محوطه باستاني قلايچي بوکان بازمانده تمدن ماناها

بوکان هويت تاريخي خود را از محوطه باستاني قلايچي در مجاورت روستاي قلايچي در هشت کيلومتري شمال شرقي بوکان وام گرفته که بازمانده يکي از مراکز بسيار مهم تمدن (ماناها) در هزاره نخست پيش از ميلاد مسيح در حوزه شمال غرب ايران است و نماد تمدن و قانون در بين مردمان اين نواحي بوده است.

گروه سيري در استان ها: بوکان هويت تاريخي خود را از محوطه باستاني قلايچي در مجاورت روستاي قلايچي در هشت کيلومتري شمال شرقي بوکان وام گرفته که بازمانده يکي از مراکز بسيار مهم تمدن (ماناها) در هزاره نخست پيش از ميلاد مسيح در حوزه شمال غرب ايران است و نماد تمدن و قانون در بين مردمان اين نواحي بوده است.
اسناد و مدارک باستاني مکشوفه از اين منطقه نشان از يک تمدن کهن است که همزمان نمونه‌هايي از اين دست در حسنلو در نقده، زيوه در سقز حکايت از پيشينه تاريخي اين ديار است، بوکان به پايگاه اشکانيان و ساسانيان نيز منتسب بوده زيرا تپه‌هاي خاکستري نشانگر آتشکده‌هاي عهد زرتشت است.
طبق بررسي‌هاي به عمل آمده در روند و خواستگاه پيدايش شهرها معلوم شده که خاورميانه و مخصوصا مناطق غرب ايران جزو کهن‌ترين تمدن‌هايي هستند که سابقه شهرنشيني آن‌ها محرز شده است، بر همين اساس شهر کنوني بوکان نيز با توجه به قرارگيري در حيطه جغرافيايي فوق و نيز وجود ده‌ها بنا تپه و سايت تاريخي در داخل و اطراف خود از کهن‌ترين مکان‌هايي است که داراي سابقه شهرنشيني است.در سال 1364 گروهي از باستان‌شناسان سازمان ميراث فرهنگي کشور براي انجام يک فصل بررسي و شناسايي محوطه‌هاي باستاني عازم منطقه بوکان شدند، اين گروه ضمن بازديدهاي خود با تپه‌اي مواجه شد که از هر لحاظ حائز اهميت بوده است در سطح تپه و نيز در گودهايي که توسط غارتگران فرهنگي ايجاد شده بود شمار زيادي آجر لعابدار و قطعات متعدد آن پيدا شد و بنا بر گفته اهالي اين آجرها که عموما لعابدار و داراي نقوش گوناگون بوده دست به دست خريد و فروش مي‌شد.
شايان ذکر است نمونه اين آجرها از موزه ملي توکيو و مرکز مطالعات خاورميانه ژاپن و... سر در آوردند بر اين اساس سازمان ميراث فرهنگي کشور در صدد بر آمد در اين محوطه برنامه کاوش را به اجرا درآورد.باستان‌شناسان طي يک فصل کاوش بخش‌هايي از يک سازه مهم معماري را از زير خاک خارج کردند و همچنين کتيبه آرامي آن که سيزده سطر دارد طي اين کاوش‌ها به دست آمد اين کتيبه به همراه آجرهاي لعابدار مکشوفه از اين فصل حفاري در موزه ايران باستان نگهداري مي‌شود و طي طرح مشترکي از طرف دانشگاه تهران و موزه ايران باستان مورد مطالعه قرار گرفته است.

منبع :