قدمت تعليم و تربيت در اردبيل به بيش از 100 سال مي‌رسد. از زمان حکومت قاجار اولين مدارس با وجود عدم استقبال عده‌اي در اردبيل شکل گرفته است و در ادوار بعد به تعداد آن اضافه مي‌شود. تا جايي که به گفته پژوهشگر تاريخ اردبيل طبق اسناد و مدارک موجود مدرسه نصريه که مؤسس آن سردار تنکابني است در سال 1284 در اردبيل تأسيس شده و قديمي‌ترين مدرسه در اين استان محسوب مي‌شود. محمود محمد هدايتي تصريح کرد: همچنين به شواهد اسناد مدرسه ابتدايي ناصري (روايي) خلخال قديمي‌ترين مدرسه استان و منطقه است که در سال 1285 به همت شادروان ناصر روايي تأسيس گشته است. امروز از مدارس ذکر شده اثري باقي نمانده و در بين بناهاي تاريخي مدارس قديمي‌ترين آن به مدرسه بيله سوار اختصاص دارد. بطوريکه قدمت تاريخي، معماري و ويژگي‌هاي اين مدرسه موجب شد چهار سال قبل مدرسه امام خميني (ره) بيله سوار به همراه مدرسه صفوي موردتوجه قرار گرفته و در ليست 20 تايي مدارس ماندگار کشور قرار گيرد. با وجود اينکه اين بنا به مدت 100 سال براي تعليم و تربيت مورد استفاده بود، طرح تبديل آن به موزه همچنان عملياتي نشده است. رئيس آموزش‌وپرورش منطقه بيله سوار در خصوص سابقه تاريخي اين مدرسه گفت: در دوران سلطنت محمد علي شاه و احمدشاه از اين مدرسه که يک بناي خشتي بوده به عنوان مکتب استفاده مي‌شد و فردي به نام آخوند ملا جواد به کودکان بيله سوار قرآن و ساير علوم تدريس مي‌کرد. محمد خيردار افزود: در اواخر سلطنت احمدشاه مدرسه خشتي قديمي تخريب و مدرسه موجود با معماري ياور ماکويي که از مرزبانان منطقه بوده به نام مدرسه پهلوي احداث شد. وي با بيان اينکه مدرسه پهلوي بعد از پيروزي اتقلاب اسلامي به مدرسه امام خميني تغيير نام يافت اضافه کرد: خوشبختانه ساختمان قديمي اين مدرسه هنوز هم سالم مانده و امروز عنوان قديمي‌ترين بناي آموزشي استان اردبيل و منطقه مغان را يدک مي کشد و جزءآثار تاريخي و ديدني بيله سوار است. در عين حال مدير کل ميراث فرهنگي استان اردبيل در تشريح اهميت تاريخي اين مدرسه گفت: مدرسه امام خميني (ره) بيله سوار به همراه مدرسه صفوي دو مدرسه تاريخي است که موضوع تبديل آن ها به موزه طرح شده است. کريم حاجي زاده با تأکيد به اينکه موزه مدارس تکليف آموزش‌وپرورش است، تصريح کرد: اين دو مدرسه به لحاظ قدمت تاريخي اهميت ويژه دارند و در سال هاي اخير نيز مرمت مدرسه بيله سوار انجام شده است. وي تأکيد کرد: با توجه به ثبت ملي مدرسه بيله سوار، ميراث فرهنگي آماده تبديل مدرسه به موزه است و حتي طرح تبديل آن به موزه مردم شناسي مغان در جلسات متعددي بررسي شده است. مدير کل ميراث فرهنگي استان تأکيد کرد: با اين وجود ضروري است مدرسه تحويل ميراث فرهنگي شده و از کاربري آموزشي خارج شود. حاجي زاده با اشاره به ظرفيت بناهايي از اين دست در معرفي سابقه تاريخي و فرهنگي شهرستان ها اضافه کرد: بعد از تخليه مدرسه اعتبارات تبديل به موزه بر عهده ميراث فرهنگي خواهد بود. درخواست ميراث فرهنگي استان به دليل کمبود مدرسه در بيله سوار تاکنون محقق نشده است. رئيس آموزش‌وپرورش منطقه بيله سوار در اين خصوص تأکيد کرد: ما موافق تبديل مدرسه به موزه هستيم اما لازم است ساختمان جايگزيني براي دانش‌آموزان تعبيه شود. خيردار با بيان اينکه در اين منطقه با کمبود مدرسه مواجه هستيم اضافه کرد: ملکي دو طبقه در نزديکي مدرسه خريداري شد که مورد استقبال اوليا قرار نگرفت. وي افزود: در حال حاضر 120 دانش‌آموز ابتدايي در اين مدرسه مشغول به تحصيل هستند و براي تبديل مدرسه به موزه در ابتدا مي‌بايست تکليف مکان تحصيل اين دانش‌آموزان مشخص شود. به گزارش عصرآذربايجان به نقل از مهر، مطابق اظهارات مسئولان آموزش‌وپرورش و با در نظر گرفتن محدوديت‌هاي مالي دولت در احداث بناهاي جديد، به واقع زمان مشخصي براي احداث مدرسه جايگزين متصور نيست. اين در حالي است که بناي تاريخي عمر مفيد خود را سپري کرده است.
گروه سيري در استان ها: مدرسه امام خميني (ره) بيله سوار، قديمي‌ترين بناي تعليم و تربيت باقي‌مانده اردبيل است که با وجود وعده مسئولان هنوز به موزه تبديل نشده و مورد استفاده آموزشي است.