گروه سيري در استان ها: دهکده صخره اي اباذر از جمله آثار زيبا و تاريخي شهرستان، استان و حتي کشور است ولي متاسفانه نسبت به احياي اين اثر تاريخي کم نظير اقدامي نشده است. شهرستان نير يکي از کهن‌ترين شهرهاي کشور است و جاي پاي گذر زمان در گوشه و کنار اين شهر باستاني که غبار فرسودگي بر چهره بسياري از مناطق آن نشسته و سال‌هاست براي شست‌وشوي اين غبار چشم‌انتظاري ديده مي‌شود. شهرستان نير با داشتن آثار تاريخي و باستاني متعلق به اواخر هزاره دوم قبل از ميلاد، بهشت ميراث فرهنگي و آثار تاريخي استان اردبيل به شمار مي رود که امروز به علل مختلف و نبود برخي زيرساخت هاي نگهداري زخم تخريب و بي توجهي را بر پيکر خود دارد. در نواحي شمال غرب سرزمين پهناور ايران شکل غير عادي متفاوت بخشي از طبيعت با طراحي عجيب و شگفت‌انگيز، چشم انسان را به سوي خود مي‌کشد. دهکده صخره‌اي"آبيزر"با اشکال کم‌نظير تاريخي و جلوه‌هاي طبيعي توجه هر انسان کنجکاو را به طرف خود معطوف مي‌کند. آبيزر يک دهکده دور افتاده و پنهان از ديده‌ها مي‌باشد. اين دهکده صخره‌اي با موقعيت خاص خود بيانگر حوادث و سرگذشت قابل تعمق است. در نگاه اول آثار صخره‌اي آن به چشم نمي‌خورد، اما پس از حضور در محدوده آثار و ابنيه‌هاي تاريخي که بيشتر در زير خاک و به صورت خانه‌هاي زيرزميني مي‌باشند نمايان مي‌شوند. بر طبق شواهد موجود تا دويست يا 300 سال قبل انسانهايي در آن خانه‌ها ساکن بوده‌اند. روستاي آبيزر در ترکيب دهستان يورتچي‌غربي و بخش مرکزي شهرستان نير واقع شده است. گرچه دهکده صخره‌اي در دل صخره‌ها و در پشت قبرستان و تپه نه چندان مرتفعي قرار دارد اما حتي تا چند قدمي نيز قابل رويت نيست، لذا يک مکان کاملاً مخفي و مطمئني را تشکيل مي‌دهد که داراي موقعيت تدافعي خاصي است و از هيچ مکان ديگر راهي براي دستيابي به اين محل وجود ندارد. به گزارش عصرآذربايجان به نقل از راه دانا، اين دهکده از 13 واحد يا فضاي معماري تشکيل شده است.هر واحد بطور مستقل در دامنه يا شيب صخره و رو به جنوب کنده شده‌اند. بعضي از واحدها بصورت منفرد و تعدادي ديگر با توجه به عملکردشان متشکل از چندين قسمت هستند. علاوه بر اين در جلوي هر فضاي صخره‌اي بقاياي ديوار سنگي به چشم مي‌خورد که قطر هر کدام به چندين متر مي رسد که در حال حاضر تخريب شده‌اند. بنا به دلايل مختلف درگاههاي تمام منازل کنده شده رو به جنوب و کوتاه هستند. و کارشناسان دلايل زير را بر اين امر مربوط مي‌دانند. اولاً اينکه اين مجموعه در يک سراشيبي کنده‌کاري شده است که به دره‌اي موسوم به باغ دره منتهي مي‌شود. با توجه به اينکه در منطقه آذربايجان بخصوص در اين نواحي ميزان بارندگي زياد است، لذا دربهاي مجموعه در سمتي تعبيه شده‌اند که هيچگونه آبي حاصل از بارندگي به داخل فضاهاي ايجاد شده راه نيابد. ثانياً کوتاهي و مخفي بودن دربها در امر دفاع از مجموعه در مقابل هجوم دشمنان و حيوانات وحشي از موقعيت بالاي دفاعي برخوردارند بدينگونه که استقرار نفرات دشمن فقط در دره جنوبي امکان‌پذير است و بنابر اين با حضور مدافعان دهکده در مدخل خانه‌هاي صخره‌اي امکان نفوذ به آنها براي متخاصمين محال بنظر مي‌رسد. موارد فوق و ديگر اصولي که در ايجاد اين آثار رعايت شده است از تبحر پديد آورندگان اين اثر کم‌نظير حکايت مي‌کند. تنوعي محسوس در يکايک فضاهاي معماري صخره‌اي که داراي پلاني مستطيلي شکل بوده و بعضي از آنها 15 متر طول و حدود 3 تا 5/3 متر عرض دارند ديده مي‌شود. اغلب خانه‌ها و بناهاي صخره‌اي اين دهکده داراي دريچه نورگير از سقف هستند و اين نورگيرها تا حدودي روشنايي لازم فضاي داخلي اين بناها را که داراي دريچه ورودي کوچکي هستند تامين مي‌کنند. و در صورت نبود اين نورگيرها بخش اعظمي از فضاي اين ابنيه‌ها در تاريکي فرو مي‌رفتند. بر اساس تحقيقات بعمل آمده پلان‌هاي مدور معابد موجود در اين دهکده تاريخي، با آيين مهرپرستي مرتبط مي‌باشند. اين پلانها اغلب بصورت گنبدي شکل در زير زمين و يا در دل صخره‌ها کنده شده‌اند. علاوه بر دهکده آبيزر در خطه آذربايجان به دو نمونه ديگر از اين معابد برخورد شده است و ساختمان آنها نيز به مانند معابد دهکده آبيزر مدور و گنبدي شکل هستند و همچنين در دل صخره کنده شده‌اند. يکي از آنها در دهکده »ورجووي« در نزديکي مراغه و ديگري در حوالي آذرشهر و در دهکده‌اي به نام »بادام‌يار« يا »قدمگاه« واقع شده‌اند. اين معابد در دوران اسلامي نيز بعنوان اماکن مذهبي مورد استفاده واقع شده‌اند. در نگاه کلّي چنين بنظر مي‌رسد که قدمت آن به روزگاران اشکاني و ساساني برسد. و چنين به نظر مي‌رسد که اتاق‌هاي مدور اين اماکن با توجه به عظمتشان از تقدّس والاتري برخوردار بوده‌اند، اتاق مستطيلي شکل محوطه غربي مجموعه بايستي اقامتگاه متوليان معبد بوده باشد، طاقچه‌ها و شکل ظاهري اتاق نشانگر سکونت آنها در آن محل مي‌باشد و درب کوتاه آن که در هنگام عبور مي‌بايستي بطور خميده از آن عبور مي‌کردند چنين حکم مي‌کند که اين امر جهت تسلط ساکنين منزل بر غاصبين احتمالي چنين تعبيه شده است.
دهکده صخره اي اباذر از جمله آثار زيبا و تاريخي شهرستان، استان و حتي کشور است ولي متاسفانه نسبت به احياي اين اثر تاريخي کم نظير اقدامي نشده است.