روايتي از بمباران شيميايي سردشت

گروه تاريخي: ساعت 16:30 يکشنبه 7 تير ماه 1366 چند فروند هواپيماي بعثي سکوت شهر کوچک سردشت در غرب کشور را شکستند و 7 بمب خردل در نقاط مختلف شهر انداختند که 2 بمب در بازار شهر و 2 بمب ديگر در منطقه مسکوني افتاد، 3 بمب ديگر نيز در باغ‌هاي مجاور شهر فرود آمد.

 گروه تاريخي:  ساعت 16:30  يکشنبه 7 تير ماه 1366 چند فروند هواپيماي بعثي سکوت شهر کوچک سردشت در غرب کشور را شکستند و 7 بمب خردل در نقاط مختلف شهر انداختند که 2 بمب در بازار شهر و 2 بمب ديگر در منطقه مسکوني افتاد، 3 بمب ديگر نيز در باغ‌هاي مجاور شهر فرود آمد.
روز 7 تير در حافظه تاريخي ايرانيان، روز غمبار و اندوهناکي است در 7 تير 1360 در نتيجه جنايت منافقين کوردل و عمال مستکبرين، 72 تن از ياران صديق امام راحل از جمله آيت الله بهشتي شهيد شدند و شش سال بعد در 7 تير 1366 يکي ديگر از بازوان مستکبرين در منطقه يعني صدام جنايتکار مردم سردشت را بمباران شيميايي کرد.
 در ساعت 16:30 روز يکشنبه هفتم تير ماه 1366 چند فروند هواپيماي بعثي سکوت شهر کوچک سردشت در غرب کشور را شکستند و 7 بمب خردل در نقاط مختلف شهر انداختند که 2 بمب در بازار شهر و 2 بمب ديگر در منطقه مسکوني افتاد ؛ 3 بمب ديگر نيز در باغ‌هاي مجاور شهر فرود آمد.
 بيمارستان و نقاهتگاه شهر نيز در مسير جريان هواي آلوده قرار گرفت و برخي از پزشکان و پرستاران پس از چند ساعت به دليل آلوده شدن ،مجبور به ترک آنجا شدند. برق و مخابرات قطع و کليه فعاليت هاي خدماتي شهر فلج شده بود زيرا اکثر کاکنان محلي مصدوم شده بودند. کادر پزشکي بهداري سپاه با کمک نيروهاي محلي توانستند از دو حمام شهر به عنوان دو ايستگاه رفع آلودگي جهت استقرار زنان و مردان استفاده کنند.ماشين‌هاي آتش نشاني نيز مسئوليت تدارک آب حمام‌هاي شهر را عهده دار بودند. سالن ورزشي شهر به عنوان يک نقاهتگاه 150 تخته مورد استفاده قرار گرفت . با توجه به ماهيت اثر گاز خردل (برخلاف گاز اعصاب که ناگهان همه بيماران در همان ساعت اول مراجعه مي کنند )ساعت ساعت بر تعداد مصدومين افزوده مي شد. در نقاهتگاه درمان هاي اوليه انجام گرفته و مصدومين پس از پايدارشدن نسبي علائم حياتي به شهر هاي ديگر اعزام مي شدند.
آلودگي مواد غذايي،ميوه جات،سبزيجات،مزارع و آبها و حتي حيوانات باعث برخي مسموميت هاي گوارشي شده بود. گله هاي گاو و گوسفند که تنها سرمايه برخي از خانواده ها محسوب مي‌شد از بين رفته بودند و محصول برخي مزارع آلوده و غير قابل استفاده بود.يک روز پس از حادثه،مصدومان بدحال با چندين پرواز از اروميه و تبريز به تهران منتقل شدند. صحنه بسيار ناراحت کننده اي در فرودگاه تهران وجود داشت که تحمل آن براي خلبانان و خدمه هواپيماهاي نظامي نيز دشوار بود. کودکاني در سنين مختلف با چشمان ورم کرده به سختي ناله مي کردند و سعي داشتند از مادران خود دور نيفتند. تعداد زيادي از مصدومان بد حال به بيمارستان  منتقل شدند.برخي کودکان در حال اغماء بودند.از شهر 12000 نفري سردشت طبق آمارهاي رسمي 8025 نفر مصدوم شدند که اين آمار شامل مصدومين خفيف نيز مي شد. حداقل 4500 نفر از مصدومين نياز به درمان داشتند.3000 نفر آنها در شهر سردشت به صورت سرپايي درمان شده و سپس در روستاهاي مجاور مدتي را سپري کردند تا آلودگي شهر کاملا" مرتفع گشت. مابقي مصدومين که 1500 نفر مي شدند در حال وخيم تري بوده و نياز به بيمارستان داشتند و لذا به خارج از سردشت اعزام شدند . 600 نفر از اين گروه 1500 نفري به تهران و مابقي به چند شهر شمال غربي کشور اعزام شدند . تعدادي از هموطنان شهيد شدند و و بسياري هفته هاي زيادي را در بيمارستان گذراندند و اکنون نيز از عوارض شديد ريوي و چشمي و پوستي رنج مي برند. کل آمار شهدا 130 نفر بود که 20 نفرآنها در سردشت در همان دقايق و ساعات نخستين پس از بمباران شهيد شدند ،10 نفردر حين انتقال از سردشت به شهادت رسيدند و 100 نفر طي مدت يک ماه پس از حادثه بتدريج در بخش‌هاي مراقبت ويژه بيمارستان‌هاي مختلف کشور به شهادت رسيدند.
