در چهل ساله شدن استقلال ايران، شاهد آن هستيم که غرب يک پروژه جنگ اقتصادي ترکيبي و پيچيده عليه ايران به راه انداخته و اميدوار است بتواند از اين طريق مردم و نه فقط نظام ايران را به زانو درآورد. بايد اذعان کرد که آمريکا و متحدين اين کشور از چندين وجه اقتصاد ايران را مورد حمله سنگين قرار داده و در تلاش هستند پس از ناکامي در اعمال فشار نظامي و ترساندن مردم ايران، از مسير فشار اقتصادي به اهداف خود برسند. کارشناسان به کرات گفته‌اند که اين جنگ تجاري تفاوتي با حمله نظامي ندارد و فقط ظاهر آن فرق مي‌کند و در واقع کشورما بايد بيش از پيش خود را در آرايش جنگي قرار دهد. در واقع پروژه تحريم نه تنها  رويکرد پيش پا افتاده و بي اثري نيست بلکه با توجه به تمرکز نهادهاي مالي و خدمات مربوط به آن در کشورهاي غربي، هر جا غرب با اين سياست پيش رفته است توانسته موفقيت‌هاي خوبي را بدست آورد. شايد بتوان تنها مثال نقض اين مسئله را مورد ايران دانست.

*سابقه موفق تحريم آمريکا عليه ونزوئلا، ترکيه، روسيه، سوريه، کويا، ليبي و کره شمالي 

