زماني که نيم تنه نخستين مرد نمکي در معدن چهره آباد کشف شد کمتر کسي فکر مي‌کرد که تعداد اين مردان نمکي به عدد شش برسد و در دل خود رازهاي نهفته از گذشته غني و ارزشمند فلات ايران در بخش‌هاي مختلف همانند صنعت نساجي داشته باشند، صنعتي که در پارچه‌هاي يافت شده هم مي‌توان ديد. مردان نمکي، مردان مرموزي هستند که رازهاي سربه‌مهر زيادي براي گفتن دارند، رازهايي که پرده از اسرار اعماق تاريخ منطقه خمسه يا زنجان کنوني بر مي‌دارد.

مرداني که امروزه صاحب موزه شده‌اند از جنس مردان نمکي هستند که قرن‌ها با نمک جسمشان عجين شده و به مردان نمکي مشهور شده‌اند. مرداني که روايتگر ناگفته‌هاي اسرار آميز و کهن از تاريخ ايران باستان هستند. کاوش‌هاي باستان‌شناسي انجام يافته تاکنون، حاکي از آن است که در دوره هخامنشي استخراج نمک با حفر تونل‌ها و تالارهاي بسيار بزرگ، بدون استفاده از ستون‌هاي چوبي پشتيبان انجام مي‌گرفته و از کلنگ، چکش و احتمالاً قلم‌هاي فلزي براي کندن صخره‌هاي نمک، خرد کردن آن‌ها و انتقال نمک‌هاي خرد شده به داخل کيسه‌هاي چرمي و احتمالاً کيسه‌هاي پارچه‌اي استفاده مي‌شد. از طناب‌هاي بافته شده از الياف گياهي و جانوري نيز در بالا کشيدن کيسه‌هاي نمک از چاه‌ها و تونل‌هاي عمودي استفاده مي‌کردند. براي روشن کردن تونل‌هاي تاريک و عميق نيز از سوزاندن روغن در پيه‌سوزهاي سفالي بهره مي‌گرفتند. عمارت ذوالفقاري بنايي تاريخي با معماري بومي، در دو طبقه با ديوارهاي بلند و سقف‌هاي لمبه کاري شده با وجود مردان نمکي که بي نظيرترين موميايي‌ها در دنيا هستند ارزشي مضاعف يافته است. مرداني نمکي، انسان‌هاي هستند که بر اثر ريزش لايه‌هاي نمک قرن‌ها پيش در معدن نمک مدفون شده‌اند و امروز اين مردان روايتگر تمدن ارزشمند و پيشتازي ايرانيان در عرصه‌هاي مختلف هستند مرداني نمکي، انسان‌هاي هستند که بر اثر ريزش لايه‌هاي نمک قرن‌ها پيش در معدن نمک مدفون شده‌اند و امروز اين مردان روايتگر تمدن ارزشمند و پيشتازي ايرانيان در عرصه‌هاي مختلف هستند. 

تماشاي مردان نمکي زنجان پرده از هويت تاريخي زنجان بر مي‌دارد، پوشينه هاي طرح دار رنگي، چاقوي بسته شده به کمر مرد نمکي، پا پوش‌ها و موهاي بلند اين موميايي‌ها بيانگر تمدن کهن اين سرزمين است. تا اينکه بين سال‌هاي 2420 تا 2380 قبل، ريزش تونل‌هاي معدن موجب کشته شدن معدن‌کاران هخامنشي و توقف بهره‌برداري از نمک تا اوايل دوره ساساني شده است. فعاليت معدن‌کاران ساساني از حدود سده سوم ميلادي آغاز و تا سده 6 ميلادي ادامه يافته است.به گزارش عصرآذربايجان به نقل از مهر،  لايه‌هاي پي‌درپي و ضخيم واريزه‌هاي معدني، نشانگر فعاليت طولاني مدت معدن‌کاوي در چهرآباد است.