بي مهري آب به کشاورزي آذربايجان غربي

گروه گزارش: کم آبي صفاي زندگي روستايي آذربايجان غربي را کمرنگ، کشاورزان و روستاييان را با مشکلات زياد گريبانگير کرده تا اکنون که به تابستان رسيديم براي آبياري زمين‌هاي خود با غصه مواجه شوند چون افت فشار آب چاه‌ها و گاهي ته کشيدن آنها، اراضي کشاورزي را در حسرت آب مي‌سوزاند. موتورهاي چاه‌هاي آب به فاصله‌اي کم، شب و روز به صدا در مي‌آيند يکي که کار مي‌کند، ديگري کم مي‌آورد تا حاصل رنج کشاورزان به سختي نفس بکشند.

گروه گزارش:  کم آبي صفاي زندگي روستايي آذربايجان غربي را کمرنگ، کشاورزان و روستاييان را با مشکلات زياد گريبانگير کرده تا اکنون که به تابستان رسيديم براي آبياري زمين‌هاي خود با غصه مواجه شوند چون افت فشار آب چاه‌ها و گاهي ته کشيدن آنها، اراضي کشاورزي را در حسرت آب مي‌سوزاند. موتورهاي چاه‌هاي آب به فاصله‌اي کم، شب و روز به صدا در مي‌آيند يکي که کار مي‌کند، ديگري کم مي‌آورد تا حاصل رنج کشاورزان به سختي نفس بکشند.
لوله‌ها آب را به سختي از ته چاه بالا مي‌کشند تا زمين زراعي آبياري شود و در اين ميان کشاورز ساعت‌ها مشغول کلنجار رفتن با لوله‌هاي آب و چشم دوختن به درون چاه است شايد گر چه کم رمق اما حداقل آبي براي سيراب کردن زمين تشنه بيرون آيد.بي مهري آب به کشاورزان آذربايجان غربي حد و مرزي نمي‌شناسد و چه بسا شوق کاشت محصول را از آنان گرفته و مجبور به ترک کار و مهاجرت به شهرشان کرده تا سال بعد زمين‌هاي زراعي باير بمانند يا به ويلا و باغچه و ساختمان لوکس براي افراد متمول تبديل شوند.بي اطلاعي کشاورزان از انتخاب نوع محصولي که براي کشت انتخاب مي کنند درد ديگري بر کم آبي افزوده و مشکلات کشاورزان را مضاعف مي‌کند چنانکه اگر پارا فراتر از شهر بگذاري و مسيرهاي روستايي را طي کنيد زمين‌هاي زراعي خواهي ديد که همه محصولي يکسان کاشته‌اند و جالب اينکه انتظار دارند پاييز محصولي خوبي برداشت کرده و درآمد خوبي هم کسب کنند در حاليکه چنين اتفاقي نمي‌افتد بلکه آنچه روي مي‌دهد وضعيتي وارونه است. پايبندي به کشاورزي سنتي و بي اطلاعي از آبياري نوين، حکايت ديگري است که کشاورزان از آن رنج مي‌برند همين امر يعني عدم آگاهي از انتخاب نوع محصول و کم آب بر بودن آن مشکلي ديگر بر مشکلات کشاورزان افزوده و درد کم آبي را مضاعف تر مي‌کند.
پايبندي به کشاورزي سنتي بلاي جان کشاورزان آذربايجان غربي
هنوز کشاورزان آذربايجان غربي با همان شيوه سنتي کشاورزي کرده و يا اطلاعي از شيوه‌هاي جديد آبياري و کاشت محصول ندارند چه بسا شيوه سنتي اجازه نمي‌دهد محصولات‌شان به ثمر بنشيند.در شرايط کنوني با توجه به تلاش براي احياي درياچه اروميه و مهار آب‌ها و بسته شدن سدها و نبودن شرايط گذشته که کشاورزان با آب نهرهاي جاري منشعب از سدها اقدام به آبياري محصولات و باغات خود مي‌کردند بايد با نگاهي علمي و اقتصادي به سمت شيوه‌هاي نوين آبياري حرکت کرد و اين مهم توسط کارشناسان مربوطه بايد آموزش داده شود.
