درحالي که بيش از 50 درصد جمعيت جهان با کمبود و گاه بحران آب مواجه هستند، تأمين منابع آبي شيرين پايدار، به معضلي بزرگ در بسياري از کشورهاي جهان تبديل شده است و ادامه اين وضعيت تبعات خطرناک و گاه جبران ناپذيري را به دنبال خواهد داشت.افزايش جمعيت و زندگي صنعتي به کاهش منابع آبي منجر شده، از طرفي نيز افزايش دماي کره زمين موجب خشکسالي‌هاي متوالي، سيل و مضاعف شدن مشکل کم آبي در ايران شده است که در صورت مديريت نشدن اين منابع و عدم رعايت الگوي مصرف به خصوص در بخش کشاورزي و خانگي بايد منتظر بحران‌هاي جدي در بخش‌هاي مختلف بود.مردم استان زنجان در حالي که طي سال‌هاي گذشته با کاهش بارش‌هاي زمستاني و بهاري مواجه بودند، بهار امسال بارش‌هاي قابل ملاحظه‌اي را تجربه کردند به طوري که ميزان بارش در استان زنجان از اول مهرماه سال گذشته (اول سال آبي جاري) تا يک تير ماه جاري بيش از 415 ميلي‌متر بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 29 درصد و در مقايسه با متوسط بلند مدت اين بارندگي‌ها 38 درصد افزايش را نشان مي‌دهد و در 51 سال اخير، اين بارندگي‌ها بي سابقه بوده است.با وجود اين ميزان بارندگي، دبير شوراي حفاظت منابع آب استان زنجان نيز تاکيد دارد که اين بارندگي‌ها به معناي حل مشکل کم آبي نيست.بحران آب از منظر مديريت آب، تابعي از ميزان مصرف آب از منابع قابل دسترس است و در سطح دنيا فرمولي براي آب قابل برنامه ريزي وجود دارد و آن هم اين است که اگر ميزان برداشت آب از منابع تجديد شونده تا 20 درصد باشد شاهد شرايط پايدار، 40 درصد باشد شاهد شرايط قابل تحمل و در صورتي که بيش از 40 درصد باشد وارد شرايط تنش آبي خواهيم شد.

