صنعت کفش تبریز در خطر نابودی؛ پای کمبود نقدینگی و مواد اولیه در کفش تبریز

صنعت کفش تبریز، با حدود یک قرن فعالیت پرفراز و نشیب خود، رونق بخش اقتصاد غیرنفتی ایران بوده است اما اکنون با مشکلاتی دست و پنجه نرم می‌کند.

صنعت کفش تبريز با حدود يک قرن فعاليت پرفراز و نشيب خود، رونق بخش اقتصاد غيرنفتي ايران بوده است اما اکنون با مشکلاتي دست و پنجه نرم مي‌کند.

از قديم‌الايام تبريز را با کفش و چرمش مي‌شناسند و اين شهر پايتخت چرم و کفش کشور است.

صنعتي که شغل موروثي تبريزي‌ها بود

آغاز فعاليت صنعت کفش در تبريز و آذربايجان‌شرقي به سال 1308 بازمي‌گردد و نخستين واحد چرم با نام چرم خسروي در اين شهر ايجاد شد.

از سال 1340 سير صعودي رونق چرم و کفش در اين شهر و استان پا گرفت و اکنون آذربايجان‌شرقي و در رأس آن تبريز داراي سابقه حدود يک قرني در صادرات چرم و کفش بوده، به نحوي که اين شغل در برخي خانواده‌هاي تبريزي به صورت موروثي ادامه داشته است.

تبريز به عنوان مرکز اصلي توليد و عرضه کفش دست‌دوز تمام چرم بود که آوازه جهاني داشت ولي افسوس که در اثر بي توجهي به اين صنعت و در اين اواخر به جهت نبود ثبات نرخ ارز و به تبع آن، متغير بودن قيمت تأمين مواد اوليه، صنعت کفش تبريز را با مشکل بزرگ روبه‌رو کرده است.

براي بررسي مشکلات اين قشر تلاشگر، گشت و گذاري در بازار تاريخي کفاشان تبريز زده و ضمن بازديد از بازاري که اين روزها بدليل گراني و رکود، مشتريان خود را تا حدودي از دست داده، صحبتي با فروشندگاني که زماني توليد کننده نيز بودند، انجام داده‌ايم.

بالا رفتن قيمت مواد اوليه، افزايش هزينه‌هاي توليد و گراني کفش را به‌دنبال مي‌آورد

رسول عظيمي از فروشندگان کفش تبريز که سابقه‌اي سي ساله در اين کسوت دارد در گفت‌وگو با خبرنگار تسنيم مي‌گويد: فعالان صنعت کفش تبريز براي رقابت و صادرات بايد کفش‌هايي با کيفيت و با قيمت مناسب توليد کنند، ولي بالا رفتن قيمت مواد اوليه موجب شده است هزينه‌هاي توليد بالا برود و قيمت کفش بالا برود. 

وي ادامه داد: با اين شرايط هرگز نمي‌توانيم با کشورهاي خارجي رقابت بکنيم و دولت بايد قيمت ارز را ثابت کند تا هزينه مواد اوليه آنها را با قيمت مناسبي بتوانيم تهيه کنيم و بتوانيم کفش تبريز را با کيفيت‌تر توليد کنيم.

اکثريت واحدهاي توليدي با کمترين ظرفيت ممکن، فعاليت مي‌کنند

وي مي‌افزايد: شرايط فعلي براي توليدکنندگان سخت است و در حال حاضر اکثريت واحدهاي توليدي با کمترين ظرفيت توليد، فعاليت مي‌کنند و 50 درصد پرسنل خود را کاهش داده‌اند، صنعت چرم و کفش تبريز قدمت بالايي دارد و از مسئولان استاني و کشوري تقاضا داريم توليدکنندگان را حمايت کنند.

عمده مشکلات موجود در صنعت کفش تبريز، عقب ماندن از پيشرفت‌هاي علم روز است

عظيمي تاکيد مي‌کند: اگر بخواهيم تنها به برند کفش تبريز افتخار کنيم، نمي‌توانيم در زمينه صادرات پيشرفت کنيم؛ متاسفانه يکي از عمده مشکلات موجود در صنعت کفش، عقب ماندن از پيشرفت‌هاي علم روز است؛ که اين امر منجر شده تا ساير کشورها از لحاظ توليد کفش‌هاي مدرن و با کيفيت از ما سبقت بگيرند.

وي با بيان اينکه واحدهاي توليدي در حوزه تکنولوژي دچار مشکل هستند؛ مي‌افزايد: در حالي که تکنولوژي دنيا روز به روز در حال پيشرفت است، اختلاف سطح تکنولوژي مورد استفاده ما با فناوري روز، زياد است.

اين فروشنده باسابقه کفش تبريز در ادامه صحبت‌هاي خود به گلايه از مسئولين پرداخته و مي‌گويد: مشکل اصلي ما نظارت مسئولين است، چون توليد کننده کارش را شل مي‌کند و کسي نيست که بر اين کار نظارت کند.

وي خاطر نشان مي‌کند: صنعت کفش، به عنوان يک برند در سطح کشور شناخته شده، اما به دليل اينکه حمايت‌هاي لازم از اين صنعت نمي‌شود و از لحاظ مديريت و کنترل با ضعف مواجه بوده که اين صنعت کم کم از بين مي‌رود.

