پيري جمعيت و کاهش تولد؛ معضل جدي اجتماعي

گروه اجتماعي : افزايش روند پيري جمعيت و کاهش فرزندآوري طي سال‌هاي اخير دغدغه اصلي و خطري جدي است که جامعه راتهديد مي‌کند و بارها مقام معظم رهبري بر افزايش نرخ رشد جمعيت و فرزندآوري تاکيد کرده‌اند و تنها راه نجات جوان‌سازي جمعيت با افزايش فرزندآوري است.

رقيه وکيلي

گروه  اجتماعي : افزايش روند پيري جمعيت و کاهش فرزندآوري طي سال‌هاي اخير دغدغه اصلي و خطري جدي است که جامعه راتهديد مي‌کند و بارها مقام معظم رهبري بر افزايش نرخ رشد جمعيت و فرزندآوري تاکيد کرده‌اند و تنها راه نجات جوان‌سازي جمعيت با افزايش فرزندآوري است.
آنچه که امروزه جامعه با آن درگير است و تبديل به يک معضل براي کشور شده روبرو شدن با روند پيري است به‌طوري‌که در سال 2022 نسبت افراد بالاي 60 سال در ايران از 10درصد کل جمعيت فراتر رفته در اين راستا نرخ رشد جمعيت در ايران 0.7 و کمترين نرخ در 25 سال گذشته را دارد.
بنابراين اين روزها صداي ناگوار پيري جمعيت در کشور به گوش مي‌رسد افزايش جمعيت بالاي 60 سال به اين معني است که بايد براي رفع پيري جمعيت کشور چاره‌اي انديشه شود چرا که سالمندي جمعيت، نگراني جهاني است و ما هم در کشور با اين مشکل مواجهيم و بايد تدابيري براي رفع آن انديشيده شود.افزايش جمعيت سالمندان و کاهش نيروي جوان به يک مشکل جدي براي کشورهاي توسعه يافته و بعضي کشورهاي در حال توسعه تبديل شده و اين معضل براي آينده کشور ما که با سرعت بالاتري به سمت پيري جمعيت مي‌ رود، بيشتر نگران کننده است.
بدون شک هر کشوري با تکيه بر نيروهاي جوان خود مي‌تواند مقتدرانه در مسير پيشرفت و توليد و اقتصاد گام موثري بردارد چرا که نيروي انساني هر کشوري پايه و مبناي پيشرفت آن کشور است. از اين رو مقام معظم رهبري در سال 1393 سياست‌هاي کلي جمعيت را ابلاغ کردند که در آن به مقوله افزايش جمعيت توجه جدي شده است.
عوامل کاهش نرخ رشد جمعيت
کاهش نرخ رشد جمعيت ريشه در عوامل مختلفي مانند افزايش آمار فوتي‌ها، مهاجرت به خارج از کشور يا کاهش نرخ تولد در کشور دارد که هرکدام به‌تنهايي نياز به ساعت‌ها بحث دارند. بالارفتن سن ازدواج در جامعه به دلايل اقتصادي و فرهنگي يکي از مهم‌ترين علل کاهش نرخ رشد جمعيت است. طبق آمار حداقل يک ميليون نفر مجرد قطعي در کشور وجود دارد و بيش از 14 درصد پسران و دختران متولد دهه 60 ازدواج نکرده‌اند، جمعيتي معادل 2.4 ميليون نفر ناباروري ديگر عاملي است که منجر به کاهش نرخ تولد و در پي آن کاهش نرخ رشد جمعيت مي‌شود.
 در اين ميان بايد توجه داشت که فرزند آوري اثرات موثر بسياري در جامعه و بر خانواده خواهد داشت که از تاثيرات مهم آن مي‌توان به پايداري و استحکام زوج‌هاي جوان و افزايش شادي و اميد در خانواده‌ها اشاره کرد. فرزند آوري در آئينه آيات قرآن امري اصيل، فطري، مُسلَّم و مطلوب است و احاديث بي‌شماري در اين زمينه وجود دارد در اين راستا رسول خدا(ص) بسيار مي‌فرمود: هر کس دوست دارد که از سنت من پيروي کند، بايد ازدواج کند، زيرا از سنت من ازدواج است و در طلب فرزند باشيد، زيرا من فرداي قيامت به شما بر ساير امت‌ها مي بالم.در اين حديث «سنّت ازدواج» و «طلب فرزند» از جمله اموري برشمرده شده که صلاح دنيا  و آخرت مسلمانان در آنها نهفته است و دلالت آن بر مطلوبيت فرزندآوري بسياري روشن است.
