يک کوي و هزار داستان محروميت، متن‌هايي تلخ از حاشيه شهر اروميه
يک کوي و هزار داستان محروميت، متن‌هايي تلخ از حاشيه شهر اروميه
1401/03/29
گروه اجتماعي: منطقه حاشيه شهر اروميه که اتفاقا در شمال اين شهر قرار دارد و مشهور به کوي لاله و سالار است، يکي از محرومترين مناطق شهر و حتي استان آذربايجان غربي به شمار مي‌رود که ارائه خدمات به آنان، از ضرورت‌هاي طرح‌هاي محروميت‌زدايي است. آذربايجان غربي يکي از استان‌هاي با غناي زياد در حوزه‌هاي مختلف است که در سال‌هاي طولاني گذشته، اين غنا نتوانسته استان را به سمت توسعه سوق دهد و بسياري از مناطق آن، همچنان با محروميت دست و پنجه نرم مي‌کنند.
گروه اجتماعي: منطقه حاشيه شهر اروميه که اتفاقا در شمال اين شهر قرار دارد و مشهور به کوي لاله و سالار است، يکي از محرومترين مناطق شهر و حتي استان آذربايجان غربي به شمار مي‌رود که ارائه خدمات به آنان، از ضرورت‌هاي طرح‌هاي محروميت‌زدايي است. آذربايجان غربي يکي از استان‌هاي با غناي زياد در حوزه‌هاي مختلف است که در سال‌هاي طولاني گذشته، اين غنا نتوانسته استان را به سمت توسعه سوق دهد و بسياري از مناطق آن، همچنان با محروميت دست و پنجه نرم مي‌کنند.
در حاليکه بسياري از شاخص‌ها در حوزه توسعه شهري و روستايي، شهرستان‌هايي مثل چالدران، تکاب و سردشت را از جمله مناطق کم برخوردار و محروم آذربايجان غربي نشان مي‌دهند و اروميه را برخوردارترين شهرستان استان و از شهرستان‌هاي نسبتا برخوردار مي‌دانند، ولي چهره محروميت در برخي مناطق اين شهر نزديک به يک ميليون نفري بشدت به چشم مي‌زند و نمي‌توان ساده از کنار آن گذشت.
در کنار مناطقي نظير دانشکده، استادان، شورا، آزادگان، رودکي، بهداري و نظاير آن که مناطقي بسيار برخوردار در اروميه به شمار مي‌روند و برخي از آنان ضرب المثلي براي برخورداري شده‌اند، مناطقي نظير کشتارگاه، حسين آباد، علي آباد، وکيل آباد، ناحيه، اسلام آباد و کوي‌هايي به نام سالار و لاله و مناطقي نظير رشادت و شهيد دين پرست هم وجود دارند که محروميت از سر و روي ديوارهايش بالا مي‌رود.
ايده گزارشم از آنجايي شروع شد که اطلاع يافتم استاندار آذربايجان غربي در اقدامي جهادي و کمتر ديده شده در دولت‌ها و استانداران پيشين، اين بار مناطق آن سوي کمربندي اروميه را براي بازديد انتخاب کرده و قصد او هم مشاهده محروميت‌ها از نزديک است.
خورشيد تازه به ميانه آسمان رسيده بود که با کاروان مديران استاني مرتبط و مسوولان حوزه‌هاي خدماتي، همراه محمدصادق معتمديان استاندار آذربايجان غربي راهي منطقه‌اي به نام کوي سالار در حومه شهر اروميه شديم هر چند پيشتر بخش‌هايي از اين مناطق را ديده بودم ولي در اين بازديد جاهايي را ديدم که از اروميه وحتي مناطق حاشيه‌اي آن انتظار نداشتم.در ابتدا به مناطقي از اين کوي رفتيم که ساختمان‌هاي دو و سه طبقه زياد بود و با توجه به باريکي کوچه‌ها و معابر و نبود توازن در ساخت و ساز معلوم بود با وجود خرج زيادي که مالک کرده ولي نتوانسته‌اند اصولي و روي قواعد بسازند و يا شايد هم هر شب کار غير مجاز ساخت يکي از طبقه‌ها پايان يافته است از برخي اهالي پرسيدم اينها چرا اين گونه روي قاعده ساخته نشده او به من گفت بخاطر بي پولي!