 کم بودن آب شرب، ديگر غصه روستاييان نه تنها محصولات کشاورزي با کم آبي مواجه هستند بلکه کمي آب شرب غصه ديگري به غصه‌هاي روستاييان افزوده است بطوريکه فشار بسيار پايين آب، قطعي مکرر باعث شده گاهي براي مصرف روزانه و درست کردن غذا از آب بي نصيب مانده يا مجبور به خريد آب بسته بندي باشند.گذري در روستاهاي اطراف اروميه و شنيدن سخنان مردم گواه روشني براين مدعاست.بانوي خانه داري که همراه همسر و فرزندانش به کار کشاورزي و دامداري هم مشغول است، مي‌گويد: چند روز است فشار آب بسيار کم است و مجبوريم با همان آب اندک ظرف بشوييم، غذا درست کنيم و هم براي نوشيدن استفاده کنيم.
الگوي کشت اولويت کاري وزرات جهادکشاورزي
رييس سازمان جهاد جهادکشاورزي آذربايجان غربي براين اعتقاد است: الگوي کشت اولويت برنامه کاري وزارت جهاد کشاورزي است و در سال‌هاي اخير استفاده از روش‌هاي نوين آبياري موجب بالا رفتن راندمان آبياري شده از سوي ديگر کشت محصولات کم آب بر از برنامه‌هاي بعدي اين سازمان است.
شهبازي ادامه مي دهد: همچنين اين سازمان در راستاي سوق کشاورزان به سمت توليد محصول بهينه و برنامه ريزي براي کاهش هزينه‌هاي توليد بر اساس برنامه ابلاغي ا لگوي کشت و افزايش توليد در واحد سطح را که موجب سود خالص در واحد سطح مي شود را محور کار خود قرار داده است.اين مسوول تاکيد کرد: کشت موجود در سطح استان نشان از ترکيب و تنوع محصولات زراعي و باغي داشته و در بعضي از سال‌ها بر اساس ارزش محصول در بازار، کشاورزان به سوي کشت يک محصول رغبت پيدا مي‌کنند که با ابلاغ برنامه الگوي کشت مشکلات کمتري بوجود خواهد آمد.
رييس سازمان جهاد کشاورزي آذربايجان غربي ادامه داد: الگوي کشت اولويت برنامه کاري وزارت جهاد کشاورزي است و در سال‌هاي اخير استفاده از روش‌هاي نوين آبياري موجب بالا رفتن راندمان آبياري شده از سوي ديگر کشت محصولات کم آب بر از برنامه‌هاي بعدي اين سازمان است.
شهبازي اظهار کرد: اين سازمان با ايجاد مزارع الگويي محصولات کم آب بر و تدارک و توزيع بذور يارانه دار اين محصولات، تهيه برنامه‌هاي راديويي و تلويزيوني و تشکيل کلاس‌هاي آموزشي اقدام به ترويج و توسعه کشت اين محصولات کرده است.وي افزود: همه محصولات توليدي در جامعه مصرف و خواهان دارد و برنامه الگوي کشت بر اساس نياز جمعيت و استعدادهاي طبيعي استان برنامه ريزي شده است.
خشک شدن آب شرب روستاها در اثر حفر چاه‌هاي غيرمجاز
مديرعامل شرکت آب منطقه‌اي آذربايجان‌غربي اظهار کرد: خشک شدن آب شرب روستاها در اثر حفر چاه‌هاي غيرمجاز يکي از چالش‌هاي شرکت آب منطقه‌اي در تامين منابع آب است و به صورت ميانگين سالانه 300 چاه غيرمجاز مسدود مي‌شد.مجيد رستگاري نصب کنتور بر روي چاه‌هاي مجاز را يکي از اقدامات موثر در حوزه مديريت منابع عنوان کرد و افزود: 17 هزار چاه به سامانه متصل شده‌ و نبايد بيشتر از حد مشخص شده آب مصرف کنند.
