نشریه عصر آذربایجان

گزارش خبر

کليساي سورپ پطروس

1398/08/19

گروه سيري در استان ها: "کليساي قره باغ مربوط به دوره ايلخاني – دوره صفوي است و در شهرستان اورميه، روستاي قره باغ واقع شده و اين اثر در تاريخ 22 آبان 1362 با شماره? ثبت 1650 به‌عنوان يکي از آثار ملي ايران به ثبت رسيده است.

به فاصله حدود 75 كيلومتري از شمال شرق شهرستان اروميه و 35 كيلومتري جنوب شرق شهرستان سلماس روستاي قره باغ واقع شده است. اين روستا مركز دهستان انزل شمالي بخش انزل شهر اروميه است و در طول جغرافيايي و عرض جغرافيايي قرار گرفته و ارتفاع آن از سطح دريا 1480 متر است. روستا در دره نسبتاً خوش آب و هوا و سرسبز قره باغ واقع شده و تا درون روستا جاده آسفالته كشيده شده است. اين روستا كه تا ساحل درياچه اروميه حدود 5 كيلومتر فاصله دارد يكي از نقاط پر جمعيت منطقه است و در آن حدود 500 خانوار عمدتاً ترك زندگي مي كنند. اغلب آنها دامدار و كشاورزند. ارامنه روستا نيز به شهرهاي اروميه و سلماس مهاجرت كرده اند. كليساي سورپ پطرس در جانب شمال غربي روستا و مشرف به دره قره باغ واقع شده است. به فاصله نزديكي از كليسا و در غرب آن قبرستان بزرگ مسيحي با سنگهاي لاشه اي و چهارگوش قرار گرفته و آثار اندكي از بناهاي خشتي و مسكوني ارمنيان هنوز پابرجاست.

تاريخ دقيق بناي اوليه كليسا بدرستي معلوم نيست. ساختمان كنوني آن به استناد سنگنوشته اي كه در ديوار غربي كليسا قرار گرفته به سال 1655 م و همزمان با سلطنت شاه عباس دوم صفوي (1077ـ1052 هـ .ق) ساخته شده است. هر چند مي توان احتمال داد كه كليسا قديمي تر از اين نيز باشد ولي در اين زمينه تا كنون مدرك متقن و موثقي بدست نيامده است. متن سنگنوشته مذكور كه توسط هيئت ايتاليايي معرفي شده بدين شرح است «ساخته شده بوسيله چريكو گريگور[گيگور‍[ كاتب در سال 1655»در بالاي ورودي كم ارتفاع كليسا در ديوار جنوبي سنگ مكعب مستطيلي كار گذاشته شده كه بر روي آن در 3 سطر كتيبه اي بخط ارمني كنده شده است. ترجمه متن مذكور كه توسط هيئت ايتاليايي از دانشگاه ميلان انجام شده بدين شرح است. « كليسا بوسيله نرسس لامپاقس؟ در سال 1785 مرمت شده است».

در ضلع شرقي ديوار جنوبي نيز سنگنوشته ديگري وجود دارد كه ترجمه آن چنين است. «هشتم ژانويه سال 1826 كشيش ارشد باغداسر اسكريسي»كه به احتمال نام مرمت كننده و تاريخ مرمت مجدد آن است. با مهاجرت ارامنه از روستا كليسا متروك مانده و بتدريج تخريبهايي در آن صورت گرفت بطوريكه تا مدتها بصورت ويرانه اي باقي بود. سرانجام با همت مسئولين ميراث فرهنگي آذربايجان غربي به شماره 1650 در فهرست آثار ملي كشور جاي گرفت. بدنبال آن در سال 1378 از طرف ميراث فرهنگي مورد مرمت اساسي قرار گرفت و بخشهاي فوقاني ديوارها، كف داخلي، سقف و ديگر قسمتهاي آن مرمت شد. بعد از خاكبرداري ضلع خارجي ديوار جنوبي و در كنار ورودي اصلي سنگنوشته ديگري نمايان گرديد كه در ديوار كار گذاشته شده بود.ترجمه سنگنوشته چنين است «كشيش اوهان، ساخت در روستاي قجائو (قره باغ؟)، اين ساختمان را براي مردگان آن سال … ساختم [مرمت كردم] ».هر چند سال مرمت كليسا در سنگنوشته خوانا نيست ولي رسم الخط آن نشان مي دهد كه در قرن هجدهم ميلادي نوشته شده است.كليسا امروزه در وضعيت نسبتاً خوبي است ولي از آن جهت برگزاري مراسم مذهبي استفاده نمي شود.