علي رغم اينکه پيرامون جنايت جنگي ارتش بعث عراق در بمباران سردشت گزارشات متعددي به انضمام تصاوير دلخراش قربانيان اين حادثه براي شوراي امنيت سازمان ملل ارسال شد، اما هيچ هيئت کارشناسي براي بررسي اين فاجعه از سوي سازمان ملل مدعي برقراري صلح، اعزام نشد.
 سابقه ارتش بعث در بمباران شيميايي
البته ارتش بعث عراق پيش از بمباران شيميايي سردشت به کرات از اين عمل که مصداق بارز جنايت جنگي محسوب مي شود براي هدف قرار دادن غير نظاميان استفاده کرده بود؛ اولين باري که ارتش عراق از سلاح شيميايي در جنگ استفاده کرد مربوط به 27 مهرماه 1359 در منطقه جنوب (استان خوزستان) بود. در اين سال عراق چهار بار از سلاح شيميايي از نوع تاول‌زا (گاز خردل) استفاده کرد که يک مصدوم و 20 شهيد به دنبال داشت.حملات شيميايي ارتش بعث در سال‌هاي 60 و 61 همزمان با عمليات‌هاي پياپي رزمندگان ايراني گسترش يافت. در سال 1360 عراق 6 بار از اين سلاح مرگبار و غيرانساني استفاده کرد که باز در‌‌‌ همان منطقه (جبهه‌هاي جنوب) و از‌‌‌ همان نوع تاول‌زا بود و اين بار 101 نفر به شهادت رسيدند.
در سال 1361 در جريان عمليات والفجر مقدماتي 12 بار مناطق غرب و جنوب مورد اصابت بمب‌هاي شيميايي قرار گرفت. جبهه مياني، غرب و شمال غرب و بخشي از استان‌هاي ايلام، آذربايجان غربي، اردبيل، باختران، کردستان و سليمانيه در عمليات‌هاي والفجر 2 و 4 در سال 1362، 64 بار مورد اصابت بمب‌هاي شيميايي از نوع تاول‌زا (خردل) و اعصاب (تابون) قرار گرفتند. بر اثر اين حملات صد‌ها نفر شهيد و هزاران نفر مصدوم شدند.
در سال 62 سلاح‌هاي شيميايي تعداد زيادي از اهالي غيرنظامي مناطق مزبور را مصدوم و نابينا کرد. از اول فروردين تا 27 اسفند 1363، 2225 نفر مصدوم و 40 شهيد در عمليات‌هاي خيبر و بدر حاصل اصابت 58 بار بمب‌هاي تاول‌زا، اعصاب، خفه کننده و آلوده‌ کننده خون است. سال 1364 در عمليات‌هاي والفجر 8 و ابتداي والفجر 9 در مناطق جنوب 76 بار سلاح شيميايي به کار رفت که حاصل آن 77 شهيد و حدود 11 هزار و 644 نفر مصدوم بود.عراق در پاسخ به حملات نيروهاي ايراني و به خاطر شکست سنگين در عمليات‌هاي کربلاي دو، چهار، پنج و شش 102 بار از سلاح‌هاي شيميايي استفاده کرد که 4720 نفر مصدوم و 107 نفر به شهادت رسيدند. در سال 1365عراق در مناطق شلمچه، سردشت، خوزستان، بصره، کردستان، دياله و ايلام 43 بار از سلاح شيميايي استفاده کرد که 9440 مصدوم 442 شهيد حاصل اين حملات بود.
به گزارش عصر آذربايجان به نقل از ميزان،در سال پاياني جنگ، 34 حمله شيميايي در مناطق غرب، شمال غرب و جنوب ثبت شده است که آخرين بار آن بعد از قطعنامه 598 در تاريخ سوم شهريور در عمليات بازپس‌گيري »فاو« اتفاق افتاد. بر اساس آمارهاي رسمي نهادهاي مسئول در اين رابطه تعداد کل شهداي حملات شيميايي در طول جنگ حدود 2600 شهيد و تعداد کل مصدومان نظامي و غيرنظامي حملات شيميايي 107 هزار نفر و تعداد جانبازان شيميايي (که در حال حاضر تحت پوشش بنياد جانبازان هستند) حدود 45 هزار نفر است.در حالي که 25 سال است از حمله عراق به سردشت مي‌گذرد کساني که نجات پيدا کردند هنوز از درد ناشي از بمباران شيميايي رژيم بعث عراق رنج مي‌برند و با آثار و پيامدهاي اين بمباران دست به گريبان هستند.

منبع :