يکي از اصلي ترين دلايل بحران کنوني در ونزوئلا تحريم آمريکا عيله اين کشور بود. به گزارش رويترز، در سال 2015، اوباما ونزوئلا را "تهديد عليه امنيت ملي آمريکا" عنوان کرد و تحريم‌هاي اقتصادي عليه اين کشور را کليد زد.  از منظر اقتصادي بزرگ‌ترين تحريم اقتصادي آمريکا عليه کاراکاس تحريم دلاري بود و اين کشور در زمينه صادرت نفت خود و يا اکثر حوزه هاي ديگر اقتصادي تا چند روز پيش مشکل جدي نداشت. از طرف ديگر برخي شخصيت هاي دولتي ونزوئلا نيز از سوي آمريکا تحريم شدند. به گزارش واشنگتن پست، روسيه به شدت نسبت به تحريم‌هاي آمريکا عليه ونزوئلا انتقاد کرده و گفته است از دولت مادورو حمايت خواهد کرد. پروژه تحريم در ترکيه هم از منظر آمريکايي‌ها جواب داد و به گزارش الجزيره، فقط دو وزير دادگستري و کشور ترکيه در ماه آگوست سال 2018 از سوي آمريکا تحريم شدند. اين تحريم‌ها، که طبعا تحريم‌هاي اقتصادي گسترده محسوب نمي شوند، باعث شد تا اقتصاد ترکيه به هم ريخته و ارزش لير در مدت حدود يک سال از 3.39 لير در برابر دلار به 6.94 لير در برابر دلار سقوط کند و عملا نصف شود. اين آمار با مراجعه به سايت Exchangerates قابل مشاهده است. به گزارش حريت، تحريم دو وزير ترک در ماه نوامبر لغو شد. به گزارش CNBC، تحريم دو وزير ترک در کنار تهديد به تحريم‌هاي بيشتر باعث شد تا تنها در يک روز ارزش لير ترکيه 7 درصد سقوط کند. در واقع مي‌توان ادعا کرد که تحريم ناچيز آمريکا عليه ترکيه تقريبا موفق بود چرا که در کنار ساقط کردن پول اين کشور که بيش از 50 درصد ارزش خود را از دست داد، باعث شد تا ترکيه کشيش آمريکايي را که اساسا دستگيري وي بهانه آمريکا براي فشار بر آنکارا بود را پس از چند هفته آزاد کند. پروژه تحريم غرب عليه روسيه نيز توانست تا حدودي در کوتاه مدت موفق باشد. روسيه و غرب بر سر جدا شدن شبه جزيره کريمه از اوکراين و الحاق آن به روسيه توسط کرملين در سال 2014 اختلاف جدي پيدا کردند. آمريکا و اروپا تحريم‌هاي نه چندان قوي اقتصادي عليه روسيه اتخاذ کردند و توانستند در کنار پايين آوردن ارزش پول اين کشور براي مدتي رشد اقتصادي اين کشور را منفي کنند. بنا به آمار XE، ارزش روبل روسيه از 35 روبل در برابر دلار در سال 2014 به حدود 77 روبل در برابر دلار سقوط کرد، به عبارت ديگر روبل حدود 60 درصد ارزش خود را از دست داد. البته روس ها مرعوب تحريم‌ها نشده و پس از حدود دو سال، رشد اقتصادي اين کشور مثبت شد و علي رغم تحريم‌ها هم اکنون با پرداختن به حوزه کشاورزي، روسيه به بزرگترين توليد کننده گندم در جهان تبديل شده‌ است. اثرگذاري تحريم‌هاي غرب به اينجا ختم نمي شود، چرا که همين تحريم‌هاي آمريکا بود که کوبا را در شرايط دهه 1970 ميلادي نگهداشته و مردم اين کشور هنوز خودروهاي اسقاطي سال‌هاي 1960 را استفاده مي کنند. نيازي نيست که به تأثير تحريم‌هاي اقتصادي غرب عليه کره شمالي هم بپردازيم و شرايط اين کشور و توليد ناخالص داخلي آن و زندگي سخت مردم کره خود گوياي همه چيز است. شرايط وخيم سوريه پيش از بروز جنگ داخلي در اين کشور هم نتيجه تحريم‌هاي آمريکا عليه اين کشور عربي بود. وزارت خزانه داري آمريکا از سال 2004 اعمال تحريم‌هاي اقتصادي را عليه سوريه کليد زده است.  به گزارش CNN، تحريم سوريه از سوي آمريکا در سال 1390 و با تحريم بشار اسد و مقامات دولتي سوريه وارد فاز جديدي شد و پس از آن آمريکا در سال 1394 تا 97 هم به سياست تحريم سوريه ادامه داد. بعضي کارشناسان معتقدند اين تحريم‌ها در بخشي از نارضايتي در ميان مردم سوريه بي‌تاثير نبود و در کنار موارد متعدد ديگر به شعله‌ور شدن ناآرامي‌ها در اين کشور کمک کرد. با مراجعه به پايگاه وزارت خزانه‌داري آمريکا مشاهده مي کنيم که ليبي هم يکي ديگر از کشورهايي بود که علي رغم داشتن ذخاير عظيم نفت و صادرات بخش قابل توجهي از توليدات نفتي خود، قرباني تحريم‌هاي آمريکا شد.  تحريم‌هاي اقتصادي عليه ليبي از سال 1993 و با قطعنامه 883 سازمان ملل و به بهانه حادثه لاکربي آغاز شد و همين تحريم‌ها در کنار تحريم‌هاي بيشتر توسط کاخ سفيد به تضعيف دولت قذافي و در نهايت آماده شدن شرايط براي جنگ داخلي در آن منجر شد که هنوز هم ادامه دارد و غرب هم با خاطري آسوده به تماشاي جنگ داخلي پس از سقوط قذافي نشسته است. مراجعه به پايگاه رسمي وزارت خزانه‌داري آمريکا نشان مي‌دهد که سياست اعمال تحريم آمريکا عليه کشورها فقط به کشورهاي مذکور ختم نشده و کشورهايي نظير سودان، بلاروس، جمهوري آفريقاي مرکزي، کنگو، سودان جنوبي، سومالي، يمن، زيمبابوه، عراق، لبنان و نيکاراگوئه نيز از سوي آمريکا تحريم شده‌اند. بر خلاف ايران که يک رژيم تحريم چندجانبه و متمرکز عليه آن عامال شد، آمريکا براي هر يک از کشورهاي يادشده، تحريم تک بعدي در نظر گرفت و به عنوان مثال در موضوع روسيه بيشتر به تحريم کالايي و برخي مقامات اين کشور اکتفا کرد و در قدم بعد فقط مسکو را به اعمال تحريم دلاري تهديد کرد. آمريکا همچنين به مسکو گفته است که در دور بعدي تحريم‌ها يکي از گزينه‌هاي احتمالي قطع دسترسي اين کشور به سوئيفت خواهد بود. رهبر انقلاب: واردات کالاهايي که در داخل توليد مي‌شود به‌ عنوان حرام شرعي و قانوني شناخته شود. درباره ترکيه هم آمريکا فقط وزراي اين کشور را تحريم کرد و اقدام موثر ديگري براي فشار به ترک‌ها انجام نداد و فقط همين سياست در کنار تهديد به تحريم‌هاي بيشتر به عقب نشيني ترک‌ها منجر شد. در موضوع ونزوئلا نيز اخيرا آمريکا واردات نفت از اين کشور را نيز تحريم کرد اما آنچه اوضاع کاراکاس را بحراني کرد همان تحريم دلاري بود.