وي به تلاش جدي شرکت آب‌منطقه‌اي استان براي انسداد چاه‌هاي غيرمجاز اشاره کردو گفت: 61 هزار چاه غيرمجاز داريم و يک ميليارد و 700 آبخوان منفي شده‌ و اگر مديريت منابع آب صورت نگيرد در 3 سال آينده آبخواني نخواهد ماند.رستگاري با اشاره به کاهش آب پشت سد شهرچاي اروميه ادامه داد: سد شهرچاي، خرداد سال گذشته 127 ميليون مترمکعب آب داشت که اين ميزان امسال به 79 ميليون مترمکعب رسيده است.
به سمت کشت محصولات کم آب حرکت کنيم
استاندار آذربايجان غربي در سال 1400 در ديدار با مديران حوضه‌هاي آبريز ارس و درياچه اروميه با اشاره به کشت چغندرقند در 70 هزار هکتار از اراضي آذربايجان‌غربي و خروج بخش زيادي از اين محصول از استان، کشت اين محصول در آذربايجان‌غربي را غير قابل توجيه دانست.محمدصادق معتمديان با اشاره به لزوم توجه به طرح‌هاي توسعه بخش کشاورزي با لحاظ کمبود آب و تغيير الگوي کشت اضافه کرد: در اين راستا نهضت گلخانه اي 2 هزار هکتاري بايد در استان عملياتي شود؛ بايد به سمت کشت محصولات کم آب بر حرکت کنيم و در اين راستا، بايد طرح‌هاي مختلفي ارائه شود.
وي فعال شدن کارگروه سازگاري با شرايط کم آبي در آذربايجان غربي را براي دريافت نظرات مختلف در خصوص کاهش مصرف آب بسيار مهم ارزيابي کرد و گفت: وظيفه اين کارگروه اجماع سازي بين دستگاه‌هاي مختلف در اين بخش مهم است که بايد از آن به صورت بهينه استفاده کرد.وي، کمبود آب را يکي از مهمترين چالش‌هاي آذربايجان غربي برشمرد و افزود: با اين وجود، برنامه ريزي خاصي براي برطرف شدن اين چالش در استان صورت نگرفته و اقدامات انجام شده نيز نتوانسته نتايج قابل قبولي داشته باشد.
کشت محصولات آب بر کنار گذاشته شود
يک کارشناس کشاورزي اظهارکرد: خودمان را به وضعيت اقليمي جديد عادت دهيم چون در حال حاضر بالاي 90 درصد مصرف آب در استان بويژه حوزه درياچه اروميه در کشاورزي مصرف مي شود.محمد اصغري ادامه داد: الان زمان کشت و توليد اقلام کشاورزي آب بر نيست.وي افزود: کشت هندوانه، چغندرقند و سيب به عنوان محصول آب بر نشانه يک نوع مديريت نامناسب در خصوص وضعيت آبي استان است.
اين کارشناس ادامه داد: براي توليد يک کيلو هندوانه ده‌ها ليتر آب مصرف مي شود درحاليکه راندمان توليد اين محصول بسيار پايين بوده و ‌نمي‌تواند بيشتر ازچند هزار تومان در هر کيلو به فروش برسد.به گفته اصغري، بسياري از کشاورزان اروپابي و حتي همسايگان ما از کشت محصولاتي مثل هندوانه خودداري کرده و اين کشورها نياز خود به اين محصولات را وارد مي‌کنند.وي ادامه داد: آذربايجان غربي توليد کننده يک سوم‌سيب کشور است که از نظر من اين آمار نشانه بي توجهي به وضعيت آبي است.
به گزارش عصرآذربايجان به نقل از ايرنا،بحران آب بايد جدي گرفته شده و راهکارهاي لازم براي تغيير الگوي کشت و همچنين جلوگيري از هدر رفت آب ارايه شود.کم‌آبي و بي آبي روستاييان زنگ خطري است که بايد جدي گرفته شود چون به جرات مي‌توان گفت بحران آب خطرناک تر از جنگ است.

منبع :