طرح "استاني‌شدن انتخابات مجلس"، يکي از مهم‌ترين موضوعات بحث برانگيز در ادوار مختلف مجلس شوراي اسلامي بوده است و از سال 1378 که براي اولين بار مطرح شد، همواره با انتقادات و واکنش‌هاي مختلفي از جانب نمايندگان جناح‌هاي مختلف روبه‌رو شده اما در کشاکش اين واکنش‌ها و انتقادات، تاکنون نتوانسته است از مرحله طرح فراتر رود و به قانون تبديل شود. طرح استاني شدن انتخابات مجلس مدتي است که به موضوع داغ نشست‌هاي مجلس تبديل شده و ظاهرا نمايندگان مجلس دهم عزم خود را براي تعيين سرنوشت اين طرح جزم کرده‌اند. به خصوص که به گفته حسينعلي اميري، دولت نيز موافق اجراي طرح استاني‌شدن انتخابان مجلس است. در ادامه همين روند، نمايندگان مجلس شوراي اسلامي امروز با 155 راي موافق، 64 راي مخالف و دو راي ممتنع از مجموع 231 نماينده حاضر، کليات طرح اصلاح قانون انتخابات مجلس شوراي اسلامي درباره استاني‌شدن انتخابات را تصويب کردند. قرار است در مرحل? بعدي و بعد از تصويب جزييات طرح استاني‌شدن انتخابات از سوي نمايندگان مجلس و تاييد آن توسط شوراي نگهبان، براي اجرا توسط رئيس جمهور به وزارت کشور ارجاع مي‌شود. برهمين اساس و به منظور بررسي نقاط ضعف و قوت اين طرح، نظر نمايندگان موافق و مخالف را جويا شديم. همانطور که نمايندگان موافق طرح استاني‌شدن انتخابات مجلس، دلايلي همچون سخت‌تر و کيفي‌تر شدن انتخاب نمايندگان و گامي به سوي اصلاح قانون انتخابات را به عنوان دلايل موافقت خود مطرح مي‌کنند، در مقابل، مخالفان اين طرح نيز ظهور ديکتاتوري انتخاباتي، کاهش مشارکت مردمي و متضرر شدن استان‌هاي کوچک و شهرستان‌ها را به عنوان دلايل مخالفت خود معرفي مي‌کنند.

يعقوب شيوياري؛‌ نماينده ميانه/

جزئيات طرح استاني شدن انتخابات برايمان مشخص نيست/ شايد استاني شدن انتخابات دخالت نمايندگان در امور اجرايي را بيشتر کند

يعقوب شيوياري در خصوص استاني شدن انتخابات مجلس شوراي اسلامي اظهار داشت: فعلا جزئيات اين طرح مشخص نيست اما در کميسيون شوراها کليات آن بررسي و ظاهرا به تاييد رسيده است، اين طرح مراحل طولاني دارد و بعد از اعلام آن در صحن علني و نطق موافقان و مخالفان به رأي‌گيري گذاشته مي‌شود. وي ادامه داد: بعد از راي‌گيري اگر طرح تصويب شود بايد به شوراي نگهبان برود و اگر تصويب نشد از دستور کار مجلس خارج مي‌شود، اگرچه هنوز جزئيات مشخص نيست اما طبق گفته‌هاي آقاي بي‌مقدار که عضو کميسيون شوراهاست اين طرح در کميسيون تصويب شده است. نماينده مردم ميانه در مجلس شوراي اسلامي در پاسخ به اين سوال که آيا با کليات اين طرح موافق است يا خير، خاطرنشان ساخت: اين طرح معايب و مزايايي دارد، براي نمونه چنانچه اين طرح اجرايي شود دست نمايندگان از نظر کار اجرايي باز مي‌شود و اين درحاليست که معتقدم نمايندگان نبايد کار اجرايي انجام دهند و صرفاً بر قانون‌گذاري و نظارت تمرکز داشته باشند. وي توضيح داد: وقتي نمايندگان درگير کار اجرايي مي‌شوند، قانون‌گذاري و نظارت بر زمين مي‌ماند و اين بخشي از معايب طرح استاني شدن انتخابات مي‌باشد اما مزيت اين طرح اين است که تاثيرگذاري نمايندگان را بيشتر مي‌کند؛ بايد منتظر بمانيم تا اين طرح به مجلس بياد و مخالفين، موافقين و اعضاي کميسيون در خصوص آن نظر دهند. شيوياري با بيان اينکه در حال حاضر از جزئيات اين طرح مطلع نيستيم، تصريح کرد: اگر در حال حاضر از بنده نظر بخواهند، راي ممتنع مي‌دهم اما وقتي جزئيات طرح مطرح شده و آن را بررسي کنم به نغع مردم مي‌توانم نظر موافق يا مخالف خودم را در اين خصوص اعلام کنم.

