد و جاي بنگاه هاي شادي بخش و تجمع هاي تفريحي براي تخليه هيجان دروني خالي است. مشايخي گفت:بانوان به عنوان نيمي از جمعيت نياز به زيرساخت هاي شاد دارند تا بتوانند اين شادي را به خانواده منتقل کنند اما پارک بانوان اراک چند سال است در پيچ و تاب مشکلات رها شده و در حوزه فرهنگ و ورزش نيز قابليت هايي که اين قشر بتوانند در حد مناسب به شادي دست يابند وجود ندارد. اين روانشناس معتقد است: از منظر علوم و افراد متخصص رابطه الاکلنگي بين نشاط و آسيب_هاي اجتماعي وجود دارد هرچه ميزان نشاط در جامعه بالا مي رود تعداد آسيب ها کاهش و به عکس اتفاق مي افتد. مشايخي افزود: زماني که در يک خانواده فرد مطلقه، معتاد و بيمار رواني وجود دارد، انتظار نيست اعضاي خانواده افرادي شاد باشند اما وقتي مشکل هرکدام به نحوي کم مي شود و يا از بين مي رود، نشاط و شادي در بين اعضاي خانواده افزايش يافته و در نتيجه آسيب نيز کاهش مي_يابد. وي گفت: خميرمايه وجودي ما اين است که بهانه اي براي شادي پيدا مي کنيم، نظير موفقيت در کنکور، حضور در ميهماني و اردو تفريحي و سعي مي کنيم اين خاطرات شيرين را ثبت کنيم. اين روانشناس با تاکيد براينکه، سلامت رواني يک کشور به ميزان شاد بودن افراد آن جامعه بازمي گردد، افزود: متاسفانه تشکل هاي مردمي در شاد کردن جامعه وجود ندارد و اين سازمان_هاي مردم نهاد نيز هنگامي که آسيب بروز مي کند شکل مي گيرند و برنامه اي براي نقش پيشگيرانه آسيب ها ندارند. مشايخي افزود: برنامه اجتماعي با محوريت مردم در برگزاري آئين هاي شاد در جامعه وجود ندارد اما هنگام انتخابات سراسري با کسب آراي نامزد محبوب و يا در پايان يک مسابقه و پيروزي ورزشي و فرهنگي و سياسي، مردم به صورت خودجوش به خيابان مي آيند و ابراز شادي مي_کنند. وي اظهار کرد: متاسفانه در پيروزي هاي تيم ملي، آئين چهارشنبه سوري شادي، مديريت و هدفگذاري نشده است و فقط طبق عادت شرطي سازي شده حضور مردمي در خيابان و شادي و پايکوبي ديده مي شود. وي گفت: فقدان شادي در جامعه منجر به استفاده نامتعارف جوانان از فضاهاي مجازي شده و اعتياد به استفاده از اين فضا زمينه اي فراهم کرده که بيشترين کاربران در شبکه هاي مجازي را جوانان ايراني شامل شوند و جوک، لطيفه، کاريکاتور و تصاوير خنده آور را لايک کنند. مشايخي گفت: آنقدر موضوع شادي در جامعه ما کمرنگ است که اگر از دانش آموز 12 ساله سئوال شود آخرين بار که شاد بودي و به تو خوش گذشت چه زماني بود، کمتر به خاطر مي_آورد و متوسل به خاطره_اي دور مي شود. روانشناس اجتماعي نيز معتقد است: شادي در معناي خاص يعني در يک لحظه احساس شاد به وجود آيد و احساس رضايت طولاني معناي ديگر از شادي را به ذهن متبادر مي سازد. کيانوش اميني افزود: نشاط اجتماعي در ابعاد فردي و اجتماعي تقسيم بندي مي شود و افرادي هستند که با وجود انبوه مشکلات روحيه شاد خود را از دست نمي دهند. وي اظهار کرد: نقش آموزش و پرورش در نهادينه کردن فرهنگ شادي حائز اهميت است اما اکنون در برخي مدارس حياط بازي هم وجود ندارد و دانش آموزان مکاني براي تخليه هيجانات خود ندارند. وي گفت: در ويژه برنامه_هايي که ارگان هاي مختلف با عنوان برنامه شاد تدارک مي بينند تناسب سني و جنسي ديده نمي شود و برنامه ها جوابگو نيازهاي هر طيف نيست. وي با يادآوري اينکه برگزاري آئين هاي شاد بايد جذابيت داشته باشد، گفت: تکراري بودن جشن ها و فقدان نوآوري باعث مي شود تا احساس رضايت از شرکت در اين دسته آيين ها حاصل نشود.
گروه گزارش: واژه نشاط در لغت فارسي به معاني سرزندگي، زنده دلي، شادماني، خرسندي و در مقابل کسالت و غم تعريف شده است.