3 هزار و 670 حلقه چاه غيرمجاز در زنجان بسته شد

مديرعامل شرکت آب منطقه‌اي زنجان در اين خصوص گفت: اگر برداشت آب از منابع تجديد شونده بيش از 60 درصد باشد وارد بحران آبي مي‌شويم، اين در صورتي است که نسبت مصرف آب در کشور نسبت به پتانسيل تجديد شونده 86 درصد است، بنابراين ما از مرحله بحران نيز عبور کرده‌ايم و اگر اين روند ادامه داشته باشد در آينده با تبعات بسيار سنگين آن روبرو خواهيم شد.يوسف رضاپور، افزايش راندمان آب کشاورزي با رعايت الگوي کشت و مصرف، آبياري نوين و توقف توسعه کشاورزي را از نشانه‌هاي مديريت مصرف دانست و افزود: در بخش شرب هم اضافه برداشت مشهود است، بطوريکه متوسط مصرف سرانه در ايران 278 ليتر در شبانه روز است که نسبت به متوسط مصرف دنيا کشور ما بالاترين مصرف را داريم که بايد آن را تعديل کنيم.وي با تاکيد بر اين موضوع که سدهاي اصلي استان از جمله تهم، گلابر، تالوار و کينه ورس در مجموع 276 ميليون مترمکعب ورودي داشت، تصريح کرد: اگر سدهاي مشمپا و شهريار هم راه‌اندازي شده بود، يک ميليارد مترمکعب به مجموع ذخاير استان افزوده مي‌شد و مي‌توانستيم خشکسالي را تا پنج سال آتي مديريت کنيم. اين در حالي است که در مجموع 172 ميليون مترمکعب از منابع آب را به صورت کنترل شده رهاسازي کرديم.رضاپور به سد مشمپا اشاره کرد و افزود: اين سد دردست احداث است و مطالعات مجدد در مورد سد مشمپا انجام و ايرادات آن رفع شده است که در صورت تکميل امکان ذخيره آب حدود 700 ميليون متر مکعبي وجود خواهد داشت.وي به سهم 6 درصدي آب شرب و 4 درصدي صنعت در استان اشاره کرد و گفت: 90 درصد آب در بخش کشاورزي مصرف مي‌شود که اين سهم در استان زنجان حدود 84 درصد است و کشاورزي ما نيازمند هدفمندسازي کشت متناسب با بازار و ذخاير آبي است.رضاپور در ادامه با اشاره به وضعيت تراز آب‌هاي زيرزميني در استان اظهار داشت: از 7 دشت آن 6 دشت در حالت بحراني قرار دارد و روند مصرف که بيش از ميزان آب وارده به سفره‌هاي آب زيرزميني است مي‌تواند ذخاير آبي راهبردي را با بحران جدي روبه رو کند.وي با اشاره به ضرورت تغيير الگوي کشت در بخش کشاورزي، تاکيد کرد و گفت: تا زماني که اين الگو تغيير نکند و آب بهاي مصرفي کشاورزان قيمت گذاري نگردد، وضعيت به همين روال ادامه خواهد داشت.رضا پور اظهار داشت: از نظر کمي نزديک 45 درصد چاه‌هاي آب استان مجوز ندارند، اما در واقع مصرف بيش از حد منابع آبي و بيشترين برداشت غير مجاز از منابع زير زميني آب در استان به چاه‌هاي مجاز ربط دارد.مديرعامل شرکت آب منطقه‌اي زنجان افزود: اگر ميزان مصرف آب در بخش کشاورزي مديريت نشود، به قطع با مشکل بيابان زايي، از بين رفتن باغ‌ها، کاهش شديد آب دهي چاه‌ها، کاهش روان آب‌ها، فرونشست و از دست رفتن نفوذپذيري زمين مواجه خواهيم شد.وي خاطرنشان کرد: براي علاج بخشي و مديريت بحران آب، بايد چاه‌هاي غيرمجاز مسدود و اضافه برداشت چاه‌هاي مجاز نيز کنترل شود و الزام به نصب کنتور هوشمند و تغذيه مصنوعي نيز در همين راستا صورت مي‌گيرد.رضاپور، افزايش راندمان کشاورزي با رعايت الگوي کشت و مصرف، آبياري نوين و توقف توسعه کشاورزي را از نشانه‌هاي مديريت مصرف دانست و افزود: در بخش شرب هم اضافه برداشت مشهود است، بطوري که متوسط مصرف سرانه در دنيا 278 ليتر در شبانه روز است که نسبت به متوسط مصرف دنيا کشور ما بالاترين مصرف را داشته و بايد در آن تعديل صورت گيرد.در ادامه، وي با اشاره به آمار چاه‌هاي غيرمجاز در استان گفت: در مجموع 14 هزار و 46 حلقه چاه مجاز و 6 هزارو 637 حلقه چاه غيرمجاز در استان وجود دارد که از سال 90 برخورد با متخلفين آبي شروع شده و تا پايان سال 97 حدود 3 هزار و 670 حلقه چاه غيرمجاز آن مسدود شده و تعداد 500 حلقه چاه فعال فاقد پروانه و مابقي جديد الحفر هستند.اين مسئول، افزود: 2 هزار و 111 حلقه چاه مجهز به کنتور هوشمند شده است و با افزايش 13 اکيپ گشت و نظارت و فعال سازي سامانه ثبت تخلفات منابع آب در استان، سعي خواهيم کرد که با تماس‌هاي تلفني صورت گرفته از سوي مردم با تخلفات برخورد کنيم.مديرعامل شرکت آب منطقه‌اي زنجان گفت: حجم آب پشت چهار سد بزرگ استان زنجان در مقايسه با سال آبي گذشته 116 ميليون مترمکعب افزايش داشته است که رقمي چشمگير به شمار مي‌آيد.رضاپور افزود: سال آبي گذشته حجم آب پشت اين سدها بيش از 188 ميليون مترمکعب بود که امسال با بارش‌هاي رخ داده به بيش از 304 ميليون مترمکعب افزايش يافته است.وي اظهار داشت: سد تالوار با افزايش 117 درصدي حجم آب نسبت به سال آبي گذشته، هم اکنون حدود 154 ميليون مترمکعب آب در مخزن خود جا داده است که اين ميزان در مدت مشابه سال قبل حدود 71 ميليون مترمکعب ثبت شده است.اين مسئول بابيان اينکه کل آب ورودي سد تالوار در سال آبي جاري 143 ميليون متر مکعب بود که در مقايسه با سال آبي گذشته 967 درصد افزايش ورودي داشته‌ايم، خاطرنشان کرد: در سد کينه ورس هم 43.5 ميليون مترمکعب آب ورودي داشته‌ايم که در قياس با سال گذشته 302 درصد افزايش داشته است.

سطح زير کشت محصولات جاليزي در زنجان کمتر است

مدير امور زراعت سازمان جهاد کشاورزي استان زنجان گفت: سالانه ميزان سطح زير کشت براي محصولات جاليزي به استان‌ها ابلاغ مي‌شود و اين ميزان سطح در بين شهرستان‌ها تقسيم بندي مي‌شود.حسين عامري تاکيد کرد: کشت اين محصولات نبايد بيشتر از ميزان تعيين شده باشد.وي يادآوري کرد: در سال زراعي 98-97 در استان زنجان سطوح ابلاغي براي کشت هندوانه يکهزار و 785 هکتار، خربزه 700 و خيار نيز 800 هکتار است.مدير امور زراعت سازمان جهاد کشاورزي استان زنجان گفت: سطح زير کشت محصولات جاليزي بيان شده در استان کمتر از اين ميزان نيز هست و اين مهم به معني رعايت سطوح ابلاغي بيان شده توسط کشاورزان است.عامري اظهار داشت: امسال هفت هزار هکتار زمين زراعي زير کشت سيب زميني و چهار هزار هکتار نيز زير کشت پياز رفته است.وي خاطرنشان کرد: استان زنجان به لحاظ کشت محصولات جاليزي و انواع سيفي و رعايت مصرف آب مديريت دارد.