احمد عليرضا بيگي؛ عضو کميسيون شوراها و امور داخلي کشور

نبايد شهرستان‌ها را از داشتن نماينده محروم کرد/ با استاني شدن انتخابات ثروتمندان و وکلاي جريانات سياسي نماينده مي‌شوند

احمد عليرضا بيگي در پاسخ به اين سوال که آيا به طرح استاني شدن انتخابات مجلس رأي مي‌دهد، اظهار داشت: بنده مخالف اين طرح هستم و به آن رأي نمي‌دهم؛ نمايندگان هر شهرستان با مردم آن منطقه آشنايي دارند و از ظرفيت‌هاي آن باخبرند اما با اين طرح عملاً برخي شهرستان‌ها در مرحله‌ي دوم از وجود نماينده بي‌نصيب مي‌مانند. وي خاطرنشان ساخت: با اين طرح کساني در انتخابات مي‌توانند راي بياورند که از نظر مالي منابع قابل توجهي داشته باشد تا هزينه‌ي تبليغاتي و انتخاباتي‌شان را تامين نمايند و يا از طرف جناح‌هاي سياسي پيشتيباني شوند. عضو کميسيون شوراها و امور داخلي کشور خاطرنشان ساخت: با اين رويه نماينده‌اي که به مجلس راه مي‌يابد وکيل مردم نيست بلکه وکيل جريان سياسي و همان پيشتوانه مالي است؛ اين طرح خلاف تدابير مقام معظم رهبري است که فرمودند هر جغرافيا بايد يک نماينده داشته باشد. وي متذکر شد: با اين طرح ليست راي مي‌آورد و نامزدهايي در مناطق دور دست زندگي مي‌کنند و از بدنه‌ي مردم بالا آمده‌اند راي نمي‌آورند؛ در عوض وابستگان سياسي و ژن خوب‌ها نماينده مي‌شوند، در انتخابات شوراي شهر و مجلس تهران ليست اميد رأي آورد اما آيا توانسته‌اند نيازهاي مردم را برآورده کنند؟

محمدرضا صباغيان؛ نماينده مردم مهريز

مناطق محروم با »استاني شدن انتخابات« متضرر مي‌شوند

محمدرضا صباغيان در خصوص طرح استاني شدن انتخابات مجلس گفت: اين طرح در کميسيون شوراي مجلس به تصويب رسيده است و اکنون در دستور کار مجلس است و بايد نوبت مطرح شدن آن در صحن علني مجلس برسد. وي ادامه داد: با تصويب شدن اين طرح نمايندگان مجلس براي استان انتخاب مي‌شوند، در اين طرح حوزه‌هاي انتخابيه فعلي به‌عنوان حوزه‌هاي فرعي و هر استان به عنوان حوزه اصلي در نظر گرفته مي‌شوند و نامزدهاي نمايندگي مجلس براي اينکه آراي آنها در حوزه اصلي شمارش شود بايد حداقل 10 درصد آراي حوزه فرعي که در آن ثبت نام کردند را کسب کرده باشند. نماينده مردم شهرستان‌هاي مهريز، بافق، بهاباد، خاتم و ابرکوه با اشاره به نقاط ضعف و قوت اين طرح گفت: چون بعد از استاني شدن انتخابات مسائل کلان بيشتر پيگيري مي‌شود از نقاط مثبت طرح به شمار مي آيد اما با اجراي اين طرح انتخابات ليستي خواهد شد. صباغيان عنوان کرد: در اين طرح مناطق محروم و کم جمعيت متضرر مي‌شوند و کمتر به آنها توجه مي‌شود چرا که اصولا نمايندگان احتمالا روي مناطقي که بيشتر رأي دارد متمرکز مي‌شوند و اين مناطق محروم را دچار آسيب خواهد کرد. 

