تاثير انرژي بر دست‌يابي به آب

گروه گزارش: کارشناس علوم و مهندسي آبياري و آباداني گفت: آب منبعي بنيادي براي حيات و اقتصاد جهاني به شمار مي‌آيد که نزديک به سه چهارم زمين را به خود اختصاص داد

گروه گزارش:  کارشناس علوم و مهندسي آبياري و آباداني گفت: آب منبعي بنيادي براي حيات و اقتصاد جهاني به شمار مي‌آيد که نزديک به سه چهارم زمين را به خود اختصاص داده، در اين ميان فقط  درصد از آن، آب شيرين و  درصد باقي‌مانده آن، آب غيرقابل شرب است.
هدي ظاهري ، با اشاره به اينکه تنها کسر کوچکي از آب‌هاي شيرين در اختيار انسان بوده و مابقي آن در يخچال‌هاي طبيعي ذخيره شده است. اظهار کرد: ناهمواري توزيع مکاني و زماني آب باعث شده با وجود مقدار زياد آن، نتوانيم مقدار آب مورد نياز خود را در زمان و مکان مناسب تامين کنيم.
وي با بيان اينکه تنها ذخاير آب قابل دسترس ما، رودخانه‌ها و درياچه‌ها هستند و امروزه با وجود افزايش روزافزون جمعيت و همين‌طور افزايش تقاضاي شهرها و روستاها، با مشکل تامين آب مواجه هستيم، افزود: اولين پاسخ جامعه به اين مشکل، ايجاد تاسيسات آب‌رساني براي مديريت آب‌هاي سطحي و نيز انتقال آب از مناطق مازاد به مناطق داراي کسري است. در پازل آب و مديريت آن، يک قطعه کليدي وجود دارد به نام انرژي. هر آنچه که در اطراف ماست از محصولات کشاورزي گرفته تا توليدات صنعتي، به صورت مستقيم و غيرمستقيم، با صرف ميزان زيادي آب و انرژي به وجود آمده‌ است.
اين کارشناس با اشاره به اينکه همه محصولات و صنايع مورد استفاده ما، از کوچک‌ترين تا بزرگ‌ترين آن‌ها، شامل يک شبکه توزيع جهاني به نام آب و انرژي هستند، ادامه‌ داد: همان طور که آب در همه مراحل توليد و انتقال انرژي دخيل است، انرژي نيز در همه پروژه‌هاي مربوط به آب اعم از استخراج و انتقال آب‌هاي زيرزميني، تاسيسات آب شيرين‌کن و يا تصفيه پساب‌ها نقش به‌سزايي دارد.
وي با بيان اينکه ميان رابطه آب و انرژي مؤسسات تحقيقاتي مختلف جهان و يا ارگان‌هاي بين‌المللي تعاريف متفاوتي ارائه داده‌اند، ولي ساده‌ترين و جامع‌ترين آن‌ها، وجود رابطه علت و معلولي ميان اين دو است، اضافه‌ کرد: به عبارتي اگر تغييري در يکي از آن‌ها صورت گيرد، منجر به ايجاد تغيير در ديگري مي‌شود و هر جا حضور يکي از اين دو عناصر حس شود، حضور ديگري نيز غيرقابل انکار است. تعيين اين رابطه در حيطه‌هاي مختلف، کار چندان ساده‌اي نيست. اين دو عنصر به حدي به يکديگر گره خورده‌اند که گاهي مواقع نمي‌توان مرز مشخصي ميان آن‌ها قائل شد ولي امروزه به دليل وجود تهديدهاي اقتصادي و افزايش تقاضا براي انرژي، بايد اين دو مسئله را به طور کامل شناخت و خلأهاي شناختي موجود در اين رابطه را از بين برد؛ تا علاوه بر کاهش مصرف انرژي و آب، توأمان بتوان با ايجاد فرصت‌هايي براي نوآوري در توسعه فناوري و روش‌هاي مديريتي، برنامه‌اي صحيح و اصولي براي ادامه حيات بشر ارائه داد.
ظاهري با اشاره به اينکه پيوند ميان آب و انرژي، قدمتي ديرينه دارد، ابراز کرد: در گذشته کشاورزي آبي، تنها با استفاده از جريانات طبيعي سطحي امکان‌پذير بوده است. در واقع جريانات سطحي، منبعي قابل اعتماد و قابل پيش‌بيني نبودند بشر به دنبال استفاده از جريان‌هاي ثابت آب زيرزميني افتاد و حضور »قنات«، در دوره‌ها و تمدن‌هاي مختلف بشري، دال بر اين واقعيت است.
