طلاي سفيد در دل درياچه اروميه
طلاي سفيد در دل درياچه اروميه
1400/10/26
گروه اجتماعي: درياچه اروميه بزرگ‌ترين آبگير دائمي در آسياي غربي در شمال غرب فلات ايران قرار گرفته‌است و نمک درياچه اروميه ظرفيت عظيمي براي درآمدزايي و توليد ثروت دارد که نبايد از اين ثروت عظيم خدادادي غافل شد که اگر با ملاحظات زيست محيطي و اقتصادي استحصال شود باعث رونق استان خواهد شد. حوضه آبريز درياچه اروميه که در شمال‌غرب کشور با مساحت 51هزار876 کيلومتر مربع واقع و يکي از 6 حوضه آبريز اصلي کشور به شمار مي‌رود، اين حوضه بين استان‌هاي آذربايجان‌غربي، آذربايجان شرقي و کردستان قرار گرفته و به دليل برخوردار بودن از ويژگي‌هاي بي‌نظير طبيعي و اکولوژيکي منحصربه‌فرد در سال 1354 به عنوان يکي از مهمترين تالاب‌هاي بين‌المللي جهان در نشست رامسر به ثبت رسيده است.
رقيه وکيلي
گروه اجتماعي: درياچه اروميه بزرگ‌ترين آبگير دائمي در آسياي غربي در شمال غرب فلات ايران قرار گرفته‌است و نمک درياچه اروميه ظرفيت عظيمي براي درآمدزايي و توليد ثروت دارد که نبايد از اين ثروت عظيم خدادادي غافل شد که اگر با ملاحظات زيست محيطي و اقتصادي استحصال شود باعث رونق استان خواهد شد. حوضه آبريز درياچه اروميه که در شمال‌غرب کشور با مساحت 51هزار876 کيلومتر مربع واقع و يکي از 6 حوضه آبريز اصلي کشور به شمار مي‌رود، اين حوضه بين استان‌هاي آذربايجان‌غربي، آذربايجان شرقي و کردستان قرار گرفته و به دليل برخوردار بودن از ويژگي‌هاي بي‌نظير طبيعي و اکولوژيکي منحصربه‌فرد در سال 1354 به عنوان يکي از مهمترين تالاب‌هاي بين‌المللي جهان در نشست رامسر به ثبت رسيده است.
درياچه اروميه يکي از 9 ذخيره‌گاه بيوسفري ايران که در يونسکو ثبت‌شده و از مهمترين و با ارزش‌ترين اکوسيستم‌هاي آبي ايران و جهان به شمار مي‌آيد و در نتيجه مرز حوضه آبريز درياچه اروميه، مرز دقيقي را براي مديريت عوامل مؤثر بر درياچه و زيستگاه‌هاي مهم در حوضه به وجود آورده است و اين درياچه اولين درياچه شور بزرگ کشور و از نظر وسعت دومين درياچه شور جهان بوده و به دليل وجود کمياب‌ترين گونه از سخت پوستان، آرتميا در آب درياچه اروميه و ترکيبات و مواد معدني که از پوسته اين موجود زنده به دست مي‌آيد، نمک اين درياچه جزء نمک‌هاي نادر در جهان به شمار مي‌رود.
نمک دريايي اين طلاي سفيد به عنوان يک منبع تامين مواد معدني مورد نياز بدن محسوب مي‌شود که نمک‌هاي دريايي با کيفيت معمولا حاوي 60 نوع ماده معدني هستند، منيزيم و پتاسيم از جمله املاحي هستند که به وفور در نمک درياچه اروميه وجود دارد و براساس اظهار نظر کارشناسان از شورابه درياچه اروميه مي‌توان با روش‌هاي شناخته شده هفت و نيم ميليون تن منيزيم توليد کرد.
در اين راستا خاطرنشان مي‌شود درياچه اروميه از جهاتي مشابه درياچه يوتاي آمريکا است طوري که لقب خواهر خوانده را به خود اختصاص داده و قابل بيان است و از سال 1950 سالانه به نرخ امروزي دلار، بيش از 22 هزار ميليارد تومان از درياچه يوتاي آمريکا بهره برداري اقتصادي انجام و تنها صادر کننده آرتميا در جهان است مي‌توان گفت بيش از آرتميا از نمک درياچه درآمد زايي دارند.
