عصر آذربایجان

گزارش خبر

کيچيک بير آچيقلاما

کيچيک بير آچيقلاما

1394/11/11

بولگه لر سرويسي: بو آچيقلاماني هر بؤلومون اوستونده، مانيفئستين متنينه داياناراق يازماغا چاليشاجايام.

بولگه لر سرويسي: بو آچيقلاماني هر بؤلومون اوستونده، مانيفئستين متنينه داياناراق يازماغا چاليشاجايام.
?آچار سؤزجوک‌لر،?دوشونجه،?ايمگه،?تکنيک،
?قارالاما،سايين تنقيدچي شهبازي جينابلارينين بو بؤلومه آچيقلاما يازماديقلارينين ندني مجهول‌دو.
مقاله‌ني اوخودوغومدا گؤزه ووران ايک شئي هر بير بؤلومون ساده‌جه آدينين اوزه‌رينده دايانماقلاري‌دي. حال بو کي مانيفئست، 4 بؤلوم و11 بنددن عيبارت‌دير. هر بؤلوم ايسه، بيربيريني تاماملاياراق بوتونله‌شير. بير متني اوخويوب تنقيديميزي يازماق ايسته‌ييرسک، بوتون متني اوخويوب آناليز ائتمه‌لي‌ييک. ان اؤنملي قونولاردان بيري ده بودور: حؤرمتلي شهبازي بي، بيز »قارالاما« مانيفئستيني، بندلرين باشلانقيجيندا يازديغيميز کيمي، دونيا ادبياتينا يوخ، اؤز ادبياتيميزين دورقون تينينه سونموشوق.
 ندني ايسه، ادبي توپلوموموزون سطحي‌لشمه‌سي، تقيلده ساري گئتمه‌سي تکرارلاردا دولانماسي، آچيق دئمک ايسته‌سم : هئچ بير شئي اورتايا قويا بيلمه‌ديي اوچون‌دور.
?ده‌يرلي تنقيدچيميز ايلک بؤلومدن آچيقلاديغي ساده‌جه بير جومله‌دير. جومله بودور: »دوشونجه منم« حال بو کي دوشونجه منم جومله‌سيندن سونرا آچيقلانميش بير متن وار قارشيميزدا. متن ده ايسه آچار سؤزجوک‌لر وار. اؤرنه‌يين: شيطنت. سفسطه. تهلوکه. دوزلو. قورخو. تمل. سارسيتماق. و. . . بو سؤزجوک‌لرين هر بيريسي بيرينجي بؤلومده آچيقلاناراق يازيلميش‌دير. ايندي دوشونجه منم جومله‌سينين قاباغينا بو سؤزجوک‌لري اورتايا قويورام.
شيطنتلي دوشونجه
سفسطه‌يه مئيلي اولان دوشونجه
تهلوکه‌لي دوشونجه
دوزلو دوشونجه
قورخولو دوشونجه
تملي سارسيلان دوشونجه
دوشونجه »کلي« بير قاورام‌دي. هر بير توپلوم اؤز ايلکه‌لري، مذهبي، سياستيني، و گله‌جک‌لريني اونون اوزه‌رينده قورور. کلي بير قاورام تقليدي اولابيلمز. بيلديغينيز کيمي چئشيدلي دوشونجه‌لر وار. ادبي دوشونجه. سياسي دوشونجه. تاريخي دوشونجه. و. . . و بو دوشونجه‌نين نه قدر گئنيش بير آلانا صاحاب اولدوغونو گؤرسه‌دير. سايين همت بي بو دوشونجه‌ني -کلي بير دوشونجه‌ني cogito سؤزجويو ايله سوروملانديرير. حال بو کي دئکارت »دوشونورايسه‌م، وارام«جومله‌سي ايله اينسانين ايچينده‌کي اينام‌لا دونيانين وار اولوشونا چاليشير. سونرادان‌سا تانرينين وار اولدوغونو گؤرستمک اوچون فلسفي باخيشي ايله بونا يؤن وئرمه‌يي دارتيشير. حال بو کي »قارالاما« ادبي بير آخين‌دير. و همت بي‌ين اکلکتيک دئدييي سؤزو بو آچيقلاماق‌لا رد ائتمک اولار. رد ائتمک دئييرم چونکو: يازديقلاري متنين اؤزو هر بير فيکيرين کلي بير صورتده آلينميش. اؤزوده آچيقلامادان. فلسفه ده »عقل«آنلاييشي قاباريق قونولاردان بيري‌دير، آنجاق شعير عاغيلا سيغمايان بير وارليق‌دير. هر نه قدرده ، قالب، فرم، عقلي گوروشسه بئله. بيلديغينيز کيمي بو چاغدا فلسفه ايله ادبيات ايچ ايچه‌ديرلر. و بعضن فلسفي بير قونون شعير اوزوندن آچيقلايير فيلوسوف. آما وورغولاديغيم کيمي:قارالاما ادبي بير مانيفئست‌دير، -نئچه يؤنلو اولدوغو اوچون-فلسفه‌يه احتياج دويمور. »قارالاما«دا فلسفي باخيش گؤرونور ايسه، نه موتلو بيزي اوخويانلارا.
