گروه گزارش:اردبيل – با وجود تلاش دستگاه‌هاي متولي براي انضباط بخشي به محيط‌هاي کاري در اردبيل، عوامل متعددي موجب شده روابط کارگر و کارفرما در اغلب مواقع به سمت منافع کارفرما و قرباني شدن کارگر بچرخد. در سال گذشته استان اردبيل تجربه‌هاي متعددي از مطالبات ناکام کارگران را تجربه کرد. چه آن زمان که کارگران کارخانه ذوب‌آهن اردبيل بارها و بارها در مقابل استانداري و ساير دستگاه‌ها صف کشيدند و چه آن زمان که کارگران کارخانه سيمان مدعي حقوق از دست رفته بودند.نه تنها در بين صنايع بزرگ بلکه در کارگاه‌هاي کوچک نيز کارگران داد خود را به دستگاه‌هاي متولي بردند تا شايد فريادرسي صداي آن ها را بشنود و به تب و تاب زندگي آن ها سروساماني بخشد.امروز بررسي کارشناسان نشان مي‌دهد، وضعيت نامطلوب محيط‌هاي کاري برآمده از علل مختلف از جمله بي‌توجهي به قوانين، استعمار کارگر به بهانه سود آفريني، رکود بازار و برخي مسائل کلان اقتصادي است. *قراردادهايي که به نفع کارفرما نوشته مي‌شود مسئولان استاني اذعان دارند که اشتغال دغدغه اصلي جوانان تحصيل کرده است. آخرين نرخ بيکاري در اين استان 12.8 درصد اعلام شده است.تعداد کثير نيروي کار و کمبود زمينه‌هاي شغلي موجب شده است، در سال‌هاي اخير رفتار کارفرمايان با کارگران با تغييرات قابل‌توجهي مواجه شود.کارفرمايان با مشاهده تعداد قابل‌توجه متقاضي در بيشتر مواقع قوانين دستمزد و تسهيلات را پشت گوش انداخته و قراردادهايي به نفع خود تنظيم مي‌کنند. در مقابل جوانان تحصيل کرده به مشاغل و درآمدهايي که در حد تأمين استهلاک رفت‌وبرگشت به محيط کاري است، تن داده و براي اينکه شغلي داشته باشند، قراردادهاي اين چنيني را امضا مي‌کنند.مديرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعي استان اردبيل تصريح کرد: هر فردي که در مقابل دستمزد کار کند، مشمول قوانين کار است چه بيمه باشد چه نباشد؛ چه قرارداد کتبي داشته باشد چه نداشته باشد.حسين منوري که بخش مهمي از فعاليت اداره کار را تنظيم روابط کار مي‌داند، تصريح کرد: متأسفانه قراردادهاي سفيد امضا آفت محيط‌هاي کاري است و ما شاهد تنظيم قراردادهايي سفيد تاريخ، سفيد مبلغ و سفيد امضا هستيم که هر گونه حق را براي کارفرما ايجاد مي‌کند.يکي از شهروندان اردبيلي در اين خصوص گفت: بنده براي پيدا کردن شغل به چند شرکت خصوصي مراجعه کردم که در تمامي آن ها گفته شد به هيچ عنوان پوشش بيمه نداريم. *معضل بيمه در محيط کاري و چشم‌پوشي نهادهاي ناظر کارفرمايان در اغلب مواقع نه تنها شرايط کاري را خود و نه بر اساس قوانين تنظيم مي‌کنند، بلکه بسياري از حقوق کارفرما را پرداخت نيز نمي‌کنند.همچنان که شهروند اردبيلي به آن اشاره داشت، بيمه نشدن کارگر در محيط کاري از معضلاتي است که براي قبول نکردن تعهدات در اغلب محيط‌هاي کار و کارگري مشاهده مي‌شود.کارگران به دليل اينکه بتوانند معيشت خود را تأمين کنند، تمکين مي‌کنند و اين موضوع موجب مي‌شود در ادامه کارفرمايان جرئت و جسارت بيشتري در بهره‌کشي کارگر بيابند.مدير يک واحد توليدي در اردبيل در خصوص اينکه چرا کارگران خود را با وجود اعتراض‌هاي مکرر آن ها بيمه نمي‌کند، تصريح کرد: بنده در وضعيت اقتصادي فعلي قادر به تأمين هزينه بيمه نيستم.وي که نخواست نامي از وي برده شود، متذکر شد: وقتي واحد توليدي به رکود برمي‌خورد، از سوي دستگاه هاي متولي هم موردحمايت قرار نمي‌گيرد و در نتيجه وقتي دخل‌وخرجمان همخواني نداشته باشد مجبور مي‌شوم از برخي هزينه‌ها از جمله بيمه کسر کنم. *کارگران ميدان عالي‌قاپو: امنيت شغلي نداريم:شايد بتوان يکي از نمونه‌هاي بارز وضعيت محيط‌هاي کاري را در وضعيت کارگراني که در ميدان عالي‌قاپو منتظر کار نيمه‌وقت با بيل و کلنگ مي‌نشينند مشاهده کرد.