درياچه تخت سليمان گنجينه رمزآلود تاريخ ايران

گروه تاريخي: در گوشه اي از سرزمين پهناور ايران يکي از رازهاي دنيا در قالب درياچه اي فيروزه فام و آرام خودش را به نمايش گذاشته است. درياچه اي که به محض ديدنش محو زيبايي و آرامش آن خواهيد شد.

 گروه تاريخي: در گوشه اي از سرزمين پهناور ايران يکي از رازهاي دنيا در قالب درياچه اي فيروزه فام و آرام خودش را به نمايش گذاشته است. درياچه اي که به محض ديدنش محو زيبايي و آرامش آن خواهيد شد. اما اشتباه نکنيد آنچه پيش روي شما قرار مي گيرد در قلب خود رازهايي را مدفون کرده است که به اين سادگي ها خودشان را نشان نمي دهند. اين رازها بسياري را به سوي اين مکان کشانده اما تا به امروز هيچ کس نتوانسته مرزها را در هم شکند و به اين اسرار نفوذ کند.
در 45 کيلومتري شمال شرقي شهر تکاب محوطه اي باستاني قرار دارد که از 1600 سال پيش ميزبان سازه هايي مقدس در ميان حصارهاي خود بوده است. بهرام پنجم ساساني اين محوطه را همچون يک شهر بنا نهاد و 70 سال پس از وي، قباد اول به گسترش بناهاي آن پرداخت تا اينکه در زمان خسرو انوشيروان ساساني به اوج عظمت خود رسيد.
کشف نشانه ها و بقاياي حضور انسان از هزاره اول قبل از ميلاد تا قرن 11 هجري قمري در اين وسعت 12 هكتاري رمز و رازهاي شهر را براي کارشناسان آشکار ساخته است. انسان ها براي روزگاري طولاني از اين مجموعه به عنوان سکونتگاه براي خود استفاده مي کردند و باورهاي مذهبي درباره ي آن، نشان از اهميت شهر در طول تاريخ دارد.
تخت سليمان به باور بسياري، محل تولد زرتشت به حساب مي آمده و احداث آتشكده آذرگشنسب در اين محوطه به عنوان مهم ترين معبد مورد احترام ايرانيان زرتشتي در زمان ساسانيان مي تواند مهر تاييدي براي اين باور باشد. اين آتشکده در حيات سياسي- اجتماعي ساسانيان نقش مهمي داشت و شعله هاي آتش جاويدان آن به مدت هفت قرن خاموش نشد تا به عنوان نماد اقتدار آئين زرتشت محسوب شود.
از سوي ديگر افرادي معتقدند که اين شهر محل نگهداري جام مقدس حضرت مسيح بوده است که در آخرين شامگاه حياتش از آن مي نوشد. اين جام، به جام گرال شهرت دارد اما هنوز اثري از آن در تخت سليمان ديده نشده است.
باوري عاميانه نيز اين شهر را محل سکونت سليمان نبي مي داند و به اين موضوع اشاره دارد که نيروهايي فرازميني به دستور حضرت سليمان سازه هايي عظيم را در آنجا بنا نهاده اند که انسان از عهده ي ايجاد آنها بر نمي آيد.
به جر بقاياي زندگي شهري و آثار به جا مانده از انسان ها، سازه هاي باقيمانده در اين محوطه شامل حصار محيطي، دروازه هاي ساساني و ايلخاني، آتشکده آذر گشنسب، معبد آناهيتا و ايوان غربي معروف به ايوان خسرو مي باشند که در مطلبي جداگانه به طور مفصل به آنها خواهيم پرداخت.
اين مجموعه در سال 1316 با شماره 318 در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيد. همچنين نام اين اثر در فهرست ميراث جهاني يونسکو نيز به چشم مي خورد.
در مرکز محوطه ي باستاني تخت سليمان درياچه اي وجود دارد که همچون قلب تپنده ي اين مجموعه و به عنوان يکي از عوامل اصلي استقرار شهر در دوره‌هاي مختلف تاريخي به شمار مي رود. اين درياچه همواره در مباحث زمين‌شناسي، باستان‌شناسي، اسطوره‌اي و مذهبي مورد مطالعه ي کارشناسان بوده و گمانه زني هايي در رابطه با آن صورت گرفته است و امروز توجه ما را به سوي خود جلب مي کند..
افسانه هاي اين درياچه ي پر رمز و راز يکي دوتا نيستند. داستان هاي زيادي در بسياري محافل بر سر زبان هاست که اين پديده را بسيار پيچيده تر از يک درياچه ي معمولي نشان مي دهد. مشهورترين افسانه وجود گنج هاي بيشمار در اعماق درياچه است. گنج هايي با ارزش بي پايان که در طول تاريخ به درياچه انداخته شده و پنهان شده اند. داستان هايي که بسياري را به سوي اين درياچه کشانده است اما بايد توجه داشت که دسترسي به گنجي اين چنيني چندان بي خطر به نظر نمي رسد.اين شهر افسانه اي در زير درياچه، اشياء بسياري را در خود جاي داده است که نشانه هايي از آنها وجود دارد. جالب است بدانيد در هيچ يک از ادوار تاريخي نشاني از پيدا شدن اين گنجينه ها وجود ندارد و با توجه به در دسترس نبودن عمق درياچه و عدم جستجوي مناسب مي توان انتظار داشت که هنوز هم بتوان نشاني از آن پيدا کرد.