بعد از آن، نوبت به مناطق بسيار کم برخوردارتر رسيد، به جايي رفتيم که ديگر ساختمان‌ها در کنار مزارع و زمين‌هاي کشاورزي ساخته شده و همسايه ساختمان، مزرعه کشاورزي بود.
البته اين ساختمان‌ها همسايه ديگري هم داشتند که گله آنان از اين همسايه ناخوشايند، بسيار بود؛ فاضلابي که رو باز بود و آنقدر روي هم جمع شده بود که بوي نامطبوع آن براي يک دقيقه هم اجازه ايستادن کنارش را نمي‌داد.
آنجا پسري را ديدم که آرام آرام به کاروان مديران نزديک مي‌شود؛ بسيار مودب بود و با وجود زندگي در منطقه‌اي کم برخوردار، ادبش مرا تحت تاثير قرار داد »اميرمحمد« که به قول خودش امسال به کلاس هشتم مي‌رود در گفت وگوي کوتاهي گفت اين مشکل فاضلاب امان ما را بريده و علاوه بر بوي بسيار نامطبوع آن، بعضي نيز به داخل آن سقوط مي‌کنند که اين وجهش بسيار خطرناک است.
اميرمحمد به من گفت که يکي ديگر از مشکلات ما کمبود و البته نبود مدرسه است؛ او گفت و خودم هم بعدا با همراه شدن با کاروان مديران ديدم که آنها براي رسيدن به مدرسه، بايد چند کيلومتر راه را البته از بين باغ‌هاي حاشيه شهر عبور کنند تا به مدرسه برسند.
البته او با اين همه مشکلات در درس خواندن مشکلي نداشت و به گفته خودش، نمرات او بسيار خوب و عالي بود ازش پرسيدم آيا مدرسه از شما پول هم مي‌گيرد؛ پاسخ داد بله سالي 80 هزار تومان مي‌گيرند که بابت خريد بيمه و کتاب هزينه مي‌شود؛ البته 80 هزار توماني که او گفت با 80 هزار تومان بچه‌هاي شهري خيلي تفاوت داشت و از لحنش مي‌شد فهميد که تهيه همان هم فشاري اقتصادي براي خانواده دارد.از اميرمحمد که خداحافظي کردم با خود گفتم انشالله اين بازديدها مثل بازديدهاي مديران و استانداران پيشين نباشد و به نتيجه‌اي براي اين منطقه محروم و اين خانواده‌هاي کم برخوردار منجر شود؛ پاسخ اين گفت و گو با خودم را در صحبت‌هاي»معتمديان« استاندار آذربايجان غربي يافتم، او در همان اول جلسه‌اي که در پايان بازديد برگزار شد گفت اين جلسه براي به نتيجه رسيدن بنا شده و بايد مديران حوزه‌هاي مختلف که براي آنها تکليفي ايجاد مي‌شود ضرب الاجل تعيين کنند و بازرسان در پايان روز ضرب الاجل بر سر پروژه حاضر شوند و نتيجه کار را گزارش کنند.معتمديان، سخنان ديگري نيز گفت که شاه بيت آن، استفاده از اعتبارات به هر نحو ممکن، البته در چارچوب قانون براي کمک به همه مناطق محروم بويژه اين منطقه بخصوص کوي رشادت بود؛ او البته تعجب مي‌کرد که چرا برخي طرح‌ها چهار سال است که به نتيجه نرسيده و حتي برخي مناطق که محروم هستند، در اين مدت از اعتبارات محروميت زدايي بي نصيب بوده‌اند.
شاخص‌هاي توسعه برخي مناطق اروميه بسيار کمتر از متوسط استاني است
استاندار آذربايجان غربي با اشاره به راه اندازي برنامه ويژه توجه به نقاط محروم در اين استان گفت: شاخص‌هاي توسعه برخي مناطق شهري اروميه بسيار کمتر از متوسط استاني است.