اين كليسا مشتمل بر تالاري است مستطيل شكل و منفرد با مساحت حدود 170 مترمربع كه از جهات جنوبي و غربي داراي بدنه آزاد مي باشد و از جهات شرقي و شمالي با بناهاي خشتي و مسكوني مجاوز تلفيق شده است. كليسا درون حياطي محصور بود كه امروزه تنها قسمت اندكي از ديوار جنوبي حياط بر جاي مانده است. ساير قسمتها به مرور زمان از بين رفته است.

كليساي سورپ پطرس با استفاده از گچ و سنگهاي لاشه اي نسبتاً بزرگ و بعضاً تراش خورده و قلوه اي ساخته شده است.

نماي خارجي ديواره هاي كليسا ساده بوده و فاقد تزئين خاصي است و بوسيله سنگهاي قلوه اي و لاشه سنگهاي بسيار بزرگ ساخته شده است.ابعاد سنگهاي بكار رفته در بخشهاي تحتاني ديواره ها اغلب چندين برابر سنگهايي است كه در بخشهاي فوقاني به كار گرفته است. همچنين احتمال دارد برخي از اين لاشه سنگها به عنوان سنگ قبر در قبرستان حاشيه كليسا بكار رفته باشند كه در تعميرات بعدي در ديوارهاي خارجي بنا جاسازي شده اند علاوه بر اين مي توان پنداشت كه برخي از اين قطعه سنگها مربوط به بناهاي كهنسال وابسته به كليسا بوده اند كه پس از ويراني، در تعميرات بعدي در ديوار كليسا جاي گرفته اند. تنها ورودي كليسا كه در ديوار جنوبي تعبيه شده شامل درگاه كم ارتفاع با قوس رومي است كه اين قوس بوسيله سنگهاي لاشه اي ساخته شده است كتيبه ارمني كه قبلاً به آن اشاره كرديم در سه سطر بر بالاي ورودي قرار داده شده است و چهار چوب ورودي نيز بوسيله چهار سنگ مكعب مستطيلي تراش خورده تزئين شده است. در ضلع جنوبي دو نورگير كوچك، در ديوار شرقي سه نورگير و در ديوار غربي نيز يك نورگير جهت افزودن به نور داخلي كليسا تعبيه شده است. ديوارهاي جانبي داراي ضخامتي زياد و به نسبت حجيم هستند به نحوي كه نورگيرها به صورت روزنه هاي كم عرض و مستطيل شكل بچشم مي آيند و اين حالتي است كه در شيوه معماري كليساهاي كهن ارمنستان نيز بكار رفته است. همچنين در بخش فوقاني ديوارهاي خارجي به جهت جلوگيري از يكنواختي و سادگي، قرنيزهايي به فاصله 1.40 متري از سقف، دور تا دور كليسا ساخته شده و به اين شيوه ديوارها را از يكنواختي خارج نموده اند.

منبع :

برچسب ها:

نظرات کاربران

بازگشت به ابتدا صفحه

ارسال نظر

اخبار مرتبط

هزینه سرمایه ملی برای دریاچه ‌بیمارارومیه خیانت است

پدر علم کويرشناسي ادعا كرد

خروج

پدرعلم کویرشناسی با اشاره به اینکه در شرایط فعلی اقتصاد کشور صرف هزینه کلان برای انتقال آب به دریاچه ارومیه کار عقلانی نیست، گفت: این دریاچه بیمار است و به هیچ عنوان احیا نخواهد شد.

