آمادگي براي سونامي سالمندي ضرورت اساسي امروز و آينده جامعه

جمعيت سالمندان با توجه به افزايش شاخص اميد به زندگي، بهبود وضعيت رفاهي و معيشتي در ايران و جهان رو به افزايش بوده و به عنوان يک فاکتور اصلي در کشورها مورد توجه جدي دولتمردان است.

گروه اجتماعي: جمعيت سالمندان با توجه به افزايش شاخص اميد به زندگي، بهبود وضعيت رفاهي و معيشتي در ايران و جهان رو به افزايش بوده و به عنوان يک فاکتور اصلي در کشورها مورد توجه جدي دولتمردان است.
افزايش جمعيت سالمندان از عوامل تاثيرگذار بر نظام اجتماعي و اقتصادي کشورهاست که البته وجود جمعيت سالمند فراوان مشکلات خود را به دنبال دارد که بخشي از آن به شکل بيماريهايي از قبيل ناتواني جسمي، ابتلا به بيماري هاي مزمن و غيرقابل درمان، بيماري هاي عصبي و در بسياري موارد فلج کننده نظير آلزايمر و پارکينسون خودنمايي مي کند و بخشي نيز مربوط به خدمات رفاهي به جمعيت سالمند و نيازمند برنامه ريزي و مديريت درست است.
در تمامي جوامع با توجه به وجود جمعيت سالمند، دولت ها برنامه ها و راهبردهاي ويژه اي براي سلامت و رفع مشکلات سالمندان در نظر مي گيرند که البته اين برنامه ها کم و کاست هاي خود را به دنبال دارد.
طبق آمارهاي منتشر شده بيش از 600 ميليون نفر از جمعيت جهان را افراد بالاي 60 سال تشکيل مي دهند و بر اساس پيش بيني ها اين رقم تا سال 2020 به يک ميليارد نفر و تا سال 2050 به بالاي يک ميليارد و 970 ميليون نفر خواهد رسيد و پيش بيني مي شود که در اين سال براي اولين بار در طول تاريخ بشر تعداد افراد بالاي 60 سال با تعداد کودکان برابري خواهد داشت.
در کشور ايران نيز طبق آمارهاي منتشر شده از سوي مسئولان 9 درصد جمعيت کشور را سالمندان تشکيل مي دهند و پيش بيني مي شود جمعيت بالاي 60 سال ايران در سال 2021 به بيش از 10 درصد جمعيت کل کشور و در سال 2050 به بيش از 20 درصد برسد.
نگاهي به روند افزايش جمعيت سالمندي در ايران که طبق گفته برخي محققان به سونامي سالمندي تعبير مي شود، نشان مي دهد که دولتمردان بايد توجه جدي به اين موضوع داشته باشند.
البته ناگفته نماند که دولتمردان دولت تدبير و اميد با برگزاري جلسات مختلف تدابير ويژه اي براي بهبود وضعيت سالمندان اتخاذ کرده اند که در جاي خود قابل قدرداني است و تشکيل شوراي ملي سالمندي و پيگيري مسائل و مشکلات حمايتي و بهداشتي در دولت از جمله آن است.
در آذربايجان غربي نيز روال افزايش جمعيت سالمندي مثل وضعيت متوسط کشوري است و تا 30 سال آينده نزديک به يک ميليون نفر از جمعيت استان را سالمندان تشکيل خواهند داد که بايد براي آنها برنامه ريزي هاي لازم انجام شود. در حال حاضر نيز بيش از 230 هزار نفر از جمعيت استان را سالمندان تشکيل مي دهند و تمهيدات آني براي بهبود وضعيت آنها و رسيدگي بهتر به اين قشر يک ضرورت اساسي براي مسئولان و خانواده ها به شمار مي_رود. مديرکل بهزيستي آذربايجان غربي که دبيري شوراي سالمندي استان را نيز عهده دار است، در خصوص مديريت وضعيت سالمندان به خبرنگار ايرنا گفت: در کشور ما به رغم فعاليت هاي پراکنده اي که توسط سيستم بهداشتي درماني انجام شده است، معمولا بار اصلي مراقبت از سالمندان بر دوش خانواده هاست.
سعيد فريور افزود: سياست اصلي سازمان بهزيستي توسعه مراکز روزانه به منظور تقويت رابطه عاطفي خانواده با سالمندان است که با تقويت رابطه عاطفي خانواده با سالمندان  بسياري از مشکلات اين دوره حل مي شود.
وي اظهار کرد: راهکارهاي فرا روي چالشهاي حوزه سالمندي بايد ناشي از نيازهاي آنها و خواسته هاي خودشان باشد و تعيين اين نيازها وابسته به مطالعات و نياز سنجي ملي و منطقه اي در کشور است.
وي اضافه کرد: ترويج و آموزش فرهنگ صحيح در نگرش جامعه، مشارکت فعال سالمندان در برنامه ريزي و اجراي تمام مسايل مربوط به اين قشر، احترام به سالمندان و تکريم و حفظ منزلت و شان سالمندان در خانواده و جامعه، افزايش ارتباط بين سالمندان و نسل جوان جامعه، دسترسي برابر آنها به تمام حقوق و شرايط اجتماعي و نيز دسترسي برابر همه سالمندان به منابع آموزشي، فرهنگي، معنوي و تفريحي از جمله راهکارهاي اساسي براي حل مشکلات اجتماعي سالمندان به شمار مي رود.
مديرکل بهزيستي آذربايجان غربي ادامه داد: بر اساس آمارهاي موجود 237 هزار و 580 نفر سالمند بالاي 60 سال در استان زندگي مي کنند.