لزوم هم افزايي هرچه بيشتر ارگان‌ها براي مقابله با بحران پيري جمعيت
احسان ريخته‌گر دبير قرارگاه جواني جمعيت آذربايجان غربي در خصوص افزايش روند پيري در جامعه گفت:مسئله پيري جمعيت يک امر بسيار مهم بوده و بايستي تمام ارگان‌ها و دستگاهها براي مقابله با اين بحران اهتمام جدي داشته باشند.
وي با اشاره به اينکه سياست‌هاي غلط گذشته در خصوص جمعيت تبعات جبران‌ناپذيري داشته است گفت: نبايد فرصت‌ها را از دست داد و زمان طلايي براي جوان سازي جمعت در حدود هشت است.
ريخته‌گر عنوان کرد: طبق آخرين آمار اميد به زندگي در کشور 74 سال و در استان 77 سال است که اين حاصل بهبود مراقبت‌هاي درماني، واکسيناسيون بيماري‌ها است.
وي اضافه کرد: در حال حاضر ميانگين رشد جمعيت استان 1.9 دهم است که از اين لحاظ استان بيشتر از ميانگين کشوري است و رتبه هشتم کشور را در سال گذشته کسب کرد هرچند به اين آمار نبايد دل خوش کرد.
دبير قرارگاه جواني جمعيت آذربايجان‌غربي گفت: در سال گذشته ميزان تولد نوزاد نسبت به مدت مشابه سال قبل خود يک هزار و  200 نوزاد کاهش يافت که علت آن را مي‌توان عواملي، چون کاهش تعداد ازدواج و افزايش طلاق دانست.احسان ريخته‌گر در ادامه با اشاره به اينکه شيب کاهش جمعيت در حال حاضر کاهش يافته است تاکيد کرد:  اين به معني بهترشدن اوضاع جمعيتي نيست؛ چرا که فرصت براي حل مشکلات جمعيتي کمتر از 10 سال است و بايد در اين زمان طلايي کار اساسي براي جلوگيري از کاهش جمعيت انجام شود.
افزيش 1.5 برابري عمل‌هاي جراحي درمان ناباروري در آذربايجان‌غربي
دکتر معصومه حاجي شفيعها  مسوول بخش ناباروري در بيمارستان جامع زنان کوثر ارومي با اشاره به روند روند به رشد پيري جمعيت اظهار داشت: امروزه عوامل مختلفي در پيري جمعيت و کاهش فرزندآوري دخيل است که به دير ازدواج کردن جوانان، اقدام ديرهنگام به فرزندآوري، شيوع بيماري‌هاي مقاربتي اشاره کرد که اين عوامل موجب افزايش ناباروري شده و اثرات نامطلوبي در کاهش نرخ رشد جمعيت  دارد.
وي ادامه داد: امروزه با توجه به پيشرفت علم و دانش خوشبختانه شاهد درمان ناباروري در جهان و به طبع آن در کشور هستيم و اين امر موجب افزايش اميد در بين خانواده شده و تولد فرزند استحکام و پايداري زوجين را افزايش مي‌دهد.مسوول بخش ناباروري کوثر در بيمارستان جامع زنان اروميه در خصوص مرکز ناباروري جامع زنان کوثر گفت:مرکز ناباروري کوثرطي 20 سال گذشته فعاليت خور را شروع کرده است و عمل هاي IUI و ICSI ميکروانجکشن و TESE و اسپرموگرام و فيريز جنين و اهداي جنين و تخمک اهدايي انجام مي شود.
وي ادامه داد: 24 تا 25 درصد در عمل‌هاي نازايي انجام شده موفق مي‌باشند و اين نتيجه خود باعث ثبات و پايداري زوجين است.
