از ورودي شهر اردبيل از سمت تبريز گرفته تا تمامي پاساژها و حتي بازار تاريخي آن ميتوان پوشاک ترک را مشاهده کرد. برخي با کيفيت بالا و برخي فاقد کيفيت که به تعبير برخي فروشندگان اجناس چيني است که به اسم ترکيه به فروش ميرسد. پوشاک ترک به حدي متداول شده که بخش اعظمي از بازار پوشاک اردبيل را به خود اختصاص داده و مشترياني از بين اقشار متوسط تا مرفه را جذب کرده است. در اين ميان مشاغل نوپديدي نيز در اردبيل مشاهده ميشود. قاچاقچيان مجاز البسه ترک که با سفر به شهرهاي مختلف کشور همسايه لباس به اصطلاح ترک را خريداري کرده و به فروش ميرسانند. *ترک پوشي مد روز اردبيل است در وضعيتي که واحد توليدي سبلان پارچه که روزي از آن به عنوان محور توسعه و صنعت مادر نساجي اردبيل نام برده ميشد، نفسهاي نحيف خود را به شماره افتاده است، ترک پوشي به عادت رفتاري تبديل شده و خبري از اهميت و جايگاه برندهاي ايراني نيست. يکي از شهروندان اردبيلي گفت: بنده به شخصه برند ايراني که کيفيت مطلوب داشته و اسم و رسمي داشته باشد نميشناسم. نسرين معتمد متذکر شد: به همين دليل ترجيح ميدهم پولي که خرج ميکنم براي تأمين لباس با کيفيت مناسب باشد و لباسهاي ترک واقعاً کيفيت مناسبي دارند. شهروند ديگري معتقد است لباس ترک متأسفانه به يک کالاي تجملي و چشم و هم چشمي تبديل شده است بطوريکه وقتي از کسي سؤال ميکنند لباست ترک است يا نه، حتي اگر لباس چيني داشته باشد سريعاً پاسخ ميدهد ترک پوش است. سعيد محمد پور تصريح کرد: متأسفانه زماني برندهاي ترک بين خانمها رواج داشت اما امروز بين آقايان و حتي در لباس کودکان نيز به شدت مد روز شده و تصور ميشود هر جنس ترکي کيفيت به مراتب بيشتري از ساير اجناس دارد. *لباسهاي ايراني را به اسم ترک ميفروشند هر چند معضل لباسهاي ترک محدود به بازار اردبيل نبوده و در ساير مناطق نيز ديده ميشود اما مجموعه اين تبليغ که در سايه غفلت مسئولان و بيتوجهي به توليد داخلي تشديد شده، ضربه مهلکي به توليدات داخلي وارد ساخته است. به عنوان مثال لازم است بار ديگر به سبلان پارچه و ساير صنايع نساجي موجود در اردبيل اشاره کرد که ظرفيت اشتغالزايي، توليد صادراتي و استفاده از مصالح بومي در توليد را دارند اما با ضعفهاي مديريتي حتي با نيمي از ظرفيت اشتغال خود فعاليت نداشته و در بازارهاي جهاني نيز هنوز سهم و اسمي براي خود کسب نکردهاند. مجموعه اين اقدامات موجب شده که به تعبير يکي از فروشندگان لباس ايراني و چيني به نام ترک به فروش برسد. نيما رحمتي گفت: در واقع خود فروشگاههاي ايراني مبلغ اجناس ترک هستند تا جنس ايراني؛ چرا که مشتري به محض شنيدن نام توليد ايران از خريد منصرف ميشود. از سويي مديرکل تعزيرات حکومتي استان اردبيل گفت: متأسفانه هزينه توليد پوشاک در ايران بالا است و به همين دليل خريدوفروش لباس ترک شدت گرفته است. حسين نجف زاده تصريح کرد: بارها در بررسي پوشاک قاچاق مشاهده شده که به جنس ايراني مارک ترکيه و خارجي نصب شده و به فروش مي رود. *اردبيل بازار فروش واردات مناطق آزاد وي متذکر شد: متأسفانه ديده ميشود که