کارگراني که بارها به بهانه‌هاي مختلف از جمله آلوده شدن منظر شهري از مقابل مسجد عالي‌قاپو رانده شده‌اند اما بار ديگر به اميد اينکه بتوانند کار يکي دو روزه پيدا کنند، صف کشيده و منتظر کارفرما مانده اند. يکي از اين کارگران گفت: هيچ کجا کار نمي‌دهند، مجبورم اينجا بشينم تا شايد کسي کارگر بخواهد.يکي ديگر که به مدت يک هفته است سر کار نرفته، از وضعيت نامناسب مالي خانواده‌اش مي‌گويد.اغلب کارگراني که به اين شکل در محيط‌هاي کاري به کار گرفته مي‌شوند امنيت شغلي ندارند و صرفاً براي دستمزد حاضر به کار بدون کمترين تسهيلات مي‌شوند.امنيت شغلي در محيط‌هاي شيک کاري نيز عنصر گمشده‌اي است. در برخي مواقع شرکت‌هاي خصوصي با به کار گيري موقت نيروهاي کار هيچ تضميني براي ماندگاري وي ايجاد نمي‌کنند.بطوريکه به گفته مديرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعي استان بيشترين موارد عدم رعايت قوانين در محيط‌هاي کاري به اتمام مدت قرارداد و عدم تمديد قرارداد ارتباط دارد.منوري افزود: در بيشتر مواقع کارفرما موظف به پرداخت مطالبات کارگر بيکار شده است؛ از جمله بيمه بيکاري براي کارگراني که بدون ميل و اراده بيکار شده‌اند و بااين‌وجود براي اينکه از اين مهم سر باز زند يا با کارگر عقد قرارداد نمي‌شود و يا قراردادهاي سفيد منعقد مي‌شود يا مطالبات پرداخت نمي‌شود. *فشار اقتصادي در بين کارگران سرشکن مي‌شود سال گذشته پنج هزار مورد شکايت از عملکرد کارفرمايان در اردبيل بررسي شده است. در مقابل شکايت از عملکرد کارگران به ندرت مشاهده مي‌شود.مديرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعي استان معتقد است بازرسان کار هرگونه تخلف را رصد مي‌کنند و بااين‌وجود عوامل متعددي موجب بروز و ظهور اين تخلفات مي‌شود.وي افزود: اينکه يک کارگاه توليد کند و به سودآوري برسد و دخل‌وخرج متناسب داشته باشد بي‌شک در چنين محيطي کارگر اذيت نمي‌شود، چراکه کارگر و کارفرما لازم و ملزوم يکديگر هستند.منوري افزود: آنچه موجب بروز و ظهور اين آزار و اذيت‌ها است، به نتيجه فعل‌وانفعال اقتصادي برمي‌گردد؛ از جمله بهره بانک‌ها، تحريم، نرخ دلار، ناتواني در فروش محصول و ورود محصولات وارداتي.وي تأکيد دارد که در وضعيتي که کارخانه‌هايي با مشکلات محيط‌هاي کاري داريم، کارخانه‌هايي نيز فعال هستند که بهره‌وري دارند و کارگران در وضعيت مناسبي مشغول به کارند.به گفته مديرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعي استان فشار اقتصادي در سطح ملي و بين‌المللي سرشکن مي‌شود و وقتي درآمد و هزينه همخوان نباشد برخي از اين مشکلات دور از ذهن نيست.کارگران ذوب‌آهن زماني که در مقابل استانداري اردبيل صف کشيده بودند، تنها يک مطالبه داشتند و آن هم حق قانوني آن ها بود.هر چند به همت دستگاه‌هاي اجرايي مشکل اين کارگران رفع شد و به سرکار خود باز گشتند، اما هنوز شمار کارگران قرباني محيط‌هاي کاري که از ترس از دست دادن شغل به شرايط کارفرما رضايت مي‌دهند قابل‌توجه است. کارگراني که اگر حمايت شوند، حقوقشان محفوظ خواهد ماند.
گروه گزارش:اردبيل – با وجود تلاش دستگاه‌هاي متولي براي انضباط بخشي به محيط‌هاي کاري در اردبيل، عوامل متعددي موجب شده روابط کارگر و کارفرما در اغلب مواقع به سمت منافع کارفرما و قرباني شدن کارگر بچرخد.