زندان سليمان نام کوهي مخروطي‌شکل و ميان تهي است که در سه کيلومتري غرب تخت سليمان قرار دارد. 

اين کوه هزاران سال پيش، بر اثر رسوب کاني‌هاي آب درياچه? آن به وجود آمده‌است  ارتفاع اين کوه از زمين مجاور خود 97 تا 107 متر است و بر فراز آن گودال عميقي در حدود 80 متر ديده مي‌شود که قطر دهانه آن به طور تقريب 65 متر است. اين کوه در زمان مانايي‌ها 830 تا 660 پ. م. نيايشگاه بوده‌ است. در اطراف کوه زندان سليمان چشمه‌هاي آب گرم گوگردي متعددي ديده مي‌شود که داراي خاصيت درماني متعددي است. زندان سليمان که تپه‌اي است به ارتفاع يکصد متر از سطح زمين، و مخروطي شکل، زمان ساسانيان محل قرباني و نيايش موبدان زرتشتي بوده و البته بقاياي بناهاي دور مخروط زندان سليمان، نشانگر اهميت اين محل مقدس است. موبدان پس از نيايش در محل و استفاده از برسم، حيوان در نظر گرفته شده را براي قرباني کردن به جايگاه مخصوص مي‌بردند تا نذر آتشکده کنند. احتمالاً دو هزار سال پيش مخروطي که امـروز خالي از آب است و در دهانه تپه قرار دارد، پر از آب بوده و بقاياي آب‌ انبارهاي اطراف مخروط، نشانگر غيرقابل استفاده بودن آب اين دهانه و درياچه درون آن است؛ اما به مرور زمان و بر اثر حجم رسوبات و فرو ريختن به دهانه، شکاف‌هاي اين درياچه که در عمق 100 متري قرار داشتند، بسته شده و مخروط خشک شده است. به گزارش عصرآذربايجان به نقل از تسنيم، با وجود گذشت زمانهاي طولاني هنوز هم آنهائيکه براي چندمين‌ بار از اين محل ديدن مي‌کنند دچار يک نوع رعب آميخته به اعجاب مي‌شوند. بديهي است در ازمنه? قديم وجود چنين عوامل طبيعي و خارق‌العاده و کم‌نظير براي بشر طبيعت‌پرست اثر اعجازآميزي داشته. بشري که در دشت‌هاي وسيع، براي احداث خانه‌هاي مسکوني به جاهاي مرتفع روي مي‌آورده، در اين محل نيز از روي اعتقاد مذهبي خود با عشق و علاقه فراوان و به منظور آنکه در برابر عظمت اعجازآميز اين کوه که در حدود متجاوز از 150 متر ارتفاع دارد و آب از دهانه‌اش جاريست، سر تعظيم فرود آورده است. در جلسه کميته بررسي و ثبت آثار طبيعي که با حضور فرهاد نظري مديرکل دفتر ثبت آثار طبيعي و اعضاي اين کميته که در سازمان مرکزي برگزار شد، با بررسي ويژگي هاي شاخص اثر طبيعي کوه زندان سليمان، ثبت اين اثر در فهرست ميراث طبيعي کشور مورد تاَييد اعضاَ قرار گرفت. اهالي محل اين کوه زيبا را بنام زندان سليمان يا زندان ديو مي‌شناسند و معتقدند که حضرت‌سليمان ديوهايي را که از فرمانش سرپيچي مي‌کردند در اين کوه زنداني مي‌کرده‌ است. اين نام نيز به واقعيت و با توجه به نسبت دادن محل به حضرت سليمان بر اين کوه گذارده شده‌ است.