مدلينگ اينستاگرامي کودکان و ابعاد آن
1398/11/24
گروه گزارش: فعاليت در زمينه مدلينگ بيش از پيش در ايران رونق گرفته و کودکان در اين عرصه مشغول هستند که بايد با کنترل و محدوديت هايي همراه باشد.
چند سالي مي شود که فعاليت در زمينه مدلينگ بيش از پيش در ايران رونق گرفته است؛ در اين ميان کودکان نيز مدتي است که وارد اين عرصه شده اند.بسياري از والدين به دليل نگراني سعي دارند با ايجاد کنترل و محدوديت هاي لازم، مهارت هاي مورد نياز در جهت استفاده صحيح از تکنولوژي را، به کودکان خود آموزش دهند ولي بعضي ديگر، از کودکان خود به عنوان مدل در دنياي مد استفاده کرده و با ايجاد صفحه اي در اينيستاگرام به معرفي فعاليت کودک خود در زمينه مدلينگ مي پردازند لذا توجهي به تأثير آن در ابعاد شخصيتي فرزند خود ندارند.بهرام اصل فتاحي روانشناس تخصصي کودک در رابطه با مدلينگ کودک به خبرنگار تبريزبيدار مي گويد: مدلينگ در دنياي مجازي، چه بخواهيم و چه نخواهيم صورت مي گيرد و دنياي رسانه الزامات خودش را بدون نظر خواهي از کسي تحميل مي کند بنابراين فکر مي کنم تنها چيزي که بايد به آن بيانديشيم مديريت عقلاني فرآيند مدلينگ است که در سه زمينه مشخص مي شود: 1_ سرمشق دهنده 2_ سرمشق گيرنده 3_ موضوعي که مورد سرمشق قرار مي گيرد. هر چند در هر سه مورد توجه شايسته لازم است اما موضوع يا محتوايي که ارائه مي شود مهمتر از اجزاي ديگر اين فرآيند است و پرداختن به جزئيات آن نيازمند بحثي توان فرساست.
*فعاليت کودکان در دنياي مجازي و واقعي
فتاحي ادامه مي دهد: در مورد مقايسه فعاليت کودکان در دنياي واقعي و مجازي، آنچه ضروري است بدان توجه کنيم اين است که هر قدر سنخيت و تجانس بين دو دنياي متفاوت حتي بدون توجه به بار ارزشي و اخلاقي موضوع يا کنش و ... بيشتر باشد؛ سلامت رواني کودک تضمين شده تر است.او معتقد است: هماهنگي در تعامل با کودک يک اصل مهم در تربيت است حتي در دنياي واقعي بچه هايي که در معرض دو نوع برخورد متفاوت از پدر و مادر واقع مي شوند بيشتر آسيب مي بينند تا بچه هايي که در معرض يک تربيت هماهنگ با محتواي نامطلوب پس بهتر است هماهنگي در فعاليت هاي بين دو دنياي حقيقي و مجازي وجود داشته باشد.
*تلاش کودک در عملي موجب افزايش اعتماد به نفس او مي شود
وي به نظريه يک متخصص غربي اشاره کرده و مي افزايد: واينر در نظريه اسناد فرمولي مي گويد »کودک بايد از طريق تعامل بزرگترها و دنياي اطراف خود معتقد به اين مساله شود که اگر در مساله اي قرار است موفق شود اين در سايه تلاش است و اگر در مساله اي شکست خورده است، تلاش لازم را نکرده است.«اين متخصص کودک ادامه مي دهد: تلاش يک اسناد دروني است اگر کودک موفق شود و معتقد باشد دليلش تلاش بوده به اعتماد به نفسش کمک مي کند همان چيزي که دنبالش هستيم؛ اگر موفق نشود و به خود بگويد که احتمالا تلاش لازم را نکردم باز در اينجا به اعتماد به نفس خوئ لطمه وارد نمي شود چون براي جبران آن در آينده امکان فراهم است فقط احساس شرمساري خواهد بود که ايرادي ندارد.او توضيح مي دهد: به اين موضوع، اسناد تلاش مي گوييم که در جامعه اي مثل ژاپن به خوبي جا افتاده و در مدارس آن نيز به شدت به عنوان يک هدف تربيتي ارزشمند دنبال مي شود اما هر گونه اسناد بيروني يعني اعتقاد به خوش شانسي، داشتن ظاهر خوب، داشتن حمايت خوب ديگران، ساده بودن کار و ... براي موفق شدن به شدت آسيب رسان است پس نبايد در مدلينگ، کودکي را نشان دهيم که ثمره خوش قيافگي و خوش پوشي خود را به عنوان عامل موفقيت به سرمشق گيرنده تزريق مي کند.وي اضافه مي کند: اگر مديريت درست در مدلينگ کودک وجود نداشته باشد؛ مي تواند آسيب هاي زيادي داشته باشد که مهمترين آن، بي نشان شدن آدرس هاي درست براي يک زندگي واقعي است؛ مديريت نادرست براي کودک، ارمغان نامطلوبي دارد مثل احساس بي کفايتي، افسرگي، انواع ترس هاي مرضي و بيمارگونه، خشم فرو خورده، اختلال سلوک و ...