برخي شهروندان به مناطق آزاد استانهاي همسايه سفر کرده و پوشاک بيش از نياز مصرف خود را خريداري کرده و در بازار به فروش ميرسانند. به گفته مديرکل تعزيرات حکومتي استان عدهاي حتي با مراجعه به شهرهاي مختلف ترکيه به خصوص شهر وان اجناس با کيفيت متوسط را خريداري کرده و صرفاً به دليل ترک بودن با قيمت قابل توجه به فروش ميرسانند. وي افزود: مناطق آزاد با فلسفه تأمين نيازهاي شخصي افراد ايجاد شده اما گاها تخلف و سواستفاده ديده ميشود که متأسفانه با صرف برخورد قهري نميتوان با قاچاق پوشاک مواجه شد. نجف زاده معتقد است قاچاق پديده چندلايه است و مبارزه با آن نيز ميبايست چندلايه باشد و معضل قاچاق پوشاک محدود به اردبيل نيست. هرچند نقد از ايجاد مناطق آزاد اين روزها از سوي مسئولان استاني پذيرفته نيست اما نگراني از اينکه منطقه آزاد اردبيل نيز به سرنوشت مشابهي تبديل شده و به بازار فروش اجناس خارجي مبدل شود غيرقابلانکار است. با وضعيت نامطلوب توليدات داخلي مشخص نيست بعد از راهاندازي منطقه آزاد صادرات بر واردات پيشي بگيرد و منطقه آزاد به بندرگاه اجناس بنجل کشورهاي همسايه تبديل نشود. موضوعي که به نظر ميرسد نه برنامهريزي دقيق و نه پاسخ شفافي تا به امروز به خود نگرفته و شتاب براي ايجاد مناطق آزاد بيش از سرنوشت آتيه آن مورد تأکيد است. *وقتي خانمها در تبليغ جنس آن ور آبي مشارکت فعال دارند حفره بزرگ تبليغ و دستگيري از توليد داخلي موجب شده اين روزها برخي خانمها خود به خريداران و فروشندگان اجناس ترک تبديل شوند. اين در حالي است که همان بانوي فروشنده از بيکاري جوان خود ناله سر ميدهد اما ضعف سياستها موجب شده در غفلت مسئولان حتي فارغالتحصيلان دانشگاهي اردبيل نيز به سمت خريدوفروش کالاهاي ترک روي بياورند و هر کدام به وسع خود ناخواسته مبلغ اجناس آن ور آبي باشند. تا جايي که جنس ترک خود اشتغال زايي کاذب به دنبال داشته است. کشور همسايه بدون کمترين تبليغي و تنها با تسهيل شرايط خريدوفروش کالا نه تنها بازار استانهاي مرزي مانند اردبيل را تصاحب کرده بلکه براي مد لباس بانوان، آقايان و کودکان تصميمگيري ميکند. سؤال جدي از مسئولاني که گمان ميکنند برخورد با کالاي قاچاق حلال مشکلات است اين است که چرا تاکنون برندهاي پوشاک ايراني نتوانستهاند اقدام متقابل داشته باشند؟ در وضعيت فعلي تسهيلاتي از سوي دولت به مناطق محروم و روستايي ارائه ميشود تا واحدهاي توليد پوشاک کوچک و خرد ايجاد شده و زمينه اشتغال فراهم شود. واحدهايي که تنها ميتوانند مشتريان محدودي داشته و قدرت رقابت با ابرقدرتهاي بازار را ندارند. از سويي واحدهاي فعال نيز تسهيلات 18 درصدي ستاد تسهيل را عاجزانه درخواست ميکنند و با بيمحلي بانکها مواجه هستند. به گزارش عصرآذربايجان به نقل از مهر مجموعه شرايطي که موجب شده حتي نام مغازهها ترکي شود و خيابانهاي اردبيل نشانههاي حداقلي از فرهنگ بومي را به تدريج از دست بدهد.
گروه گزارش: بازار پوشاک اردبيل مملو از اجناس ترک است. موضوعي که از سليقه مشتري فراتر رفته و به وضعيت حمايت از توليد داخل مرتبط شده است.