اوقات فراغت و ضرورت برنامه ريزي مناسب دستگاه‌ها

گروه اجتماعي: اين روزها با پايان سال تحصيلي، موضوع غني سازي اوقات فراغت جوانان و نوجوانان مجددا داغ شده که برنامه ريزي منسجم و يکپارچه دستگاه‌هاي فرهنگي در اين زمينه براي کسب نتايج مثبت و موفقيت بيشتر ضروري است. با پايان يافتن سال تحصيلي موضوع مهم غني سازي اوقات فراغت از جمله داستان هاي تکراري و دغدغه هميشگي خانواده هاي ايراني به ويژه زنجاني هاست.

بسياري از خانواده ها فرزندان خود را صرفا براي پرکردن اوقات فراغت در کلاس هاي تابستاني ثبت نام مي کنند ولي برخي ديگر به استعداد فرزندان در رشته هاي مختلف توجه مي کنند تا نتايج بهتري را در پايان اين مدت شاهد باشند.
اوقات فراغت به معناي زمان استراحت، آسايش و وقت آزاد است که هر فردي به ميل خود مي تواند از آن استفاده کند درحاليکه استفاده بهينه از ايام فراغت نقش بسزايي در آرامش رواني افراد جامعه دارد.امروزه با توجه به جنگ نرم دشمنان و تهاجم فرهنگي بايد به قشر نوجوان و جوان جامعه بيش از گذشته توجه کرد تا از تاثيرگذاري دشمنان و رواج تفريحات انحرافي در اين قشر پيشگيري کرد بنابراين ايجاد زمينه مناسب براي محيطي نشاط‌ آور و تفريحات لذت‌بخش متناسب با الگوهاي فرهنگي جامعه ايجاب مي کند که به مساله اوقات فراغت نوجوانان و جوانان بيش از پيش توجه شود.
ضرورت تحليل درست دستگاه هاي فرهنگي از مساله اوقات فراغت
 مدرس دانشگاه و آموزش خانواده در اين باره گفت: به طور حتم شرايط مالي و اقتصادي خانواده ها مي‌تواند به عنوان يکي از عوامل تاثيرگذار در انتخاب و ثبت نام فرزندان در کلاس ها و فعاليت هاي تابستاني باشد اما عامل اصلي و تعيين کننده نيست و نمي تواند به عنوان مانعي جدي در مسير فعاليت هاي تابستاني فرزندان محسوب شود.
محمدرضا يارقلي گفت: هم اکنون تعداد قابل توجهي از برنامه هاي اوقات فراغت در دستگاه‌هاي فرهنگي رايگان است و يا هزينه ناچيزي جهت ثبت نام و بهره‌مندي از آنها دريافت مي‌شود.
اين کارشناس خانواده ادامه داد: نبايد اوضاع اقتصادي و شرايط مالي را بهانه‌اي براي فعاليت نکردن فرزندان و بهره مند نشدن آنها از فعاليت هاي متنوع تابستاني در نظر گرفت.
وي به نقش بي بديل دستگاه هاي فرهنگي متولي در غني سازي اوقات فراغت اشاره کرد و گفت: دستگاه‌هاي فرهنگي بايد يک تحليل درست از وضعيت جامعه و مخصوصا جامعه هدف خود شامل کودکان، نوجوانان و جوانان داشته باشند. اين مدرس دانشگاه اظهار داشت: هدفگذاري درست منطقي و متناسب با نيازهاي اين قشر عظيم، نيازمند حرکتهاي منسجم، هدفمند و برنامه‌هاي مدون دستگاه هاي اجرايي است.يارقلي افزود: اتخاذ تدابير لازم به همراه دقت و هوشياري بالا در محقق شدن برنامه ها و تاثيرگذاري آنها در غني سازي اوقات فراغت نقش بسزايي دارد.وي گفت: نگاه جامع به همراه دورانديشي و تدوين برنامه هاي قابل اجرا و عملي و در عين حال توجه به رده هاي سني در شرايط اقليمي و جغرافيايي مختلف يکي ديگر از وظايف دستگاه‌هاي فرهنگي است به نحوي که برنامه ها در مناطق مختلف شهري و روستايي و عشايري توزيع و اجرا شود.
اين مدرس دانشگاه ادامه داد: نکته مهم ديگر در طراحي و هدفگذاري برنامه ها استفاده از نظرات و ديدگاه هاي افرادي است که بايد براي آنها برنامه طراحي و اجرا شود.
وي اظهار داشت: با لحاظ کردن رويکرد آموزشي و تربيت کلان در اجراي برنامه ها مي توان اميدوار بود که برنامه هاي خوبي را براي افراد و جامعه هدف خودمان طراحي کرده ايم و بايد از اين مجموعه پويا، داراي ذهن خلاق و فعال در تهيه و تدوين اهداف و برنامه ها و حتي اجرا کمک بگيريم.
اين کارشناس اظهار داشت: همچنين بايد سعي و تلاش شود برنامه ها قابل نظارت و ارزيابي باشند تا بتوانيم ميزان موفقيت خودمان را در مورد برنامه ها و ميزان تاثيرگذاري آنها بسنجيم.
افزايش دانش و مهارت، محور برنامه کلاس_هاي کانون پرورش فکري
