روسا يكي از شهرهاي اورارتويي
روسا يكي از شهرهاي اورارتويي
1397/02/03
گروه سيري در استان ها: روسا يكي از شهرهاي اورارتويي بود كه در قرن نهم پيش از ميلاد و در زمان روساي دوم، حاكم اورارتو ساخته شد.
روساي دوم پسر آرگيشتي دوم از پادشاهان معروف اورارتو پس از اتمام شهر كتيبه‌اي در بالاي آن نصب كرد.
اين كتيبه كه يكي از نفايس آثار كهن اين سرزمين است توسط روساي دوم فرزند آرگيشتي دوم از پادشاهان اورارتو به خط ميخي نوشته شده و توسط باستان‌شناس معروف آلماني پروفسور مين‌تس ترجمه شده است.
طول كتيبه 72، عرض آن 56، ضخامت آن 11 سانتي‌متر و وزن آن 110 كيلوگرم است. بر روي اين كتيبه 16 خط موازي رسم شده است.
شهر روسا و كتيبه آن هر دو به سرنوشت تلخي دچار شده‌اند. شهر روسا در اثر حمله و هجوم قوم آشور با خاك يكسان شده و امروز فقط دهي به نام بسطام از دهستان چايپارا به شمار مي‌رود.
سنگ‌نبشته را نيز مدتي از محل خود برداشتند و بر پايه پلي بر رودخانه آق‌چاي در محلي كه از قريه كسبيان از توابع خوي مي‌گذرد نصب كردند. پس از آنكه پل مزبور روي به خرابي و انهدام گذاشت، كساني آن را برداشتند و به شهر ماكو بردند.
سنگ نبشته مورد بحث سال‌ها در ماكو مفقود شد، تا اينكه به همت آقاي موسوي ماكويي نماينده وقت شهرستان ماكو كشف و به اداره آموزش و پرورش آن شهرستان تحويل گرديد.
متن سنگ نبشته بدين ترتيب است که روسا پسر ارگيشتي اين معبد را براي خالدي،خداي اورارتو برپا كرد .به نيروي خالدي خداي روسا پسر ارگيشتي سخن مي گويد.
اين سرزمين خالي بود و چيزي در اينجا برپا نشده بود همانطوري كه خالدي به من فرمان داده است من در اينجا بنا ساختم و اين جا را شهر روسا ناميدم.
روسا پسر آرگيشتي مي گويد : هركس كه اين سنگ نبشته را منهدم كند و بدان زيان رساند يا آن را بشكند خالدي خداي اورا بوسيله خداي هوا و خداي آفتاب و خدايان ديگر بر خواهد انداخت و در زير آفتاب،نامي از خود نگاه نتواند داشت منم روسا پسر آرگيشتي شاه نيرومند ،شاه كشور ها ،شاه شاهان ، سرور شهر توشپا. اين کتيبه مهمترين عامل مورد توجه قرار گرفتن دژ بسطام به شمار مي رود.
منبع :