گروه اجتماعي: کوله فقر، بيکاري، بي توجهي مسئولان به معيشت و نبود سرمايه گذاري مناسب سالهاست بر دوش کولبران مرزنشين به خصوص در آذربايجان غربي سنگيني مي‌کند. آذربايجان غربي تنها استان کشور بوده که با سه الي چهار کشور بيش از 891 کيلومتر مرز مشترک دارد، مرزهايي که سالهاست در کنار فرصت‌هاي متعدد تهديدات فراواني نيز به همراه داشته است. يکي از تهديدات که هر چقدر هم همزاد با مرز باشد پديده شوم قاچاق است پديده‌اي که تاکنون هزينه‌هاي زيادي را به کشور و حتي اهالي اين منطقه تحميل کرده، اما هنوز تعريف و مرز مشخصي بين قاچاق و معيشت مرزنشينان(کولبري) ارائه نشده است. نبود سرمايه گذاري مناسب، واحدهاي توليدي و صنعتي در کنار محروميت در مناطق مرزي موجب شده مردم براي امرار معاش دست به فعاليتهايي قانوني و غيرقانوني از جمله کولبري پيله وري وداد و ستد از طريق بازارچه‌هاي مرزي بزنند. اما همين فعاليت‌ها نيز به دليل درآمدهاي اندک تاکنون نتوانسته باري از دوش مردم مناطق مرزي بردارد موضوعي که بي توجهي مسئولان به معيشت و اشتغال در اين مناطق را به معضلي اساسي تبديل کرده است. هر چند اين تمام ماجرا نيست و مشکلات معيشت مردم مرزنشين قصه امروز و فردا نبوده بلکه سالهاست به گونه اي متفاوت روايت مي‌شود اما حادثه ريزش بهمن و فوت چهار نفر از کولبران در شهرستان سردشت بار ديگر لزوم توجه به اين موضوع را دوچندان کرد. در روزهاي اخير حوادث بهمن و گرفتار شدن تعدادي از کولبران شهرستانهاي مرزي سردشت و پيرانشهر و فوت چهارنفر در ابتدا با سکوت خبري مواجه شد اما با دامن زدن به آن در فضاي مجازي و حاشيه سازي آن مسئولان را وادار به واکنش‌هاي متعدد کرد. *فعاليت بيش از 10 هزار کولبر در آذربايجان غربي واکنش‌هايي که نشان داد باز هم بي توجه به حل ريشه‌اي مشکل اشتغال و معيشت مردم مناطق مرزي هر يک از مسئولان به دنبال توجيه اقدام و عملکرد خود هستند، در اين ميان عده‌اي از نمايندگان مردم استان در مجلس نيز با اظهارنظرهاي تند مبني بر وجود مافياي سازمان يافته قاچاق در مرزها بر طبل مظلوم نمايي مردم مرزي و کولبران کوبيدند غافل از اينکه بگويند تاکنون هيچ اقدام مثبتي براي حل اين مشکلات برنداشته اند. بر اساس اظهار نظرها هم اکنون نزديک هشت الي 10 هزار کولبر در مناطق مرزي آذربايجان غربي مشغول فعاليت هستند فعاليتي که طبق تعاريف ارائه شده قانوني نبوده و هيچ مزاياي اجتماعي در پي ندارد. طبق تعاريف ارائه شده کولبران (حمل کنندگان) به کارگران مرزي گفته مي‌شوند که براي کسب درآمد زندگي خود مجبور به حمل اجناس مي‌شوند، کولبران بيشتر در استانهاي آذربايجان غربي، کردستان کرمانشاه مشغول به کولبري هستند، بر اساس آمار سن کولبران و يا کاسب کاران مرزي از 10 تا 80 سال است. نداشتن بيمه، حق و حقوق اجتماعي در کنار عوارض بدني متعدد به دليل حمل اجناس سنگين تنها سهم مردماني است که در مناطق مرزي ضمن مرزداري به امرار معاش ناچيزي دل بسته‌اند سهمي که سالهاست از آن به عنوان شغل کاذب ياد شده و در مواقع لازم برخوردهاي قانوني سختي نيز مي‌شود. کولبري کاري است که در نتيجه بي‌عدالتي و تبعيض اقتصادي در مناطق غربي کشور به وجود آمده است، افرادي که در قبال پول اندک دست به کاري سخت و دشوار مي‌زنند که هيچ حق و حقوق اجتماعي و آينده‌اي در پي ندارد. حادثه روي داده در هفته‌هاي اخير منجر به واکنش‌هاي مسئولان شد واکنش‌هايي که گاه با وعده‌هايي از جمله طرح دو فوريتي مجلس براي ساماندهي وضعيت کولبرها منجر شد بايد منتظر ماند و ديد آيا اين حوادث و مرگ چهار کولبر سردشتي پايان خوشي بر سختي‌هاي کولبران مرزي کشور در پي خواهد داشت يانه؟ *رسانه‌ها تفاوت کولبران با ساير افراد را مشخص کنند استاندار آذربايجان غربي در خصوص فعاليت کولبران در استان و نيز حوادث اخير در مناطق مرزي استان در نشست خبري اخير خود گفت: کولبري امتيازي است که در برخي از استانهاي مرزي از جمله آذربايجان غربي به مرزنشينان داده شده و داراي تعريف و شرايط معين است. قربانعلي سعادت با بيان اينکه کولبران در معابر مشخص، از ساعت 8 تا 17 و با دارا بودن کارت کولبري فعاليت مي‌کنند، اظهارداشت: تردد برخي از افراد در خارج از اين معابر و در ساعت‌هاي نامشخص کولبري محسوب نمي‌شود. وي با اشاره به حادثه ريزش بهمن و فوت تعدادي از هم استاني‌ها در اين حادثه عنوان کرد: افرادي که در اين حادثه فوت کرده و يا به دليل گرفتار شدن در بهمن دچار مصدوميت شدند کولبر نبودند چرا که اين فعاليت داراي ساعت کاري مشخص است اين افرادي که فوت شدند در ساعات 22 به بعد شب در مناطق مرزي و بالاي کوه به دنبال چه چيزي بودند؟ در اين راستا رسانه‌ها تفاوت کولبران با ساير افراد را در جامعه تبيين کنند. سعادت به قاچاق سازمان يافته در مناطق مرزي اشاره کرد و گفت: کولبري در ساعت‌هاي تعطيلي مراکز از سوي مرزنشينان توجيهي ندارد و اين در حالي است که کولبران هر سه روز در ميان کولبري مي‌کنند و در بقيه روزها به خريد و فروش کالا مي‌پردازند، کولبران ماهانه به طور متوسط حدود 15 ميليون ريال درآمد دارند. استاندار آذربايجان غربي گفت: دولت در کنار بازارچه‌هاي مرزي و کارتهاي پيله وري که براي مبادلات اقتصادي افراد در 20 کيلومتري نوار مرزي در نظر گرفته است، معابر مشخصي را ايجاد کرده که افراد داراي کارت کولبري، بتوانند نسبت به جابجايي کالا در نوبت و ساعات مشخص اقدام کنند. وي با اشاره به تهديدات امنيتي در مرزهاي کشور و استان آذربايجان غربي اضافه کرد: امروز در مرزها قاچاق سازمان يافته اي است که مشروبات، اسلحه، پيش سازهاي مواد مخدر را وارد کشور مي‌کنند، از طرفي افرادي، عوامل داعش و ضدانقلاب را براي انجام عمليات خرابکارانه داخل ايران مي‌کنند، اين‌ها امنيت و آسايش مردم را به خطر مي‌اندازند. سعادت با تاکيد بر اينکه نمي‌توان همه مرز را ديوار انساني کشيد، اضافه کرد: کدام کشور اجازه مي‌دهد امنيت ملي‌اش با اين موضوعات به خطر بيفتد، اين در حالي است که برخي سايتها و نيز در فضاي مجازي افرادي با تبليغات اينکه اين افراد کولبرند، مي‌خواهند قبح قاچاق را از بين ببرند، درحاليکه حوزه قاچاق و کولبري بايد از هم تفکيک شود. *مبارزه با قاچاق نبايد به معني مقابله با کولبران تلقي شود هر چقدر استاندار آذربايجان غربي حادثه اخير ريزش بهمن در سردشت و فوت چهار نفر از هم استاني‌ها در اين حادثه را بي ارتباط با موضوع کولبري عنوان کند برعکس وي نماينده مردم شهرستانهاي سردشت و پيرانشهر معتقد است اين افراد از خانواده کولبران سردشتي بوده ودولت بايد ديه و مستمري آنها را پرداخت کند. رسول خضري با بيان اينکه مبارزه با قاچاق