شیوع ویروس کرونا، صنعت گردشگری آذربایجان‌شرقی را که در چند سال اخیر در حال اوج‌گیری بود، به رخوت سختی فرو برده که به لحاظ اقتصادی برای این استان لطمات جبران‌ناپذیری خواهد داشت.

وجود افزون بر يکهزار و 800 اثر ثبت شده ملي در حوزه ميراث فرهنگي و جاذبه هاي خاص گردشگري در کنار بازار تاريخي تبريز و ثبت شده در فهرست يونسکو، آذربايجان شرقي را در رده 5 استان نخست ايران به لحاظ برخورداري از ظرفيت هاي صنعت گردشگري قرار داده است که با ايجاد زيرساخت ها و توسعه هتل سازي و بهسازي آثار تاريخي طي سال هاي اخير و نيز رويداد بين المللي تبريز 2018 که اين شهر تاريخي را به عنوان پايتخت گردشگري کشورهاي اسلامي معرفي کرد، تا حد زيادي صنعت گردشگري آذربايجان را متحول ساخته و ثمرات اقتصادي و اجتماعي اين عرصه را  بيش از پيش ملموس تر کرده بود.

بر همين مبنا تا پيش از اتفاقات عديده سال جاري و به خصوص شيوع ويروس کرونا، خيزشي مهم و عميق در حوزه گردشگري آذربايجان شرقي اتفاق افتاده بود که تغيير نگرش‌ها نسبت به جاذبه‌هاي گردشگري اين شهر تاريخي و تبليغات وسيع رسانه‌اي از اين شهر از جمله آنها به شمار مي رفت.

رويداد گردشگري تبريز 2018 نه تنها موجب تقويت ظرفيت هاي گردشگري آذربايجان شرقي شد، بلکه در حقيقت سکوي آغازي براي توسعه اين صنعت بود که به دنبال آن ظرفيت هاي موجود در تبريز و شهرستان هاي 21 گانه استان تقويت و با فراهم سازي بسترهاي لازم، تعامل با کشورهاي همسايه براي اجراي تورهاي ورودي توسط بخش خصوصي نيز ايجاد شد که ثمرات و نتايج اين موضوع تا پيش از شروع امسال و حتي 6 ماهه اول سالجاري مشاهده شد. 

افزايش تخت هاي موجود مراکز اقامتي آذربايجان شرقي از 7 هزار و 400 به بيش از 11 هزار تخت از جمله علايم رونق صنعت گردشگري آذربايجان شرقي است که با احتساب تخت هاي مراکز اقامتي آموزش و پرورش و ساير دستگاه هاي اجرايي، اين تعداد در افق 1400 شمسي به 25 هزار تخت قابل افزايش مي باشد.

هم اکنون تعداد 30 باب هتل با 2 هزار و 243 اتاق به ظرفيت 4 هزار و 500 تخت اقامتي در آذربايجان شرقي در دست ساخت است که اين تحول عظيم در صورت رونق تورهاي داخلي و خارجي مي توانست مسيري جديد و اميدوارکننده براي استان ترسيم کند که کرونا تمامي اين معادلات را حداقل براي 6 ماه جاري با اما و اگر مواجه کرده است.

سرپرست معاونت گردشگري اداره کل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري آذربايجان شرقي، با بيان اينکه شيوع ويروس کرونا صنعت گردشگري استان را به شدت تحت تاثير قرار داده است، گفت: 6 ماهه اول سالجاري به لحاظ رونق گردشگري جزو دوره هاي طلايي براي آذربايجان شرقي بود و مي رفت تا براي نوروز امسال شاهد رکوردشکني باشيم که متاسفانه وقوع برخي حوادث و در راس آنها کرونا مانع اين جهش مهم شد.

احمد حمزه زاده اظهار داشت: طي سال گذشته و 6 ماهه نخست امسال، به اعتراف فعالان بخش گردشگري و صاحبان هتل ها و مراکز اقامتي استان، استقبال گردشگران داخلي و خارجي در مدت 50 سال گذشته بي نظير بود که اگر اين روند ادامه داشت، بدون ترديد تغيير و تحولات ريشه اي در حوزه هاي مختلف اقتصادي را تجربه مي کرديم.