*مصرف آب آشاميدني در استان زنجان 10 درصد کاهش يافت

مديرعامل شرکت آب و فاضلاب شهري استان زنجان نيز گفت: در سه ماهه نخست امسال 10 درصد کاهش مصرف آب آشاميدني در اين استان ثبت شده داشت که اين مهم نشان از مديريت مصرف آب توسط مشترکان در 21 شهر را دارد.عليرضا جز قاسمي اظهارداشت: در سه ماهه نخست امسال، مديريت مصرف صحيح، بارندگي‌ها و هواي خنک موجب کاهش آب آشاميدني مشترکان در 21 شهر استان زنجان شد.مديرعامل شرکت آب و فاضلاب شهري استان زنجان با بيان اينکه بهار امسال بارندگي‌هاي خوبي در استان زنجان داشتيم، تاکيد کرد: اما اين مهم دليلي بر عدم صرفه جويي نيست و مديريت مصرف در حامل‌هاي انرژي در طي سال نياز است.جز قاسمي ادامه داد: ميزان مصرف آب آشاميدني در استان زنجان 6 درصد، در بخش صنعت چهار درصد و 80 درصد نيز در بخش کشاورزي است.وي با بيان اينکه در سال آبي جاري، از اول مهر تا ابتداي تير ماه جاري استان زنجان 24.7 درصد نسبت به دراز مدت افزايش بارندگي داشته است، افزود: بارش‌هاي اين استان تا روز يکم تيرماه 365 ميلي متر و اين ميزان سال گذشته 305 ميلي متر بود.مديرعامل شرکت آب و فاضلاب شهري استان زنجان گفت: در يک سال گذشته استان زنجان به لحاظ مساحتي و با شاخص‌هاي خشکسالي، ميزان بارندگي، رطوبت خاک و دماي هوا ذخاير آبي تأثيرگذار است که با 1.2 درصد استان ترسالي متوسط، 26.8 درصد ترسالي ضعيف و 62.2 درصد نيز عدد نرمال بوده است.به گفته جز قاسمي، 8.8 درصد مجموع خشکسالي استان زنجان در يک سال گذشته است و اگر اين مهم را در دوره 10 ساله ببينيم وضعيت 71.7 درصد کل خشکسالي استان زنجان است.وي اضافه کرد: 4.1 درصد از استان خشکسالي خيلي شديد، 4.5 درصد خشکسالي شديد، 33.9 درصد خشکسالي متوسط و 29.3 درصد نيز خشکسالي خفيف است.وي افزود: اين وضعيت نشان مي‌دهد که منابع آبي ما محدود است بايد در مصرف بهينه جدي بوده و سازگاري با کم آبي مدنظر باشد.

شرکت‌هاي صنعتي جديدالاحداث بايد از پساب فاضلاب استفاده کنند

مديرعامل شرکت شهرک‌هاي صنعتي استان زنجان نيز گفت: در طراحي شبکه‌هاي توزيع آب در شهرک‌هاي صنعتي جديد اين استان، سامانه استفاده از پساب پيش بيني شده است.ايرج احمدي افزود: با توجه به اينکه پساب، کالاي جديدي به حساب مي‌آيد، بنابراين استفاده از اين کالاي نيازمند زيرساخت‌هاي لازم است.وي با بيان اينکه در شهرک‌هاي صنعتي قديمي استان شبکه توزيع آب براي همه بخش‌ها به صورت واحد در نظر گرفته شده است، اظهار داشت: با توجه به اينکه در اين شهرک‌ها آب مصرفي تمامي واحدهاي مستقر از يک منبع و شبکه توزيع مشترک تأمين مي‌شود به طوري که واحدهاي فعال در زمينه‌هاي مختلف مثل مواد غذايي، بهداشتي و حتي صنايع سلولزي و فولادي آب مورد نيازشان از يک منبع واحد است؛ بنابراين به دليل رعايت موازين و مسائل بهداشتي نمي‌توان پساب را به چرخه استفاده مجدد وارد کرد.احمدي به اجراي شبکه جمع آوري و تصفيه خانه فاصلاب در شهرک‌هاي صنعتي استان اشاره کرد و گفت: هم اکنون در پنج شهرک صنعتي استان تصفيه خانه فاصلاب به بهره برداري رسيده و احداث 2 تصفيه خانه ديگر نيز در دست مطالعه است.

به گزارش عصرآذربايجان به نقل از ايرنا، با وضعيت کنوني منابع آبي آنچه در اين ميان بايد بيش از پيش مورد توجه باشد اين است که بارش‌هاي بهاري چشمگير امسال نبايد عموم مردم را از شرايط کمبودآب، خشکسالي و محدوديت منابع آب‌هاي زير زميني و رعايت الگوي بهينه مصرف آب به خصوص در بخش کشاورزي غافل کند.