*آمريکا ترکيب تحريم‌‌هاي با سابقه موفق را عليه ايران اعمال کرد

در قبال ايران اما آمريکا ترکيبي از تحريم‌هاي موفق خود که در ديگر کشورها هر کدام به تنهايي جواب داده بودند را اعمال کرد که اين تحريم‌ها شامل تحريم دلاري، قطع دسترسي به سوئيفت، تحريم نفتي، تحريم مبادلات طلا و بسياري از فلزات گرانبها، و مجموعه حقوقي تحريم‌هاي ثانويه و امثال آن هستند.  به گزارش NEWS24، کاخ سفيد از واژه  "Toughest ever" به معني "سخت‌ترين در تاريخ" براي توصيف تحريم‌هاي ايران استفاده مي کند. در واقع دولت آمريکا با استفاده از اين عبارت قصد دارد نشان دهد که هر چه از دست آنها بر مي‌آمده اعمال کرده‌اند و آنچه عليه ايران اعمال شده سنگين ترين رژيم تحريم است که در تاريخ عليه يک کشور اعمال شده است. برخلاف اين مسئله که هر يک از اين تحريم‌ها به صورت جداگانه توانسته بود يک اوضاع يک کشور مانند ترکيه، ونزوئلا، سوريه يا ليبي را شديدا بحراني کنند، ترکيب آنها و اعمال قدم به قدم آنها نيز نتوانسته است شرايط ايران را خيلي تحت تأثير قرارداده و به ورشکستگي اقتصادي منجر شود.

* اقتصادي که پشتوانه همت و تلاش مردمي دارد در برابر تحريم‌ها خم نشد

التهابات کنوني در اقتصاد ايران نيز عليرغم آنکه از تحريم‌ها تاثير پذيرفته است اما دليل اصلي آن را بايد در وابستگي اقتصاد به نفت و کم‌توجهي به مقاوم‌سازي اقتصاد جستجو کرد. در واقع همانطور که رهبر معظم انقلاب و بسياري از کارشناسان تأکيد کرده‌اند بخش قابل توجهي از مشکلات اقتصادي کنوني ايران ناشي از سوءمديريت مسئولاني است که نمي‌خواهند چشم اميد خود را از غرب به سمت داخل برگردانند و تحريم‌ها در مرحله بعدي ايجاد آشفتگي در اقتصاد ايران قراردارد. علي رغم مشکلات کنوني اقتصادي که البته خيلي گسترده نيست و اميد مي‌رود با تدبير نظام و همت مردم به زودي شاهد فروکش کردن آنها باشيم، اما قرار بود در پس اعمال سنگين‌ترين رژيم تحريم تاريخ عليه يک کشور، غرب ملت ايران را به زانو درآورده، اقتصاد کشور را ورشکست کرده و ايران را پاي مذاکره بکشاند و دست و پاي ايران را در قدرت گرفتن و پيشرفت در حوزه‌هاي گوناگون به خصوص در حوزه علمي ببندند. پايين‌ترين سطح انتظار غرب از اعمال اين رژيم تحريم‌ها اين بود که حداقل مردم ديگر فشارها را تاب نياورده و پس از بروز تورم‌هاي چند صد درصدي شاهد بروز اغتشاش و ناامني در ايران باشند.  به گزارش عصرآذربايجان به نقل از راه دانا، در مسير شکست دادن تحريم‌هاي غرب بدون اراده مردمي موفقيتي حاصل نمي‌شد و در واقع همين پشتوانه مردمي اقتصاد ايران است که تمام نقشه‌هاي دشمنان را نقش بر آب کرده است.صادرات نفت و گاز اگرچه مي‌تواند براي ايران درآمدزا باشد اما اصل توان اقتصادي کشور عزيزمان تلاش مردم به عنوان ارکان اصلي رشد اقتصادي و پايه هاي استوار اقتدار اين سرزمين کهن و بزرگ است.