...بیشتر

۹۰ درصد فسادهای مالی ناشی از رانت اطلاعاتی در دولت است

نماينده مردم اروميه در مجلس شوراي اسلامي:

خروج

نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی گفت: ۹۰ درصد فسادهای مالی از رانت اطلاعاتی در دولت است و پایه فساد اخلاقی نیز فساد مالی است.

...بیشتر

بهبود وضعيت اشتغال و کسب و کار در گرو اهتمام جدي مسئولان

عصر آذربایجان گزارش مي‌دهد

خروج

گروه گزارش:با توجه به وضعيت اسفبار اشتغال در آذربايجان غربي، وجود 40 هزار فارغ‌التحصيل بيکار در اين استان و بهبود وضعيت اشتغال و کسب و کار در گرو اهتمام جدي مسئولان است.

...بیشتر

افزايش اجراي احکام قضايي در خلع يد مناطق جنگلي استان

عصر آذربایجان گزارش مي‌دهد

خروج

گروه گزارش:شش ماه نخست امسال شاهد افزايش 217 درصدي اجراي احکام قضايي در خلع يد مناطق جنگلي از لحاظ مساحت در استان بوده و با توجه به نقش و اهميت منابع طبيعي بايد بهره‌برداري اصولي از آن مورد توجه جدي قرار گيرد.

...بیشتر

تيغ مشکلات مالي بيخ‌ گلوي ناشران کتاب

گزارش

خروج

گروه گزارش: گرفتن مجوز کتاب، چاپ و انتشار آن و در ‌‌نهايت توزيع و پخش کتاب از پروسه‌هاي دشواري است که همه ناشران چه کساني که سال‌ها در اين زمينه فعاليت دارند و چه کساني که تازه وارد حيطه نشر شده‌اند از دغدغه‌هاي اصلي فعالان اين بخش به شمار مي‌رود دغدغه‌هاي ناشران استان آذربايجان غربي گلايه‌هاي زيادي از آن دارند.

...بیشتر

تندرستی

نذري وتهديد سلامت عزاداران

خروج

گروه تندرستي:در دهه اول ماه محرم بسياري از تكايا، مساجد و حسينيه‌ها غذاي نذري مي‌دهند. هرچه هم كه به تاسوعا و عاشوراي حسيني نزديك‌تر مي‌شويم، هيات‌هاي بيشتري به خيل عزاداران و نذري‌دهندگان مي‌پيوندند و از طرفي بر گيرندگان غذاي نذري هم افزوده مي‌شود.

...بیشتر

پاسخ امام زمان (عج) به چند شبهه عاشورايي

خروج

گروه دين و انديشه:کافيست فقط چند لحظه به ماه محرم و روزهاي عزاداري بر امام حسين عليه السلام بيانديشي. اين فکر ناخودآگاه يک شيعه را به ياد امام زمان خويش مي اندازد که آن حضرت چه نگاهي به اين ماه دارد و انديشه و افکار او در اين باب چگونه است؟

...بیشتر

مبالغه‌گويي مهم‌ترين آسيب در عزاداري‌ها است

امام جمعه مياندوآب:

خروج

گروه خبر:امام جمعه مياندوآب گفت: اغراق و مبالغه مهم‌ترين آسيب در آئين‌‌هاي عزاداري امام حسين (ع) است.

...بیشتر

ايجاد امنيت اجتماعي پايدار نيازمند خرد جمعي

عصر آذربايجان گزارش مي‌دهد

خروج

گروه گزارش: امروزه امنيت اجتماعي به يکي از مهمترين مباحث در بحث امنيت تبديل شده است؛ ايجاد امنيت اجتماعي پايدار به ويژه در استان‌هاي مرزي، نيازمند همت جدي تمام متوليان بخش فرهنگي و اجتماعي است.

...بیشتر

معماي حل نشده راه هاي زير زميني تبريز

گفتگو

خروج

گروه تاريخي:?راه هاي زير زميني و عجايب ناشناخته آن هميشه در فيلم هاي علمي تخيلي يکي از سکانس هاي مشهور و مورد علاقه کارگردانان و تماشاگران است و آنها را روي صندلي سينما يا مقابل صفحه جادويي تلويزيون ميخکوب مي کند.