چاقي بدجوري در اردبيل شايع شده و اين زماني نگران کننده است که کفه سنگين آن به سمت کودکان تمايل دارد، کافيست لحظه اي در کنار مدارس چشم به کودکان بدوزي ، آنها به طرز بدقواره اي چاق هستند و همچنان مادران و پدران کيف هاي آنها را با چيپس و ساندويچ پر مي کنند. زندگي فست فودي اين روزها بيماري جديد اردبيلي هاست، مغازه هاي بسياري در همين چند سال اخير در اردبيل به ارائه خدمات فست فودي بويژه پيتزا تغيير شغل داده اند و همچنان اين روند ادامه دارد، پيک ها نيز در حال افزايش است تا انواع پيتزاها را دم خانه ها تحويل مشتريان داده و زحمت آنها را براي زيان به جسم و جانشان کمتر کند.

*اردبيل صاحب رتبه اول مصرف فست فود در کشور 

به گفته استاندار اردبيل، اين استان رتبه نخست مصرف فست فود در کشور را دارد، مصرف بيش از حد غذاهاي آماده و فست فود ها موجب بروز بيماري هاي مختلفي مي شود و بايد اين شيوه مصرف در استان مديريت شود. اکبر بهنامجو بيان کرد: بر اساس آمارهاي ارائه شده ميزان مرگ و مير بر اثر بيماري هاي غير واگيردار از جمله بيماري هاي قلبي، سرطان ها و حوادث در استان بيشتر شده که مي توان با انجام اقدامات پيشگيرانه از ميزان تلفات کاست. وي گفت: با توجه به بررسي هاي انجام شده ، 85 درصد فوتي ها در کشور و استان اردبيل بر اثر بيماري هاي غير واگير بوده که با مراقبت هاي بهداشتي و اصلاح روش هاي تغذيه اي مي توان به حفظ سلامت افراد کمک کرد. 

*بيش از 90 درصد مردم اردبيل به تغذيه سالم بي‌توجه هستند

به گفته کارشناسان امور بهداشت و تغذيه، بيش از 90 درصد مردم استان اردبيل نسبت به تغذيه سالم بي ‌توجه هستند و به همين دليل انواع بيماري هاي غير واگير در استان در حال افزايش است. دکتر قدرت اخوان‌ اکبري ، رييس دانشگاه علوم پزشکي استان اردبيل گفت: به علت نبود تغذيه صحيح و سالم امروز بيماري هايي مانند چاقي، ديابت ، فشار خون و بيماري هاي قلبي و عروقي در جامعه افزايش يافته و بايد براي غلبه بر اين مشکل فرهنگ تغذيه اصولي و سالم در جامعه افزايش يابد. وي تاکيد کرد که تغيير و اصلاح الگوي تغذيه در استان ضروري بوده و اين مهم باعث حفظ و ارتقاي سلامت جامعه مي شود. او اضافه کرد: در ايران 29 ميليون نفر يعني حدود 40 درصد مردم داراي اضافه وزن هستند و اين وضعيت باعث به هم خوردن تعادل در جامعه شده است.

* افزايش سرطان گوارشي در اردبيل 

بي توجهي به تغذيه سالم در کنار برخي از عوامل ديگر باعث شده تا استان اردبيل همچنان در زمينه سرطان ها بويژه از نوع گوارشي رتبه نخست کشور را داشته باشد، معضلي که مي توان با اقدامات پيشگيرانه از جمله تغذيه سالم با آن مقابله کرد. رييس دانشگاه علوم پزشکي اردبيل گفت: اين استان در کل آمار سرطان ها، رديف 13يا 14 کشور را دارد ولي در سرطان گوارش متاسفانه رتبه نخست کشوري را دارا ست. دکتر اخوان اکبري افزود: مصرف مواد غذايي فست فودي، نمک، گوشت قرمز ، سيگار و مصرف کم ميوه و سبزيجات از مهم ترين عوامل موثر در ابتلا به سرطان گوارش در ايران و اردبيل است.

