نشریه عصر آذربایجان

گزارش خبر

محراب مسجد جامع اروميه از نفيس ترين محراب هاي ايران

1402/03/21

گروه فرهنگي: از گذشتگان دور مساجد به عنوان مهمترين مراکز تجمع و از بناهاي معماري اسلامي هستند که شاخص‌ترين بناهاي هر دوره معماري ايران پس اسلام را مي‌توان در مساجد پيدا کرد.

گروه فرهنگي: از گذشتگان دور مساجد به عنوان مهمترين مراکز تجمع و از بناهاي معماري اسلامي هستند که شاخص‌ترين بناهاي هر دوره معماري ايران پس اسلام را مي‌توان در مساجد پيدا کرد.
در اين ميان به دليل ارزش و اعتبار مساجد و مذهب در ايران همواره آراستن مساجد يکي از دغدغه هاي مهم هنرمندان و مردم بوده است. مسجد جامع اروميه و محراب زيباي آن همانند بيشتر مساجد جامع در سرتاسر ايران از جمله يکي از شاهکارهاي معماري ايراني–اسلامي است.
محراب زيباي گچبري شده يکي از زيباترين بخشهاي مسجد جامع اروميه و نمونه اي بي نظير و در واقع شاه بيت مسجد جامع اروميه است.
اين محراب در ضلع جنوبي گنبدخانه و در محل محراب قديمي به صورت برجسته و الحاق قرار گرفته است.
اين محراب همراه با محراب اولجايتو مسجد جامع اصفهان از نفيس‌ترين محراب هاي ايران به شمار مي‌آيد و در رديف پرکارترين، بزرگ‌ترين و قديمي‌ترين محراب هاي گچبري زمان ايلخاني است که در سال 676 هجري به دست هنرمند توانا به نام "عبدالمومن بن شرفشاه النقاش تبريزي" ساخته شده است. ارتفاع آن 7.82 متر و عرض آن 5.48 متر است، خطوط استفاده شده در کتيبه‌هاي محراب کوفي و ثلث بوده و متن آن برگرفته از آيات قرآن و احاديث پيامبر و همچنين نام سازنده محراب است.
در حاشيه بيروني محراب آيه 255 و قسمتي از آيه 256 سوره بقره به خط کوفي و در حاشيه داخلي کتيبه ديگري به خط ثلث شامل آيه 1 تا 12 سوره "مومنون" گچبري شده است. در جايگاه پيش نماز نيز کتيبه‌اي به خط کوفي شامل آيه 18 سوره" آل عمران "به صورت گچبري نوشته شده است.
همانطور که اشاره شد و آنچه اين مسجد جامع را از ساير مساجد جامع ايران متمايز مي کند اثر بسيار فاخر محراب است که شاهکار عبدالمومن بن شرفشاه النقاش تبريزي به تاريخ 676 است. همه محراب مسجد جامع را محرابي گچبري مي دانند اما در واقع اين محراب،آهکي و تيپ 3 ساروج و آب پسند است و به همين دليل 700 سال سرپا باقي مانده است.
طبق شواهد موجود، محرابي قديمي تر ولي کوچکتر از اين محراب وجود داشته است. يکي از بخشهاي زيباي محراب، توري هاي گچي محراب است که يکي از سخترين وجوه هنري در هنر گچکاري بشمار مي رود که بنظر مي رسد هدف از بافت اين توري ها توسط نقاش شرف شاه تبريزي، نشان دادن بقاياي محراب قديمي تر از محراب فعلي با هنر دست است.
از شواهد ديگري که وجود محراب قديمي تر را اثبات مي کند، نوع خط نسخي است که در دور تا دور گنبدخانه و در حاشيه محراب به يادگارمانده است.
رسم الخطهاي مختلفي از دوران مختلفي همچون صفوي و قاجار. به گفته حيدري، معاون گردشگري اداره کل ميراث فرهنگي،گردشگري و صنايع دستي آذربايجان غربي، بر طبق شواهد، در زمان برپايي محراب کوچکتر، دو پنجره به عنوان نور گير که قرينه آنها در نقطه مقابل محراب قابل رويت است وجود داشته اما بعدها با بزرگتر شدن محراب، پنجره ها حذف و بجاي آن 2 دريچه کوچک براي رفع رطوبت محيط و تبادل هوا تعبيه شده است. يکي از زيبايي هاي ديگر اين بنا، وجود کتيبه کوفي بالاي محراب (کوفي تزييني) که بنظر ميرسد مربوط به هزار سال قبل است و حتي نمادي از شمشير نيز در اين گچبري ها به شکل قرينه استفاده شده است. هميشه محراب مسجد جامع را فاقد کاشيکاري و صرفا گچبري مي دانند اما اگر به بالاي گنبد خانه در منتها اليه لوستر بنا نگاه کنيد بقايايي از کاشيکاري فيروزه اي را خواهيد ديد که زيبايي بنا را چندين برابر مي کند.
به گزارش عصر آذربايجان به نقل از ايسنا، در آذربايجان غربي (سرزمين اديان، اقوام و مذاهب مختلف)، شاهکارهاي کم نظيري از دوران مختلف بيادگار مانده که مسجد جامع اروميه به عنوان قلب تپنده شهر و محراب بينظير ايلخاني اين مسجد نمونه اي از شاهکارهاي گذشتگان است که نبايد هيچ فرصتي را براي سير در بنايي که 700 تا هزار سال قدمت دارد را از دست داد.