وي اضافه کرد: اما به دلايل مختلف در 6 ماهه دوم شاهد کاهش و روند نزولي حضور گردشگران داخلي و خارجي در آذربايجان شرقي هستيم که عمده ترين دليل اين مساله ترس از شيوع ويروس کرونا است.

حمزه زاده، اعمال محدوديت هاي اقامتي، تعطيلي تعدادي از موزه ها و اماکن ديدني و باستاني و نيز بي رغبتي صاحبان آژانس هاي مسافري و گرشگري به جذب گردشگر را از جمله عناصر دخيل در تضعيف صنعت گردشگري به دليل ويروس کرونا بيان و اضافه کرد: البته بخش مهمي از تصميمات اين حوزه هيچ ارتباطي به ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري ندارد و تصميمات کلان از سوي قرارگاه زيستي استان ها و مرکز اتخاذ مي شود.

وي با اشاره به اعلام رسمي تعطيلي هتل ها و مراکز اقامتي از سوي تعدادي از استان ها، گفت: هر چند چنين تصميمي در آذربايجان شرقي گرفته نشده است، اما پيشنهاد تعطيلي موزه ها به دليل آسيب پذير بودن اين اماکن به قرارگاه زيستي آذربايجان شرقي داده شده است.

حمزه زاده ادامه داد: تاکنون محدوديت اقامت در هتل هاي آذربايجان شرقي تصويب نشده است، اما آنچه که قراين نشان مي دهد، استقبالي از سوي مسافران وجود ندارد و نوروز امسال شاهد افت بسيار عميق در اين حوزه خواهيم بود.

رييس انجمن آژانس‌هاي مسافري و گردشگري آذربايجان‌شرقي نيز با بيان اينکه در حال حاضر به دليل فراگير شدن ويروس کرونا هرگونه فعاليت آژانس‌هاي گردشگري به صفر رسيده است، از وضعيت آژانس هاي گردشگري آذربايجان شرقي با تعبير «مرده اي روي دست صنعت گردشگري» ياد کرد و گفت: اين صنعت هر سال نسبت به سال قبل به شرايط بدتر دچار مي شود و کسي هم سراغش را نمي گيرد.

رشيد رجب پور حوادث سياسي، اقتصادي و بهداشتي و امنيتي را بسيار موثر در وضعيت کنوني صنعت گردشگري کشور و آذربايجان شرقي دانست و اظهار داشت:  در سال جاري نوسانات شديد نرخ ارز، حوادث آبان ماه، سقوط هواپيماي اوکرايني و در نهايت گسترش ويروس کرونا منجر به تعطيلي فعاليت آژانس هاي گردگشري شده است.

وي اضافه کرد: در حاليکه سال گذشته در همين ايام انتقادات زيادي از کم رونق بودن فعاليت آژانس هاي مسافري و گردشگري مي شد، امروز وضعيت بسيار بدتر و تاسف بارتر از پارسال شده است.

رجب پور با اشاره به اينکه هم اکنون تعداد زيادي از صاحبان آژانس هاي مسافري و گردشگري آذربايجان شرقي اقدام به تعطيلي واحدهاي خود و يا کاهش نيروي انساني خود کرده اند، گفت: در حالي که زمان حاضر يکي از بهترين فرصت ها براي افزايش ساعات کاري و همچنين اضافه کردن نيروي انساني بيشتر است.

وي يادآوري کرد: بسياري از مديران آژانس ها به دليل شويع ويروس کرونا اعلام کرده اند که طي يک ماه اخير حتي يک مورد مراجعه کننده نداشته اند که اين امر مترادف با نابودي و سقوط آزاد صنعت گردشگري کشور و البته آذربايجان شرقي است.

در حال حاضر تعداد 260 واحد آژانس مسافري و گردشگري در آذربايجان شرقي مجوز فعاليت دارند که از اين تعداد 150 مورد در تبريز فعال است.