فريور افزود: در حال حاضر 10 مرکز شبانه روزي، 2 مرکز روزانه و يک مرکز ويزيت در منزل سالمندان در استان فعال است که ظرفيت اين مراکز 590 نفر بوده و بهزيستي براي 426 نفر از سالمندان تحت پوشش هر سال يارانه اي به ميزان 17 ميليارد و 154 ميليون ريال به اين مراکز پرداخت مي کند.وي اضافه کرد: براي حمايت از سالمندان اسناد مختلفي وجود دارد که بايد اين اسناد ادغام شود.وي ادامه داد: بهزيستي براي سالمندان سندي تهيه کرده است که در آن جنبه هاي حمايتي و اجتماعي سالمندان را در نظر گرفته است و وزارت بهداشت نيز سند ديگري تهيه کرده که در آن به جنبه هاي پزشکي سالمندان پرداخته است که در صورت ادغام اين دو سند، اقدامات اثربخشي انجام خواهد شد.
جلال حسين زاده مديرکل کميته امداد امام خميني (ره) آذربايجان غربي نيز در خصوص وضعيت سالمندان در استان گفت: در حال حاضر نزديک به 140 هزار نفر در آذربايجان غربي تحت حمايت کميته امداد امام خميني (ره) قرار دارند که از اين تعداد بيش از 46 هزار نفر سالمند هستند.
وي اضافه کرد: از 46 هزار سالمند تحت حمايت نيز حدود 31 هزار نفر بانوان سالمندي هستند که توان اداره زندگي خود را ندارند.
وي اظهار کرد: بيش از 450 سالمند زمين گير در آذربايجان غربي توسط کميته امداد امام خميني(ره) حمايت مي شوند که براي رسيدگي به امور اين سالمندان توسط خانواده ها ماهانه يک ميليون ريال پرداخت مي کنيم.
مديرکل کميته امداد امام خميني (ره) آذربايجان غربي ادامه داد: رسيدگي به وضعيت سالمندان از جمله وظايف فرزندان است که اين امر توسط برخي از افراد ناديده گرفته مي شود و زمينه نيازمندي سالمندان را فراهم مي کند.
حسين زاده گفت: کميته امداد امام خميني(ره) سعي کرده است با ارائه کمک هاي مالي ماهانه  برگزاري مراسم مختلف، اعزام برخي از سالمندان به زيارت امام رضا(ع) و دلجويي از آنها با حضور مسئولان شهرستاني و استاني و برخي از خيرين، بخشي از نيازهاي سالمندان را رفع کند.وي افزود: اميدواريم با همراهي خانواده_ها بخش زيادي از نيازهاي سالمندان برطرف شده و مشکلات آنها به ويژه در حوزه نيازهاي معيشتي حل شود.
ايرج عبدالله پور معاون توانبخشي اداره کل بهزيستي آذربايجان غربي هم در اين باره به خبرنگار ايرنا گفت: بهزيستي در راستاي وظايف خود، تهيه لوازم کمک توانبخشي مورد نياز سالمندان را در دستور کار جدي خود دارد.
وي اضافه کرد: سمعک، عينک، ويلچر، واکر و ديگر ابزار مورد نياز سالمندان بدون مشکل در اختيار آنها قرار مي گيرد.وي اظهار کرد: علاوه بر اين وسايل، هزينه هاي درماني سالمندان در مراکز خصوصي نيز به طور کامل تحت پوشش است و مشکلي از اين بابت در استان وجود ندارد.
معاون توانبخشي بهزيستي آذربايجان غربي تاکيد کرد: در کنار اقدامات سخت افزاري، ما همواره بايد به فکر آگاهسازي و اطلاع رساني در جامعه در خصوص سالمندي و پيامدهاي آن باشيم تا زمينه کاهش مشکلات سالمندان در سال هاي آينده را فراهم کنيم.
عبدالله پور گفت: در کنار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعي و ادارات کل بهزيستي، وزارت بهداشت و دانشگاه هاي علوم پزشکي نيز از نهادهاي مسئول در زمينه سالمندان هستند که مي_توان با همراهي آنها در راستاي کاهش مشکلات سالمندان و ايجاد زندگي سالم براي آنها در حال حاضر و سال هاي آينده به ويژه دو دهه آينده گام هاي اساسي برداشت.
وي افزود: بدون شک آموزش امروز جامعه به ويژه افراد ميانسال مي تواند در کاهش معضلات سالمندي در دو يا سه دهه آينده تاثيرگذار باشد ولي در اين خصوص بايد نهادهاي مسئول  برنامه ريزي کنند.
امسال نيز همچون سال هاي پِيش، روز دهم مهرماه به عنوان روز جهاني سالمندي و هفته منتهي به آن به عنوان هفته بزرگداشت شان سالمندان در نظر گرفته شده که اين امر مي تواند تلنگري براي نگاه بهتر به اين قشر باشد.
شعار امسال روز جهاني سالمند 'نه، عليه تبعيض سني' است که اميدواريم با برنامه ريزي هاي جدي در اين زمينه از بار مالي فراوان براي دولت در سال هاي آينده بکاهد چرا که سالمندي به عنوان يک فرايند زيستي و نه يک بيماري  پديده اي حياتي است که به تدريج همگان را در بر مي گيرد.
به گزارش عصر آذربايجان به نقل از ايرنا، اگر چه وجود پديده سالمندي اجتناب ناپذير و غير قابل توقف است، ليکن مي توان با برنامه ريزي درست و به کارگيري روشها و مراقبتهاي اصولي از بسياري از اختلالات و معلوليتهاي اين دوران پيشگيري کرد و يا اينکه آن را به تعويق انداخت.

منبع :