1- گنجينه کوروش کبير:شايد دورترين واقعه ي تاريخي که اشاره به وجود اشياء قيمتي در درياچه دارد مربوط به دوران كورش كبير پادشاه هخامنشي باشد. گفته مي شود که در سال 547 قبل از ميلاد، اين پادشاه مقتدر پس از غلبه بر پادشاه ليديه به نام كروسوس، وي را به ايران آورد و در محلي به نام بارن در نزديکي همدان امروزي سکني داد.
كروسوس پادشاهي غني به شمار مي آمد که هنوز هم در تاريخ جهان به ثروتمند بودن مشهور است و ساکنان اروپا، اشخاص بسيار غني و ثروتمند را به كروسوس تشبيه مي كنند. او اولين پادشاهي بود كه ضرب سکه را رواج داد و اموال بسياري را براي خود اندوخت. به هنگام آوردن وي به ايران، کوروش خزانه اشياء قيمتي او گرفت و به عنوان نذر در آب درياچه مقدس تخت سليمان انداخت.
2- گنجينه اشکاني:در اسناد تاريخي روايات و گفته هايي در مورد جنگ هاي بين امپراتوري روم و پادشاهي اشكاني وجود دارد. يکي از اين گفته ها که در تاريخ روم، مصر و جهان با عنوان داستان تاريخي كلئوپاترا و آنتوني شناخته مي شود قصه ي جالبي را روايت مي کند. در اين داستان آمده است که سردار رومي به نام آنتونيو، در سال 36 قبل از ميلاد قلعه تخت سليمان که در آن زمان، گنزک خوانده مي شد را محاصره نمود. در ميان اين محاصره و کشمکش هايي که در طول آن به وجود آمد، نگهبانان آتشكده مقدس، در زمان احساس خطر و وجود امكان سقوط قلعه اشياء قيمتي موجود در آتشكده و معبد را به داخل درياچه مي انداختند تا هم کسي به آنها دسترسي نداشته باشد و هم نذري براي حفظ آنها از دشمن به شمار آيد.
3- گنجينه ساساني:خسرو پرويز پادشاه ساساني با هراكليوس پادشاه روم همواره در جنگ بود. نيروهاي روم شرقي پس از کشمکش ها و جنگ هاي بسيار توانستند قلعه تخت سليمان را در 624 ميلادي تصرف کنند. پيش از تصرف کامل تخت سليمان، نذورات و گنج هاي موجود در آتشکده، توسط موبدان به درياچه ريخته شد تا دشمن به آنها دسترسي پيدا نکند.
موبدان زرتشتي معتقدند اين درياچه متعلق به الهه آب ها به نام ناهيد يا آناهيتا مي باشد و ريختن اشياء نذري به داخل آن کاري مرسوم بوده است. اين کار به منظور حفظ اين اشياء به وسيله صاحب آن و امري جايز تلقي مي شد.
با وقوع جنگ هاي ايرانيان و اعراب در صدر اسلام و اشغال ايران، نيروهاي خليفه دوم توانستند قلعه را محاصره کنند. در آن زمان نيز بعيد نيست كه گنج ها و نذوراتي را به درياچه ريخته باشند.
4- انگشتر سليمان نبي:بحث برانگيز ترين گنجي که ممکن است در کف درياچه وجود داشته باشد انگشتر حضرت سليمان مي باشد. براساس باورهايي عاميانه، کل مجموعه ي تخت سليمان توسط نيروهايي ماورايي ساخته شده است که از حضرت سليمان فرمان مي بردند. وي انگشتري در دست داشت که تمام قدرت خود را از آن مي گرفت. داستاني وجود دارد که مي گويد شيطان توانست به انگشتر دست پيدا کند و آن را به درون درياچه بياندازد تا بتواند بر تخت سليمان تکيه زند. پس از اين واقعه شيطان با ظاهر سليمان بر تخت نشست و فرمانروايي کرد. برخي بر اين باورند که سليمان نبي هرگز به اين انگشتر دست پيدا نکرد اما تعابير ديگري در اين ميان آورده شده است که مي گويد سليمان توانست انگشتر را از شکم يک ماهي که آن را خورده بود بيرون آورد و شيطان را شکست دهد.
به گزارش عصر آذربايجان به نقل از بولن نيوز،چند سال پس از کاوش هاي غواصان آلماني، ايراني ها نيز تصميم گرفتند وارد درياچه شوند. غواصاني زير نظر پژوهشکده باستان شناسي سازمان ميراث فرهنگي تن به آب زدند و به اعماق درياچه رفتند. در اعماق آب به دنبال گنجينه هاي تاريخي بودند اما تنها زباله هايي را يافتند که در طول تاريخ به اين درياچه انداخته شده اند.

منبع :