رييس اتحاديه غذاخوري‌ها، رستوران ها و چلوکبابي‌هاي تبريز نيز در گفت و گو با ايرنا با اعلام اينکه افزون بر 80 درصد غذاخوري ها، رستوران‌ها، غذاهاي تلفني و تالارهاي پذيرايي اين شهر به دليل شيوع ويروس کرونا تعطيل شده است، گفت: اين اتحاديه جزو نخستين مجموعه هايي است که دستور تعطيلي تالارهاي پذيرايي را به دليل تجمع افراد متعدد در قالب مراسم هاي عروسي و عزا به واحدهاي تحت پوشش خود صادر کرده است.

وحيد رشيدتقي‌پور افزود: بر همين اساس تمام مراسم هاي فوق لغو و قراردادهاي في مابين صاحبان تالارها و مشتريان ملغي شد که طبق دستور اتاق اصناف کشور، مبالغ پرداختي و پيش پرداخت هاي مزبور نيز به طور کامل به مشتريان عودت داده شده است.

رشيدتقي‌پور در گفت وگو با ايرنا ضمن تاکيد بر اينکه واحدهاي در حال فعاليت تبريز نيز به صورت مداوم نسبت به ضدعفوني کردن مغازه هاي خود اقدام مي کنند، ادامه داد: مواد ضدعفوني مورد نياز از سوي اتحاديه خريداري شده و در اختيار غذاخوري ها، رستوران ها و چلوکبابي ها قرار گرفته است.

وي با ابراز اطمينان از سم زدايي و ضدعفوني سازي غذاخوري هاي فعال تبريز، گفت: اين واحدها روزانه در چندين نوبت تمام محيط کاري، ميزهاي پذيرايي و ساير اقلام مصرفي را ضدعفوني مي کنند و در اين خصوص جاي هيچ گونه نگراني وجود ندارد، اما استقبال از اين واحدها روز به روز کاهش مي يابد.

رشيدتقي‌پور اضافه کرد: تمام صاحبان واحدهاي صنفي غذاخوري و رستوران ها درباره نحوه ضدعفوني توجيه شده اند و بايد متوجه باشند که عدم رعايت موازين و مقررات بهداشتي لطمان جبران ناپذير  و دامن گيري در سطح جامعه دارد.

به گفته وي در حال حاضر تعداد يکهزار و 500 واحد غذاخوري، چلوکبابي، رستوران و تالار پذيرايي در سطح شهر تبريز فعال است.

آذربايجان شرقي از جمله استان هاي درگير با ويروس کروناست که تاکنون افزون بر 700 نفر به دليل احتمال ابتلا به کرونا بستري شده اند و بر اساس اعلام دانشگاه علوم پزشکي تبريز تاکنون ابتلاي 130 نفر به اين بيماري قطعي شده و 12 نفر جان خود را بر اثر ابتلا به کرونا از دست داده اند.

به گزارش عصرآذربايجان به نقل از ايرنا، وجود 23 موزه تخصصي، بازار تاريخي ثبت شده تبريز در فهرست آثار يونسکو، مساجد، مدارس، حمام‌ها، بقعه‌ها و امام زاده‌ها و روستاهاي متعدد گردشگري و تاريخي، صنايع دستي مختلف در رشته‌هاي گوناگون و مراکز متعدد تفريخي و خريد از جمله مزيت‌ها و داشته‌هاي حوزه گردشگري آذربايجان شرقي و تبريز است.

همچنين آب و هواي لطيف و معتدل کلانشهر تبريز و آذربايجان شرقي خنکاي شب‌هاي اين شهر در فصل بهار و تابستان بسياري از گردشگران داخلي و خارجي را به سوي خود فرا مي‌خواند که شرايط حاکم بر اقتصاد کشور و شيوع ويروس کرونا مانع جدي بر سر راه صنعت گردشگري اين منطقه ايجاد کرده و رخوت کامل بر اين عرصه حاکم شده است.

منبع :