تبریز در سیرِ تحولات تاریخی
1399/01/26
تبریز در کمتر از یک قرن، دو نقش عمده در سیر تحولات ایران ارائه کرده است، قیام در برابر استبداد صغیر و شکست محمدعلی شاه و دیگری قیام مردم تبریز در 29 بهمن.
تبريز از ديربار کانون تحولات ملي و فرا ملي بوده است، اين شهر، فراز و نشيبهاي بسياري را طي کرده و برگهاي بسياري از صفحات تاريخ را به نام خود تزئين داده است، اين شهر کانون بزرگترين مسائل تاثيرگذار در تاريخ اين کشور بوده است.
*2 نقش عمده در کمتر از يک قرن
تبريز در زمان فرمانروايان مختلف يا پايتخت بوده و يا يکي از مهمترين شهرهاي ايران محسوب ميشده است، اين شهر در کمتر از يک قرن، دو نقش عمده در سير تحولات ايران ارائه کرده است، قيام در برابر استبداد صغير و شکست محمدعلي شاه و ديگري قيام مردم تبريز در 29 بهمن 56.
نپذيرفتن يوخ استبداد از ويژگي مردم تبريز است که بارها و بارها در به صورت مکتوب و شفاهي ثبت شده است، از مشروطه تا انقلاب اسلامي، دورهاي بود که تبريز و مردم اين شهر هم تلخي ايام را چشيده و هم شادي دوران ديدهاند.
*تاثير فتواي ميرزاي شيرازي در آذربايجان
در قضاياي تحريم تنباکو، فتواي مرحوم ميرزاي شيرازي به 3 شهر بزرگ ايران ارسال ميشود که در در تبريز هم به دست آميرزا جواد مجتهد ميرسد. بنابراين تبريز در تمامي تاريخ خود به ويژه در دوران قاجار به مهمترين ايالت ايران تبديل شده بود 3 شهر بزرگ در ايران باعش شدند که امتياز تنباکو لغو شود تبريز، تهران و اصفهان. محاصره تبريز به مدت 11 ماه توسط نيروهاي محمد علي شاه و مقاومت جانانه مردم سنگيني کفه ترازوي تاريخ را به سمت مردمان استوار اين شهر سنگيني ميکند.
*تبريز سرحلقه «چهلمها»
قيام 29 بهمن مردم تبريز نقطه عطفي در تاريخ انقلاب اسلامي است چرا که بعد از آن، چرخ سقوط رژيم طاغوت در سراشيبي افتاد. مردم تبريز سرحلقه قيامهاي معروف به چهلمها بودند و حرارت انقلاب را در دلها جاودانه کردند. در واقع ميتوان گفت: قيام مردم تبريز در 29 بهمن 56 اولين زنجيره قيامهاي پي در پي در ايران بود که در نهايت کار رژيم پهلوي را در 22 بهمن 57 يکسره کرد.
انقلاب مشروطه منجر به صدور فرمان مشروطيت شد و نخستين مجلس شوراي ملي نيز تشکيل شد بعد از شکست مشروطيت و اعدام برخي از سران آنها، دوره تاريکي براي مردم ايران آغاز شد، حوادث مربوط به آذربايجان در دهه 20 شمسي هم نتوانست گَردي بر پيشاني سربلند آذربايجان نشاند.
*آذربايجان، پايبند اصول و آبرو
خسرو معتضد تاريخدان و پژوهشگر برجسته در گفتوگو با خبرنگار آناج، مردانگي را ويژگي بارز مردم آذربايجان دانست و اظهار داشت: تبريز و آذربايجان همواره از جايگاه ارزشمندي در تاريخ اين کشور برخوردار بودند، نادر ميرزا در کتاب «تاريخ تبريز» مينويسد:"آذربايجان پايبند اصول و آبرو است، مردماني پرهيزکار که در نوشتن هم خط زيبايي دارند".
*عنايت آمريکا به ترکيه " از تانسو چيلر تا اردوغان"
وي گفت: ترکي ايراني با ترکي قفقاز متفاوت است، در ايران ترکي زبان رسمي بود، مردم ترکيه زبانشان دستخوش تغيراتي شده در حال حاضر نيز اردوغان رئيس جمهور ترکيه زير لواي مذهب در صدد تطهير عثمانيهاست، فيلمهايي که هم اکنون در ترکيه توليد و پخش ميشوند بيانگر خوي رئيس جمهور ترکيه است، اردوغان سياستي را در پيش گرفته که ادعاي بزرگي در جهان اسلام داشته باشد، تمامي کشورهاي عربي زير سلطه عثمانيها بودند و تنها مردمي که در برابر آنها ايستاد ايرانيان بودند. از زمان نخست وزيري تانسو چيلر ترکيه همواره مورد عنايت آمريکا بوده است.