وي با اشاره به اينکه براي اولين سد احداثي در مصر و نيز در قرن 14 قبل از ميلاد، براي اولين‌بار سيستم‌هاي آبياري نوين، همچون، کانال‌ها و مخازن آبياري جهت احداث باغ‌هاي معلق بابل ايجاد شده‌اند، تصريح کرد: استفاده بشر از تکنولوژي روز براي دست‌يابي به منابع آب مورد نياز، واقعه‌اي است که بيش از 2000 سال پيش در چين اتفاق افتاد. بعد از دست‌يابي انسان به منبع گسترده سوخت‌هاي فسيلي و تکنولوژي حفر و پمپاژ آب، استخراج آب از منابع آب‌هاي زيرزميني و استحصال سوخت‌هاي فسيلي از دل خاک، به طور سرسام‌آوري افزايش پيدا کرد. اين در حالي بود که بشر هنوز نتوانست درک درستي از ژئوفيزيک و ويژگي‌هاي آبخوان، همچون نبود شارژ مجدد آن، داشته باشد و تنها با تکيه بر تکنولوژي روز خود، آب را به ميزان زيادي استخراج کرده و رقابتي منطقه‌اي بر پايه برداشت هرچه بيشتر آب، بنيان شد.
اين کارشناس علوم و مهندسي آب با بيان اينکه اين سهل‌انگاري و نبود توجه به منابع محدود کره زمين، يکي از عوامل بسيار مهم در پديد آمدن بحران جهاني آب و انرژي است، تشريح کرد: نمي‌توان انکار کرد که اين مهم باعث محدودتر و آسيب‌پذيرتر شدن جوامع امروزي شده است ولي اگر بشر امروز با محدوديت منابع اعم از آب، سوخت‌هاي فسيلي و امثالهم روبه‌رو نبود، آيا شاهد توسعه تکنولوژي و نوآوري در اين زمينه بوديم.
وي اذعان کرد: تأمين آب و انرژي مستلزم داشتن برنامه‌هاي عملياتي مطابق با اقليم مناطق مختلف در کره زمين است که پايه‌هاي اساسي آن را مباني علمي و تجارب بشري تشکيل مي‌دهد. يکي از رويکردها در عصر حاضر، راه‌اندازي سيستم‌هاي آب شيرين‌کن است. اين سيستم‌هاي مدرن، نياز به حجم زيادي انرژي براي پمپاژ آب از درياها و آبخوان‌ها، تصفيه و انتقال آن به مناطق کم آب دارد.
ظاهري با بيان اينکه دستگاه‌هاي مورد استفاده در اين صنعت بسيار گران بوده و ميزان انرژي مورد نياز براي اين چرخه فراتر از حد تصور است، افزود، دولت‌ها با هدف توزيع عادلانه منابع ميان جوامع خود، نياز به راه‌اندازي اين سيستم‌هاي پرهزينه دارند. يکي از مواردي که دانشمندان در سال‌هاي اخير در نظر داشته‌اند، جايگزين‌سازي منبعي با پتانسيل بالا به جاي آب در صنايع بوده است که بتواند هزينه‌هاي مالي و زيست محيطي را توأمان کاهش دهد اما تاکنون متاسفانه به نتيجه مطلوبي دست نيافته‌اند.
به گزارش عصر آذربايجان به نقل از ايسنا،وي خاطرنشان‌ کرد: منابع آب و انرژي بسيار محدود است و دولت‌ها موظف‌اند با يکپارچه‌سازي سياست‌گذاري‌هاي آب و انرژي و تدوين برنامه‌هاي بلندمدت سرزميني در راستاي توسعه پايدار از جمله مطالعه دقيق حوزه‌هاي آبي و انرژي، با کمترين ميزان آسيب به صنايع و به تبع آن معيشت مردم، زيرساخت‌هاي لازم براي پيشرفت تکنولوژي در اين حوزه را مهيا کرده، با قيمت‌گذاري‌هاي صحيح و واقعي براي آب، انرژي و صنايع ذي ربط، از تخريب بيشتر محيط زيست جلوگيري کنند.

منبع :