با تاسيسات و کارخانجات ايجاد شده در منطقه درياچه يوتاي آمريکا به طور مستقيم بيش از 8 هزار نفر مشغول به فعاليت هستند، و سالانه 16 هزار ميليارد تومان از درآمد درياچه بزرگ نمک آمريکا تنها در بخش بهره‌برداري از نمک درياچه بوده است.
براي در جريان قرار گرفتن ميزان برداشت معضلات و ارز آوري و فرآوري اين محصول مهم و نعمت خدادادي مصاحبه‌اي با مسوولان مربوطه ترتيب داديم که در ادامه مي‌خوانيم.
صدور 14 فقره مجوز برداشت نمک از درياچه اروميه
پريسا عابدپور معاونت معدن سازمان صنعت، معدن آذربايجان‌غربي اظهار داشت: استحصال نمک از درياچه اروميه از ديرباز و با صدور پروانه بهره‌برداري استحصال نمک انجام گرفته است.
وي ادامه داد: با توجه به مخالفت اداره کل محيط زيست استان براي صدور پروانه اکتشافات استحصال نمک از درياچه اروميه و موافقت اداره‌کل محيط زيست بر اساس ضوابط و مقررات زيست محيطي مبني بر صدور مجوز برداشت موقت با محدوده يابي بامساحت 20 هکتار و به صورت موقت 2ماهه صورت مي‌گيرد.
وي در خصوص ميزان درآمد حاصل استخراج نمک درياچه اروميه يادآور شد: ميزان حقوق دولتي به ازاي هر تن نمک خشک ترسيب شده به صورت علي الحساب با قيمت پايه 11 هزار ريال است که در زمان صدور مجوز به حساب خزانه واريز مي‌شود.
عابدپور در خصوص ميزان استخراج نمک از درياچه اروميه خاطرنشان کرد: با توجه به صدور برداشت نمک از درياچه اروميه به صورت موقت و در بازه زماني هر مجوز برداشت 2ماهه مي‌باشد ميزان برداشت روزانه نسبت به مجوز برداشت صادره متفاوت بوده و طي 9 ماه سال جاري تعداد 14 فقره مجوز برداشت نمک به ميزان 200/564 تن صادر شده است.
اين مقام مسوول اضافه کرد: به طور مستقيم روزانه 20 نفر و غير مستقيم 150 نفر در مجوز برداشت‌هاي صادره مشغول به فعاليت هستند.
وي درخصوص امتياز برداشت نمک از درياچه اروميه عنوان کرد: امتياز برداشت نمک به اداره‌کل راهداري و حمل و نقل و جاده‌اي استان آذربايجان‌غربي، شهرداري، شرکت کيمياکلر کبودان اروميه و شرکت کاوه سودا مراغه داده شده است.
معاونت معدن سازمان صنعت، معدن آذربايجان‌غربي تصريح کرد: تمام مجوزهاي استحصال نمک طبق تاييده سازمان محيط زيست انجام مي‌شود و در زمان صدور مجوز برداشت از دستگاه‌هاي مربوطه استعلام انجام و در صورت مخالفت يکي از دستگاه‌هاي استعلام شونده هيچ‌گونه مجوزي صادر نمي‌شود.
خام فروشي آسيب جدي در بخش معادن است
استاندار آذربايجان‌غربي در خصوص مزيت درياچه اروميه و مواد معدني موجود در آن اظهار داشت: در اطراف درياچه اروميه بيش از 7 ميليارد تن ذخاير معدني وجود دارد که تاکنون مورد استفاده قرار نگرفته است و بهره برداري از آن ناچيز است. محمد صادق معتمديان ادامه داد: درياچه اروميه داراي بهترين معادن پتاس، منيزيم بوده اما بنا به دلايلي به نحو احسن براي توسعه استان مورد استفاده از قرار نگرفته است.