 مديرکل کانون پرورش فکري کودکان و نوجوانان استان زنجان به شعار کانون پرورش فکري در تابستان جاري با عنوان "تابستونتو بساز" اشاره کرد و گفت: اين کانون، فعاليت‌ها و برنامه‌هايي در راستاي پر کردن اوقات فراغت کودکان و نوجوانان تدارک ديده است.به گفته عليرضا عيسي‌خاني، برنامه‌هايي همچون نقاشي و تصويرگري، فعاليت‌هاي علمي، مهارت زندگي، خبرنگاري و روزنامه‌نگاري، قصه‌گويي، کاردستي، نجوم، رباتيک، کارگاه شعر و داستان، خوشنويسي، سفالگري، عکاسي و پويانمايي، هنرهاي نمايشي، موسيقي، آموزش‌هاي زبان انگليسي و غير انگليسي از جمله کارگاه‌هايي است که ويژه گروه‌هاي سني »نوباوه« شامل چهار سال به بالا، »نوخوان« هفت سال به بالا، »نونهال« 9 سال به بالا، »نونگاه« 12 سال به بالا و »نوجوان« 15 سال به بالا به صورت حضوري و برخط برگزار مي شود.وي اضافه کرد: کلاس‌ها و کارگاه‌هاي کانون يک فرصت براي توانمندسازي کودکان و نوجوانان است و برنامه‌ريزي‌ها در کانون مبتني بر افزايش دانش و مهارت صورت مي گيرد.اين مسوول ادامه داد: ثبت نام در اين فعاليت‌ها با هدف شکوفايي استعدادهاي کودکان و نوجوانان و بر اساس ارزش‌ها و نظام تعليم و تربيت اسلامي و غني‌سازي اوقات فراغت آنها با طراحي و اجراي برنامه‌هاي خلاق و با رويکردهاي تربيتي، ديني و خانواده‌محوري است.وي اظهار داشت: همچنين از ديگر اهداف برگزاري اين فعاليت ها نوجوان‌محوري، مرکزمحوري و جذب و پايدارسازي اعضا به ويژه نوجوانان، افزايش دايره مخاطبان، مداخله همراهي و بهره‌مندي موثر خانواده‌ها در فعاليت‌هاي کانون و بهره‌مندي از ظرفيت گروه‌هاي جهادي فعال در حوزه آموزشي در سراسر استان آغاز شده است.
عيسي خاني اضافه کرد: ثبت‌نام فعاليت‌ها و عضويت در 16 مرکز ثابت، هشت کتابخانه سيار شهري و روستايي و يک کتابخانه پستي در کانون پرورش فکري استان زنجان و همچنين کانون زبان ايران واحد زنجان آغاز شده و علاقه‌مندان شرکت در دوره‌هاي حضوري مي‌توانند با مراجعه به مراکز فرهنگي هنري کانون در سراسر استان ثبت‌نام کنند.
اصلاح زندگي جوانان بر اساس سبک زندگي محور برنامه هاي اوقات فراغت
معاون امور جوانان اداره کل ورزش و جوانان استان زنجان نيز ادامه داد: تلاش‌ها در برگزاري برنامه‌هاي اوقات فراغت با محوريت اصلاح زندگي جوانان بر اساس سبک زندگي اسلامي با هويت ايراني است.حميدرضا اسماعيلي با تاکيد بر محور بودن نشاط اجتماعي در برنامه‌هاي اوقات فراغت، گفت: در اين راستا تلاش مي‌شود از ديگر دستگاه‌ها هم کمک گرفته شود.اين مسوول با بيان اينکه از طرفي استان زنجان به عنوان دبيرخانه شبکه کارآفريني وزارت ورزش و جوانان تعيين شده است، گفت: اين وضعيت فرصتي خوب محسوب مي شود که در اين ارتباط برنامه ريزي هاي لازم براي مخاطبان انجام گرفته است.وي با بيان اينکه اداره کل ورزش و جوانان استان زنجان مسووليت دبيرخانه اوقات فراغت استان را عهده دار است، گفت:اين دستگاه برنامه هاي متعدد و متنوع دستگاه هاي متولي امر را به لحاظ کمي و کيفي و براساس شيوه نامه ها بررسي و سپس در جلسات ستاد ساماندهي امور جوانان به رياست استاندار مطرح مي کند و در نهايت تصميم گيري هاي کلان اتخاذ مي شود.اسماعيلي با تاکيد بر اينکه دستگاه هاي متولي امر در حوزه اوقات فراغت، ظرفيت هاي بسيار بالايي دارند، افزود: تعدد و پراکندگي آنها مشکل ديگري است، از طرف ديگر بايد ديد تا چه اندازه به نيازهاي مخاطب پاسخ داده اند.وي اظهار داشت: بر اين اساس و به رغم برنامه ريزي دستگاه هاي اجرايي و مجموعه هاي متولي امر نياز مخاطبان به نحو شايسته برآورده نشده که البته خود علل مختلفي دارد.اسماعيلي افزود:در اين ميان تعاملات بين بخشي مي تواند بسياري از هزينه ها را کاهش دهد که در زمان حاضر چنين چيزي وجود ندارد، هم افزايي ها هم مي تواند به پيشبرد کارها کمک کند که چندان نمود نداشته و ظرفيت دستگاه هاي اجرايي در حوزه اوقات فراغت به صورت واقعي نشان داده نشده و هر دستگاهي به نوعي به دنبال کارهاي خود است.اين مسوول از چالش هاي کنوني در زمينه غني سازي اوقات فراغت را موازي بودن فعاليت ها، فراگير نبودن برنامه ها و نبود تبليغات کافي از اقدامات و ضعف اطلاع رساني ها ذکر کرد.
برآيند: به گزارش  عصر آذربايجان به نقل از ايرنا، اوقات فراغت از جمله فرصت هاي مهم در شکوفايي استعدادهاي نسل جوان در کشورمان است که تحليل دقيق و نياز سنجي، هم افزايي دستگاه ها و اجتناب از موازي کاري ها در اين زمينه به نتايج خوبي منتهي مي شود بنابراين اين موضوع بايد همواره مورد توجه دستگاه هاي متولي قرار گيرد.

منبع :