کريم مهري ميگويد: »نظام بهرهبرداري خرد و دهقاني و حاکميت اقتصاد معيشتي، بحران درياچه اروميه، تغييرات اقليمي و تاثيرات گسترده آن بر بخش کشاورزي و خشکساليهاي ساليان اخير، کارمزد بالاي تسهيلات اعطايي به بخش کشاورزي و ميانگين سني بالا و سطح سواد پايين بهرهبرداران، بخش کشاورزي استان را به زحمت انداخته و دچار مشکل کرده است.... « براي اينکه مروري بر وضعيت توليد در بخش کشاورزي استان داشته باشيم، گفتوگوي يک ساعتهاي با کريم مهري، رئيس سازمان جهاد کشاورزي آذربايجانشرقي ترتيب داديم که ماحصل اين گفتوگو در ادامه تقديم حضور ميشود: *مهمترين چالشها و مسائلي که کشاورزي استان با آنها روبهروست کدامند؟ همانطور که در جريان هستيد نظام بهرهبرداري خرد و دهقاني و حاکميت اقتصاد معيشتي، بحران درياچه اروميه و تغييرات اقليمي و تاثيرات گسترده آن بر بخش کشاورزي و خشکساليهاي ساليان اخير، کارمزد بالاي تسهيلات اعطايي به بخش کشاورزي و ميانگين سني بالا و سطح سواد پايين بهرهبرداران، بخش کشاورزي استان را به زحمت انداخته و دچار مشکل کرده است. در اين ميان کندي روند سرمايهگذاري و سهمبري پايين بخش کشاورزي از اعتبارات مختلف تخصيصي، کندي روند برقدار کردن چاههاي کشاورزي و نصب کنتورهاي هوشمند جهت مديريت عرضه آب کشاورزي، ناکارآمدي سيستم توزيع محصولات کشاورزي به روش سنتي و نبود سامانهها و پايانههاي صادرات محصولات، عدم قبول اسناد عادي توسط موسسات مالي و اعتباري و بانکها از سرمايهگذاران بخش کشاورزي و وابستگي شديد فعاليتهاي آبي جهاد کشاورزي به فعاليتهاي وزارت نيرو که موجب فاصله زياد بين تامين انتقال و مصرف آب کشاورزي ميشود نيز تاثيرات منفي زيادي بر فعاليت بخش کشاورزي دارد. بر اين مشکلات بايد توزيع اعتبارات اندک و ناکافي به زير بخش آبخيزداري استان، جبران نشدن به موقع خسارت حوادث غير مترقبه از طريق سيستم بيمه محصولات کشاورزي، تخصيص ناکافي اعتبارات دولتي به بخش کشاورزي، عدم تامين به موقع اعتبارات خريد تضميني محصولات مازاد کشاورزان و همچنين عدم تامين کمکهاي فني و اعتباري مورد نياز به ويژه از اعتبارات توان منطقهاي را هم بايد اضافه کنيم. افزايش مهاجرت روستائيان حاشيه درياچه اروميه * به مسئله بحران درياچه اروميه اشاره کرديد؛ در مورد تاثيراتي که اين مسئله بر کشاورزي استان داشته است، لطفا بيشتر توضيح دهيد. خشکي درياچه اروميه در طول زمان موجب تاثير کاهش روانآبها بر تغذيه سفرههاي آب زيرزميني و شوري تدريجي بخشي از منابع آب زيرزميني همزمان با کاهش منابع مذکور شده و آلايندههاي نمکي بر کشاورزي حاشيه درياچه اثرات سوئي داشته و تغييرات دمايي (افزايش حداکثر و حداقل درجه حرارت در طول روزهاي سال) به دليل کاهش اثرات تعديل کننده ظرفيت گرمايي ويژه درياچه باعث وقوع سرمازدگي و نيز گرمازدگي در زير بخشهاي زراعت و باغباني شده است. کاهش شديد ذخاير آرتميا، کاهش درآمد روستاييان حاشيه درياچه اروميه و افزايش مهاجرت از روستاهاي مذکور به دليل بحران آبي پيش آمده، توقف توسعه در بخش کشاورزي و تکيه بر افزايش راندمان در واحد سطح با توجه به تعديل مجوزهاي برداشت آب و تعيين تکليف چاههاي غير مجاز اصلاح الگوي کشت و کاهش توليد علوفه و به تبع آن کاهش علوفه دام نيز از ديگر آثار بحران دياچه اروميه به شمار ميروند. * براي ترويج استفاده از شيوههاي کشاورزي و آبياري علمي و نوين در استان چه اقداماتي انجام دادهايد؟ ما برنامه الگوي کشت را در سه سطح کوتاهمدت، ميانمدت و دراز مدت ارائه کردهايم؛ درجه مکانيزاسيون و عمليات مکانيزه در يک دوره زراعي نسبت به کل عمليات و عمليات کشاورزي حفاظتي را افزايش دادهايم؛ عمليات آبياري مدرن (تحت فشار) را در مساحت 51 هزار و 546 هکتار تا پايان سال 95، اجرايي کرده و شبکههاي آبياري و زهکشي را به ميزان 22 هزار و 973 هکتار از ابتدا تا پايان سال 95 (به ميزان دو هزار و 500 هکتار در سال 95) و 9 هزار و 790 هکتار از عملکرد شبکههاي رودخانههاي مرزي را در مجموع به مساحت 34 هزار و هکتار464 توسعه دادهايم. استفاده از فناوريهاي نوين و دانشبنيان در بخش کشاورزي جهت ارتقاي توليد و افزايش بهرهوري، حمايت از توسعه تشکلها و افزايش نقشآفريني آنها در زنجيره توليد، توانمندسازي بهرهبرداران با تکميل زنجيره انتقال يافته از مراکز تحقيقاتي به بهرهبرداران توسط شبکه ترويج کشاورزي و مرکز آموزش استان و با بهرهگيري از سيستم فراگير پهنهبندي روستاهاي استان افزايش سرمايهگذاري در طرحهاي پژوهشي و کاربردي بخش کشاورزي، ارتقاء مکانيزاسيون در کليه زير بخشهاي کشاورزي، توسعه شرکتهاي دانشبنيان و فعالسازي مراکز رشد در بخش کشاورزي و افزايش سرمايهگذاري در توليد ارقام جديد بذر و نهال و نيز توسعه اصلاح نژاد در زير بخش دام نيز از جمله برنامههاي سازمان جهاد کشاورزي استان جهت نهادينهسازي شيوههاي کشاورزي مدرن و علمي است. * با توجه به مباحثي که مطرح شد، آينده کشاورزي استان را چطور ميبينيد؟ بنده به آينده کشاورزي استان بسيار اميدوار هستم و به لطف خدا و همت فعالان اين عرصه وضعيت بهتر خواهد شد. ما سعي ميکنيم کشتهاي با نياز آبي بالا نظير سبزي و صيفي را به محيطهاي کنترلشده و گلخانهاي انتقال دهيم. در سالهاي آتي اصلاح الگوي کشت با تکيه بر ارقام زراعي و باغي با مصرف آب کمتر، راندمان بالاتر و ارزش افزوده بيشتر با توجه به روند آب تحويلي به بخش کشاورزي مورد توجه قرار دارد و با سرمايهگذاري در زمينه توليد محصولات کشاورزي، بخشي از نيروي کار مازاد بخش به صنايع کشاورزي و خدمات وابسته بخش کشاورزي منتقل خواهد شد. نظام بهرهبرداري غالب خرد و دهقاني موجود با اقتصاد معيشتي به سمت نظامهاي تعاوني توليد و ديگر تشکلهاي متناظر با هدف يکپارچهسازي و يکجازراعي مبتني بر اقتصاد تجاري به ويژه در پاياب سدها و منابع آبي ساماندهي شده با شبکهها و سامانههاي آبياري هدايت ميشوند. به گزارش عصرآذربايجان به نقل از فارس، همانطور که ميدانيد هزينه توليد برخي از محصولات کشاورزي استان بالا بوده و ما تلاش ميکنيم با افزايش توليد در واحد و ارتقاء بهرهوري عوامل توليد، هزينه توليد را کاهش دهيم تا توليد بخش اقتصاديتر شده و به تبع آن صادرات نيز افزايش يابد و با گسترش پايانههاي صادراتي و ساماندهي سيستم توزيع و کاهش سود واسطهگري، ارزش افزوده بيشتري نصيب بهرهبرداران خواهد شد.
گروه گزارش: رئيس سازمان جهاد کشاورزي آذربايجانشرقي آينده کشاورزي استان را به شرط استفاده از فناوريهاي نوين و دانشبنيان ارتقاء مکانيزاسيون در کليه زيربخشهاي کشاورزي و افزايش سرمايهگذاري در طرحهاي پژوهشي و کاربردي بسيار اميدوارکننده ميبيند.