معتمديان افزود: حداقل کاري که براي اين مناطق بايد انجام دهيم آنکه شاخص‌هاي اين مناطق را به متوسط استاني برسانيم.وي اضافه کرد: در بررسي شاخص‌ها، کل اروميه لحاظ مي‌شود و نقاط مختلف به صورت مجزا مورد بررسي قرار نمي‌گيرد که بايد در اين خصوص کار اساسي صورت گرفته و شاخص‌هاي نقطه به صورت جدا مورد بررسي قرار گيرد تا نقصان‌ها مشخص شود.معتمديان با اشاره به لزوم توجه به روش‌هاي مختلف دريافت اعتبار براي توسعه اين مناطق ادامه داد: با اعتبارات موجود امکان اقدامات سريع براي بهبود وضعيت مناطق داراي مشکل در آذربايجان غربي و شهر اروميه وجود ندارد و نيازمند اعتبار مناسب و کار اساسي در اين بخش هستيم.استاندار آذربايجان غربي تاکيد کرد: در اين خصوص، شهرداري‌ها تکليف قانوني دارند و بايد براي بهبود شرايط مناطق مختلف به ويژه مناطق محروم شهر، اعتبار اختصاص دهند.معتمديان از اجراي طرح 2020 براي توسعه مناطق محروم شهري در سطح کشور خبر داد و گفت: در اين قالب، 2 هزار و 20 نقطه در نظر گرفته شده و به صورت ويژه براي اجراي طرح‌هاي بازآفريني شهري در آنها اعتبار گذاشته شده و اقدام صورت مي‌گيرد.
استاندار آذربايجان غربي يادآور شد: البته در اين قالب، در استان ما اقدام خاصي صورت نگرفته و هيچ دستگاهي به تکاليف خود عمل نکرده است.
وي با بيان اينکه در اين مناطق خانوارهايي زندگي مي‌کنند که گرفتارترين مردم هستند، افزود: براي کمک به اين افراد، ادارات و نهادهاي مختلف بايد هرچه در توان دارند، به صورت جهادي وارد عمل کنند و نبايد به اين موضوع به روندهاي اداري مرسوم تکيه کرد.
استاندار آذربايجان غربي بر استفاده از توان نهادهاي حاکميتي نظير بنياد مستضعفان و ستاد اجرايي فرمان حضرت امام (ره) براي توسعه اين مناطق تاکيد کرد و ادامه داد: بايد در اين خصوص گزارش هايي براي اين نهادها بدهيم تا آنان مجاب به اجراي طرح شوند.مديرکل فرهنگي و اجتماعي استانداري آذربايجان غربي که اين بازديد به همت او تدارک ديده شده بود، در ابتداي اين جلسه گزارشي از وضعيت منطقه داد و گفت که در اين منطقه که کوي سالار و لاله معروف است، حدود 18 هزار نفر زندگي مي‌کنند و 107 هکتار هم مساحت دارد.طاهر بخشايي درباره مشکلات منطقه اظهار کرد که تفکيک‌هاي غيرقانوني و غيرمجاز، نبودن پل هوايي و در خطر بودن جان مردم منطقه در گذر از بزرگراه ورودي به شهر اروميه از مسير سلماس و نوشين شهر، فقدان شبکه فاضلاب، وجود معابر بي نام و نبود پلاک پستي منازل، کمبود فضاي آموزشي از جمله مهمترين مشکلات است.
او اضافه کرد که نبود سيستم حمل و نقل عمومي براي منطقه و فقدان فضاي فرهنگي در کنار کمبود اساسي روشنايي و همچنين مشکلات فرهنگي و اجتماعي متعدد موجب شده تا محروميت منطقه بيش از پيش حس شود.
در پايان اين جلسه هم مديران حوزه‌هاي مرتبط قول‌هايي دادند که در ضرب الاجل مشخصي بايد همه آنها را اجرايي کنند.
مطالعه احداث چند پل عابر پياده در يک کيلومتري ابتداي ورودي اروميه از سلماس، نامگذاري فوري معابر اين منطقه، توجه به روشنايي و اجراي طرح‌هايي در اين خصوص و همچنين توجه به حل مشکل فضاي آموزشي با استفاده از ظرفيت‌هاي موجود در کنار اعطاي پلاک پستي براي اين خانواده‌ها از جمله مواردي بود که براي اجرايي شدن آن، زمان در نظر گرفته شد.البته مهمترين مشکل منطقه که نبود شبکه فاضلاب بود نيز در جلسه مطرح و قرار شد با استفاده از همه ظرفيت‌هاي اعتباري، فاز نخست احداث فاضلاب در آن تا دهه فجر امسال احداث و به بهره‌برداري برسد.به گزارش عصر آذربايجان به نقل از ايرنا،جلسه که تمام شد به اين فکر مي‌کردم که محروميت زدايي، اقدامي جهادي است که شايد زياد در بوق و کرنا نباشد، اما همه زندگي مردم آن مناطق محروم را مي‌سازد.
منبع :