استاندار آذربايجان‌غربي عنوان کرد: در حال حاضر يکي از عمده‌ترين آسيب‌ها وارد شده در بخش توليد در کشور و استان آذربايجان‌غربي خام فروشي است.
وي گفت: استخراج و برداشت موجب افزايش درآمد و اشتغالزايي نمي‌شود و بايد به فکر فرآوري و ارزش افزوده محصول بود.
معتمديان تاکيد کرد: خام فروشي باعث‌مي‌شود ثروت استان به صورت خام به جاي ديگر هديه داده شود.
وي عنوان کرد: بايستي در نظر داشت اگر معدني واگذار و سرمايه‌گذاري انجام شده چرخه کامل خود را طي کند و به فکر فرآوري محصول باشيم.
استاندار آذربايجان‌غربي خاطرنشان کرد: استان آذربايجان‌غربي پتانسيل‌ها و زمينه‌هاي صادراتي بسيار مناسبي دارد بايستي زيرساخت‌هاي آن تقويت شود.
رسوب بيش از 6.5 ميليارد تن نمک در بستر درياچه اروميه
حجت جباري سرپرست مرکز مديريت هماهنگي و ارزيابي احيا درياچه اروميه گفت: نمک موجود در درياچه اروميه غني از عنصرهاي کلر، سديم ، منيزيم و مقداري پتاسيم است.
وي ادامه داد: مجوز زيست محيطي برداشت نمک درياچه اروميه را اداره کل محيط زيست صادر مي‌کند و ميزان برداشت نمک مربوط به سازمان صنعت، معدن و تجارت است.
سرپرست مرکز مديريت هماهنگي و ارزيابي احيا درياچه اروميه افزود: طي بررسي‌هاي انجام شده توسط کارشناسان و بازرسان از محل، در صورت وجود ذخيره‌هاي نمکي در مساحت هاي 20 هکتاري مجوزهاي برداشت صادر مي‌شود.
جباري برداشت نمک اگر اصولي انجام شود هيچ گونه آسيبي به درياچه وارد نمي‌کند و بيش از 6.5 ميليارد تن نمک در بستر درياچه اروميه رسوب کرده است.
وي درخصوص فرآوري محصول نمک در استان عنوان کرد: شرکت کيميا کلر در استان آذربايجان‌غربي اقدام به توليد کلر و شرکت ديگري در استان نيز در فرآوري محصول فعاليت مي‌کند.
سرپرست مرکز مديريت هماهنگي و ارزيابي احيا درياچه اروميه در خصوص اشتغالزايي اضافه کرد: درياچه اروميه و استفاده از مواد معدني فرصتي بسيار مناسبي براي اشتغالزايي مردم بومي منطقه است که در حال حاضر 25 نفر از مردم بومي منطقه دريک شرکت در خصوص برداشت نمک درياچه اروميه فعاليت مي‌کنند.
جباري اذعان کرد: متاسفانه برخي مواقع شهرداري‌ها و راهداري در خصوص انتقال نمک ضوابط را رعايت نمي‌کنند که بايستي هنگام برداشت نمک و انتقال اقدام پوشش نمک را انجام دهند تا از ريزش نمک در جاده و آسيب زيست محيطي جلوگيري شود .
به گزارش عصر آذربايجان به نقل از فارس ،با توجه وجود درياچه اروميه و اين نعمت خدادادي در منطقه و برخورداري درياچه از املاح فراوان و موجود زنده آرتميا بايستي نگاه ويژه‌اي به اين مزيت وجود داشته باشد و مورد غفلت قرار نگيرد کاربرد نمک در تهيه مواد اوليه صنايع و کارايي آن در مصارف صنعتي و غير صنعتي و داشتن ارزش اقتصادي و ارز آور بودن براي استان نياز به ايجاد کارخانجات با هدف بهره‌گيري از اين نعمت الهي و ايجاد اشتغال پايدار در استان احساس مي‌شود چرا که با فرآوري اين محصول پر ارزش مي‌توان با صادرات و ارزآوري تحول اساسي در اقتصاد و توسعه استان به وجود آورد.
منبع :