*پيشگيري از بيماري ها با تغذيه سالم

 کارشناسان مي گويند به غير از دلايل ژنتيکي که حداکثر 10 درصد موارد را شامل مي شود عوامل محيطي و عادت هاي غذايي نامناسب عامل اصلي شيوع سرطان معده در استان اردبيل است. به گفته دکتر 'عباس عباس يزدان بد' فوق تخصص بيماري هاي گوارش ، مصرف دخانيات ، غذاهاي آماده ، نمک زياد ، غذاهاي مانده و داغ از عوامل بروز سرطان معده است. وي افزود: غذاهاي پرچرب، مصرف زياد کباب هاي زغال پز، استفاده از غذاهاي دودي و غذاهايي که مواد نگهدارنده در آن به کار برده شده از جمله دلايل رشد و تکثير هليکو باکتري ها در معده تشخيص داده شده است. وي بيان کرد: رعايت بهداشت فردي، اصلاح عادات غذايي ، دوري از مصرف دخانيات و مشروبات الکلي ، داشتن رژيم غذايي مناسب و استفاده روزانه از سبزيجات ، اجتناب از مصرف چاي و غذاي داغ در کنار ورزش منظم و پياده روي تا حدود زيادي مي توانند احتمال کاهش سرطان هاي گوارشي را کاهش دهد. محمد اماني ، استاديار پژوهشکده گوارش و کبد دانشگاه تهران نيز با اشاره به زياد بودن موارد سرطان گوارشي در استان اردبيل گفت: مصرف زياد فست فودها، نمک، مصرف پايين سبزي جات و ميوه ‌ها ، چاقي و کم‌ تحرکي و مصرف بالاي گوشت‌ هاي کبابي از مهم ترين عوامل تشديد کننده سرطان معده است.

* ضرورت مديريت فست فودها و ترويج استفاده از غذاهاي سنتي 

استاندار اردبيل مي گويد: براي جلوگيري از بيماري هاي غيرواگير در استان مديريت مراکز عرضه فست فودها و نظارت بر نحوه تهيه اين غذاها بايد توسط دانشگاه علوم پزشکي اردبيل مديريت شود. بهنامجو با اشاره به قابليت هاي استان در زمينه غذاهاي سالم و سنتي اظهار داشت: حوزه سلامت و گردشگري بايد اماکن اغذيه فروشي ها را به تهيه غذاهاي سنتي و ارائه آن به مردم ترغيب کند. وي توسعه ورزش هاي همگاني و مشارکت مردم و مسئولان در طرح آمايش سلامت افراد بالاي 30 سال را در شناسايي و کاهش عوامل خطر ساز سلامت از جمله فشار خون ، ديابت و بيماري هاي قلبي موثر دانست. مدير کل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان اردبيل هم با بيان اينکه ده ها نوع غذاي سنتي در شهرهاي مختلف استان اردبيل شناسايي شده، گفت: بسياري از غذاهاي سنتي و در عين حال سالم استان در گذر زمان فراموش شده و يا به دليل استفاده از فست فودها کمتر مورد استفاده قرار مي گيرد. نادر فلاحي بيان کرد: معرفي غذاهاي سنتي شهرهاي مختلف اين استان در قالب برنامه هاي توسعه گردشگري استان اردبيل مورد توجه قرار گرفته است. وي با بيان اينکه بخشي از برنامه هاي اين اداره کل مربوط به معرفي جاذبه هاي گردشگري غذا است، افزود: غذاهاي سنتي استان علاوه بر تاثير در سلامتي مي تواند ماندگاري مسافران را افزايش دهد. او اضافه کرد: کميته اي براي مطالعه و معرفي غذاهاي سنتي و بومي محلي در اردبيل تشکيل مي شود و از ظرفيت رستوران ها و غذاخوري هاي سنتي نيز در اين راستا استفاده خواهد شد. به گفته کارشناسان ، تغذيه غذاهاي محلي شهرهاي استان اردبيل از تنوع زيادي برخوردار بوده و هر يک از شهرستان هاي استان برخوردار از غذاهاي سنتي متعدد است. به گزارش عصرآذربايجان به نقل از ايرنا، اين کارشناسان به وجود بيش از 30 نوع آش و غذاي محلي در استان اشاره کرده و افزودند: متاسفانه اکثر اين غذاها در منوي رستوران ها جايي ندارند و مي بايست در اين زمينه اقدام اساسي صورت گيرد.