?عزيز تنقيدچيميز ايمگه‌ني آچيقلاماق ايسته‌دييي چاغ، کلي بير باخيش آتيب، و دؤرد بئش شاعيرين آديني اورتايا قويماق ايله اوخوجونو آزديرمايا چاليشير. ائزرا پاوندون آدي اونلاردان بيري‌دي. ائزرا پاوند ايماژيسم مکتبينين قوروجولاريندان ايدي. ايندي ايسه گلين ايماژيسم مکتبي‌نين نه دئمک ايسته‌دييينه بيرليکده گؤز آتاق.
ايماژيست‌لر بونلاري دئييرلر ايميش‌لر
– ييغجامليق‌لا ايمگه شعيرده اولان دقيق و آچيق خياللاري تاماملانديرير-ايماژيست‌لر، نماد اوستونده ايلگي‌له‌نن فيرانسا شاعيرلريندن سربست چين شعيريندن، ژاپون هايکو شعيريندن ساده ايمگه‌لري گؤتورمه يه ماراق گؤرسه‌ديرلر
»بو حسابلا ، ايماژيسم مکتبي ده تقليدي اولور. هر بير قونويا بو تيپ باخيش گؤرستمک ، همت بي‌ين عفينه سيغيناراق ، چوخ آما چوخ گولونج‌دور. اوندا گرک هر يارانان بير دوشونجه، دئوريم، تئوري ، ايسم‌دن سونرا، هئچ بير شئي دارتيشيليب اورتايا قويولمايا. سؤزو دوز دئمک يئرينه خيال ايمگه‌سي‌له بهره آليرلار
– ايماژيست‌لرين باخيشيندا ايمگه موستقيل بير قونودو. ياني، نظرده آلينان شئي ساده‌جه ايمگه‌دير.بونو دئمک اوچون بو بندلري يازديم کي:»قارالاما« ساده‌جه ايمگه‌دن عيبارت دئييل. ايمگه دؤرد بؤلومدن ساده‌جه بيري‌دير. قارالاما مانيفئستيني آچيقلاماق ايسته‌ييرسه‌نيز، بير بؤلومو يوخ، دؤرد بؤلومو بير گؤرمه‌لي‌سينيز.
بو قونو داها آيدين گؤرونسون دئيه »قارالاما«آخينيندا گئدن ايمگه آنلاييشينين نئچه بؤلومونو سيزلره پايلاشماق زوروندايام .– ايمگه دوشونجه‌نين دورولماسي اوچون، ايلغيملارايله آنلاشا بيلر– بير دوشونجه‌نين نئچه يؤنلو ايمگه‌سل بير وارليق اولدوغونو گؤرمک ده اولار، حيس ائتمک ده .– ايمگه‌لرده تمل بير تابو اولماديغي ايچين من ايمگه‌لرين وار اولوشونداکي آنلاري لذت آلماق اوچون باشقا بير دوشونورون دوشونجه‌سينه احتيياجيم يوخدور.–
 سيلگي‌لرين سيله بيلمه يئته‌نه‌ييني دوشونجه‌نين ذهنينده‌کي ايمگه‌لردن آلسانيز اگر سيلگي ساده‌جه سيلگي کيمليييني داشيماق ايله داشينيب زوروندا قالاجاق .بو يازديقلاريمين هر هانکي بير بندينين ايماژيست‌لردن، اوندان، بوندان ياخين بير علاقه‌سي يوخدور. من همت شهبازي اوستاديمين ندن بونجا تله‌سيک بير باخيشلا بو قونويا توخوندوغونو باشا دوشمورم. بيرده سئوگيلي اوستادين يازديقلارينا داياناراق، اؤز کيتابيندا ايمگه اوچون يازديقلاريني بويورموشلار. کاش يازديقلاريني بو يازي دا پايلاشارديلار. ندن؟ چونکو ائله يازميش‌لار، سانکي بيزدن قاباق بيزيم فيکيرلريميزي يازميش‌لار. من اؤز آديما اوستاددان تشککورومو بيلديريب، يازي‌لاريني اورتايا قويسونلار ايسته‌ييرم.بيرده مانيفئسته يازيلان »نؤقطه قويمارام”جومله سينده بؤيوک بير يانليش آنلاشيلمالاري وار. بيزيم سؤزوموز گيرامر بابيندا يوخ، سينيرسيز و هر زامان يئني‌له‌نن بير قاورام‌دير. بيزيم دوشونجه ميزده، هر بير ايمگه يئني‌دن دوغمايا بويلودو. و ايمگه‌ني هئچ بير زامان دورقون ساخلاماق ايسته‌ميريک. نؤقطه قويماق يعني بير دوشونجه‌ني، ايمگه‌ني دورومو، دورقون ساخلاماق.
 بيز ايمگه‌دن ساده‌جه ايمگه‌ليييني گؤزله‌ميريک. ايمگه‌دن وئردييي ايماژدان باشقا، يئني دوشونجه، يئني آلان، يئني باخيش، و يئني وارليق گؤزله‌ييريک.
من »ايز« يئرينه »گؤسترگه«اؤنرديغينيزه قارشيام. ندني؟ ايز دوشونجه‌دن دوغولوب ايمگه‌له‌نن بير وارليق‌دير. گؤسترگه ايسه دورقون بير مووضع ده دوغادا دوشونجه ايزيني اونا باخيش آتسين دئيه يالوارماقدادير. من يالواران بيرينه يارديم ائده بيلرم آنجاق يالواران بيري اولمارام!سايقي‌دير تنقيدچي‌ميز، تکنيک بؤلومونو آچيقلاياندا، سمبوليزم له فوتوريست مکتبينه ايشاره ائديرلر، آنجاق بونو آرتيرمالي‌يام کي يئنه ساده‌جه آد اولاراق اورتايا قويورلار.
حال بو کي، هر بير متن اؤزونه گؤره آز يادا چوخ تکنيک داشييير و بونون هئچ بير مکتبه ايلگي‌سي اولماديغيني هر کس بيلير. بير قونو اورتايا قويولورسا، کلي سؤزجوک‌لرله اوينامايا گرک يوخدور.شعير اؤرنک‌لرينه گليرسک، اونلاري ساده‌جه قورولوش و آنلام بابيندا آچيقلاييب‌لار حال بو کي:بيزيم سؤز آچديغيميز دوشونجه، ايمگه، تکنيک، و قارالاما باخيميندان هئچ بير شئي اورتايا قويماييب‌لار. و شعيرلري ده سوروملو گؤره‌رک ايستر ايسته‌مز»جيناس« مووضع‌سيندن قونويا توخونورلار. جيناس، شعيرين مين بير قونوسوندان ساده‌جه بيريسي‌دير.
سئوگيلي تنقيدچيميز شعيرلرده کي فرم، ايچه ريک، و نئچه يؤنلو اولدوغونا ايشاره ائتمه‌دن »باياتي«قاليبيندن سؤز آچير آنجاق، بيز يازديغيميز کيمي: هر بير قاليبه حؤکم وئره بيله‌ريک.قارالاما بؤلومونو کئچديينيزي آنلايا بيلميرم دوغروسو. بو اوزدن سون بؤلومو اوخوجونون ويجدانينا بوراخاراق، نئچه سورويلا يازيما سون وئريرم :
??قارالاما مانيفئستيني هر بؤلومونو آيري گؤرمه‌يين ندني ندير؟»جهان وطني«سؤزجويون هاراسي تقليدي اولا بيلر؟
??يازديقلاري متنده اؤرنک‌لرين يئرينين بوش اولماق ندني ندير؟
??قارالاما بؤلومونو ندن آچيقلاماييب‌لار؟و باشقا سورولار کي انشالله بو يازي‌يا باخيشلاريني يازديقدان سونرا اورتايا قوياجاغام.سايقي و سئوگيلريمله

منبع :

نظرات کاربران

    بازگشت به ابتدا صفحه

ارسال نظر

اخبار مرتبط

کيچيک بير آچيقلاما

کيچيک بير آچيقلاما
خروج

بولگه لر سرويسي: بو آچيقلاماني هر بؤلومون اوستونده، مانيفئستين متنينه داياناراق يازماغا چاليشاجايام.

سایر اخبار این موضوع

پربازدیدترین خبرها

پرتفسیرترین خبرها