منبع :

برچسب ها:

نظرات کاربران

بازگشت به ابتدا صفحه

ارسال نظر

اخبار مرتبط

هزینه سرمایه ملی برای دریاچه ‌بیمارارومیه خیانت است

پدر علم کويرشناسي ادعا كرد

خروج

پدرعلم کویرشناسی با اشاره به اینکه در شرایط فعلی اقتصاد کشور صرف هزینه کلان برای انتقال آب به دریاچه ارومیه کار عقلانی نیست، گفت: این دریاچه بیمار است و به هیچ عنوان احیا نخواهد شد.

...بیشتر

۹۰ درصد فسادهای مالی ناشی از رانت اطلاعاتی در دولت است

نماينده مردم اروميه در مجلس شوراي اسلامي:

خروج

نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی گفت: ۹۰ درصد فسادهای مالی از رانت اطلاعاتی در دولت است و پایه فساد اخلاقی نیز فساد مالی است.

...بیشتر

بهبود وضعيت اشتغال و کسب و کار در گرو اهتمام جدي مسئولان

عصر آذربایجان گزارش مي‌دهد

خروج

گروه گزارش:با توجه به وضعيت اسفبار اشتغال در آذربايجان غربي، وجود 40 هزار فارغ‌التحصيل بيکار در اين استان و بهبود وضعيت اشتغال و کسب و کار در گرو اهتمام جدي مسئولان است.

...بیشتر

افزايش اجراي احکام قضايي در خلع يد مناطق جنگلي استان

عصر آذربایجان گزارش مي‌دهد

خروج

گروه گزارش:شش ماه نخست امسال شاهد افزايش 217 درصدي اجراي احکام قضايي در خلع يد مناطق جنگلي از لحاظ مساحت در استان بوده و با توجه به نقش و اهميت منابع طبيعي بايد بهره‌برداري اصولي از آن مورد توجه جدي قرار گيرد.

...بیشتر

تيغ مشکلات مالي بيخ‌ گلوي ناشران کتاب

گزارش

خروج

گروه گزارش: گرفتن مجوز کتاب، چاپ و انتشار آن و در ‌‌نهايت توزيع و پخش کتاب از پروسه‌هاي دشواري است که همه ناشران چه کساني که سال‌ها در اين زمينه فعاليت دارند و چه کساني که تازه وارد حيطه نشر شده‌اند از دغدغه‌هاي اصلي فعالان اين بخش به شمار مي‌رود دغدغه‌هاي ناشران استان آذربايجان غربي گلايه‌هاي زيادي از آن دارند.

...بیشتر

تندرستی

نذري وتهديد سلامت عزاداران

خروج

گروه تندرستي:در دهه اول ماه محرم بسياري از تكايا، مساجد و حسينيه‌ها غذاي نذري مي‌دهند. هرچه هم كه به تاسوعا و عاشوراي حسيني نزديك‌تر مي‌شويم، هيات‌هاي بيشتري به خيل عزاداران و نذري‌دهندگان مي‌پيوندند و از طرفي بر گيرندگان غذاي نذري هم افزوده مي‌شود.

...بیشتر

پاسخ امام زمان (عج) به چند شبهه عاشورايي

خروج

گروه دين و انديشه:کافيست فقط چند لحظه به ماه محرم و روزهاي عزاداري بر امام حسين عليه السلام بيانديشي. اين فکر ناخودآگاه يک شيعه را به ياد امام زمان خويش مي اندازد که آن حضرت چه نگاهي به اين ماه دارد و انديشه و افکار او در اين باب چگونه است؟

...بیشتر

مبالغه‌گويي مهم‌ترين آسيب در عزاداري‌ها است

امام جمعه مياندوآب:

خروج

گروه خبر:امام جمعه مياندوآب گفت: اغراق و مبالغه مهم‌ترين آسيب در آئين‌‌هاي عزاداري امام حسين (ع) است.

...بیشتر

ايجاد امنيت اجتماعي پايدار نيازمند خرد جمعي

عصر آذربايجان گزارش مي‌دهد

خروج

گروه گزارش: امروزه امنيت اجتماعي به يکي از مهمترين مباحث در بحث امنيت تبديل شده است؛ ايجاد امنيت اجتماعي پايدار به ويژه در استان‌هاي مرزي، نيازمند همت جدي تمام متوليان بخش فرهنگي و اجتماعي است.

...بیشتر

معماي حل نشده راه هاي زير زميني تبريز

گفتگو

خروج

گروه تاريخي:?راه هاي زير زميني و عجايب ناشناخته آن هميشه در فيلم هاي علمي تخيلي يکي از سکانس هاي مشهور و مورد علاقه کارگردانان و تماشاگران است و آنها را روي صندلي سينما يا مقابل صفحه جادويي تلويزيون ميخکوب مي کند.