حاجي‌شفيعها در خصوص ميزان هزينه درمان ناباروري عنوان کرد: با توجه به سياست‌هاي کلي دولت در خصوص فرزندآوري و نرخ رشد جمعيت حمايت‌هاي موثري در اين زمينه انجام شده و با در نظر گرفت بيمه و تسهيلات و مشوق‌هاي براي تولد فرزند بسياري از مشکلات مالي سد راه زوجين رفع شده است و هزينه براي افرادي که بيمه سلامت دارند فقط 10 درصد هزينه  و بيمه تامين اجتماعي و نيروهاي مسلح  30 درصد هزينه را پرداخت مي نمايند.
وي در خصوص اقدامات انجام شده در خصوص فرهنگ‌سازي درمان ناباروري تصريح کرد: با توجه به تبليغات زياد و موثر فرزند آوري در جامعه فرهنگ سازي مناسبي انجام شده و درمان ناباروري در بين زوجين نهادينه شده است و که نازايي نياز به درمان دارد.
 مسوول بخش ناباروري کوثر در بيمارستان جامع زنان خاطرنشان کرد:روزانه بين 80 تا 120 نفر مراجعه کننده وجود دارد که ماهانه در حدود 100 تا 120 عمل در مرکز انجام مي شود که طي سال‌هاي اخير يک و نيم برابر افزايش يافته است.
وي يادآور شد: اقدامات موثر دانشگاه علوم پزشکي در خصوص تهيه دارو و تجهيزات جهت درمان ناباروري باعث شده است تعداد عمل‌ها افزايش يابد در اين راستا بايد توجه داشت که درمان ناباروري و توليد فرزند موجب استحکام خانواده و افزايش اميد و شادي خانواده‌ها مي‌شود.
اين مقام مسوول با اشاره به معضلات خانواده‌ها در درمان ناباروري عنوان کرد: بانک اهدا تخمک در استان جود ندارد در اين راستا لازم است رايزني‌هاي مناسبي با برخي ارگان‌هاي مربوطه  انجام شده  و با اين اقدام مي‌توان بانک اهدا تخمک اهدايي در مرکز ناباروري کوثر ايجاد کرد که بسياري مشکلات خانواده مرتفع شود.
وي گفت: مرکز ناباروري جامع زنان کوثر به عنوان مرکز درماني بوده و اکثر افراد مراجعه کننده بيمه دارند و  بيمه‌هاي درماني کمک کننده خوبي براي خانواده‌ها در درمان  است که موجب افزايش و رغبت هرچه بيشتر خانواده‌ها براي ادامه روند درمان ناباروري شده است.
مسوول بخش ناباروري کوثر در بيمارستان جامع زنان با اشاره به اينکه سن ازدواج افزايش يافته است عنوان کرد: موفقيت عمل ناباروري زير 35 سال است و درمان بهتري دريافت کنند درمان نازايي بهتر است زير 40 سال باشد تا شاهد ايجاد جنين سالم و تولد فرزندي سالم باشد.چرا که فرزند آوري بعد از 42 سال از لحاظ عملي مناسب نمي باشد.ناسالم بودن جنين  در سنين بالا زياد است و بايستي براي مواجه نشدن مشکلات بعدي از اين اقدام جلوگيري کرد.
وي تاکيد کرد: بايستي زير ساخت‌هاي مناسبي براي درمان و مرتفع ساختن برخي مشکلات فراهم شود.  به گزارش عصر آذربايجان به نقل از فارس،خاطرنشان مي‌شود طي سال‌هاي اخير مقام معظم رهبري در فرمايشات خود بارها مردم و مسؤولين جامعه را نسبت به پير شـدن جمعيـت هشـدار داده و آنان را به افزايش جمعيت و توليد نسل توصيه مي‌کنند و رويکرد دين نيز به موضوع افزايش جمعيت مثبت بوده و به شيوه هاي مختلف تلاش داشته مردم جامعه اسلامي را متوجه اين ضرورت کند. در اين راستامسئله جمعيت در همه کشورها جزو ارکان قدرت به حساب مي‎آيد و داشتن نيروي انساني کارآمد، پويايي، شادابي و تحرک اجتماعي بيشتر، توليد اقتصادي و نتيجتاً رفاه بيشتر اجتماعي تنها بخش کوچک اما مهمي از مزاياي جمعيت جوان در نظام‌هاي مختلف هستند.

منبع :