جلال محمودزاده؛ نماينده مردم مهاباد در مجلس

ايجاد شکاف قوميتي و افزايش محروميت از پيامدهاي استاني شدن انتخابات است

جلال محمودزاده با اشاره به طرح استاني شدن انتخابات، اظهار داشت: جنبه هاي منفي اين طرح نمود بيشتري نسبت به جنبه هاي مثبت دارد. وي، با اشاره به نقاط منفي اين طرح، افزود: اگر انتخابات مجلس شوراي اسلامي استاني شود بايد احزاب قدرتمند شده و از حالت انتخابات محور بودن خارج شوند. نماينده مردم مهاباد در مجلس شوراي اسلامي، با بيان اينکه امروز احزاب فعاليت به خصوصي ندارند، ادامه داد: در صورت استاني شدن انتخابات مجلس، پيگيري مشکلات مردم محروم افزايش يافته و به خصوص در شهرستان هاي محروم و روستاها و شهرهاي کوچک مشکلات عديده اي براي مردم پيش مي‌آيد. وي، تاکيدکرد: نمايندگان اگر در سطح استان باشند بدون شک حوزه هاي انتخاباتي آنان وسيع شده و رسيدگي کاهش مي يابد، البته اين طرح باعث ايجاد هزينه هاي گزاف براي دولت و مردم نيز مي شود. محمودزاده، بيان کرد: البته اين مسئله سدي محکم بر راه افرادي مي شود که در شهرستان ها بوده و در استان فردي شناخته شده نيستند و در نتيجه باعث ماندگاري نمايندگان قبلي يا ورود افراد سرشناس به مجلس مي شود. وي، در ادامه با بيان اينکه اين طرح امتياز انتخاب شدن را از نخبگان استاني سلب مي کند، گفت: استاني شدن انتخاب نمايندگان باعث مي شود نمايندگان از کل استان راي بگيرند و در مناطق دو قوميتي مساله بوده و باعث شکاف قومي و اختلافات بيشتر مي شود که اين مسئله به نفع استان هاي قوميتي همچون آذربايجان غربي و سيستان و بلوچستان نيست. نماينده مردم مهاباد در مجلس شوراي اسلامي، با اشاره به نقاط قوت اين طرح نيز خاطرنشان کرد: اين‌طرح باعث مي شود تا نمايندگان مجلس به وطيفه اصلي خود که نظارت و قانون گذاري است بيشتر پرداخته و از کار هاي جزئي فاصله گرفته و امورات اجرايي را به مسئولان استاني بسپارند. وي، تاکيد کرد: البته استاني شدن انتخابات زماني موفق خواهد شد که احزاب شکل گرفته و کانديداها در داخل احزاب قرار گيرند و افراد بر اساس حزب معرفي شوند. در اين صورت افراد جديد مي توانند بر اساس حزب و آيين نامه حزب امکان انتخاب شدن و شناخته شدن داشته باشند. محمودزاده، در پايان بيان داشت: در شرايط فعلي که هنوز احزاب به معناي واقعي شکل نگرفته اند، در برخي نقاط، استاني شدن به مصلحت نبوده و با توجه به اينکه نقاط منفي اين طرح بيشتر است مخالف اين طرح هستم.

نادر قاضي‌پور؛ نماينده مردم اروميه

طرح استاني شدن انتخابات سودي براي استان ندارد

نادر قاضي پور با بيان اينکه مخالف سرسخت استاني شدن انتخابات است، اظهار داشت: نمايندگان مجلس شوراي اسلامي پل ارتباطي بين مردم و دولت هستند که در صورت اجراي اين طرح اين پل تخريب مي شود. وي، با بيان اينکه اين طرح باعث فراموشي مناطق محروم مي شود، افزود: اين طرح براي کانديداهاي انتخابات هزينه هاي گزافي به دنبال دارد به گونه‌اي که جبران اين هزينه ها سخت بوده و تبليغات به خوبي انجام نمي‌شود. نماينده مردم اروميه در مجلس شوراي اسلامي، خاطرنشان کرد: اين انتخابات فرصت حضور از برخي از افراد را گرفته و اگر فردي بخواهد در استان قدرت گزاف داشته باشد مي تواند با قدرت و سمت خود در استان به حمايت از کانديداهاي خاص برخواسته و موجب راي دادن مردم به فرد شود. وي، با بيان اينکه افراد براي موفقيت در انتخابات بايد وارد جريانات سياسي قدرتمند شوند، ابراز کرد: البته بايد گفت حتي برخي از شهرستان هايي که جمعيت کمتر داشته و فردي از اين شهرستان ها در انتخابات حاضر شود امکان انتخاب شدن وي بسيار کم شده و شهرستان عملا نماينده اي نخواهد داشت. به گزارش عصرآذربايجان به نقل از راه دانا، قاضي پور، تاکيد کرد: در صورت استاني شدن انتخابات حوزه هاي انتخابي از شهرستان به استان تبديل شده و وسعت بيشتري را در برمي گيرد در نتيجه رسيدگي مطلوب توسط نمايندگان انجام نخواهد شد.