حريم خصوصي کودکان بايد چگونه باشد؟
فتاحي مي گويد: کودکان به حريم خصوصي نياز دارند اما حريم خصوصي آن ها با بزرگسالان متفاوت است مثلا فرض کنيم کودک در يک بازي مجازي، به نقاشي طرح مي پردازد اگر در نرم افزار تهيه شده طرح هاي موجود از نظر محتوا مشکلي به لحاظ اخلاقي ندارد و آشناي ذهن کودک و متناسب با سن و دوره رشدي اوست در اينصورت اينکه چگونه و با چه رنگ هايي نقاشي را تمام مي کند مربوط به حريم اوست بنابراين ما دخالتي نمي کنيم مگر اينکه خود کودک ما را به اين دخالت وارد بکند مثلا بپرسد اول کدام را نقاشي کنم حتي در اين موارد هم بايد با قطعيت جواب نداد و بايد گفت: به نظرم اين طرح براي شروع بد نيست نظر خودت چيست؟اين اصل کلي را براي ساير محصولات و تعاملات دنياي مجازي مي توان در نظر گرفت مشروط بر اينکه کليّت کنش، ايراد اساسي از نظر مولفه هايي که گفته شد نداشته باشد.
*فضاي مجازي و مدلينگ نبايد به احساس امنيت کودک لطمه بزند
به گفته اين متخصص کودک هيچ مساله اي توجيه گر عدم رسيدگي لازم به کودک نمي شود؛ سرنوشت و آينده کودک در گرو توجه به کودک به عنوان مهمترين موضوع والدين است حتي اگر لازم باشد که والدين براي مدتي، خود از دنياي مجازي کاملا فاصله بگيرند بايد اين کار صورت گيرد.او ادامه مي دهد: والدين خوب از نظر کودک والديني هستند که هميشه اين احساس را ايجاد مي کنند که همواره در دسترس آنان هستند به ويژه در مواقعي که به حضورشان نياز است؛ کم رنگ شدن حضور والدين در دنياي کودک آن هم به بهانه هاي مضحک مثل «من فعلا درگير اينستاگرام و پست هاي مربوط به مدلينگ هستم» به احساس امنيت کودک لطمه مي زند؛ احساس امنيت براي کودک بعد از رفع نيازهاي اساسي وي، مهمترين نياز کودک است و پايه و اساس بسياري از ويژگي هاي ديگر شخصيتي نظير: اعتماد به نفس، عزت نفس، واقع بيني، مثبت نگري، همياري و ...
*جنبه هاي مثبت مدل براي يادگيري سريع و آسان کودکان
فتاحي خاطر نشان مي کند: بندورا در مورد يادگيري از طريق مدل نظريه پردازي کرده و مي گويد»کودک با مشاهده طبيعي رفتار مدل، به راحتي و به سهولت مي تواند رفتار مورد نظر ما را ياد بگيرد«.آن گونه که متخصص کودک مي گويد: در اين رابطه هر قدر بين مدل(الگو) و الگو گيرنده سنخيت باشد امر يادگيري تسهيل مي شود؛ کودکان و نوجوانان به مدل خيلي اهميت مي دهند بنابرين مدل هايي که رفتارهاي مثبت و درست را ارائه مي کنند و از درجه محبوبيت و شهرت بالايي برخوردار هستند براي کودک انگيزه بسيار بالاي در تقليد از رفتار مدل ايجاد مي کنند.او توضيح مي دهد: تشويق و تقويتي که مدل دريافت مي کند به الگو گيرنده نيز سرايت مي کند انگار که ما بدون هيچ هزينه اي کودک را براي انجام کاري تقويت کرده باشيم که به اين امر »تقويت جانشيني« مي گوييم؛ قضيه «تنبيه جانشيني» هم به همين شکل است.مجيد ظروفي جامعه شناس در مي گويد: برداشت اجتماعي از فردي که در زمينه مدلينگ فعاليت مي کند به سمت خاصي سوق پيدا کرده، روابط اجتماعي و بنيان شخصيت او در مسير تجمل گرايي، امور صرفاً مادي و تلاش در تامين خواسته هاي ديگراني است که آن ها هم اغلب در همين مسير قرار دارند؛ اگر اين حرفه تداوم پيدا کند موجب احساس وابستگي به ديگران مي شود و فرد در دراز مدت از داشتن روابط عادي محروم شده و حاوي صرفاً ارزش هاي خاصي مي گردد.
* پول دار شدن بدون اتکا به فرهنگ کار
او اضافه مي کند: از تاثير منفي مدلينگ مي توان به ارزشمندتر شدن راه هاي نزديک پول دار شدن بدون اتکا به کار و توليد اشاره کرد که موجب کم ارزش شدن کار کردن، تضعيف ارزش هاي معنوي و اخلاقي مي شود.به گزارش عصرآذربايجان به نقل از تبريزبيدار،وي توضيح مي دهد: چقدر مي توان به خود اجازه داد که به جاي اينکه يک انسان را در مسير پرورش استعدادها و کسب مهارت هاي لازم زندگي در بزرگسالي قرار داد، او را در مسير فعاليت هاي صرفا در معرض ديد ديگران که خود مقدمه اي بر ساير ارزيابي هايي است که وارد مقولات اخلاقي مي شود، قرار دهيم؟ در اينجا بطور کلي حريم خصوصي کودک يا حتي بزرگسال شکسته شده و او در آينده مي تواند يک پذيرنده منفعل در برابر گروه هاي انتخابگر خاص باشد لذا بديهي است که براي او از درون، حريم ها به راحتي مي شکنند.در زمينه مدلينگ کودک، بايد برنامه ريزي تخصصي انجام گيرد و نهادهاي متولي مثل صدا و سيما، مدرسه و . . .توجه به چنين مسائل اساسي را جزو اهدافشان قرار دهند در اينصورت مدلينگ هوشمندانه مديريت مي شود و براي تربيت صحيح کودک بسيار کارساز است.
منبع :