قطعات گمشده صنعت خودروي ايران همين‌جا است

گروه اقتصادي:70 درصد واحدهاي قطعه سازي خودروي کشور در آذربايجان‌شرقي فعاليت دارند، اما قطعه سازان معتقدند عدم حمايت دولت و خودروسازان سبب کمرنگ شدن نقش آنان در صنعت خودروسازي شده است.

 بهنام عبداللهي

گروه اقتصادي:70 درصد واحدهاي قطعه سازي خودروي کشور در آذربايجان‌شرقي فعاليت دارند، اما قطعه سازان معتقدند عدم حمايت دولت و خودروسازان سبب کمرنگ شدن نقش آنان در صنعت خودروسازي شده است.
خودرو، هر روز در زندگي ما ايراني‌ها حضور دارد؛ حتي اگر يک روز سوارش نشويم؛ حتماً درباره بالا رفتن يا پايين آمدن قيمتش صحبت کرده‌ايم.
اگرچه گراني‌هاي اخير تقريباً بر روي قيمت تمام کالاها اثرگذار بوده است، اما اين تأثير در بازار خودرو بيش‌تر بود يا دست‌کم بيش‌تر به چشم مي‌آمد. افراد بسياري سال‌ها براي خريد خودرو موردعلاقه‌شان پس‌انداز کرده بودند و درست وقتي پس‌اندازشان با قيمت خودرو موردعلاقه برابري مي‌کرد، قيمت‌ها تخت گاز بالا رفت.
»چرا خودروهايي که در داخل توليد مي‌شود، بايد به اين اندازه با افزايش قيمت مواجه شود؟« اين سوال همان افرادي است که حالا خيال خريد خودرو موردعلاقه‌شان، حتي در خواب هم از کوچه‌شان رد نمي‌شود.
قيمت خودرو قطعه قطعه گران مي‌شود
خودرو از قطعات کوچکي تشکيل‌شده که به‌وسيله دانش بشري به هم متصل مي‌شود. براي پيدا کردن قيمت خودرو هم بايد دقيقاً به همين شکل موضوع را ساده‌تر کرد؛ ساده و کوچک به‌اندازه قطعاتش.
خودروسازان و البته مسئولان حوزه صنعت خودرو، مدت‌هاست که يکي از اصلي‌ترين عوامل افزايش بي‌رويه و سرسام‌آور قيمت خودرو را افزايش قيمت نهايي قطعات خودرو عنوان مي‌کنند.
رضا شيوا، رئيس شوراي رقابت خودرو گفته بود که تورم باعث افزايش قيمت قطعات خودرو مي‌شود و طبيعي است که اين روند باعث افزايش قيمت پاياني خودرو هم مي‌شود.
«زماني که قيمت فولاد، آلومينيوم، پلي‌استر و … افزايش پيدا مي‌کند، بايد شاهد افزايش قيمت نهايي کالا باشيم، در کالاهاي ديگر هم اين اتفاق رخ مي‌دهد.» اين را هم رئيس شوراي رقابت خودرو در شهريورماه امسال گفته بود.
تحقق رؤياي توليد خودروهاي کاملاً بومي
در واقع نامه شرکت طراحي، مهندسي و تأمين قطعات ايران‌خودرو به انجمن قطعه‌سازان در تيرماه امسال، نمونه‌اي از تأثير افزايش قيمت قطعات در قيمت نهايي خودرو است.
در متن اين نامه آمده بود که «با توجه به تغييرات نرخ ارز، نهادهاي توليد و سرفصل هزينه‌اي در سال 1399 وفق قرارداد في‌مابين و لزوم حمايت از زنجيره محترم تأمين جهت حفظ جريان توليد و تحقق شعار “جهش توليد” با موافقت محترم مديريت ارشد ايران‌خودرو و شرکت ساپکو فرآيند به‌روزآوري قيمت تأميني در دستور کار قرارگرفته و دعوت‌نامه سري اول سازندگان ارسال گرديده است. لذا با توجه به‌ضرورت به‌روزآوري قيمت قراردادها جهت تداوم توليد پايدار، شفافيت مالي و تدقيق بهاي تمام‌شده محصولات انتظار مي‌رود که انجمن محترم قطعه سازان همچون گذشته ما را در اين امر مهم ياري فرمايند.»
همه اين‌ها در حالي است که در کشور ما کارخانه‌هاي و واحدهاي توانمندي در حوزه قطعه‌سازي وجود دارد که شايد با اندکي توجه به اين حوزه، از طرفي بتوان جلوي واردات قطعات خودرو با ارز چندين هزارتوماني را گرفت و از طرفي به رؤياي توليد خودروي کاملاً بومي تحقق بخشيد.
پيشينه 50ساله صنعت قطعه سازي آذربايجان شرقي
با کنار هم قرار دادن اسامي قطعه سازان معتبر مي‌توان از آذربايجان شرقي به‌عنوان يکي از قطب‌هاي توانمند حوزه قطعه‌سازي خودرو ياد کرد.
نيم‌قرن پيش‌ازاين، اين شرکت‌ها نه‌تنها در ايران، بلکه در بازار خودروي جهان حرفي براي گفتن داشتند و با شرکت‌هاي خودروسازي در کشورهايي همچون آلمان و سوئد همکاري مي‌کردند.