*دولتِ در خواب و فرصت طلبي دشمن
آذربايجان هميشه يکي از استانهاي بزرگ و تاثير گذار در تحولات ايران بوده است، قيام مردم تبريز در 29 بهمن ماه 56 نشان داد که حرکت مردم تبريز تا چه حدي در سقوط پهلوي موثر بوده است، حتي خود شاه نيز تعجب کرده بود که چا آذربايجان عليه او قيام کرده است، مردم ايران، 2 ويژگي مهم دارند ايرانيت و تشيع که بودن اين ها در کنار هم قدرت بزرگي را پديد ميآورد که هيچ کس را ياراي مقابله نيست، بيش از چندين ميليون ترک زبان در کشور داريم، هنر، موسيقي و شعر جزو ويژگيهاي مردم ترک زبان است، متاسفانه مسئولان دولتي نسبت به حال و روز اقوام دغدغهاي ندارند، دوستان در خواب هستند و دشمن نيز از اين فرصت استفاده ميکند، رهبران جمهوري آذربايجان خصلت کمونيستي داشتند و هميشه هم چشمشان را به ايران دوخته بودند.
*اعتراف کنسول انگليس دربارهي تبريز
فقر و معيشت، مشکل اصلي مردم ايران است، دولت هم که در خواب به سر ميبرد، در نتيجه وقتي جوان، رسانههاي خارجي را ميبيند، در وي تاثير شديدي خواهد گذاشت، مسائل قوميتي را به پيش ميکشند تا برچسب تجريهطلبي به مردم آذربايجان بزنند در حالي که در تاريخ هيچگاه اين مردم تجزيهطلب نبودند، کنسول انگليس در سال 1918 در خاطرات خود مينويسد" هيچگونه امکان تجزيه در اين آذربايجان وجود ندارد"، دولتها و حکومتهاي بيگانه هميشه به دنبال جداکردن تبريز از ايران بودند، مخصوصا عثمانيها که در اين راه تلاش زيادي هم کردند. اينگونه تلقين ميکنند که اصالت شما از باکو است در حالي که اين شهر و شهرهاي ديگر از ايران جداشدند، خود شهر باکو در زمان حسينقلي خان از ايران جدا شد.
*آذربايجان و تهمت تجزيهطلبي
دولت بايد مجسمه بزرگان آذربايجان را در تبريز نصب کند، ترکي يکي از زبانهاي شيرين است، شاه عباس صفوي، ناصرالدين شاه و ديگر شاهان نيز به زبان ترکي صحبت ميکردند. استفاده از زبان ترکي ربطي به ساير مسائل ندارد در خود کشور سوئيس به 4 زبان گويش ميشود، زبان يکي از عناصر متشکه زندگي است، برخي خوششان ميآيد ايران تجزيه شود، اگر اين مردم تجزيهطلب بودند چرا هميشه درمبارزه با دشمن و دفاع از کشور در خط مقدم حضور داشتند دلاوريهاي مردم آذربايجان در دفاع مقدس که زبانزد خاص و عام است، از هر سنبلي براي تجزيهطلبي استفاده ميکنند عدهاي خود را مدافع بابک خرمدين ميدانند در حالي که بابک اصلا از اردبيل فراتر نرفته بود چه برسد که در باکو حضور داشته باشد.
*وقتي شهرت امام جمعه تبريز زبانزد ميشود
به گزارش عصرآذربايجان به نقل از آناج، ناداناني مانند چهرگاني، توهمات خود را بيان ميکنند، يکي از دوستان تعريف ميکرد در زمان پيشهوري نزد او بودم و ديدم که وي حتي نميتواند به زبان ترکي بنويسد ابتدا فارسي مينوشت و سپس توسط بقيه به ترکي ترجمه شد، تبريز از گذشته مهد علم و دانش بوده، مطبوعات نوشتاري در تبريز از رونق افتادهاند، چرا سرزميني به مانند آذربايجان و تبريز روزنامه سراسري ندارد، هم اکنون نيز حجتالاسلام والمسلمين آلهاشم هم در تبريز حضور دارند و اقدامات پسنديده وي در همه جا شهرت دارد.
منبع :