حتي جنگ هم، سوري‌ها و عراقي‌ها را مجاب به خريد کفش‌هاي بي کيفيت نکرد

عظيمي به حال و روز صادرات کفش تبريز افسوس خورده و دلايل اين وضعيت را اينگونه بيان مي‌کند: وقتي در حلب سوريه، کفش مي‌دوختند، عراقي‌ها از آن جا خريد مي‌کردند اما بعد از جنگ داخلي سوريه، آن‌ها خواستند به بازار کفش ايران رو آوردند اما کيفيت کفش‌هاي ما پايين بود و تنوع نيز نداشتيم.

وي با بيان اينکه کسي نبود که خواسته و سليقه آنها را بداند و اينگونه بازار سوريه و عراق را در صنعت کفش از دست داديم خاطرنشان مي‌کند: هر مملکت سليقه خاص خودش را دارد و ما بايد مطابق ميل آنها عمل کنيم که بتوانيم فروش داشته باشيم.

واردات اجناس چيني در بلند مدت، مفيد واقع شد

عظيمي در پاسخ به تاثيرات اجناس چيني به اين صنعت پرسابقه تبريز چنين اظهار مي‌کند: از نظر من چين براي ما ضرر نداشته، بلکه مفيد نيز بوده است. شايد در کوتاه مدت به ما ضرر رسانده ولي از طرفي براي ما مفيد بود است، چون کشور چين در عرصه کفش به ما مدل داده است که باعث پيشرفت ايرانيان مي‌شود. از چين کفش مي‌آورديم و از مدل آن‌ها نمونه مي‌گرفتيم.

کار بلدها کنار گذاشته مي‌شوند

در ادامه به سراغ جوادي از توليد کنندگان و فروشندگان باسابقه بازار کفش تبريز با کوله باري از تجربه 45 ساله در اين صنعت رفتيم و وي اينگونه سر سخن را باز کرد: مشکل ما اين است که هرکس در عرصه کفش کاري بلد است کنار گذاشته مي‌شود. اکثر کارخانه‌هاي کفش تعطيل است و اين براي تبريز تأسف بار است.

وي مي‌افزايد: در تبريز هر کارخانه‌اي که کار مي‌کند، بطور متوسط 124 خانواده از آن در آمد کسب مي‌کند و شغل کفاشي شايد از دور يک کار ساده به نظر برسد ولي خيلي‌ها از اين راه در آمد کسب مي‌کنند.

جوادي نيز همچون ساير هم صنف‌هاي خود که با آنها گفتگو کرديم، بحث فقدان نظارت، تحريم مواد اوليه را عامل اصلي گراني و کاهش کيفيت توليدات کفش و عدم رضايت مشتري دانست.

کمپين خريد کالاي ايراني، تعداد کفش‌هاي خارجي و قاچاقي را از ويترين‌هاي فروشگاه‌ها کاهش داد

رئيس اتحاديه کفاشان و سراجان تبريز هم به تسنيم گفت: آذربايجان شرقي به ويژه تبريز بيش از يک قرن ور صنعت چرم و کفش سابقه دارد و کفش چرم دست دوز تبريز به عنوان برند ملي داراي شهرت جهاني است.

عليرضا جباريان فام، با اشاره به راه اندازي نخستين کمپين خريد کالاي ايراني در تبريز اظهار کرد: اولين کمپين خريد کالاي ايراني در سال 95 با محوريت کفش تبريز اجرا شد که اين اقدام در رونق صنعت کفش تبريز بسيار تأثير گذار بود و موجب کاهش 95 درصد ورود کفش‌هاي خارجي و چيني شد.

وي بيان کرد: بيش از 40 هزار نفر در صنعت کفش تبريز فعاليت مي‌کنند و 110 هزار نفر به صورت مستقيم ارتزاق مي‌کنند و 50 هزار نفر نيز به صورت غير مستقيم در اين صنعت فعاليت مي‌کنند.

رئيس اتحاديه صنعت کفش تبريز اظهار کرد: افزايش قيمت دلار باعث شده است صادرات به کشورهاي عراق، افغانستان و آذربايجان بيشتر باشد و حتي به کشورهاي استراليا و آلمان کفش دست دوز صادر مي‌کنيم و با 200 درصد رشد مواجه هستيم.

جباريان فام با اشاره به مشکلات صنعت کفش تبريز تصريح کرد: نبود نقدينگي، کمبود سرمايه در گردش، افزايش قيمت‌ها و نبود مواد اوليه، پراکنده بودن واحدهاي توليد کفش در شهر و نبود شهرک‌هاي تخصصي و رکود بازار از جمله مشکلات صنعت کفش تبريز است.

وي گفت: 3 سال است که براي ثبت ملي و جهاني کفش تبريز تلاش مي‌کنيم و بالاخره توانستيم دو ماه پيش کفش دست دوز تبريز را به ثبت ملي برسانيم.

رئيس اتحاديه کفاشان با بيان اينکه 95 درصد کفش‌هاي تمام چرم کشور در تبريز توليد مي‌شود اظهار کرد: بيش از 60 درصد توليد کفش کشور در تبريز اتفاق مي‌افتد.

به گزارش تسنيم با اين اوصاف براي حفظ اشتغال صنعت کفش و چرم تبريز، حداقل بايد با حمايت‌هاي دولت، تسهيلات تامين نقدينگي در اختيار توليدکنندگان کيف و کفش چرم قرار گيرد، ضمن اينکه با تزريق مواد اوليه کشف شده کفش از انبارهاي محتکران در بازار و تسريع در روند ترخيص مواد اوليه اين صنعت از گمرکات، اين حوزه را از خطرات احتمالي آينده مصون بداريم.

منبع : تسنیم