وقتي پاي حرف قطعه سازان آذربايجان شرقي مي‌نشينيم، آن‌ها در حالت کلي از دو عامل سخن مي‌گويند که موجب رکود و کمرنگ شدن نقششان در صنعت خودرو ايران شده است.
اولين عامل عدم‌حمايت دولت از قطعه سازان است. به‌طوري‌که در سال‌هاي اخير و باوجود مشکلات اقتصادي فراوان، حمايت از قطعه سازان در اولويت دولت قرار نگرفته و فعالان اين حوزه اغلب با سرمايه و دارايي خود سر پا ايستاده‌اند.
چرا فعاليت واحدهاي قطعه سازي آذربايجان شرقي کمرنگ شده است؟
افتتاح کارخانه‌هاي ايران خودرو و سايپا در نقاطي از کشور که از نظر قطعه سازي پشتيباني ندارد، عامل ديگري است که حالا باعث شده قطعه سازان آذربايجان شرقي روز به روز ضعيف‌تر شده و نقش محوري خود در صنعت خودروسازي را از دست بدهند.
با اين حال به گفته موسي نيرومند، مديرعامل شهرک‌هاي صنعتي آذربايجان شرقي، بيش از 70 درصد شرکت‌هاي قطعه سازي کشور در آذربايجان شرقي استقرار دارد. اين يعني تقويت قطعه سازان اين استان مي‌تواند تحولي در صنعت خودروسازي کشور به وجود بياورد.
رضا عين الله زاده، معاون امور صنايع سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربايجان شرقي معتقد است، فرسودگي ماشين آلات و تکنولوژي، کمبود نقدينگي، عدم پرداخت مطالبات توسط خودروسازهاي بزرگ مثل سايپا و ايران خودرو مهم‌ترين مشکلات قطعه سازان آذربايجان شرقي است.
او گفت: حدود 600 واحد صنفي فعال در زمينه توليد قطعات خودرو در استان مشغول فعاليت هستند.
عين الله زاده يادآور شد: قطعات توليد شده توسط قطعه سازان، در خود استان مصرف نمي‌شود.
عدم مصرف قطعات توليد شده در داخل استان از نظر معاون امور صنايع سازمان صمت آذربايجان شرقي دو علت عمده دارد؛ يا تيراژ توليد خودرو در داخل استان پايين است و يا به شرکت‌هايي که خريدار مرکزي است، وابسته‌اند.
کمتر از نصف توان توليدي قطعات خودروي کشور در آذربايجان شرقي توليد مي‌شود
عين الله زاده اعلام مي‌کند که 70 درصد قطعات موردنياز خودرو در کشور در آذربايجان شرقي قابل توليد است اما امروز از نظر وزني تنها حدود 30 درصد قطعات مورد نياز خودروي کشور در اين استان توليد مي‌شود.
وقتي سخن از قطعه سازان آذربايجان شرقي به ميان مي‌آيد، نمي‌توان سخن را در کارخانه‌ها و دستگاه‌ها خلاصه کرد. يکي از اصلي ترين سرمايه‌هاي اين استان، نيروي متخصص در حوزه قطعه سازي است که دانشي پنجاه ساله دارد.
هزاران نفر به صورت مستقيم و غيرمستقيم با صنعت قطعه سازي در آذربايجان شرقي رابطه دارند و تقويت اين صنعت نه تنها براي اقتصاد کشور 250 ميليون دلار صرفه جويي ارزي به همراه دارد، بلکه موجب تقويت انگيزه نيروي انساني فعال در واحدهاي توليدي و ارتقاي ميزان بهره وري و خلاقيت هم مي‌شود.
علي جهانگيري، معاون امور اقتصادي استاندار آذربايجان شرقي در اين باره مي‌گويد: در شرايطي که کشورمان با مشکلات ارزي مواجه است، فعالان قطعه سازي آذربايجان شرقي از طرفي مانع خروج ارز از کشور شده و از طرفي ديگر از بيکاري جوانان مستعد جلوگيري کرده‌اند.
او ادامه مي‌دهد: اخيراً تفاهم نامه‌اي بين قطعه سازان و شرکت‌هاي خودروسازي امضا شده است و اميدواريم نتيجه اين اقدام مشترک، توليد خودروهاي باکيفيت سنگين و کشنده‌هاي قدرتمند با برند آذربايجان شرقي باشد.
حالا تقريباً همه چيز براي بازگشت قطعه سازان استان به گذشته درخشان خود آماده است. هنوز هم مي‌توان با تکيه بر قطعه سازاني که در کشور و استان خودمان با مشکلات اقتصادي مي‌جنگند، آينده‌اي بهتر براي خودروسازي ايران متصور شد.
به گزارش عصر آذربايجان به نقل از مهر، آينده‌اي که قطعات توليدشده به دست جوان ايراني، توسط جوان ايراني ديگري که در کارخانه خودروسازي فعاليت مي‌کند به کار گرفته شود تا جوان ايراني ديگري بتواند با افتخار و با قيمتي معقول خودروي ساخت داخل سوار شود. اين آرزويي دور نيست اما آيا اراده‌اي براي تحقق اين آرزو هست؟

منبع :