نبايد به معني مقابله با کولبران تلقي شود اظهارداشت: اين افراد عموماً از نظر مالي ضعيف هستند و ناچارند براي کسب درآمد ناچيزي جان خود را به خطر بيندازند، ضمن اينکه رقم تبادل تجاري از اين روش در مقابل ارقام قاچاق کالا در کشور بسيار ناچيز است. وي با اشاره به اينکه در منطقه سردشت و پيرانشهر فرصت‌هاي متعدد تهديدات فراواني، افزود: اين افراد در حال حاضر از هيچ حق اجتماعي از جمله بيمه برخوردار نبوده و به دليل نبود فرص شغلي مناسب مجبور به تأمين معاش خود از راه کولبري هستند. خضري با اشاره به ظرفيت‌هاي بالاي مرزي در استان به خصوص شهرستانهاي سردشت و پيرانشهر عنوان کرد: ايجاد مناطق ويژه اقتصادي و يا آزاد در اين شهرها مي‌تواند ضمن توسعه و رونق اقتصادي استان و منطقه زمينه اشتغال مناسب به همراه جذب سرمايه گذاران را فراهم آورد. روزهاي اخير به دليل بازتاب گسترده فوت کولبران سردشتي در فضاي مجازي نمايندگان استان آذربايجان غربي و نيز استانهاي مرزي کشور در مجلس شوراي اسلامي واکنش‌هاي تند و معتدد زيادي در زمينه فعاليت کولبري در مرزها داشتند. *امنيت مرزها به اقتصاد آن وابسته است عضو هيئت رئيسه مجلس شوراي اسلامي ونماينده مردم بوکان در مجلس نيز در اين خصوص گفت: بايد از اين اتفاق تلخ به عنوان يک فرصت براي پايان دادن به رنج کوله بري استفاده کرد، نه آغاز موج سواري يک عده خاص. بايد براي بهبود معيشت و پايان کوله بري مرزنشينان طرحي نو در انداخت و نسخه‌اي بپيچيم که هر روز شاهد چنين اتفاقاتي در مرزهاي کشور عزيزمان نباشيم. اين بار را هم تسليت بگوييم، روز بعد، هفته بعد و ماه بعد را چه بايد کرد؟ محمد قيسم عثماني با بيان اينکه مرز ذاتاً با تهديدها و فرصت‌هايي همراه است يادآور شد: بايد از فرصت‌هاي مرز به صورت کامل استفاده کرد، تا تهديدهاي آن به حداقل برسد و چنانچه از فرصت‌هاي مرزي درست استفاده نشود، به صورت خودکار تهديدهاي مرزي تشديد شده و قوت مي‌گيرد که لازم است به صورت کارشناسي و همه جانبه موضوع مرز اقتصاد مرز و امنيت مرز مورد بررسي و دقت نظر قرار گيرد. عثماني با اشاره به اينکه امنيت مرزها به اقتصاد آن وابسته است افزود: نمي‌توان اقتصاد مرز را از امنيت مرز جدا کرد، ساکنان مرزهاي کشور، مرزبانان بي جيره و مواجبي هستند که با حضور و سکونت خود در مرز، يک دژ مستحکم در مقابل بيگانگان ايجاد کرده‌اند و آنان سربازاني هستند که در همه حال و با هر نفسشان در لباس شخصي خود به کشور خدمت مي‌کنند. به گزارش عصرآذربايجان به نقل از مهر، سالهاست کوله فقر، بيکاري، بي توجهي مسئولان به معيشت و نبود سرمايه گذاري مناسب بر دوش مردم مرزنشين استانهاي مرزي به خصوص آذربايجان غربي سنگيني مي‌کند اميد که حوادث اخير براي مردم مناطق مرزي و فوت چهار نفر از مردم سردشت منجر به توجه به اشتغال و معيشت مرزنشينان شده و بخشي از سنگيني اين کوله را از دوش مردم مناطق مرزي بکاهد. ايجاد واحدهاي صنعتي، تصويب و اجرايي شدن قوانين مشخص فعاليت هاي مرزي، ساماندهي اساسي کولبران مي تواند بخشي از تهديدات مرزي را به فرصت هايي تبديل کند که موجب رونق اقتصاد منطقه و کشور شود.
کوله فقر، بيکاري، بي توجهي مسئولان به معيشت و نبود سرمايه گذاري مناسب سالهاست بر دوش کولبران مرزنشين به خصوص در آذربايجان غربي سنگيني مي‌کند.